Χρονιά αγωνιστικών κινητοποιήσεων αλλά και δημιουργικής ανίχνευσης, ήταν το 2001 για τους εικαστικούς καλλιτέχνες. Οι εικαστικοί αντιστάθηκαν στην κυβερνητική πολιτική και κινητοποιήθηκαν για τη λύση πολλών χρόνιων προβλημάτων τους.

Ο φορέας τους, το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ), αγωνίστηκε μαζί με τους άλλους συνδικαλιστικούς φορείς των καλλιτεχνών, ενάντια στα αντιασφαλιστικά κυβερνητικά σχέδια. Βασικό θέμα των αγώνων των εικαστικών ήταν και οι τιμητικές συντάξεις, οι οποίες βρέθηκαν στο στόχαστρο της κυβερνητικής «ευαισθησίας» με εισηγητή το γενικό επίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο.

Διεκδικώντας την ανεμπόδιστη καλλιτεχνική δημιουργία, το ΕΕΤΕ κατέθεσε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΕ», για την τοποθέτηση εικαστικών έργων στο μετρό με ημετερική, απευθείας ανάθεση. Το Πρωτοδικείο Αθηνών με απόφασή του δικαίωσε το Επιμελητήριο, υποχρεώνοντας την «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ» «να διενεργεί καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς», να «μην προχωρεί σε απευθείας αναθέσεις έργων, εφόσον το ύψος της προϋπολογισθείσας αξίας του συνόλου των έργων που πρόκειται να εγκατασταθούν σε κάθε σταθμό υπερβαίνει τα 66.000.000 δραχμές».

Οι ελληνικές εικαστικές τάσεις, στις αρχές του 21ου αιώνα, αποτυπώθηκαν στην έκθεση «Μήνας Εικαστικών Τεχνών», που διοργάνωσε το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας στην «Τεχνόπολη». Μεγάλη επιτυχία σημείωσαν οι ημερίδες του Επιμελητηρίου με θέματα για τον εικαστικό δημιουργό και την τέχνη σήμερα. Από τις σημαντικές εκθέσεις του 2001, σημειώνουμε την έκθεση Γύζη στην Εθνική Πινακοθήκη και του Γιάννη Μόραλη στο Μουσείο «Μπενάκη».

Το 2001 «έφυγαν» σημαντικοί δημιουργοί. Μετά από τριετή μάχη με τον καρκίνο έσβησε σε ηλικία 80 ετών η ποιήτρια, δασκάλα και τεχνοκριτικός, Ελένη Βακαλό. Η εικαστική οικογένεια έχασε και τον σημαντικό γλύπτη και δάσκαλο Γιώργο Νικολαΐδη. Ακόμη, «έφυγε» η 82χρονη γλύπτρια Λουκία Γεωργαντή και ένας από τους σημαντικότερους ξένους ζωγράφους του 20ού αιώνα, o 93χρονος Μπαλτίς.