«Προεόρτια» ενός άγριου πολέμου, που έχει στόχο τη μοιρασιά της εξουσίας και τη θέση που θα κατέχουν στο «σύστημα» ομάδες και ηγετικά στελέχη την επομένη του συνεδρίου, αποτελεί η έντονη «κινητικότητα» που έχει αρχίσει να εκδηλώνεται στο κυβερνών κόμμα. Πίσω από τις «πλατφόρμες» ή τα διάφορα κείμενα «προβληματισμού» που κυκλοφορούν ή θα κυκλοφορήσουν το επόμενο διάστημα, υπάρχει απλά η αναμέτρηση μηχανισμών, οι οποίοι με κάθε μέσο επιχειρούν να εξασφαλίσουν ευνοϊκότερους συσχετισμούς στο συνέδριο που θα τους επιτρέψουν να συμμετάσχουν με καλύτερους όρους στη νομή της εξουσίας.

Η θέση του Κ. Σημίτη δε φαίνεται τώρα να αμφισβητείται ευθέως και από κανέναν, αλλά όλες οι πλευρές και συνιστώσες τόσο στο εκσυγχρονιστικό στρατόπεδο όσο και στη λεγόμενη εσωκομματική αντιπολίτευση, θα διαπραγματευτούν σκληρά μαζί του, προκειμένου να επιτύχουν τα ανταλλάγματα και τα οφέλη που επιζητούν. Στο πλαίσιο αυτό έχουν αρχίσει ήδη οι «συμμαχίες» και «συμφωνίες» στο παρασκήνιο και διαμορφώνονται τα μπλοκ και οι ομάδες μέσα στα δύο βασικά στρατόπεδα.

Η έντονη «κινητικότητα» του Α. Τσοχατζόπουλου το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει να προβληματίζει και ανησυχεί το Μέγαρο Μαξίμου, ενώ δεν υποτιμά και τη δραστηριότητα του Γ. Παπανδρέου, ο οποίος δεν παραλείπει να κάνει αισθητή την παρουσία του στο παιχνίδι και μάλιστα από τη σκοπιά του «διαδόχου» και του εκφραστή του «όλου ΠΑΣΟΚ». Η χτεσινή συνάντησή του με το σύνολο σχεδόν των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ που μετέχουν στο πρώτο θερινό τμήμα, αυτό ακριβώς ήθελε να υποδηλώσει. Στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να εμφανίσει αρχηγικό προφίλ, προσκάλεσε χτες σε γεύμα, στο υπουργείο Εξωτερικών, όλους τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Συνεργάτες του υπουργού προσπαθούσαν να υποβαθμίσουν την κίνηση, λέγοντας ότι δεν υποκρύπτει καμιά πολιτική ή εσωκομματική σκοπιμότητα η πρόσκλησή του στους βουλευτές.

Ο Γ. Παπανδρέου υπογράμμισε στη σύντομη δήλωσή του, καθώς υποδέχονταν τους 52 συναδέλφους του, ότι θα τους ενημερώσει για την πορεία της εξωτερικής πολιτικής της χώρας και τόνισε ότι δεν πρέπει να αναζητά κανείς εσωκομματικές σκοπιμότητες πίσω από μια καθιερωμένη και προγραμματισμένη συνεύρεση. Πάντως ο υπουργός, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, παραδέχτηκε ότι το ΠΑΣΟΚ δε βρίσκεται σε καλή κατάσταση και εξέφρασε την εκτίμηση ότι οι συζητήσεις που γίνονται μεταξύ των στελεχών του θα το βοηθήσουν να συνεχίσει την πορεία του.

Μετά το τέλος του γεύματος, συνεργάτες του υπουργού Εξωτερικών υπογράμμιζαν με νόημα ότι ο Γ. Παπανδρέου γευματίζει στο φως της μέρας και συνομιλεί για την ουσία της πολιτικής. Σύμφωνα, πάντα, με τους συνεργάτες του Γ. Παπανδρέου, η συζήτηση για μια μόνο στιγμή περιστράφηκε στις εσωκομματικές εξελίξεις, όταν ο Α. Χρυσανθακόπουλος ζήτησε να αναληφθεί μια πρωτοβουλία για ένα «σύμφωνο εσωκομματικής σταθερότητας».

Παράλληλα, διεργασίες παρατηρούνται και στο εκσυγχρονιστικό μπλοκ. Η κίνηση των συνδικαλιστών που εκδηλώθηκε χτες με επικεφαλής τον Χρ. Πολυζωγόπουλο εντάσσεται σε αυτό το «χώρο», αφού είναι γνωστό ότι το «μπλοκ» των συνδικαλιστών έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την εκλογή του Κ. Σημίτη το 1996 στην αρχηγία και έκτοτε δεν έχει άρει, σε καμία περίπτωση, αυτή την εμπιστοσύνη του. Αυτό που επιδιώκουν δεν είναι βέβαια η προώθηση των λαϊκών συμφερόντων «μέσα από το κόμμα», αλλά η ενίσχυση της δικής τους θέσης στο κομματικό σύστημα εξουσίας. Γι' αυτό και ο γραμματέας της ΚΕ Κ. Σκανδαλίδης δήλωσε χτες (στον «Φλας») ότι «δε με φοβίζει το σημερινό που έγινε με τους συνδικαλιστές. Το θεωρώ πολύ εποικοδομητικό και γόνιμο»... Εξάλλου σήμερα το βράδυ ο Χρ. Πολυζωγόπουλος θα συναντηθεί με τον Κ. Σημίτη όχι βέβαια για να αμφισβητήσει την πολιτική του...

Παρόμοιες πρωτοβουλίες, στήριξης ουσιαστικά του Κ. Σημίτη και της κυβερνητικής πολιτικής, αναλαμβάνονται και από άλλα στελέχη των «εκσυγχρονιστών». Ετσι, σύμφωνα με χτεσινό δημοσίευμα της εφημερίδας «Εθνος», έχει συγκροτηθεί από κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ «τρίτος πόλος» μεταξύ του Κ. Σημίτη και του Α. Τσοχατζόπουλου. Στον «πόλο» αυτό συμμετέχουν η Β. Παπανδρέου, ο Ευ. Βενιζέλος, ο Κ. Σκανδαλίδης, ο Θ. Πάγκαλος και ο Θ. Τσουκάτος. Τα στελέχη αυτά βεβαίως στηρίζουν την υποψηφιότητα του Κ. Σημίτη, αλλά θέλουν να αναδείξουν το «ρυθμιστικό ρόλο» τους στο εσωκομματικό παιχνίδι εξουσίας, πράγμα που μπορεί να φτάσει και στην επιβολή όρων στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Κυρίως όμως πρόκειται για «σημιτοφύλακες» που στοχεύουν στην εξουδετέρωση «εχθρικών κινήσεων», κυρίως από την πλευρά του Γ. Παπανδρέου, τον οποίο βλέπουν να στηρίζουν μεγάλα συγκροτήματα του Τύπου.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό το μόνο που μένει σταθερό είναι η προσήλωση και στήριξη όλων των ηγετικών στελεχών στην αντιλαϊκή πολιτική. Η όποια αμφισβήτηση είναι φραστική, υποκριτική και γίνεται για να ενισχυθεί η «μετοχή» των διαφωνούντων στο εσωκομματικό παζάρι «αξιών». Εξάλλου, το είπε καθαρά χτες ο Κ. Σκανδαλίδης: «Δεν πάμε στο συνέδριο να ανατρέψουμε τις μεγάλες γραμμές που είχαμε προεκλογικά δεσμευτεί ή που με βάση το κυβερνητικό μας πρόγραμμα ή τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης έχει εγκρίνει ο ελληνικός λαός. Δεν πάμε να ανατρέψουμε αυτά τα πράγματα. Αυτά θεωρούνται δεδομένα και είναι αυτονόητα».

Το μήνυμα ότι «μόνο ο ίδιος και η κυβέρνηση μπορεί» να εγγυηθεί με φερεγγυότητα την εξυπηρέτηση των γενικότερων αλλά και επιμέρους συμφερόντων των μεγάλων αφεντικών, έστειλε χτες ο Κ. Σημίτης. Την επομένη της επιστροφής του από τη Μόσχα και ευρισκόμενος μπροστά σε μια διαρκή «αμφισβήτηση» της διαχειριστικής του ικανότητας, εντός και εκτός κυβέρνησης, με σκοπό βέβαια την επιτάχυνση των νεοφιλελεύθερων αλλαγών, ο πρωθυπουργός προσπάθησε να περάσει στην αντεπίθεση.

Στις δηλώσεις που έκανε μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, ανέδειξε το ζήτημα της οικονομίας, αφ' ενός, για να υπερασπιστεί την εφαρμοζόμενη πολιτική και ταυτόχρονα να απαντήσει σε αυτούς που δεν αναγνωρίζουν τα «επιτεύγματά» της καταλογίζοντάς τους πολιτικές σκοπιμότητες. Ο Κ. Σημίτης ισχυρίστηκε ότι «η οικονομία βρίσκεται σε μια πολύ καλή πορεία» και επικαλέστηκε γι' αυτό τους γνωστούς «δείκτες», οι οποίοι όμως απλώς επιβεβαιώνουν την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών μαζών, δείκτη που όμως δε μετράει η κυβέρνηση. Ετσι, με βάση ότι ο ρυθμός ανάπτυξης είναι διπλάσιος του μέσου ρυθμού στην ΕΕ, ότι ο πληθωρισμός «κινείται στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πληθωρισμών», ότι οι - νεοφιλελεύθερες - διαρθρωτικές αλλαγές «προχωρούν κανονικά» - ανέφερε ως παράδειγμά ότι μόνο μέσα σε μια μέρα, τη Δευτέρα, ξεπούλησαν ΕΤΒΑ και Ναυπηγεία Σκαραγκά(!) - κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι «θα συνεχίσουμε απαρέγκλιτα προς την ίδια κατεύθυνση». Προκειμένου να ρίξει στάχτη στα μάτια των εργαζομένων, πρόσθεσε ότι «στο άμεσο μέλλον θα προβούμε στις απαραίτητες ενέργειες για να ενδυναμώσουμε την κοινωνική συνοχή». «Σταθερότητα, ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή» είναι το τρίπτυχο της πολιτικής μας, συμπλήρωσε. Ταυτόχρονα, επέκρινε όσους καλλιεργούν την εικόνα ότι η οικονομία «παρουσιάζει ανησυχητικά φαινόμενα», λέγοντας ότι πρόκειται για υπερβολές «οι οποίες διατυπώνονται με πολιτική σκοπιμότητα». Επιπλέον, επανέλαβε με νόημα ότι η κυβερνητική θητεία λήγει την άνοιξη του 2004, δηλαδή «έχουμε μπροστά μας πάνω από περίπου δυόμισι χρόνια»...

Λίγο αργότερα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Ρέππας επανήλθε στις πρωθυπουργικές δηλώσεις για να αποσαφηνίσει ότι «έχουμε την πολιτική βούληση, την πολιτική δύναμη, τα μέσα και τις προϋποθέσεις και να επιτύχουμε τους στόχους μας». Προχωρώντας μάλιστα ένα ακόμα βήμα, εμφάνισε ως αναντικατάστατη την κυβέρνηση Σημίτη, λέγοντας ότι «μόνον αυτή η κυβέρνηση μπορεί να επιτύχει αυτούς τους στόχους»(!). Οταν του ζητήθηκε να διευκρινίσει ποιοι βρίσκονται πίσω από τις πολιτικές σκοπιμότητες που είπε ο πρωθυπουργός, απάντησε αρχικά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά συμπεριέλαβε και εκείνα τα ΜΜΕ που παρουσιάζουν με μελανά χρώματα την ελληνική οικονομία(!).

Κληθείς να σχολιάσει τη δίωξη που ασκήθηκε κατά του Χρ. Λαμπράκη, ο εκπρόσωπος προσπάθησε να την αποσυνδέσει από την κόντρα που υπάρχει τελευταία μεταξύ του Μεγάρου Μαξίμου και του συγκροτήματος Λαμπράκη, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση δεν έχει καμία ανάμειξη στην υπόθεση. Μάλιστα, δε δίστασε να ταχθεί στο πλευρό του μεγαλοεκδότη, υιοθετώντας τα επιχειρήματά του, όπως την ομόφωνη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου για την υπόθεση του «Τράβελ Πλαν» και τη σύμβαση με το υπουργείο Εξωτερικών.

Αλλά και από την πλευρά του συγκροτήματος Λαμπράκη φαίνεται να γίνονται προσπάθειες «εκτόνωσης» της διαμάχης. Ενδεικτικό το χτεσινό πρωτοσέλιδο θέμα του «Βήματος», με το οποίο βάζει στο στόχαστρο τον Γ. Παπαντωνίου, αφήνοντας προς το παρόν στο απυρόβλητο τον ίδιο τον Κ. Σημίτη, σε αντίθεση με την περασμένη βδομάδα. Με βάση το γνωστό άρθρο του Στ. Ψυχάρη περί της «ιστορίας των τριών φακέλων», ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας εμφανίζεται να έχει ανοίξει το «δεύτερο φάκελό» του - δηλαδή «ρίξ' τα όλα στα διαπλεκόμενα» - και να μην του απομένει παρά μόνο ο τρίτος φάκελος, δηλαδή «άρχισε να γράφεις φακέλους για το διάδοχό σου»(!).

Την ίδια στιγμή, συνεργάτες του Κ. Σημίτης δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο απομάκρυνσης του Γ. Παπαντωνίου από την κυβέρνηση, ως εξιλαστήριου θύματος για την αναστροφή του κλίματος στο χρηματιστήριο και την οικονομία αλλά και την πολιτική. Μάλιστα, κάποιοι έσπευδαν να αποδώσουν σκοπιμότητα στο γεγονός ότι ο Κ. Σημίτης κάλεσε χτες για συνεργασία τους υπουργούς Χριστοδουλάκη και Γιαννίτση ενόψει της ομιλίας του στη ΔΕΘ. Ομως, από το Μέγαρο Μαξίμου δήλωναν ότι ο πρωθυπουργός δεν προτίθεται να προχωρήσει σε καμία αλλαγή και το μόνο που θα επιδιώξει είναι η ένταση στο κυβερνητικό έργο.

Πρωταγωνιστικό ρόλο στο αντιλαϊκό παιχνίδι που παίζεται με μοιρασμένους από τα πριν ρόλους από το ευρύτερο σύστημα εξουσίας, με στόχο να επιβληθούν σκληρά αντιλαϊκά μέτρα, επιδιώκει να παίξει η ηγεσία της ΝΔ.

Καλλιεργώντας συστηματικά την εικόνα της δήθεν «ακυβερνησίας» και πλειοδοτώντας σε κατηγορίες περί «απραξίας», προσπαθεί να συμβάλει στην καλλιέργεια του εδάφους για την υλοποίηση ολοένα πιο άγριων νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Ο Κ. Καραμανλής καθημερινά δεν παραλείπει να συντηρεί το κλίμα αναμασώντας το ίδιο παραμύθι. Αυτό έκανε και χθες, μιλώντας στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Αθήνας. Επανέλαβε ότι «με ευθύνη του πρωθυπουργού διερχόμαστε μια φάση ακυβερνησίας, αυτή την ώρα η χώρα, στην ουσία, δεν κυβερνάται», ενώ επιχείρησε να αποδυναμώσει και υπονομεύσει τις όποιες αποφάσεις του συνέδριου του ΠΑΣΟΚ στην κυβερνητική πολιτική, αμφισβητώντας την παραπομπή θεμάτων «που αφορούν τη Βουλή και τον ελληνικό λαό σε κομματικές συναθροίσεις». Επίσης, εμφανίστηκε «ανικανοποίητος» με τις ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα που έχει βάλει μπροστά η κυβέρνηση, λέγοντας ότι «η αδράνεια και η εικόνα της ακυβερνησίας δεν μπορεί να διασκεδαστεί με κωμικοτραγικού τύπου ανακοινώσεις, περί διαρθρωτικών αλλαγών, που, εδώ και χρόνια, έχουν εξαγγελθεί και επανεξαγγέλλονται, για να δημιουργούν κάποιες εντυπώσεις, που δεν πείθουν κανέναν».

Στο πνεύμα αυτό κινήθηκε και ο εκπρόσωπος Τύπου Θ. Ρουσόπουλος, σχολιάζοντας τα όσα είπε, εξερχόμενος από το προεδρικό Μέγαρο, ο πρωθυπουργός. «Την ίδια ώρα που η οικονομία πάει από το κακό στο χειρότερο και χιλιάδες επενδυτές έχουν χάσει τους κόπους μιας ζωής στο Χρηματιστήριο, ο πρωθυπουργός αναζητεί αλλού τους ενόχους, επιδιδόμενος σε κυνήγι μαγισσών», ανέφερε. Και πρόσθεσε:«Αν θέλει ο κ. Σημίτης να βρει τον πραγματικό υπαίτιο αυτής της κρίσης, δε μένει παρά να κοιτάξει στον καθρέφτη. Εκεί, ίσως, δει τη σκιά του εαυτού του και της κουρασμένης κυβέρνησής του».

Την ίδια στιγμή, η ηγεσία της ΝΔ «δείχνει» στην κυβέρνηση τα μέτρα που πρέπει να πάρει και ταυτόχρονα βέβαια προσπαθεί να πείσει για την «αναγκαιότητά» τους τις λαϊκές μάζες. Ο αρμόδιος συντονιστής Οικονομικών Υποθέσεων Γ. Αλογοσκούφης στην προχτεσινή συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου περιέγραψε με σαφήνεια τους άξονες: Αμεση φορολογική μεταρρύθμιση, εννοείται προς όφελος πρώτα και κύρια του κεφαλαίου, η οποία θα συνδυαστεί με ένα πρόγραμμα συγκράτησης των πρωτογενών δαπανών του δημοσίου, δηλαδή «άγριο τσεκούρι» στις κοινωνικές δαπάνες. Επίσης ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας που, εκτός των άλλων, όπως είπε, σημαίνει ταχεία απελευθέρωση αγορών, ενίσχυση του ανταγωνισμού και άρση των αντικινήτρων για τις επιχειρήσεις.