Κοινό ανακοινωθέν από την πρόσφατη συνάντηση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, με τους ομολόγους του από Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν (το λεγόμενο σχήμα C5+1) έδωσε στη δημοσιότητα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, καθώς η Ουάσιγκτον συνεχίζει την αναζήτηση συμμαχιών στην Κεντρική Ασία, ώστε να υπηρετηθεί καλύτερα και η αναδιάταξη που επιδιώκει στην ευρύτερη περιοχή, με το βλέμμα στραμμένο απέναντι στην Κίνα.

Μεταξύ άλλων, το κοινό ανακοινωθέν αναφέρει ότι οι συμμετέχοντες επανέλαβαν «τη σημασία της διπλωματικής πλατφόρμας C5+1 παρατηρώντας τη χρησιμότητά της για τη διευκόλυνση κρίσιμων συζητήσεων όλο το 2021 για το συντονισμό στο Αφγανιστάν, την πανδημία, την οικονομική συνδεσιμότητα και την κλιματική κρίση». Ακόμα, συζήτησαν για την «απάντηση των C5+1 στις εξελισσόμενες προκλήσεις σε ασφάλεια, οικονομία και ανθρωπιστική κατάσταση στην Κεντρική Ασία και τις γύρω περιοχές».

Aναφερόμενοι ειδικά στο Αφγανιστάν, κάλεσαν τους Ταλιμπάν «να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία, να επιτρέψουν την ασφαλή διέλευση για τους ξένους και τους Αφγανούς που θέλουν να φύγουν και να σχηματίσουν μια κυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς, που θα σέβεται τα βασικά δικαιώματα». Τέλος, «επιβεβαίωσαν τη σημασία της συνεχιζόμενης στήριξης των C5+1 για τον λαό του Αφγανιστάν, με χρήση των δυνατοτήτων της Κεντρικής Ασίας και των εγχώρια παραγόμενων προϊόντων για από κοινού συντονισμένες προσπάθειες στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και την εγγύηση της διατροφικής ασφάλειας», ενώ κατέληξαν επιβεβαιώνοντας «τη δέσμευσή τους να αντιμετωπίσουν αυτά τα θέματα συλλογικά, και με τρόπο που στηρίζει τη συνεχιζόμενη ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα των C5».

Στο μεταξύ, σε ένα τέτοιο φόντο καταγράφεται αυξανόμενη ένταση στα σύνορα Τατζικιστάν - Αφγανιστάν, με τη Ρωσία να παρεμβαίνει και να καλεί τις δύο πλευρές να αναζητήσουν αμοιβαία αποδεκτές εναλλακτικές λύσεις για τη διευθέτηση των εντάσεων, σύμφωνα με όσα δήλωσε ο αναπληρωτής διευθυντής της Διεύθυνσης Ενημέρωσης και Τύπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Αλ. Ζάιτσεφ.

«Παρατηρούμε με ανησυχία την αυξανόμενη ένταση στις σχέσεις Τατζικιστάν - Αφγανιστάν με φόντο τις σκληρές δηλώσεις των ηγετών και των δύο χωρών. Υπάρχουν αναφορές ότι οι δυο πλευρές συγκεντρώνουν στρατεύματα στα κοινά τους σύνορα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των Ταλιμπάν, μόνο στην παραμεθόριο αφγανική επαρχία Ταχάρ έχουν συγκεντρωθεί δεκάδες χιλιάδες μαχητές των ειδικών δυνάμεων», δήλωσε ο Ζάιτσεφ.

Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος του Τατζικιστάν Εμομαλί Ραχμόν καταγγέλλει τους Ταλιμπάν και την κυβέρνησή τους (σε μια χώρα όπου οι άνθρωποι τατζίκικης καταγωγής είναι περίπου το 25% του πληθυσμού), ενώ οι Ταλιμπάν καταγγέλλουν την κυβέρνηση του Τατζικιστάν για παρέμβαση στα εσωτερικά του Αφγανιστάν.

Ο δε υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Οστιν, εξέφρασε χτες ανησυχία για τους Αφγανούς πιλότους που έχουν εκπαιδευτεί στις ΗΠΑ, καθώς και για άλλα μέλη του στρατού της δοτής πρώην κυβέρνησης του Αφγανιστάν, που παραμένουν στο Τατζικιστάν, όπου και κατέφυγαν τον περασμένο μήνα, περνώντας τα σύνορα όταν οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την εξουσία.

Στις τελευταίες στιγμές του πολέμου, μέλη της αφγανικής Πολεμικής Αεροπορίας που υποστηριζόταν από τις ΗΠΑ, κατέφυγαν με δεκάδες στρατιωτικά αεροσκάφη στο Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν, αφού πέρασαν τα σύνορα και παρέμειναν εκεί.

Στο μεταξύ, ο πρέσβης της Τουρκίας στην Καμπούλ, Τσιχάτ Ερτζινάι, συνάντησε τον αναπληρωτή πρωθυπουργό των Ταλιμπάν, Αμπντούλ Σαλάμ Χαναφί, με τον οποίο «τόνισαν τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ αφγανικού και τουρκικού λαού και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να προωθήσουν περαιτέρω τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο αδελφά έθνη».

Ο Ερτζινάι συνάντησε και τον υπουργό Εμπορίου των Ταλιμπάν Νουρουντίν Αζίζι, με τον οποίο «δεσμεύτηκαν από κοινού για αύξηση του όγκου των εμπορικών συναλλαγών και της βιομηχανικής παραγωγής και συζήτησαν τρόπους για την επίτευξη αυτών των στόχων».