ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 10 Σεπτέμβρη 2025
Σελ. /28
ΔΙΕΘΝΗ
ΡΑΓΔΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΝΕΠΑΛ
Διαδηλωτές πυρπόλησαν τη Βουλή - δεκάδες οι νεκροί

Εντονες οι γεωπολιτικές διαστάσεις της αντιπαράθεσης - Παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός Σάρμα Ολι, που είχε διευρύνει τις σχέσεις με την Κίνα

Στις φλόγες και η έδρα της κυβέρνησης

2025 The Associated Press. All

Στις φλόγες και η έδρα της κυβέρνησης
Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο Νεπάλ, μετά από την έναρξη αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων το Σαββατοκύριακο και τις συγκρούσεις διαδηλωτών - δυνάμεων ασφαλείας, που μέχρι και χτες είχαν προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 22 ατόμων.

Ενδεικτική της ανάφλεξης σε μια περιοχή που συγκρούονται ισχυρά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, είναι η κατάσταση που επικρατούσε χτες στην πρωτεύουσα Κατμαντού, αν και ο 73χρονος πρωθυπουργός της χώρας, Κ. Π. Σάρμα Ολι, υπέβαλε την παραίτησή του, «προκειμένου να μπορέσουν να ληφθούν μέτρα για μια πολιτική λύση και επίλυση των προβλημάτων», όπως ανέφερε σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο, Ραμτσάντρα Πουντέλ. Διαδηλωτές πυρπόλησαν την έδρα της Βουλής, την έδρα της κυβέρνησης, την κατοικία του Σάρμα Ολι και μια σειρά άλλα κτίρια, όπως και το σπίτι του πρώην πρωθυπουργού (2011) του Νεπάλ Τζάλα Νατ Χανάλ, που διατηρούσε στενές σχέσεις με το Πεκίνο.

Ρεπορτάζ ασιατικών ΜΜΕ ανέφεραν ότι έχουν πυρποληθεί και σπίτια στελεχών της κυβέρνησης Ολι, πολλά εκ των οποίων φυγαδεύονται με στρατιωτικά ελικόπτερα. Ακόμα ότι ένοπλοι εισέβαλαν στο προεδρικό μέγαρο, ξυλοκόπησαν υπουργούς κ.τ.λ.

Την ίδια στιγμή, ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, Ashok Raj Sigdel, με βιντεοσκοπημένο μήνυμά του επέλεξε να διαμηνύσει ότι ο στρατός δεσμεύεται για τη διαφύλαξη της εδαφικής κυριαρχίας, ότι «αποτελεί κοινή μας ευθύνη η διατήρηση του νόμου και της τάξης, η εγγύηση της εθνικής ενότητας, να μην αφήσουμε να χαθούν κι άλλες ζωές και περιουσίες». Το BBC μετέδωσε ότι δραπέτευσαν 773 και 127 κρατούμενοι από φυλακές στη δυτική χώρα στις περιφέρειες Kaski και Dang, αντίστοιχα, ενώ πληροφορίες για αντίστοιχη κατάσταση και σε άλλα σωφρονιστικά ιδρύματα έμεναν να εξακριβωθούν.

Από τη μεριά του, ο Πρόεδρος της χώρας, Ραμτσάντρα Πουντέλ, απηύθυνε έκκληση σε «όλους, περιλαμβανομένων των διαδηλωτών, να συνεργαστούν για μια ειρηνική επίλυση της δύσκολης κατάστασης στη χώρα», καλώντας «όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να μην προκαλέσουν άλλες ζημιές στη χώρα και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις».

Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν εστιάζοντας καταρχήν στους όρους λειτουργίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αφού η κυβέρνηση ανέστειλε τη λειτουργία ορισμένων (π.χ. Facebook, X, Twitter κ.τ.λ.), που κατηγόρησε για παραβίαση σχετικής νομοθεσίας αλλά και σε ζητήματα διαφθοράς. Το βράδυ της Δευτέρας, δόθηκαν εντολές για επαναλειτουργία μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την έναρξη «ανεξάρτητης» έρευνας για τις συνθήκες μέσα στις οποίες η αστυνομία άνοιξε πυρ κατά διαδηλωτών.

Γεωπολιτικές διαστάσεις στην ανάφλεξη

Στο μεταξύ, διαδηλωτές απαιτούν να διοριστεί στη θέση του πρωθυπουργού ο νυν δήμαρχος του Κατμαντού, Μπάλεν Σαχ, που φέρεται παλιότερα να είχε συναντήσεις με τον Αμερικανό πρέσβη στο Κατμαντού, Ντιν Ρ. Τόμσον, και να δηλώνει θετικός «στη συμμετοχή σε δημιουργικά προγράμματα εδώ και στη διευκόλυνση της αύξησης των σχέσεων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, εμπορικών, κοινωνικών και πολιτικών σε τέτοια προγράμματα από την πλευρά της Αμερικής». Σημειωτέον ότι νωρίτερα φέτος είχαν γίνει στο Νεπάλ και διαμαρτυρίες με αίτημα την αποκατάσταση της μοναρχίας.

Ο Σάρμα Ολι ανέλαβε χρέη πρωθυπουργού τον Ιούλη του 2024 - περίπου πριν μια βδομάδα ήταν μεταξύ των ηγετών που συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης αλλά και στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση που έγινε στο Πεκίνο, προκαλώντας τα σχόλια Τραμπ περί συνωμοσιών κατά της Ουάσιγκτον. Το τελευταίο διάστημα αναλυτές περιέγραφαν πως προέκρινε την οικοδόμηση στενότερων δεσμών με την Κίνα, «έχοντας αποξενώσει την παραδοσιακή του σύμμαχο Ινδία». Πέρυσι, κατά το πρώτο ταξίδι της θητείας του, στην Κίνα, υπέγραψε τη συμμετοχή στην Πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος».

Στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των ΗΠΑ και της Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, νωρίτερα φέτος η κυβέρνηση Ντόναλντ Τραμπ επανέφερε το πακέτο «Millennium Challenge Nepal Compact», που περιλαμβάνει έργα ενεργειακής αναβάθμισης και οδικής βοήθειας.

Να καταγραφεί επίσης ότι από τα μέσα Ιουλίου 2023, η Ινδία αντιπροσωπεύει περίπου το 35% των συνολικών άμεσων ξένων επενδύσεων του Νεπάλ και έχει αυξήσει σημαντικά τις επενδύσεις σε υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Σύμφωνα με την κρατική κινεζική εφημερίδα «Global Times», η Ινδία κέρδισε 10 συμβάσεις για τη λειτουργία υδροηλεκτρικών σταθμών, ξεπερνώντας τις 5 της Κίνας.

Θυμίζουμε ότι έντονες παρόμοιες διεργασίες εξελίχτηκαν πριν από περίπου έναν χρόνο και στο Μπαγκλαντές, όταν παραιτήθηκε και διέφυγε η πρωθυπουργός Σέιχ Χασίνα και η θέση της καλύφθηκε με την επιστροφή του νομπελίστα και αποδεχτού από τις ΗΠΑ, Μουχάμαντ Γιουνούς.

ΚΥΠΡΟΣ
Αύριο η πανεργατική κινητοποίηση κατά της ακρίβειας και για αξιοπρεπείς μισθούς

Την αλληλεγγύη του στην ΠΕΟ και στους εργαζόμενους της Κύπρου εκφράζει το ΠΑΜΕ

Σε παγκύπρια πανεργατική κινητοποίηση με τρίωρη στάση εργασίας προχωρούν αύριο Πέμπτη οι εργαζόμενοι στην Κύπρο, με βασικό αίτημα την υπεράσπιση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) και των μισθών τους, παλεύοντας για αυξήσεις στους μισθούς που να καλύπτουν τις ανάγκες τους, απέναντι στην ακρίβεια και στον πληθωρισμό που τσακίζουν το εισόδημά τους.

Σε συνέντευξή της στη «Χαραυγή» η Σωτηρούλα Χαραλάμπους, γραμματέας της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας (ΠΕΟ), δήλωσε πως τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι οι αυξήσεις στους μισθούς και η ΑΤΑ δεν είναι υπεύθυνες για οικονομικές κρίσεις ή δημοσιονομικά προβλήματα, αντιθέτως η ΑΤΑ αποτελεί εργαλείο προστασίας του εισοδήματος των εργαζομένων απέναντι στον πληθωρισμό και στην ακρίβεια, λειτουργώντας ως ανάχωμα σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας.

Το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο εκφράζει την αλληλεγγύη του στην ΠΕΟ και σε όλους τους εργαζόμενους της Κύπρου μπροστά στην κινητοποίηση της Πέμπτης, τονίζοντας ανάμεσα σε άλλα: «Η ακρίβεια δεν είναι ούτε φυσικό φαινόμενο, ούτε αποτέλεσμα κάποιας "ιδεοληψίας" της μίας ή της άλλης κυβέρνησης. Είναι η άλλη πλευρά της ίδιας της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Είναι αποτέλεσμα των χαμηλών μισθών για τα κέρδη των μονοπωλίων, της πολιτικής της "πράσινης μετάβασης", της "απελευθέρωσης" της αγοράς Ενέργειας, των πολέμων της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Είναι μία ακόμα πλευρά της αύξησης του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης που έχει ανάγκη το κεφάλαιο, τόσο στην ΕΕ όσο και διεθνώς».

Κάλεσμα πλατιάς συμμετοχής στην κινητοποίηση απευθύνει και η Κομμουνιστική Πρωτοβουλία Κύπρου, τονίζοντας: «Οι εργαζόμενοι αυτού του τόπου δεν έχουμε άλλο δρόμο πέρα από αυτόν του ταξικού αγώνα, με συνεχή και δυναμική παρουσία σε όλους τους χώρους δουλειάς αλλά και στους δρόμους, με απαιτήσεις για συνολική αποκατάσταση και επέκταση των εργασιακών δικαιωμάτων και πλήρη κάλυψη των σύγχρονων λαϊκών αναγκών για Υγεία, Παιδεία και Κοινωνική Ασφάλιση (...) Η υπεράσπιση του θεσμού της ΑΤΑ είναι καίριας σημασίας για τους εργαζόμενους, για το εργατικό κίνημα της χώρας μας. Ο αγώνας για πλήρη επαναφορά της ΑΤΑ και γενίκευση του θεσμού σε όλους τους κλάδους και επιχειρήσεις είναι αγώνας που αφορά όλους τους εργαζόμενους».

ΗΠΑ
Νέες προκλήσεις κατά της Βενεζουέλας

Ο Αμερικανός υπουργός Aμυνας Πιτ Χέγκσεθ, από το Πουέρτο Ρίκο - ανήκει στις ΗΠΑ υπό ειδικό καθεστώς - όπου βρέθηκε τη Δευτέρα, κλιμάκωσε την πίεση στη Βενεζουέλα, στο πλαίσιο της στρατιωτικής δύναμης που έχει αναπτυχθεί στην Καραϊβική, με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της διακίνησης ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ.

Ο επικεφαλής του αμερικανικού Πενταγώνου, ο οποίος προ ημερών απείλησε ότι θα «καταρρίπτονται» μαχητικά της Βενεζουέλας αν κριθεί ότι απειλούν τις ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ στην περιοχή, επισκέφτηκε με στρατιωτική περιβολή το αποβατικό «USS Iwo Jima», επαινώντας το πλήρωμα ότι συνεισφέρει στο «να σταματήσει η δηλητηρίαση του αμερικανικού λαού» με ναρκωτικά. Συνοδευόμενος από τον επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμυνας, πτέραρχο Νταν Κέιν, έγινε δεκτός στο νησί της Καραϊβικής, στην αεροπορική βάση «Μουνίζ» στα δυτικά του Σαν Χοσέ, από την διορισμένη κυβερνήτρια Τζένιφερ Γκονσάλες Κολόν, η οποία ευχαρίστησε τον Τραμπ για «την αναγνώριση της στρατηγικής αξίας του Πουέρτο Ρίκο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και τον αγώνα εναντίον των καρτέλ των ναρκωτικών στην περιοχή μας», στα οποία όπως ισχυρίστηκε «ηγείται ο ναρκωδικτάτορας Νικολάς Μαδούρο». Την ίδια ώρα, έξω από τη βάση γινόταν μεγάλη διαδήλωση ενάντια στη στρατιωτική ανάπτυξη στην Καραϊβική και υπέρ της ειρήνης.

Τις κατηγορίες περί ναρκεμπορίου αρνείται ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, ο οποίος χαρακτηρίζει απειλή για τη χώρα του την ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ στην περιοχή και διέταξε την ανάπτυξη 25.000 στρατιωτών και αεροσκαφών. Θυμίζουμε ότι η ένταση κλιμακώθηκε την περασμένη βδομάδα, με επιχείρηση των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ σε ταχύπλοο στην Καραϊβική που προερχόταν από τη Βενεζουέλα και για το οποίο ισχυρίστηκαν ότι μετέφερε ναρκωτικά, σκοτώνοντας «11 ναρκωτρομοκράτες». Το όλο περιστατικό αμφισβητεί η κυβέρνηση της Βενεζουέλας, που μίλησε για «εξωδικαστικές δολοφονίες», ενώ δεν δόθηκαν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία.

Το ΚΚ Βενεζουέλας, που διώκεται από το αυταρχικό καθεστώς Μαδούρο, έχει καταγγείλει επανειλημμένα τις επιθετικές ενέργειες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, που με το πρόσχημα του ναρκεμπορίου θέλει να βάλει στο χέρι τον τεράστιο ενεργειακό πλούτο της Βενεζουέλας, στον σφοδρό ανταγωνισμό με τους κινεζικούς και ρωσικούς επιχειρηματικούς ομίλους, που διευρύνουν τη δράση τους τόσο στη Βενεζουέλα όσο και την ευρύτερη περιοχή. Ταυτόχρονα, επισημαίνει ότι η έξοδος από την καπιταλιστική κρίση μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την επαναστατική εξουσία της εργατικής τάξης.

ΝΟΡΒΗΓΙΑ
Νικητής των εκλογών το Εργατικό Κόμμα

Ο «κεντροαριστερός» συνασπισμός θα συνεχίσει να κυβερνά

Το Εργατικό Κόμμα αναδείχθηκε νικητής των βουλευτικών εκλογών και θα συνεχίσει να κυβερνάει για ακόμη τέσσερα χρόνια, μαζί με τα μικρότερα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που συγκροτούν τον λεγόμενο «κεντροαριστερό συνασπισμό», όπως προκύπτει από τα πρώτα αποτελέσματα της εφορευτικής επιτροπής.

Με καταμετρημένο το 99% των ψήφων, η κεντροαριστερά λαμβάνει 87 έδρες, ενώ απαιτούνται τουλάχιστον 85 για πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Το ακροδεξιό Κόμμα της Προόδου και τα υπόλοιπα κόμματα που συγκροτούν τον «κεντροδεξιό συνασπισμό» κέρδισαν 82 έδρες. Η συμμετοχή έφθασε στο 78,9%, σύμφωνα με προσωρινά δεδομένα της εφορευτικής επιτροπής.

Πιο συγκεκριμένα, το Εργατικό Κόμμα του πρωθυπουργού Γιόνας Γκαρ Στέρε λαμβάνει 53 έδρες, η Σοσιαλιστική Αριστερά, οι Πράσινοι και οι Κόκκινοι από 9 έδρες, το Κέντρο 7 έδρες.

Το ακροδεξιό - εθνικιστικό Κόμμα της Προόδου, με επικεφαλής την Σίλβι Λίσταουγκ, κατέγραψε μεγάλη άνοδο (+12,3%) σε σχέση με τις εκλογές του 2021 και την καλύτερη επίδοση της ιστορίας του, εξασφαλίζοντας το 23,9% των ψήφων και 48 έδρες. Το Συντηρητικό Κόμμα, υπό την πρώην πρωθυπουργό Ερνα Σόλμπεργκ, κατέγραψε το χειρότερο αποτέλεσμα στην ιστορία του και περιορίστηκε στην τρίτη θέση, με 24 έδρες. Οι Χριστιανοδημοκράτες εξέλεξαν 7 και οι Φιλελεύθεροι 3 έδρες.

Στις εκλογές κυριάρχησαν θέματα όπως το αυξημένο κόστος ζωής, η Υγεία, η Παιδεία, τα δημοσιονομικά, οι σχέσεις με τις ΗΠΑ υπό την προεδρία του Ντ. Τραμπ, καθώς και οι επενδύσεις του κρατικού πετρελαϊκού Ταμείου της Νορβηγίας στο Ισραήλ, που ξεσήκωσαν αντιδράσεις.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Υποπτο μπλακάουτ στο Βερολίνο

Δίχως ηλεκτρικό ρεύμα παρέμεναν χτες για αρκετές ώρες δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά στο νοτιοανατολικό Βερολίνο, με τη γερμανική αστυνομία να υποψιάζεται «πολιτικά υποκινούμενη επίθεση».

Σύμφωνα με τη ραδιοτηλεόραση Βερολίνου - Βρανδεμβούργου RBB, χτες το απόγευμα αναρτήθηκε επιστολή ανάληψης ευθύνης σε «πλατφόρμα ακροαριστερής ιδεολογίας», ωστόσο δεν έγινε γνωστό εάν θεωρείται αυθεντική.

Στην επιστολή σημειώνεται ότι η διακοπή ρεύματος ήταν μια «επίθεση στο στρατιωτικοβιομηχανικό συγκρότημα στο Τεχνολογικό Πάρκο Αντλερσχοφ» με στόχο να «βλάψει μαζικά ευαίσθητες υπερμηχανές και λειτουργικές διαδικασίες».



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ