Καθώς δυναμώνουν τα πολυεπίπεδα παζάρια για το μέλλον του Αφγανιστάν και για τους όρους συνεργασίας με τους Ταλιμπάν, ως ένας από τους βασικούς μοχλούς αξιοποιείται η ροή της «ανθρωπιστικής βοήθειας», με την παρέμβαση όλων των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών και την παροχή της μέσα από διάφορα κανάλια, ΜΚΟ κ.τ.λ., αξιοποιώντας τα τεράστια αδιέξοδα που αντιμετωπίζει ο αφγανικός λαός, μετά από δύο δεκαετίες ιμπεριαλιστικής επέμβασης και ενώ στη «γειτονιά» του φουντώνουν σκληροί γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί.

Στη προχτεσινή σχετική σύνοδο που έγινε με πρωτοβουλία του ΟΗΕ, οι συμμετέχοντες μοίρασαν υποσχέσεις για «βοήθεια» μέχρι και 1 δισ. δολαρίων. «Η σύνοδος εκπλήρωσε τις προσδοκίες μου. Υπήρξαν 156 συμμετοχές, περιλαμβανομένων άνω των 90 χωρών», δήλωσε ο γγ του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, σχολιάζοντας ότι «αυτό δείχνει πόσο κρίσιμο είναι το Αφγανιστάν για τη διεθνή κοινότητα».

Στο πλαίσιο αυτό, τις κινήσεις της μελετά και η ΕΕ, της οποίας ο επικεφαλής για την εξωτερική πολιτική, Ζ. Μπορέλ, ανακοίνωσε τετραπλασιασμό της «ανθρωπιστικής βοήθειας» για το Αφγανιστάν, στα 200 εκατ. ευρώ, προσθέτοντας πως «συμφωνήσαμε ότι το επίπεδο και η φύση της δέσμευσής μας θα εξαρτηθούν από τις ενέργειες της νέας κυβέρνησης». Ο ίδιος, εξάλλου, μιλώντας χτες στο Ευρωκοινοβούλιο, επικαλούμενος την «ανθρωπιστική βοήθεια» και τα «ανθρώπινα δικαιώματα», επισήμανε ότι «για να έχουμε οποιαδήποτε πιθανότητα να επηρεάσουμε τα γεγονότα, δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να συνεργαστούμε με τους Ταλιμπάν».

Την ίδια στιγμή, στο πλαίσιο του αναβαθμισμένου ρόλου που έχει αναλάβει το Κατάρ, ο υπουργός Εξωτερικών, Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ-Θάνι (που επισκέφτηκε πριν από λίγες μέρες την Καμπούλ), ανέφερε σχετικά με το αεροδρόμιο της αφγανικής πρωτεύουσας πως «πρέπει να βεβαιωθούμε ότι όλα θα καθοριστούν με μεγάλη σαφήνεια, περιλαμβανομένων και συμφωνιών με τους Ταλιμπάν, διαφορετικά εμείς δεν μπορούμε να αναλάβουμε οποιαδήποτε ευθύνη».

Στο μεταξύ, με φόντο την όξυνση της αναμέτρησης με την Κίνα, στις ΗΠΑ δυναμώνει η ενδοαστική συζήτηση και αντιπαράθεση για τους όρους αναδιάταξης των δυνάμεών τους σε Κεντρική Ασία και ευρύτερα στον Ινδο-Ειρηνικό.

Χαρακτηριστική είναι η συζήτηση που έγινε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων, Μάικλ Μακ Κολ, ζήτησε μέτρα για να διασφαλίσει η αμερικανική πλουτοκρατία συμμαχίες και πλεονεκτήματα που θα θωρακίσουν τις επιδιώξεις της. «Παρατήσαμε την Μπαγκράμ (σ.σ. την κύρια αεροπορική βάση των ΗΠΑ στα 20 χρόνια της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στο Αφγανιστάν), παρατήσαμε την πρεσβεία και βρεθήκαμε στο σκοτάδι. Δεν διαθέτουμε πια μάτια και αυτιά στο έδαφος. Εχουμε χάσει στην περιοχή την ικανότητά μας να συλλέγουμε πληροφορίες. Αυτό αφορά το τι συμβαίνει με τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν. Πρόκειται για κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια, καθώς η Κίνα διεισδύει...», είπε, ενώ αναφέρθηκε και σε σενάρια σύμφωνα με τα οποία η Κίνα «μπορεί να αναλάβει την αεροπορική βάση Μπαγκράμ».

Για την τύχη των υποδομών στην Μπαγκράμ κυκλοφορούν διάφορα δημοσιεύματα. Μεταξύ άλλων, αμερικανικά ΜΜΕ αναφέρονται και σε «μελέτες βιωσιμότητας» που προχωρά ήδη το Πεκίνο για αποτελέσματα που θα είχε η διαχείριση των εγκαταστάσεων, στο πλαίσιο και των κινεζικών «Δρόμων του Μεταξιού», μετά από αίτημα που πιθανώς υποβάλει η κυβέρνηση των Ταλιμπάν, η οποία ήδη έχει εκφραστεί θετικά για το επενδυτικό ενδιαφέρον των Κινέζων (και όχι μόνο).

Εκφράζοντας την ανησυχία για την υπεράσπιση των αμερικανικών μονοπωλίων, ο Μακ Κολ πρόσθεσε, μιλώντας στην ίδια συνεδρίαση: «Η ικανότητα για επεμβάσεις "πέρα από τον ορίζοντα" (σ.σ. στρατιωτικές επεμβάσεις σε όλο τον πλανήτη χωρίς χερσαίες δυνάμεις, στις οποίες αναφέρεται διαρκώς ο Μπάιντεν) προβάλλεται υπερβολικά. Δεν αποτελεί άμεση επιλογή, είναι μακρινή». Απευθυνόμενος δε στην κυβέρνηση των Δημοκρατικών ρώτησε: «Διαπραγματευτήκατε με χώρες όπως το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν για να αναπτύξουμε συνεργασίες για θέματα IST (Intelligence, surveillance and reconnaissance - Πληροφορίες, Παρακολούθηση, Αναγνώριση) στις χώρες αυτές;».

Σημειωτέον, πρόσφατα ο Μακ Κολ είχε εκφράσει ανησυχία συνολικά για τον ρόλο που διεκδικεί η Κίνα, τονίζοντας: «Η Κίνα θα συνεχίσει τις κινήσεις της. Στο Αφγανιστάν υπάρχουν σπάνιες γαίες. Δε ξέρω γιατί εμείς δεν δουλέψαμε με τους Αφγανούς για την αξιοποίησή τους, αλλά δεν το κάναμε. Και τώρα θα δούμε την Κίνα να τις εξορύσσει».

Από τη μεριά του, μιλώντας στην Επιτροπή ο ΥΠΕΞ, Αντονι Μπλίνκεν, υπερασπίστηκε την αποχώρηση από το Αφγανιστάν στο πλαίσιο των ευρύτερων γεωπολιτικών επιδιώξεων των ΗΠΑ και επανέλαβε την ετοιμότητα της κυβέρνησης Μπάιντεν για διαπραγμάτευση με τους Ταλιμπάν, σημειώνοντας: «Κάθε είδους νομιμότητα που προσδοκούν από τη διεθνή κοινότητα (...) θα εξαρτηθεί από τις ενέργειές τους».

Ο Μπλίνκεν μίλησε μεταξύ άλλων για τον ρόλο του Πακιστάν, αναφέροντας ότι αυτό έχει «μία πολλαπλότητα συμφερόντων, μερικά από τα οποία έρχονται σε αντίθεση με τα δικά μας» και πρόσθεσε: «Είναι μία χώρα που εμπλέκεται συχνά στην αντιστάθμιση των κινδύνων σχετικά με το μέλλον του Αφγανιστάν, είναι μία χώρα που έχει εμπλοκή στην παροχή καταφυγίου σε μέλη των Ταλιμπάν, είναι μία χώρα που εμπλέκεται σε διαφορετικά επίπεδα συνεργασίας μαζί μας για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας». Κατέληξε δε ότι τις επόμενες βδομάδες η κυβέρνηση Μπάιντεν θα μελετήσει τον «ρόλο τον οποίο διαδραμάτισε το Πακιστάν στη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, αλλά επίσης και τον ρόλο που θέλουμε να το βλέπουμε να διαδραματίζει τα επόμενα χρόνια, αλλά και τι θα απαιτηθεί για το ίδιο να το πράξει αυτό».

Στο μεταξύ, στο Αφγανιστάν συνεχίζονται αντιδράσεις ενάντια στην κυβέρνηση των Ταλιμπάν. Χτες έγινε διαδήλωση στην πόλη Κανταχάρ, αφού χιλιάδες κάτοικοι ενός συγκροτήματος κατοικιών για στρατιωτικούς διατάχθηκαν να το εκκενώσουν.