Με απειλές, «κόκκινες γραμμές» και «προειδοποιήσεις» προετοιμάζεται το έδαφος για τις συνομιλίες ΗΠΑ - Ρωσίας σχετικά με την Ουκρανία και τις «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ανατολική Ευρώπη, την ερχόμενη Δευτέρα στη Γενεύη, στις οποίες θα ηγηθούν ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σ. Ριαμπκόφ, και η Αμερικανίδα ομόλογός του, Γουέντι Σέρμαν.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, πραγματοποίησε τηλεφωνική συνομιλία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζο Μπάιντεν, την περασμένη Πέμπτη.

Παράλληλα, στις 12 Γενάρη θα γίνει το Συμβούλιο ΝΑΤΟ - Ρωσίας στις Βρυξέλλες, ενώ την επομένη θα συνεδριάσει στη Βιέννη ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) - μέλη του οποίου είναι οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Ουκρανία και τα ευρωπαϊκά κράτη.

Τα παζάρια για μια «διευθέτηση» στην Ουκρανία, για την παραπέρα εξάπλωση του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορα της Ρωσίας και για μια «προβλέψιμη σχέση» Δύσης - Ρωσίας αναμένονται σκληρά, καθώς οι ανταγωνιστικοί σχεδιασμοί των δύο πλευρών καθιστούν την Ανατολική Ευρώπη ένα «καζάνι που βράζει», με αυξημένη στρατιωτική κινητικότητα, ενώ παράλληλα επιδρούν πολύμορφα η ραγδαία άνοδος της Κίνας και η μετατόπιση του κέντρου βάρους του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού προς την περιοχή Ασίας - Ειρηνικού.

Σχολιάζοντας τη σχεδόν ωριαία συνομιλία Πούτιν - Μπάιντεν, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου ανέφερε πως «οι οποιεσδήποτε συνομιλίες διεξάγονται με έναν μοναδικό σκοπό, να επιτευχθεί συμβιβασμός, λαμβάνοντας υπόψη τις θέσεις αρχών ο ένας του άλλου».

«Πεπεισμένος» ότι μπορεί να επιτευχθεί ένας «αποτελεσματικός ρωσοαμερικανικός διάλογος», σύμφωνα με τα «εθνικά συμφέροντα της κάθε χώρας», δήλωσε ο Πούτιν στο πρωτοχρονιάτικο τηλεγράφημά του προς τον Μπάιντεν.

Το ρωσικό ΥΠΕΞ ξεκαθάρισε πάντως πως η Ρωσία θα διαπραγματευτεί σκληρά, με τον ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, να αποκλείει οποιαδήποτε «παραχώρηση» και το Κρεμλίνο να απαιτεί «αποτελέσματα» και να ικανοποιηθούν τα αιτήματα για τις «εγγυήσεις ασφαλείας».

«Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών θα επιδιώξουμε σταθερές νομικές εγγυήσεις για την ασφάλεια της Ρωσίας από την αμερικανική πλευρά, δηλαδή ότι το ΝΑΤΟ δεν θα κινηθεί προς τα ανατολικά και ότι οπλικά συστήματα που απειλούν τη Ρωσία δεν θα αναπτυχθούν κοντά στα σύνορά μας», δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μ. Ζαχάροβα.

Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, χαρακτηρίζουν ορισμένες ρωσικές αξιώσεις «απαράδεκτες».

Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, μεταξύ των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων και των φιλορώσων αυτονομιστών, αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο των συνομιλιών μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας.

Στη συνομιλία του με τον Πούτιν, ο Τζο Μπάιντεν «προειδοποίησε» πως η αμερικανική αντίδραση σε οποιαδήποτε ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα ήταν σκληρή, ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος υπογράμμισε ότι η επιβολή νέων μαζικών κυρώσεων από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους για τη σύγκρουση στην Ουκρανία θα αποτελούσε «κολοσσιαίο λάθος» που θα μπορούσε να προκαλέσει ρήξη στις σχέσεις τους. Πάντως, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν αποκλείσει μέχρι σήμερα να υπάρξει στρατιωτική αντίδραση σε ενδεχόμενη ρωσική εισβολή.

Κατά τ' άλλα, οι δύο ηγέτες επέμειναν να επικαλούνται τη «διπλωματία» ως τη «μόνη λύση» στην Ανατολική Ουκρανία, την ώρα που και οι δύο πλευρές παραμένουν με το «δάχτυλο στη σκανδάλη» και συγκεντρώνουν στρατιωτικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή.

Ο Μπάιντεν σημείωσε ότι η οποιαδήποτε διπλωματική πρόοδος περνάει από την «αποκλιμάκωση» στην Ουκρανία, ενώ η Μόσχα επισημαίνει ότι η ασφάλεια της Ρωσίας περνάει από τη μη διεύρυνση του NATO στα ανατολικά, τη μη στήριξη της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και το τέλος των δυτικών στρατιωτικών δραστηριοτήτων κοντά στα ρωσικά σύνορα.

Σύμφωνα με τον σύμβουλο του Κρεμλίνου για διπλωματικά θέματα, Γ. Ουσακόφ, οι ηγέτες συμφώνησαν να εντατικοποιηθούν οι διμερείς συνομιλίες μέσα στον Γενάρη.

Καθησυχαστικός απέναντι στην Ουκρανία εμφανίστηκε ο Μπάιντεν στην τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Ουκρανό ομόλογό του, Β. Ζελένσκι, την Κυριακή, διαβεβαιώνοντας πως «τίποτα» δεν θα αποφασιστεί «για εσάς χωρίς εσάς». Ο Αμερικανός Πρόεδρος επανέλαβε πως οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους «θα αντιδράσουν αποφασιστικά» σε περίπτωση που η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία και πως παραμένουν δεσμευμένες στην υπεράσπιση της «εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας» της χώρας.

«Εκτιμάμε την ακλόνητη υποστήριξη» από τις ΗΠΑ, σημείωσε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι συζήτησαν για «τις ενέργειες στις οποίες προχωρούν από κοινού η Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους για τη διατήρηση της ειρήνης στην Ευρώπη και την αποφυγή της επιδείνωσης της κατάστασης». Εκανε ακόμη λόγο για σχέση «ιδιαίτερης φύσης» μεταξύ Ουάσιγκτον και Κιέβου.

Στο μεταξύ, πιο ενεργό ρόλο στις διαπραγματεύσεις γύρω από την Ουκρανία επιδιώκει να αναλάβει η Γερμανία, η οποία μαζί με Γαλλία, Ρωσία και Ουκρανία συμμετέχει στο λεγόμενο σχήμα της Νορμανδίας για τη διευθέτηση στο Ντονμπάς.

Μεθαύριο, Πέμπτη, με πρωτοβουλία του Βερολίνου, θα έχουν συνομιλίες οι σύμβουλοι των κυβερνήσεων Ρωσίας, Γερμανίας και Γαλλίας, με τον σύμβουλο του Γερμανού καγκελαρίου, Γ. Πλότνερ, να σημειώνει πως «η ουκρανική κρίση μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω διπλωματίας».

Σύμφωνα δε με δημοσίευμα της εφημερίδας «Bild», ο Γερμανός καγκελάριος, Ο. Σολτς, θεωρεί τις προσπάθειες για οικοδόμηση σχέσεων με τη Ρωσία σημαντικό παράγοντα και πρόκειται να θέσει αυτό το θέμα υπό τον προσωπικό του έλεγχο. Αναμένει να συναντηθεί με τον Ρώσο Πρόεδρο μέσα στον Γενάρη. Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο Σολτς «παρακάμπτει» τους Πράσινους και την ΥΠΕΞ, Αναλένα Μπέρμποκ, που έχουν γενικά μια πιο κριτική στάση απέναντι στη Ρωσία, ειδικά όσον αφορά τον αγωγό φυσικού αερίου «Nord Stream 2».

Πάντως, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ θα ταξιδέψει αύριο στην Ουάσιγκτον, όπου θα συζητήσει μεταξύ άλλων τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία και τη μελλοντική σχέση με τη Ρωσία, με τον Αμερικανό ομόλογό της, Αντ. Μπλίνκεν.

Την Ουκρανία επισκέπτεται από σήμερα έως την Πέμπτη ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, για να δείξει την «ισχυρή υποστήριξη της ΕΕ στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας σε μια περίοδο που η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη ρωσική στρατιωτική συσσώρευση και υβριδικές ενέργειες».