ΜΑΔΡΙΤΗ.--

Η γενικόλογη τελική δήλωση της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP25) και τα πολυήμερα παζάρια που ολοκληρώθηκαν την Κυριακή με καθυστέρηση δύο ημερών, ώστε να υπάρξει ένας στοιχειώδης συμβιβασμός, έφεραν στο προσκήνιο τη σκληρή διαπάλη των καπιταλιστικών κρατών και των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων γύρω από αυτό που ονομάζουν «πολιτικές για το κλίμα».

Επειτα από δύο βδομάδες σκληρών διαπραγματεύσεων, η Διάσκεψη που διεξήχθη στη Μαδρίτη - αντί για τη Χιλή λόγω λαϊκών κινητοποιήσεων - δεν κατέληξε σε συμφωνία για τους κανόνες των λεγόμενων διεθνών αγορών άνθρακα, ένα από τα πλέον «δύσκολα» ζητήματα μεταξύ των κρατών, αλλά ούτε και για τη χρηματοδότηση των «φτωχότερων» χωρών για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό των καταστροφών λόγω κλιματικής αλλαγής.

Στον πυρήνα της διαπάλης βρίσκεται από τη μια η παγκόσμια «κούρσα» για το προβάδισμα στις νέες τεχνολογίες, τις «πράσινες» επενδύσεις και τις εναλλακτικές μορφές Ενέργειας ως σημαντική «διέξοδος» για κεφάλαια και ταυτόχρονα η συνέχιση της αξιοποίησης των παραδοσιακών μορφών Ενέργειας ιδιαίτερα στη βιομηχανία, επίσης για λόγους ανταγωνιστικότητας. Είτε έτσι είτε αλλιώς, η προστασία του κλίματος δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσα στην καπιταλιστική ανάπτυξη, όπου το κέρδος είναι η «κινητήρια δύναμη» της παραγωγής και δεν μπορεί να υπάρξει σχεδιασμός με βάση την προστασία του περιβάλλοντος.

Τέσσερα χρόνια μετά από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, η Σύνοδος των 196 κρατών και της ΕΕ υποτίθεται ότι θα κατέληγε σε κανόνες για τη «διεθνή συνεργασία» και ιδιαίτερα για το εμπόριο των ρύπων, σύμφωνα με το οποίο αν μια χώρα υπερβεί τους στόχους μείωσης των αερίων θερμοκηπίου, μπορεί να πουλήσει σε άλλα κράτη «πιστώσεις προστασίας του κλίματος», προκειμένου να συνεχίσουν να ρυπαίνουν. Σε αυτό το σημείο υπήρξε διαφωνία - κυρίως με τη Βραζιλία - για τον τρόπο υπολογισμού αυτών των πιστώσεων. Επίσης, η Βραζιλία ζήτησε να διαγραφεί από την τελική συμφωνία το άρθρο σχετικά με τη χρήση της γης - είναι χαρακτηριστική η στάση της αντιδραστικής κυβέρνησης της χώρας και στο θέμα του Αμαζονίου, του «πνεύμονα της Γης», που και φέτος κατακάηκε, μια καταστροφή που είναι αποτέλεσμα της δράσης των διαφόρων επιχειρηματικών συμφερόντων.

Διακηρυγμένος στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού είναι να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη στους 2 βαθμούς Κελσίου, αντί για 4 βαθμούς που υπολογίζεται ότι θα ανέβει η θερμοκρασία του πλανήτη μέχρι το τέλος του αιώνα. Αυτό προϋποθέτει ότι οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, ιδίως από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου, θα πρέπει να μειωθούν δραστικά τα επόμενα χρόνια, αλλά μέχρι στιγμής συνεχώς αυξάνονται.

Τελικά, η απόφαση απλώς υπενθυμίζει στα περίπου 200 κράτη τη «δέσμευσή τους» να ενισχύσουν τους στόχους για την προστασία του κλίματος έως το 2030, όσο το δυνατόν περισσότερο το επόμενο έτος και να υποβάλουν μέχρι την COP26, που θα διεξαχθεί στη Γλασκόβη το 2020, μια αναθεωρημένη εκδοχή των σχεδίων τους για μειώσεις εκπομπών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα.

Πάντως, τόσο οι ΗΠΑ που αποχώρησαν τον Νοέμβρη από τη Συμφωνία του Παρισιού, όσο και άλλα κράτη που συμμετέχουν σε αυτή, όπως η Βραζιλία, η Αυστραλία, η Σαουδική Αραβία, η Κίνα, η Ινδία κ.ά., δεν έδωσαν κάποια σαφή ένδειξη για τέτοια πρόθεση για το 2020.

Η ΕΕ διεκδικώντας «ηγετικό ρόλο» σε «πράσινες επενδύσεις» (από την ανάγκη διεξόδου για λιμνάζοντα κεφάλαια) με τη λεγόμενη «Νέα Πράσινη Συμφωνία» εξετάζει το ενδεχόμενο να παρουσιάσει το 2020 μια αύξηση των δεσμεύσεών της για το 2030.