Ωρα οκτώ πριν από το μεσημέρι. Οδηγώ και «τους» σκέφτομαι. Τους δικούς μου, τους μη δικούς μου, εμάς και τους άλλους. Σκέφτομαι το διαζύγιο της Εθνικής από την Αλφα. Σκέφτομαι τα νοσοκομεία που κλείνουν, το ΙΚΑ, τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ που κλείνουν. Σκέφτομαι τους καθηγητές που διαμαρτύρονται, τους δασκάλους που διαμαρτύρονται κι αυτοί, αυτούς που παραιτούνται κι αυτούς που παραμένουν, αυτούς που λένε «Οχι» κι αυτούς που λένε «Ναι». Σκέφτομαι, τέλος πάντων, το «Ελληνικό Κοινοβούλιο» που με πνίγει, τον ΠΑΟΚ που παραπαίει και με πληγώνει. Σκέφτομαι τη μέρα που έφυγα, μόλις χάραζε ο ήλιος και συ μου είπες «αντίο». Και όσο εγώ σκέφτομαι, εκατοντάδες αυτοκίνητα από μπροστά μου και από πίσω μου, με τους οδηγούς τους να σφίγγουν τα ψυχρά τους τιμόνια και να σκέφτονται κι αυτοί, ίσως, ό,τι σκέφτομαι κι εγώ και μπορεί και χειρότερα.

Και κάτω από την αερογέφυρα το φανάρι γίνεται κόκκινο. Σταματάμε όλοι είτε σκεφτόμαστε είτε όχι. Ενας μελαψός με πλησιάζει και θέλει να μου πουλήσει λουλούδια, ένας άλλος, λιγότερο μελαψός, θέλει να μου πουλήσει πορτοφολάκι για «ευρώ», ένας άλλος κουλούρια Θεσσαλονίκης. Μια μικρή Τσιγγανούλα με ένα μωρό στην αγκαλιά, που, αν ήταν δικό της, θα πρέπει να το είχε γεννήσει όταν ήτανε το πολύ πολύ τεσσάρων χρονών θέλει να μου πουλήσει χαρτομάντιλα και ένας ψηλός και κατάμαυρος μου προσφέρει «σιντί» με τον Νταλάρα και τη Μαντόνα. Στην αρχή τους κοιτάζω αδιάφορος. Δε λέω ούτε ένα απλό «όχι». Σιγά σιγά όμως ξυπνάει μέσα μου το καπιταλιστικό μου και σκέφτομαι πως πρέπει κάτι να αγοράσω. Και τότε η σκέψη μου φεύγει από τους δικούς μου και τους μη δικούς μου, από εμάς και τους άλλους, από σένα που μου είπες «αντίο», όταν έφευγα κι από το «Ελληνικό Κοινοβούλιο» κι αρχίζω να φέρνω στο μυαλό μου τον Adam Smith που πριν από διακόσια τόσα χρόνια έγραψε στο σημαντικό του βιβλίο «Ο πλούτος των Εθνών» πως η μόνη δύναμη που διαμορφώνει τις κοινωνίες και μαζί μ' αυτές την Ιστορία είναι η ελεύθερη αγορά. Γι' αυτό και όταν άκουγε τους πολιτικούς και τους ηθικολόγους να συζητάνε για τους εργάτες, τους αγρότες και τη φτώχεια, για τους καπιταλιστές, του μεγαλοκτηματίες και τον πλούτο, χτυπούσε το μπαστούνι του στο άγονο χώμα της Σκοτίας και φώναζε «Μην ενοχλείτε την Αγορά». Οπως θα λέγαμε σήμερα «Μην ομιλείτε στον οδηγό» ή «Μην πυροβολείτε τον πιανίστα».

Αυτά έφερνα στο μυαλό μου όσο το φανάρι ήτανε κόκκινο, τα αυτοκίνητα ήτανε σταματημένα και εκείνο το ασπρόμαυρο σμάρι των πωλητών ήθελε να μου πουλήσει τη φτωχή του πραμάτεια. Και αναρωτιόμουνα: αυτό που συμβαίνει, τελικά, κάτω από μια αερογέφυρα, όσο το φανάρι είναι κόκκινο και τα αυτοκίνητα σταματημένα δεν είναι μια «ελεύθερη αγορά»; Οι μεν ξυπόλυτοι και φτωχοντυμένοι άπλυτοι και φοβισμένοι, άστεγοι και λαθραίοι, απελπισμένοι και νηστικοί δεν είναι οι πωλητές; Και μεις, οι από μέσα, καθαροί και γραβατωμένοι, χορτάτοι και στεγασμένοι, θαρραλέοι και αυτάρκεις δεν είμαστε οι αγοραστές; Και ο «ανταγωνισμός»; Πού μπαίνει μέσα σ' αυτό το «πάρε δώσε» ο ανταγωνισμός; Ποιος, τελικά, θα επιζήσει από τους δυο μας; Αυτοί που πουλάνε ή εμείς που αγοράζουμε, ζεστοί και αμέριμνοι μέσα στο αυτοκίνητό μας, όσο το φανάρι είναι κόκκινο; Δυστυχώς ο Adam Smith πέθανε πριν από διακόσια τόσα χρόνια και δεν μπορώ να τον ρωτήσω: Ποιος ποιον διαμορφώνει; Η αγορά την κοινωνία ή η κοινωνία την αγορά;