Δεκάδες παραιτήσεις στελεχών της κυβέρνησης και εντεινόμενες πιέσεις στον Μπ. Τζόνσον να παραιτηθεί
Από τη χτεσινή ομιλία του Τζόνσον στο κοινοβούλιο |
Οι εξελίξεις αντανακλούν ευρύτερες διεργασίες στη βρετανική αστική τάξη, με φόντο τη μεγάλη ένταση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών παγκοσμίως αλλά και εντός του ευρωατλαντικού μπλοκ, την «απογείωση» του πληθωρισμού, που εντείνει και τη λαϊκή δυσαρέσκεια, τις προβλέψεις για σημάδια ύφεσης στη βρετανική καπιταλιστική οικονομία κ.λπ.
Εναν περίπου μήνα μετά την «πύρρειο νίκη» του Τζόνσον στην ψηφοφορία για την εσωκομματική πρόταση μομφής που κατατέθηκε εναντίον του (το 41% των Συντηρητικών βουλευτών είχαν ψηφίσει υπέρ της απομάκρυνσής του), οι δύο προχτεσινές παραιτήσεις των υπουργών Οικονομικών, Ρ. Σουνάκ, και Υγείας, Σ. Τζαβίντ, άνοιξαν τον «ασκό του Αιόλου».
Με αφορμή αυτήν τη φορά το λεγόμενο «σκάνδαλο Πίντσερ» (τον διορισμό του Συντηρητικού βουλευτή Κρις Πίντσερ σε κυβερνητική θέση από τον Τζόνσον, παρότι γνώριζε ότι υπάρχει παλιότερη έρευνα σε βάρος του για σεξουαλική παρενόχληση), μέχρι αργά χτες υπέβαλαν την παραίτησή τους τουλάχιστον 38 μέλη της κυβέρνησης, υπουργοί, υφυπουργοί και κυβερνητικοί βοηθοί.
Πληροφορίες του BBC και άλλων βρετανικών ΜΜΕ ανέφεραν ότι δύο γκρουπ υπουργών - το ένα υπέρ της παραίτησης Τζόνσον και το άλλο υπέρ της παραμονής του - πήγαν χτες το απόγευμα στην Ντάουνιγνκ Στριτ και είχαν συναντήσεις μαζί του. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στο πρώτο γκρουπ περιλαμβάνονται κορυφαίοι υπουργοί, όπως οι Μ. Γκόουβ, Κ. Κουαρτένγκ, Πρ. Πατέλ και ο Ν. Ζαχάουι, που μόλις προχτές διορίστηκε υπουργός Οικονομικών στη θέση του Ρ. Σουνάκ.
Αρκετοί Συντηρητικοί βουλευτές απευθύνθηκαν στη λεγόμενη «Επιτροπή 1922» του κόμματος, ζητώντας να αλλάξει τους κανονισμούς της και να επιτρέψει μια δεύτερη ψηφοφορία πάνω σε πρόταση μομφής κατά του Τζόνσον (με τους ισχύοντες κανονισμούς απαιτείται να μεσολαβήσουν τουλάχιστον 12 μήνες). Η Επιτροπή από την πλευρά της γνωστοποίησε ότι θα εκλέξει νέο προεδρείο τη Δευτέρα, το οποίο θα εξετάσει αν πρέπει να αλλάξουν οι κανονισμοί.
Χαρακτηριστικές των ενδοαστικών διεργασιών ήταν και οι χτεσινές παρεμβάσεις μεγάλων βρετανικών εφημερίδων, π.χ. οι «Times» έκαναν λόγο για «Game over», χαρακτήρισαν λάθος την «προσκόλληση» του Τζόνσον στην πρωθυπουργία και σχολίασαν: «Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα ο κ. Τζόνσον, ο οποίος απέτυχε να εξασφαλίσει την υποστήριξη 148 βουλευτών σε ψήφο εμπιστοσύνης τον περασμένο μήνα, να μπορέσει να ανακτήσει την εξουσία του και να παρέχει την αποτελεσματική ηγεσία που χρειάζεται η χώρα σε μια περίοδο οξείας εθνικής κρίσης. Κάθε μέρα που μένει βαθαίνει την αίσθηση του χάους. Για το καλό της χώρας, να φύγει».
Ο ίδιος ο Τζόνσον, πάντως, μιλώντας χτες στο κοινοβούλιο, απέκλεισε την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, ενώ, σύμφωνα με ρεπορτάζ του ITV, αργά το βράδυ στην Ντάουνινγκ Στριτ επανέλαβε στους υπουργούς ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί, γιατί η επιλογή είναι ένα καλοκαίρι εστιασμένο στην οικονομική ανάπτυξη ή το χάος μιας μάχης για την ηγεσία του κόμματος, που θα ακολουθηθεί από μεγάλη πίεση για εκλογές.
Ο ηγέτης των Εργατικών, Κ. Στάρμερ, τάχθηκε υπέρ της διενέργειας πρόωρων εκλογών, με τα γνωστά συνθήματα για «μια νέα αρχή για τη Βρετανία».
Διεργασίες «τρέχουν» παράλληλα και στο αστικό πολιτικό σκηνικό της Ιταλίας. Χτες ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Ντράγκι συναντήθηκε με τον πρόεδρο του «Κινήματος των Πέντε Αστέρων» (M5S), Τζ. Κόντε, το κόμμα του οποίου είναι βασικός κυβερνητικός εταίρος στην κυβέρνηση «εθνικής ενότητας».
Αντικείμενο της συνάντησης ήταν οι όροι για τη συνέχιση της συμμετοχής του M5S στην κυβέρνηση Ντράγκι, με φόντο τις διαφωνίες που έχουν ανακύψει για κομβικά ζητήματα - όπως ο βαθμός και ο τρόπος εμπλοκής στη σύγκρουση στην Ουκρανία - αλλά και τις εξελίξεις που πυροδότησαν η αποχώρηση του Ιταλού ΥΠΕΞ Λ. Ντι Μάιο από το M5S και οι αναφορές ότι ο Ντράγκι ζήτησε από τον ιδρυτή του M5S, Μπ. Γκρίλο, να αποπέμψει τον Κόντε από την αρχηγία του κόμματος.
Μετά τη χτεσινή συνομιλία, ο Κόντε δήλωσε ότι το M5S «επιθυμεί να συνεχίσει να μοιράζεται την ευθύνη της διακυβέρνησης, όπως κάναμε μέχρι τώρα, με έναν σταθερό και εποικοδομητικό τρόπο, αλλά θέλουμε μεγάλες αλλαγές».
Σύμφωνα με το πρακτορείο «Reuters», το έγγραφο με τους όρους του M5S που παρέδωσε ο Κόντε στον Ντράγκι αναφέρει ότι το κόμμα του επιθυμεί μεγαλύτερη έμφαση στις «πράσινες» πολιτικές και στα μέτρα «μείωσης της ανισότητας» (θέσπιση κατώτατου μισθού, περικοπή στη χρήση προσωρινών συμβάσεων εργασίας, συνέχιση επιδομάτων για την ακραία φτώχεια κ.ά.).
Τα παραπάνω παρουσιάζονται ως «φιλολαϊκή» ατζέντα του M5S (με φόντο τη μεγάλη δημοσκοπική πτώση του), ενώ στο ίδιο κείμενο απουσιάζουν αναφορές σε σημαντικότερες διαφωνίες, όπως για την παραπέρα αποστολή όπλων στην Ουκρανία.
Κάλεσμα συστράτευσης υπέρ της αστικής τάξης της Γαλλίας απηύθυνε η πρωθυπουργός της χώρας Ελιζαμπέτ Μπορν, η οποία χτες παρουσίασε τις προγραμματικές δηλώσεις της ανασχηματισμένης κυβέρνησής της, μετά την άρνηση του Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να δεχτεί την παραίτησή της, παρά την απώλεια της απόλυτης πλειοψηφίας στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές.
«Οι Γάλλοι μάς ζητούν να μιλάμε ο ένας στον άλλον περισσότερο, να μιλάμε καλύτερα και να οικοδομούμε μαζί», είπε ανάμεσα σε άλλα η Μπορν, ζητώντας «να δοθεί νόημα στη λέξη συμβιβασμός, που έχει ξεχαστεί» αλλά και διευκρινίζοντας ότι αυτό «δεν σημαίνει διαγραφή των διαφορών μας, ούτε αποποίηση των πεποιθήσεών μας».
Σε άλλο σημείο είπε ότι «η πρώτη μας πρόκληση είναι να ανταποκριθούμε στο επείγον ζήτημα της ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης των Γάλλων», ενώ, προετοιμάζοντας το έδαφος για νέα αντιλαϊκά μέτρα, πρόσθεσε ότι «η οικονομική μας ανάπτυξη θα είναι πιο αδύναμη από το αναμενόμενο, ο πληθωρισμός θα είναι υψηλότερος και το βάρος του χρέους θα αυξάνεται». Σε αυτήν τη βάση, είπε ότι «το 2026 πρέπει να ξεκινήσουμε τη μείωση του χρέους. Το 2027 θα πρέπει να μειώσουμε το έλλειμμα κάτω από το 3%», ενώ ξεκαθάρισε ότι στις προτεραιότητές της είναι και οι νέες αντιασφαλιστικές ανατροπές. Εκρινε έτσι σκόπιμο να διαπιστώσει ότι το γαλλικό ασφαλιστικό σύστημα είναι από τα «πλέον γενναιόδωρα» στην Ευρώπη, αλλά και ότι τα χρονικά όρια συνταξιοδότησης είναι «από τα χαμηλότερα, και θα πρέπει σταδιακά να αυξηθούν»...
Από τη μεριά της «Εθνικής Συσπείρωσης», η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής της ομάδας, Μαρίν Λεπέν, είπε ότι στις βουλευτικές εκλογές «οι Γάλλοι αποκατέστησαν την ισορροπία, ίσως γιατί η προεδρική πλειοψηφία εκμεταλλεύτηκε πολύ τα προνόμια που της αναθέτει το Σύνταγμα».
Ο δε Ολιβιέ Μαρλέξ, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των Ρεπουμπλικάνων, είπε ότι για το κόμμα του δεν είναι στόχος «ούτε ο συμβιβασμός, ούτε το στείρο μπλοκάρισμα» και ότι «δεν έχουμε την πρόθεση να τα παραλύσουμε όλα ενώ η χώρα μας πληρώνει 30 χρόνια καθυστέρησης, εξαιτίας της απουσίας ενός καθαρού οράματος (...) Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε τα επόμενα χρόνια να είναι πιο χρήσιμα από τα 10 τελευταία. Ναι, είμαστε έτοιμοι να ψηφίσουμε όλα τα κείμενα που θα συμβάλουν σε μια εθνική αρχή».
Η Ματίλντ Πανό, πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της «Ανυπότακτης Γαλλίας», κατηγόρησε την κυβέρνηση - επειδή αρνήθηκε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης - ότι επέλεξε «την απόδραση» και ότι «στρατηγική σας είναι "ο σώζων εαυτόν σωθήτω"», επιμένοντας ότι το κόμμα της - μαζί με άλλες δυνάμεις που συμμετείχαν στον κοινό εκλογικό συνασπισμό της NUPES - «θα καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης», καθώς «είναι καιρός να σας μάθουμε τη λέξη δημοκρατία».
Σημειωτέον, στο πλαίσιο αναπροσαρμογής της ενεργειακής πολιτικής και στα δεδομένα που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Μπορν είπε ότι «η κλιματική έκτακτη ανάγκη απαιτεί ισχυρές, ριζοσπαστικές αποφάσεις. Πρέπει να έχουμε τον πλήρη έλεγχο της παραγωγής και του ενεργειακού μας μέλλοντος», αναγγέλλοντας «την πρόθεση του κράτους να κατέχει το 100%» του κεφαλαίου της εταιρείας πυρηνικής ενέργειας EDF.
ΙΣΛΑΜΑΜΠΑΝΤ.-- Τουλάχιστον 77 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τους μουσώνες που πλήττουν το Πακιστάν, ανακοίνωσε η υπουργός Κλιματικής Αλλαγής, Σέρι Ρεχμάν. Η ίδια συνέδεσε την κατάσταση με τις κλιματικές αλλαγές, ωστόσο τα περισσότερα φτωχικά λαϊκά σπίτια δεν έχουν προδιαγραφές για έντονα φυσικά φαινόμενα.
ΣΙΔΝΕΪ.-- Οι αρχές της πολιτείας της Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία ανακοίνωσαν ότι ενδέχεται να υπάρξουν κι άλλες πλημμύρες στο βόρειο τμήμα του Σίδνεϊ, τονίζοντας ότι χείμαρροι που έχουν υπερχειλίσει εξακολουθούν να απειλούν κάποιες περιοχές, να εισβάλλουν σε σπίτια και να κλείνουν δρόμους και γέφυρες.
ΤΡΙΠΟΛΗ.-- Αλλο ένα ναυάγιο σημειώθηκε τις προηγούμενες μέρες στα ανοιχτά των λιβυκών ακτών, όπου έχασαν τη ζωή τους 22 μετανάστες, ανάμεσά τους τρία παιδιά, όλοι με καταγωγή από το Μάλι, οι οποίοι βολόδερναν στη θάλασσα για 9 μέρες με μια λέμβο, πολλοί από αυτούς από αφυδάτωση. Αλλοι 61 κατάφεραν να επιζήσουν και να καταλήξουν στη Λιβύη.
«Οι εξελίξεις στην περιοχή μας έδειξαν ακόμα μια φορά πολύ συγκεκριμένα πόσο σημαντική είναι η Τουρκία για την ΕΕ σε πολλούς τομείς. Αυτό που μετρά είναι να δυναμώσουμε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας σε αυτό το στάδιο».
Αυτά έσπευσε να τονίσει ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, υποδεχόμενος τον Ιταλό πρωθυπουργό, Μάριο Ντράγκι, σε ένα σκηνικό εντελώς διαφορετικό από το «κλίμα» που είχε καλλιεργηθεί μετά τα περσινά σχόλια Ντράγκι περί «δικτάτορα» Ερντογάν...
Οι δύο ηγέτες συμμετείχαν στην 3η Ιταλο-τουρκική Διακυβερνητική Σύνοδο (που είχε να γίνει από το 2012) και ολοκληρώθηκε με την υπογραφή 9 διμερών συμφωνιών, για την ενίσχυση της συνεργασίας σε μια σειρά από κρίσιμους τομείς.
Το Γραφείο του Ιταλού πρωθυπουργού ανακοίνωσε πως το ταξίδι «αποτελεί μέρος της περιεκτικής αναβίωσης της διμερούς συνεργασίας, που είναι ήδη ισχυρή σε πολλά μέτωπα» και τόνισε ότι «ειδικά μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, οι επαφές μεταξύ των δύο ΥΠΕΞ συνεχίζονται αδιαλείπτως». Ο δε Ντράγκι στις δηλώσεις του έσπευσε να ευχαριστήσει τον Ερντογάν για τη Σύνοδο, σημειώνοντας ότι οι δύο χώρες «είναι εταίροι, φίλοι και σύμμαχοι».
Στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκε και το Μεταναστευτικό, ως μοχλός προώθησης μιας σειράς σχεδιασμών, με τον Ερντογάν να μιλά μάλιστα για πιθανότητα δημιουργίας «κοινού μηχανισμού ελέγχου της μετανάστευσης» που μπορεί να φτιάξουν οι δύο χώρες. Επιπλέον, στην πρώτη γραμμή βρέθηκε και η ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας σε Ενέργεια και Αμυνα. Οπως δήλωσε ο Τούρκος ηγέτης για τις ιταλο-τουρκικές στρατιωτικές σχέσεις, «συμφωνούμε να τις αναπτύξουμε και να τις εμβαθύνουμε», ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι «η Ιταλία είναι πολύ σημαντική» στον τομέα της Ενέργειας, όπου «έχουμε πολλά κοινά σχέδια». Αναφορικά με τη Λιβύη, ο Ντράγκι ισχυρίστηκε ότι «η σταθεροποίηση και η ειρήνη αποτελούν πρωταρχικούς στόχους».
Μεταξύ των συμφωνιών που υπογράφτηκαν, ξεχωρίζει αυτή για την αμοιβαία προστασία διαβαθμισμένων πληροφοριών που κάθε πλευρά παίρνει από την άλλη στη στρατιωτική βιομηχανία. Ακόμα, υπογράφτηκαν συμφωνίες για ενίσχυση της διπλωματικής συνεργασίας των δύο χωρών, επανεκκίνηση της επιστημονικής συνεργασίας που αποφασίστηκε το 2001, με προτεραιότητα την «ενεργειακή μετάβαση», την «πρόληψη φυσικών καταστροφών» κ.τ.λ.