ΦΟΝΙΚΕΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΕΥΒΟΙΑ

ΤΡΕΙΣ ΒΔΟΜΑΔΕΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΒΟΙΑ

Οι κάτοικοι παλεύουν μόνοι τους να σταθούν ξανά στα πόδια τους

Πνιγμένοι ανάμεσα σε τόνους λάσπης, σκουπίδια, λύματα, κουφάρια νεκρών ζώων και κάθε είδους φερτές ύλες παραμένουν ολόκληροι οικισμοί στις περιοχές της Κεντρικής Εύβοιας που χτυπήθηκαν από τις πλημμύρες. Ειδικότερα, στο Ληλάντιο Πεδίο, οι οικισμοί Μπούρτζι και Οαση κινδυνεύουν πλέον να μετατραπούν σε υγειονομική βόμβα.

Η απόγνωση είναι κυρίαρχο συναίσθημα στους κατοίκους, που παλεύουν μόνοι τους να σταθούν στα πόδια τους, αλλά και οργή για τα μέτρα «ανακούφισης» που εξήγγειλε η κυβέρνηση, τα οποία αποτελούν εμπαιγμό και παράλληλα αναδεικνύουν ότι η πολιτική που υποτάσσεται στη λογική του «κόστους - οφέλους» και της εξυπηρέτησης της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων είναι ασυμβίβαστη και εχθρική απέναντι στην ικανοποίηση των αναγκών του λαού και της προστασίας της υγείας και της ζωής του.

Μια σύντομη επίσκεψη στις περιοχές όπου πριν από 3 σχεδόν βδομάδες θρηνήσαμε τη ζωή 8 συνανθρώπων μας αρκεί για να καταρρίψει την πλασματική εικόνα που προσπαθούν να διαμορφώσουν η κυβέρνηση, η περιφερειακή διοίκηση και οι δημοτικές αρχές ότι «όλα βαίνουν καλώς», ότι «το κράτος είναι εδώ».

Ο «Ριζοσπάστης» βρέθηκε, 20 μέρες μετά, ξανά στον τόπο του εγκλήματος. Στον τόπο όπου διαχρονικά οι κυβερνήσεις έχουν καταδικάσει χιλιάδες ανθρώπους να ζουν με τις καταστροφές, πότε μέσα στα καμένα, πότε μέσα στις λάσπες.

Λίγες κουβέντες με τους αποκαμωμένους κατοίκους αρκούν για να αντιληφθεί κανείς την απόγνωσή τους, την έλλειψη ουσιαστικής στήριξης, το μοναχικό αγώνα που δίνουν για να κάνουν ξανά τα σπίτια τους κατοικήσιμα, να καθαρίσουν τις αυλές τους, να στήσουν απ' την αρχή το νοικοκυριό τους.

Την ίδια στιγμή και ενώ τα φώτα της δημοσιότητας έχουν σβήσει, οι όποιοι πομπώδεις τίτλοι ειδήσεων για τις επιδοτήσεις και τα άλλα μέτρα ανακούφισης των πληγέντων που εξήγγειλαν η κυβέρνηση και οι υπουργοί που παρέλασαν τις προηγούμενες μέρες από την περιοχή, καταρρίπτονται από τη σκληρή καθημερινότητα των κατοίκων, που ξέρουν από πρώτο χέρι ότι όχι μόνο δεν αρκούν για την κάλυψη των αναγκών, αλλά είναι άγνωστο το πότε και σε πόσους θα δοθούν.

Κόβουν αιτήσεις ακόμα και για το 600άρι της άμεσης ενίσχυσης

Μια σειρά από εμπόδια βάζουν οι κρατικοί μηχανισμοί με αποτέλεσμα να μειώνεται ο αριθμός των δικαιούχων

Ενδεικτική περίπτωση για το πώς η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους πληγέντες από τις πλημμύρες στο Ληλάντιο Πεδίο και την περιοχή των Ψαχνών είναι η περίπτωση της ενίσχυσης των 600 ευρώ για την κάλυψη των άμεσων αναγκών, τα οποία αφορούν τελικά μονάχα «οικονομικά αδύναμα νοικοκυριά».

Οπως τελικά προέκυψε, η πενιχρή αυτή ενίσχυση έχει «ταβάνι» τις 600.000 ευρώ, τα οποία δόθηκαν ισόποσα από το υπουργείο Εσωτερικών στους δήμους Χαλκιδέων και Διρφύων - Μεσσαπίων για να τα διανείμουν με τη σειρά τους στους πληγέντες. Φτάνουν δηλαδή για 500 νοικοκυριά στον καθέναν από τους δύο δήμους, όταν σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών Κεντρικής Ελλάδας του υπ. Υποδομών και Μεταφορών, έως τις 26/8 είχαν πραγματοποιηθεί έλεγχοι σε 2.475 κτίρια, εκ των οποίων μόνο τα 371 δεν έχουν υποστεί ζημιές, ενώ οι έλεγχοι δεν έχουν ολοκληρωθεί και συνεχίζονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ποσό αυτό να έχει δοθεί σε ελάχιστους και οι υπηρεσίες των δήμων να αναγκάζονται να ξεδιαλέξουν τις αιτήσεις και να αναζητούν προσχήματα για να απορρίψουν αιτούντες.

«Εχουμε υποβάλει αίτηση εδώ και 15 μέρες και ακόμη δεν έχουμε πάρει τίποτα», αναφέρει χαρακτηριστικά κάτοικος στα Ψαχνά και προσθέτει: «Στην αρχή, μας έλεγαν ότι θα τα πάρουμε, από μέρα σε μέρα. Πριν από λίγες μέρες, μας ζήτησαν φωτογραφίες για να αποδείξουμε ότι το σπίτι μας πλημμύρισε, ενώ ήδη συνεργείο μηχανικών που πέρασε και το έλεγξε έχει πιστοποιήσει ότι πάθαμε ζημιά».

Την ίδια στιγμή, η ενίσχυση των 5.000 ευρώ που προβλέπεται να δοθεί για την αντικατάσταση οικοσκευών, κλινοστρωμάτων, ρούχων και επίπλων που καταστράφηκαν είναι μικρότερη από το ποσό των 6.000 ευρώ που προβλέπει το Νομοθετικό Διάταγμα του 1973 για τέτοιες περιπτώσεις, ενώ τελικά θα δοθεί και στις δευτερεύουσες κατοικίες μετά από την κατακραυγή των κατοίκων και την πίεση που ασκήθηκε. Ωστόσο, παραμένει άγνωστο ποιες «προϋποθέσεις» ενδεχομένως προκύψουν στην πορεία, αλλά και πότε θα δοθούν τα χρήματα αυτά που είναι άμεσα αναγκαία.

Μακριά από τις πραγματικές ανάγκες είναι και το μέτρο της αναστολής των φορολογικών υποχρεώσεων των πληγέντων για ένα εξάμηνο, αντί της απαλλαγής τουλάχιστον για όσους πραγματικά αδυνατούν να ανταποκριθούν και για όσο διάστημα χρειαστεί να αποζημιωθούν πλήρως και να αναπληρώσουν το χαμένο εισόδημά τους. Παράλληλα, κανονικά συνεχίζουν να τρέχουν οι λογαριασμοί ρεύματος, νερού και ο ΕΝΦΙΑ.

Επίσης, οι δανειακές υποχρεώσεις αφήνονται στη ...βούληση των τραπεζών, στις οποίες μάλιστα η κυβέρνηση σπεύδει να εξασφαλίσει και νέα «πελατεία» καθώς στα αρχικά μέτρα που εξήγγειλε ο υπ. Οικονομικών για την παροχή ενίσχυσης αποκατάστασης στεγαστικών προβλημάτων γίνεται λόγος για 60% δωρεάν κρατική αρωγή και 40% άτοκα δάνεια. Εξαναγκάζουν δηλαδή τους πληγέντες να πάρουν δάνεια με άγνωστες τις όποιες δεσμεύσεις προκύψουν από αυτά, ενώ πληθαίνουν οι φωνές από περιφερειακή και δημοτικές αρχές για τέτοιες δήθεν διευκολύνσεις που αφορούν σχεδόν όλο το εύρος των καταστροφών.

Στις ελληνικές καλένδες τα αντιπλημμυρικά έργα

Και, βέβαια, καμία ουσιαστική αναφορά δεν έχει γίνει για την άμεση μελέτη και κατασκευή έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και θωράκισης, ώστε να μην επαναληφθούν αντίστοιχα φαινόμενα το επόμενο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, η κυβέρνηση εξήγγειλε την επίσπευση της παράκαμψης της Χαλκίδας, η οποία εκκρεμεί εδώ και χρόνια, με βασικό στόχο την εξυπηρέτηση και την αναβάθμιση των υποδομών για τη διευκόλυνση της οικονομικής δραστηριότητας μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων που εδρεύουν και έχουν εγκαταστάσεις στην περιοχή.

Χαρακτηριστικές για το ποια έργα είναι «επιλέξιμα» ήταν οι δηλώσεις του υπ. Υποδομών και Μεταφορών, την Πέμπτη 28/8, από τη Χαλκίδα. Ενώ κανείς θα περίμενε να εξαγγείλει τα μέτρα της κυβέρνησης για τα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα που απαιτούνται, απλά επανέλαβε τη διάθεση 240 εκατ. ευρώ για τη δρομολόγηση της συγκεκριμένης παράκαμψης, ενώ τα όποια έργα πολιτικής προστασίας παραπέμφθηκαν στις ελληνικές καλένδες, στις ανακοινώσεις της Περιφέρειας.

Η ... Οαση που έγινε υγειονομική βόμβα

Οι τόνοι λάσπης, οι πέτρες, οι κορμοί και τα κλαδιά δέντρων, τα σκουπίδια, τα κουφάρια νεκρών ζώων που κατέβασαν τα ορμητικά νερά του Λήλαντα ποταμού, ανακατεμένα με λύματα από τους πλημμυρισμένους βόθρους, πετρέλαιο από τις δεξαμενές που υπερχείλισαν, οικοσκευές, φυτοφάρμακα και λιπάσματα παραμένουν στοιβαγμένα σε βουνά σε κάθε γωνιά των οικισμών Μπούρτζι και Οαση, απειλώντας να μετατρέψουν την περιοχή σε υγειονομική βόμβα.

Τεράστιοι σωροί από κάθε λογής μπάζα που συγκεντρώθηκαν εκεί από τον καθαρισμό των δρόμων, αλλά και των αυλών των σπιτιών που μόνοι τους οι κάτοικοι απομάκρυναν με δικό τους κόστος. Μια επίπονη προσπάθεια που σε πολλές περιπτώσεις συνεχίζεται ακόμη και η οποία αυτό το διάστημα είχε βοήθεια μονάχα από ομάδες εθελοντών που βρέθηκαν εκεί και συνέδραμαν κυρίως ηλικιωμένους. Την ίδια στιγμή, αρκετά σπίτια παραμένουν χωμένα στη λάσπη, καθώς οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν τη δυνατότητα να τα καθαρίσουν και τα εγκατέλειψαν μετακομίζοντας σε συγγενικά τους πρόσωπα.

«Μόνοι μας παλεύουμε μέρες τώρα να καθαρίσουμε το σπίτι και την αυλή», αναφέρει στον «Ριζοσπάστη» κάτοικος στον οικισμό Οαση, λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω απ' τη Χαλκίδα. Κοιτάζει μάλιστα τα τεράστια βουνά με μπάζα γύρω από το σπίτι του και αναρωτιέται: «Τι θα γίνει αν βρέξει ξανά; Ποιος θα απομακρύνει όλα αυτά τα μπάζα που έχουν μαζευτεί;». Λίγο πιο πάνω ιδιωτικά μηχανήματα απομακρύνουν χώματα από την αυλή ενός σπιτιού. «Εχω πληρώσει μεροκάματα, έχω πληρώσει μηχανήματα που μέχρι τώρα ξεπερνούν κατά πολύ τα 600 ευρώ που έταξε η κυβέρνηση και τα οποία βέβαια δεν τα είδαμε ακόμη και ούτε ξέρουμε αν θα τα πάρουμε», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Εκεί κοντά βρίσκεται και το μικρό σπίτι ενός ηλικιωμένου, ο οποίος έμεινε 4 ώρες κρεμασμένος από τον πολυέλαιο για να μην τον παρασύρουν τα νερά και κατάφερε να σωθεί. «Αφού έζησα, θα το καθαρίσω και το σπίτι», μας λέει με σιγανή φωνή και συνεχίζει να πλένει τοίχους και πατώματα με το λάστιχο.

Τραγική είναι η εικόνα και στο παραλιακό μέτωπο της περιοχής, με την κατεστραμμένη ακτογραμμή και τη θάλασσα γεμάτη από κάθε λογής σκουπίδια και φερτές ύλες. «Θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια και να καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια για την υλοποίηση έργων, ώστε οι παραλίες μας να έρθουν στην προηγούμενη κατάσταση», αναφέρει χαρακτηριστικά κάτοικος από τον οικισμό Μπούρτζι, εκφράζοντας παράλληλα τον προβληματισμό του για τη ρύπανση και τη μόλυνση των νερών από τις φερτές ύλες, τα σκουπίδια και τα νεκρά ζώα που ακόμη επιπλέουν στην άκρη της θάλασσας.

Παίρνουν τζάμπα τα κατεστραμμένα αυτοκίνητα

«Απευθυνόμαστε σε εταιρείες ανακύκλωσης οχημάτων προκειμένου να δώσουμε τα κατεστραμμένα αυτοκίνητα και δεν δέχονται να μας δώσουν ούτε τα 200 - 300 ευρώ που δίνονται συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις», καταγγέλλει κάτοικος από τον οικισμό Μπούρτζι, όπου στην ευρύτερη περιοχή καταστράφηκαν δεκάδες επιβατηγά αυτοκίνητα και επαγγελματικά οχήματα.

«Μας λένε ότι είναι γεμάτα λάσπη και δεν μπορούν να ζυγιστούν, δεν αξίζουν τίποτα και θα πάνε μόνο για πρέσα και ότι το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να τα πάρουν χωρίς να μας χρεώσουν τα μεταφορικά», συμπληρώνει. Και προσθέτει ότι διάφοροι επιτήδειοι βρίσκουν ευκαιρία να κερδοσκοπήσουν σε βάρος κατεστραμμένων ανθρώπων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ευρύτερη περιοχή συναντά κανείς δεκάδες κατεστραμμένα αυτοκίνητα, καθώς η πλημμύρα σημειώθηκε ένα Σαββατοκύριακο πριν από το Δεκαπενταύγουστο, όπου στην περιοχή εκτός από τους μόνιμους κατοίκους και τους παραθεριστές βρίσκονταν και δεκάδες επισκέπτες. Η συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών των αυτοκινήτων αυτών δεν έχουν ασφάλεια για τέτοιου είδους καταστροφές με αποτέλεσμα να μην μπορούν να λάβουν αποζημίωση από πουθενά.

ΤΕ ΕΥΒΟΙΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ

Η «μαγική εικόνα» της κυβέρνησης δεν ξεγελάει κανέναν

Σε σχόλιο για τις δηλώσεις του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Καραμανλή, κατά την επίσκεψή του στη Χαλκίδα στις 27/8, η ΤΕ Εύβοιας του ΚΚΕ σημειώνει ανάμεσα σε άλλα:

«Μπορεί να διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση κάνει ό,τι χρειάζεται για την άμεση αποζημίωση των πληγέντων χωρίς γραφειοκρατία και ταλαιπωρία, όμως αυτό δεν επιβεβαιώνεται από την καθημερινότητα του κόσμου στις πληγείσες περιοχές, όπου συνεχίζει να ξελασπώνει με ό,τι δυνάμεις (οικονομικές και σωματικές) έχει ο καθένας και τρεις βδομάδες μετά την καταστροφή δεν έχει πάρει ακόμα ούτε το επίδομα των 600 ευρώ.

Η ταλαιπωρία δε για την αποζημίωση της οικοσκευής συνεχίζεται αφού ενώ έχουν περάσει τα συνεργεία απογραφής, τώρα στους πληγέντες ζητούν ακόμα και φωτογραφίες που να αποδεικνύουν ότι τα σπίτια τους είχαν πλημμυρίσει!

Σχετικά με την αποζημίωση της οικοσκευής, δεν ξέρουμε από τι "εκπτώσεις" επωφελούνται τα σπίτια των μεγαλομετόχων των επιχειρηματικών ομίλων και των υπουργών, αλλά οι 5.000 ευρώ που για δεύτερη φορά εξήγγειλε ο υπουργός, σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν για να αποκατασταθούν στα λαϊκά σπίτια οι κατεστραμμένες κουζίνες, ηλεκτρικές συσκευές, έπιπλα, κρεβάτια, το βάψιμο του σπιτιού κ.λπ. Την ίδια στιγμή, με περίσσιο θράσος, αντί να σπεύσει η κυβέρνηση να αποζημιώσει στο 100% όλους τους πληγέντες χωρίς όρους, προϋποθέσεις και δάνεια, τους απειλεί και από πάνω με πρόστιμο στο τετραπλάσιο της αποζημίωσης σε περίπτωση που επιχειρήσουν να δηλώσουν ψευδή στοιχεία!

Για όσους θα περίμεναν ο υπουργός να εξαγγείλει μέτρα για τα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα, για αυτά δεν υπήρξε καμία δέσμευση, μεταθέτοντας την ευθύνη στην Περιφέρεια, ενώ επανέλαβε ότι θα επιταχυνθεί η χρηματοδότηση της παράκαμψης της Χαλκίδας, έργο ανακοινωμένο εδώ και χρόνια, που στην ουσία επιδιώκει να εξυπηρετήσει την αναβάθμιση των υποδομών για τη διευκόλυνση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά ότι η κυβέρνηση υλοποιεί τις κατευθύνσεις της ΕΕ που χαρακτηρίζει "μη επιλέξιμα" έργα που δεν αποφέρουν το προσδοκώμενο κέρδος, όπως τα έργα προστασίας της ζωής και περιουσίας του λαού.

Η κυβέρνηση και το υπουργείο Υποδομών έχουν ευθύνη να κινητοποιήσουν άμεσα όλα τα διαθέσιμα μέσα και προσωπικό, με επίταξη και ιδιωτικών μέσων καθώς και έκτακτες προσλήψεις, για να απομακρυνθούν οι μεγάλες ποσότητες λάσπης που έχουν συσσωρευτεί, οι οποίες αναμεμειγμένες με διάφορα επικίνδυνα λύματα έχουν μετατρέψει τους πληγέντες οικισμούς κυριολεκτικά σε υγειονομικές βόμβες. Ταυτόχρονα, να προχωρήσουν οι απαραίτητες απολυμάνσεις και οι αναγκαίες ενέργειες για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και να εξαγγείλουν άμεσα πρόγραμμα γενναίας χρηματοδότησης για την άμεση έναρξη των αναγκαίων αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων».

Ελπιδοφόρα τα βήματα για την οργάνωση της συλλογικής διεκδίκησης

Εκτός από την απόγνωση, μέσα από τη μάχη με τις λάσπες μεγαλώνει η οργή και η αγανάκτηση για την κατάσταση όπου έχουν περιέλθει εκατοντάδες νοικοκυριά. Αρκετοί το ...έργο το έχουν ξαναδεί, με ανάλογες καταστροφές που τελικά δεν αποζημιώθηκαν πλήρως αλλά και ούτε πάρθηκαν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να αποφευχθεί και η τωρινή. Μπορεί το νερό και η λάσπη να πήραν στο διάβα τους πολλά και να πλάκωσαν τα υπάρχοντά τους. Ομως, δεν έπνιξαν την ελπίδα. Τρεις βδομάδες μετά τις πλημμύρες και με την κατάσταση να παραμένει ανυπόφορη, οι κάτοικοι βλέπουν ότι δε φταίει «ο κακός ο καιρός», ούτε «η κακιά η μοίρα τους» ούτε «η κακιά στιγμή» που έγινε αυτή η καταστροφή. Εδώ και ένα χρόνο, μετά τις μεγάλες πυρκαγιές στο δήμο Διρφύων - Μεσσαπίων, αγωνιούν για την υλοποίηση των αναγκαίων αντιπλημμυρικών έργων, που περιορίστηκαν τελικά, με ευθύνη κυβέρνησης, Περιφέρειας, δημοτικών αρχών, σε κάποιους καθαρισμούς ποταμών και ρεμάτων και στην τοποθέτηση μερικών σακιών άμμου στις όχθες για την ανύψωσή τους. Βλέπουν ότι ο καθένας μόνος του γίνεται έρμαιο των διαφόρων κυβερνητικών υποσχέσεων που ούτε ανταποκρίνονται στις ανάγκες αλλά και παραμένει άγνωστος ο χρόνος υλοποίησής τους. Αλλά δεν μπορούν να περιμένουν την επόμενη βροχή στην οποία κανείς δεν εγγυάται την προστασία της ζωής και της όποιας περιουσίας τους απέμεινε. Γι' αυτό και προχωρούν σε συνελεύσεις στις περιοχές που επλήγησαν, συζητούν για την κατάσταση που βρίσκονται, δίνουν κουράγιο ο ένας στον άλλον, καταγράφουν τις ανάγκες και τα αιτήματά τους, οργανώνουν συλλογικά τη διεκδίκηση των αυτονόητων, να αποζημιωθούν δηλαδή για όλες τις καταστροφές και με ευθύνη του κράτους να προστατευτεί η ζωή η δική τους και των οικογενειών τους. Μια τέτοια πρωτοβουλία βρίσκεται σε εξέλιξη στον οικισμό της Καστέλλας του δήμου Διρφύων - Μεσσαπίων, όπου οι κάτοικοι έχουν ξεκινήσει τη συλλογή υπογραφών με τα αιτήματά τους, έχουν συγκροτήσει επιτροπή πλημμυροπαθών, απευθύνουν κάλεσμα και στους άλλους οικισμούς για ανάλογες πρωτοβουλίες και σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις τους για να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματά τους.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Γιώργος ΔΕΛΙΧΑΣ