Associated Press

«Η κατάσταση παραμένει πράγματι σοβαρή» δήλωσε χτες ο πρωθυπουργός της Κίνας

Το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) δεν έχει ακόμη φτάσει στην Κίνα σε σημείο κορύφωσης, εντούτοις, υπάρχει ακόμη ευκαιρία για τον περιορισμό της νέας ασθένειας του 21ου αιώνα διεθνώς, υποστήριξε χτες η γενική διευθύντρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (ΠΟΥ) Γκρο Χάρλεμ Μπρούτλαντ, μετά τη συνάντησή της με τον επίτροπο της ΕΕ για θέματα Υγείας Ντέβιντ Μπερν. Η έστω και συγκρατημένη αισιοδοξία της Γκρο Χάρλεμ Μπρούτλαντ μπορεί να έχει απήχηση στην Ευρώπη (που μετρά μόνον 33 κρούσματα εκ των οποίων κανένα θανατηφόρο), όμως, στην Κίνα (σύμφωνα και με νέα χτεσινή δήλωση του Κινέζου πρωθυπουργού Βεν ΖΙανμπάο) η «κατάσταση παραμένει πράγματι σοβαρή». Οχι τόσο για τα οκτώ νέα θανατηφόρα κρούσματα που αναφέρθηκαν χτες στην ηπειρωτική Κίνα και άλλα έξι στο Χονγκ Κονγκ, όσο για τις υποφαινόμενες αδυναμίες των αρχών μιας μεγάλης χώρας με έναν τεράστιο πληθυσμό να θέσουν υπό απόλυτο έλεγχο το σύνδρομο...

Είναι ενδεικτικό πως χτες ο πρωθυπουργός Ζιανμπάο ανακοίνωσε νέες αυστηρότατες ποινές έναντι όσων αξιωματούχων οιασδήποτε υπηρεσίας δεν εφαρμόζουν τα προβλεπόμενα μέτρα για τον έλεγχο του συνδρόμου ιδιαίτερα στο Πεκίνο (όπου «περιπολούν» 30.000 υγειονομικοί υπάλληλοι με στόχο τον εντοπισμό νέων κρουσμάτων!) αλλά και στις περιφέρειες της χώρας. Επίσης, ενδεικτικό της ανησυχίας των σινικών αρχών είναι η απόφασή τους να θέσουν χτες σε καθεστώς καραντίνας 10.000 κατοίκους της πόλης Νανζίνγκ(!), ενώ το σύνολο των Κινέζων που ζουν υπό καθεστώς απομόνωσης (για λόγους δημόσιας υγείας) ξεπερνούσε χτες τις 26.400...

Την ίδια ώρα, πυκνώνουν οι πληροφορίες για αύξηση των ταραχών που σημειώνονται σε κωμοπόλεις και χωριά της κεντρικής και ανατολικής Κίνας με πρωταγωνιστές κατοίκους που αντιδρούν στην εγκατάσταση νοσοκομείων και χώρων καραντίνας, θεωρώντας πως αυτό (συμπεριλαμβανομένων και των ελλείψεων, όπως υποστηρίζουν, σε ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό και εξοπλισμό) θα διακυβεύσει την κατάσταση της υγείας τους. Σύμφωνα με το Ασοσιέιτεντ Πρες, χτες γνωστοποιήθηκε πως στις 28 και 29 Απρίλη 2003 σημειώθηκαν ταραχές στο Λινζού, όταν πλήθος εκατοντάδων ατόμων εισέβαλε σε δύο νοσοκομεία της πόλης. Οι ταραχές έληξαν μετά τη σύλληψη τριών και τις ποινικές διώξεις κατά ακόμη 10 ατόμων που συμμετείχαν στα επεισόδια. Ταραχές αναφέρθηκαν το περασμένο 48ωρο και στο Νανζίνγκ...

Πάντως, ομάδα εμπειρογνωμόνων της ΠΟΥ που βρίσκονται εδώ και βδομάδες στην Κίνα φάνηκαν χτες να συμμερίζονται τις ανησυχίες κατοίκων της σινικής περιφέρειας (περί ελλείψεων σε ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό και εξοπλισμό σε νοσοκομεία και χώρους καραντίνας). Σε ανακοίνωσή τους εξέφρασαν ανησυχίες για τις δυνατότητες των συστημάτων Υγείας στις απομονωμένες αγροτικές περιοχές της Κίνας να αντιμετωπίσουν την εξάπλωση του συνδρόμου SARS, όπως το Γκανσού και το Ζιανκσί.

Διεθνώς, το σύνδρομο SARS είχε έως χτες προκαλέσει το θάνατο 480 ανθρώπων και τη μόλυνση άνω των 6.600 άλλων... Μια νέα εξέλιξη είναι η (για πρώτη φορά) εκδήλωση κρούσματος του συνδρόμου στην Κολομβία και ενός πιθανού κρούσματος στη Φινλανδία.

Στη δε Αλβανία, χτες, αποστάλθηκαν 500 χειρουργικές μάσκες της ΠΟΥ (λόγω έλλειψης...) εκ των οποίων οι 400 διανεμήθηκαν στο κεντρικό νοσοκομείο των Τιράνων και οι άλλες 100 στο αεροδρόμιο της αλβανικής πρωτεύουσας και σε μεθοριακούς τελωνειακούς σταθμούς.

Στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας ανακοινώθηκε χτες επισήμως ο μέχρις νεωτέρας «αποκλεισμός» εκατοντάδων φοιτητών από την Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν, εξαιτίας φόβου της διοίκησης του πανεπιστημίου πως ο πιθανός εντοπισμός κρουσμάτων του συνδρόμου θα έθετε τις εγκαταστάσεις του ΑΕΙ σε καθεστώς καραντίνας (απ' το ομοσπονδιακό Κέντρο Ελέγχου και Αποτροπής Λοιμώξεων).

«Δε μας απασχολεί η προσπάθεια εταιριών ή ερευνητικών ιδρυμάτων να εξασφαλίσουν τα αποκλειστικά δικαιώματα μέρους ή του συνόλου του γονιδιώματος των κορονο-ιών που προκαλούν το σύνδρομο SARS, αλλά η διεθνής συνεργασία των επιστημόνων για τον περιορισμό, έλεγχο και πρόληψη κατά της ασθένειας», δήλωναν χτες στη Γενεύη ανώνυμοι αξιωματούχοι της ΠΟΥ σε συντάκτη του Ασοσιέιτεντ Πρες, που ερευνούσε μια άλλη, μάλλον σκοτεινή, πλευρά της υπόθεσης του συνδρόμου... Εκείνη που αφορά στην προσπάθεια εταιριών ή ερευνητικών ιδρυμάτων να αποκομίσουν κέρδη απ' το σύνδρομο SARS, με στόχο μια μεσοπρόθεσμη επιστημονική ανακάλυψη (ίσως ακόμη μιας θεραπείας ή εμβολίου). Φαίνεται πως η διεθνής επιστημονική συνεργασία που διαβλέπουν οι αξιωματούχοι της ΠΟΥ δε φέρει το μανδύα του ανθρωπισμού, αλλά μάλλον του μεσοπρόθεσμου κέρδους...

Σύμφωνα με το πρακτορείο, δεκάδες φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρίες, πανεπιστημιακά εργαστήρια, ομοσπονδιακές υγειονομικές αρχές και επιστημονικές ομάδες του Καναδά έως και το ομοσπονδιακό Κέντρο Ελέγχου και Αποτροπής Λοιμώξεων των ΗΠΑ έχουν ήδη(!) καταθέσει αιτήσεις για την εξασφάλιση αποκλειστικών δικαιωμάτων πάνω στο σύνολο ή σε μέρη του γενετικού υλικού των ιών που προκαλούν το σύνδρομο SARS. Ορισμένοι εξ αυτών ισχυρίζονται πως επιδιώκουν διεθνή δικαιώματα ευρεσιτεχνίας τάχα για να εμποδίσουν την ιδιωτικοποίηση της έρευνας ή την εμπορευματοποίηση των ιών του συνδρόμου. Αλλοι, ιδιαίτερα μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες και μικρομεσαίες βιοτεχνολογικές εταιρίες δεν κρύβουν πως στόχος είναι το κέρδος μολονότι πολλά ακόμη είναι άγνωστα γύρω απ' την προέλευση και τη σαφή ταυτότητα των κορονο-ιών που προκαλούν το SARS... Μέσα σ' αυτούς, είναι και ομάδα επιστημόνων του κινεζικού πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ που ομολογούν πως κατέθεσαν αίτηση πατέντας σε σχέση με το σύνδρομο SARS, επειδή άλλοι ξεκίνησαν μια τέτοια διαδικασία...

Κοινή ήταν η διαπίστωση των υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ενωσης ότι το Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS), ή άτυπη πνευμονία, αποτελεί «σημαντική απειλή» για τη δημόσια υγεία, κατά τη συνεδρίαση που έγινε χτες εκτάκτως στις Βρυξέλλες με πρωτοβουλία του προεδρεύοντος του Συμβουλίου, υπουργού Υγείας, Κ. Στεφανή. «Θα πρέπει να υπάρξει στενότερη συνεργασία και συντονισμένη δράση σε παγκόσμιο επίπεδο με την ευρύτερη ανταλλαγή πληροφοριών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση τυχόν κρουσμάτων», δήλωσε μετά τη σύνοδο ο Κ. Στεφανής.

Ωστόσο, όμως, παρά τις επισημάνσεις για την ανάγκη της «συντονισμένης δράσης», υπήρξαν διαφορετικές προσεγγίσεις για τα μέτρα αντιμετώπισης της επιδημίας. Υπήρξαν δυο προτάσεις: Η μία ήταν να γίνεται έλεγχος στις πύλες εξόδου απ' τις χώρες που έχει διαδοθεί η νόσος και η άλλη να γίνεται στις πύλες εισόδου.

Μιλώντας χτες βράδυ στη ΝΕΤ ο Κ. Στεφανής είπε ότι τελικά προκρίθηκαν και οι δυο τρόποι ελέγχου, για να προσθέσει ότι υπήρξαν και προτάσεις, όπως της Γαλλίας και της Ιταλίας, να γίνεται διοικητικός και ιατρικός έλεγχος στις πύλες εισόδου. Ωστόσο ο διπλός τρόπος ελέγχου απορρίφθηκε γιατί μπορεί να προκαλέσει πανικό είτε γιατί κάποιες χώρες δεν μπορούν να κάνουν και τους δυο ελέγχους.

Ο Κ. Στεφανής παρουσίασε στο Συμβούλιο των υπουργών μια πρόταση εφτά σημείων για την αντιμετώπιση της νόσου, που περιλαμβάνει την επιδημιολογική διερεύνηση, την περίθαλψη των ασθενών, την εργαστηριακή διερεύνηση, την εκπαίδευση των στελεχών των μονάδων Υγείας, την ενίσχυση της υλικοτεχνικής υποδομής, τον έλεγχο των πυλών εισόδου και την ενημέρωση και την αξιοποίηση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης για την πρόληψη της νόσου.

Αμέσως μετά το Συμβούλιο των υπουργών ο Κ. Στεφανής έδωσε συνέντευξη Τύπου. Ο Ελληνας υπουργός Υγείας - σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ - είπε ότι η άτυπη πνευμονία έχει ενδημικό χαρακτήρα και περιορίζεται σε χώρες όπως η Κίνα, η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ, συστήνοντας παράλληλα στις αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών να βρίσκονται σε διαρκή επιφυλακή και επαγρύπνηση σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν εκδώσει η ΠΟΥ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σε ό,τι αφορά στην πρόταση να υποβάλλονται σε εξετάσεις οι ταξιδιώτες που διέρχονται ή φτάνουν από πληγείσες περιοχές, ο Κ. Στεφανής ανέφερε ότι το Συμβούλιο συμφώνησε πως τα κράτη-μέλη θα μπορούν να λαμβάνουν μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση υπό την προϋπόθεση ότι «θα είναι ισορροπημένα και ότι δε θα δημιουργούν υπερβολική ανησυχία με δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική ζωή».

Οπως υποστήριξε ακόμη ο Κ. Στεφανής, το Συμβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση στο επόμενο Συμβούλιο υπουργών Υγείας στις 2 του Ιούνη 2003 για τη δημιουργία Κέντρου Ελέγχου των μεταδοτικών νόσων που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.