Σάββατο 23 Μάη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΣΕΒ - ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ - ΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
Σε αντιλαϊκή στρατηγική σύμπλευση για την ανάκαμψη του κεφαλαίου

Ο Αλ. Τσίπρας στο βήμα της πρόσφατης γενικής συνέλευσης του ΣΕΒ

Eurokinissi

Ο Αλ. Τσίπρας στο βήμα της πρόσφατης γενικής συνέλευσης του ΣΕΒ
Μια σειρά από ταυτίσεις και συγκλίσεις σε επίπεδο διαχείρισης των υποθέσεων του ελληνικού κεφαλαίου ξεπηδούν από τη σύγκριση του προγράμματος και των θέσεων της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με αυτά που προβάλλει και αξιώνει η πλευρά του ΣΕΒ. Και, βέβαια, το γεγονός αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι: Συγκυβέρνηση και ΣΕΒ συμπλέουν σε στρατηγική κατεύθυνση, στην ανάγκη των αναδιαρθρώσεων που έχει ανάγκη το κεφάλαιο για την «επόμενη μέρα», στη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας, στην προσέλκυση στην Ελλάδα και ξένων επενδύσεων, στις συνθήκες χρηματοδότησης μέσα από νέα εργαλεία και μηχανισμούς, στην απορρόφηση των κεφαλαίων που προβλέπονται στο νέο ΕΣΠΑ κ.ά. Αντίστοιχες είναι και οι ταυτίσεις που καταγράφονται στο λεγόμενο «νέο εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο», που πρόβαλε η προηγούμενη συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, αφού και αυτό ενσωμάτωνε τις ίδιες ακριβώς προτεραιότητες και τους σχεδιασμούς των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων και τμημάτων του κεφαλαίου.

Ο ΣΕΒ και η αστική πολιτική διαχείριση

«Θέλουμε μια Ελλάδα δυναμικό κέντρο της ευρωπαϊκής περιφέρειας, με στέρεους θεσμούς, ελκυστικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, που προάγει τις εξαγωγές, την καινοτόμο επιχειρηματικότητα, την παραγωγή και τις ποιοτικές υπηρεσίες, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη γνώση, τη συνοχή, τις ίσες ευκαιρίες και το κράτος δικαίου». Δυσκολία ή ακόμη και πλήρη αδυναμία θα διαπιστώσει κανείς, προκειμένου να αναγνωρίσει τον «συγγραφέα» του συγκεκριμένου αποσπάσματος, αν αυτός είναι ο ΣΕΒ (που όντως είναι), ο ΣΥΡΙΖΑ με τις συνιστώσες του που το παραπάνω αποτελεί πυρήνα της στρατηγικής του, ή όποιος άλλος πολιτικός διαχειριστής του εκμεταλλευτικού συστήματος.

Πίσω από τις στρογγυλεύσεις και την «εξιδανίκευση», βρίσκεται η βαρβαρότητα του κεφαλαίου. Από την ίδρυση της «αναπτυξιακής τράπεζας» που έχει ως στόχο ο ΣΥΡΙΖΑ και από τη «βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος», μέχρι τις κρατικές ενισχύσεις στο κεφάλαιο και τη σύναψη πολύπλευρων οικονομικών και διακρατικών σχέσεων με ισχυρά καπιταλιστικά κέντρα και αγορές, εξαπλώνονται οι κραυγαλέες συγκλίσεις και ομοιότητες αυτής της πολιτικής ανάμεσα σε ΣΕΒ - συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Την ίδια ώρα, όλοι ομονοούν στην ανάγκη να καταλήξουν τα παζάρια με τους «θεσμούς» της τρόικας, σε νέα αντιλαϊκή συμφωνία, η οποία σε αυτήν τη φάση αποτελεί όρο και προϋπόθεση για τα επόμενα βήματα του κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, τα παλαιότερης κοπής αντιλαϊκά μέτρα μαζί με αυτά που έρχονται θα παραμείνουν ως μόνιμη παρακαταθήκη για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχάνων και των άλλων τμημάτων του κεφαλαίου, στη διαρκή διαπάλη για την απόσπαση μεριδίων αγοράς και επιχειρηματικών κερδών.

Ο επικεφαλής του ΣΕΒ, Θ. Φέσσας, στο πλαίσιο της ετήσιας γενικής συνέλευσης των επιχειρήσεων - μελών, εστίασε στην «ανάγκη» να κλείσει η αντιλαϊκή συμφωνία και αυτό, γιατί, όπως υποστήριξε, «ο χρόνος τελειώνει και τα χρήματα έχουν εξαντληθεί». Παράλληλα, τόνισε ότι στο τέλος του 2014, υπήρξαν «ισχνά σημάδια ανάπτυξης», που όμως βασίζονταν στην κατανάλωση, ενώ, επισήμανε ότι «πρέπει να υπάρξει ένας συμβιβασμός, για να αποφύγουμε το ατύχημα». Και, βέβαια, για την ανάγκη του «συμβιβασμού» μιλάει τόσο η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όσο και τα άλλα κόμματα της αστικής διαχείρισης.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI) O. Grillo τόνισε ότι πολλές γερμανικές επιχειρήσεις ενδιαφέρονται και θα ήταν πρόθυμες να επενδύσουν στην Ελλάδα, αλλά περιμένουν να δουν τι θα γίνει, καθώς δεν υπάρχει αρκετή εμπιστοσύνη.

Ο γενικός διευθυντής της ευρωπαϊκής εργοδοτικής οργάνωσης «Businesseurope», M. Beyrer, επεσήμανε ότι αυτήν την περίοδο υπάρχει ένα «παράθυρο ευκαιρίας», λόγω και του προγράμματος πιστωτικής επέκτασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο όμως δε θα είναι πάντοτε ανοιχτό. Και βέβαια τα προγράμματα της «νομισματικής χαλάρωσης» από την ΕΚΤ, είναι στην προμετωπίδα της πολιτικής και των αναφορών και της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Ανάπτυξη για ποιον;

Για την «επόμενη μέρα», οι Ελληνες βιομήχανοι διεκδικούν νέα αντιλαϊκά μέτρα στην κατεύθυνση ισοπέδωσης της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως παραπέρα μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές, μειώσεις του λεγόμενου «μη μισθολογικού κόστους», περαιτέρω φορολογικά κίνητρα, δηλαδή φοροελαφρύνσεις, και κρατικές επιδοτήσεις για την ανάκαμψη των καπιταλιστικών επενδύσεων, κ.ά.

Οι προτάσεις του ΣΕΒ, όπως για την ανάπτυξη του «κοινωνικού διαλόγου», για τις μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό σύστημα, για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και γενικότερα του «μη μισθολογικού κόστους» και μια σειρά από άλλες, παραπέμπουν στα προγράμματα και τους σχεδιασμούς των κομμάτων της αστικής διαχείρισης.

Και βέβαια κανείς από αυτούς δεν κάνει την παραμικρή νύξη σχετικά με την αποκατάσταση των λαϊκών εισοδημάτων και δικαιωμάτων στα προ κρίσης επίπεδα. Αντίθετα, ο πυρήνας των μέτρων της προηγούμενης μνημονιακής περιόδου θα παραμείνει σε ισχύ και μάλιστα θα διευρύνεται με νέα αντιλαϊκά μέτρα μόνιμου χαρακτήρα.

Ανάμεσα σε άλλα, ο ΣΕΒ αξιώνει και τα παρακάτω:

-- Συμψηφισμό των σωρευμένων ζημιών με τα κέρδη της εκάστοτε επόμενης δεκαετίας. Επί της ουσίας, αξιώνουν την απαλλαγή τους από κάθε μελλοντικό φόρο επί των επιχειρηματικών κερδών, προκειμένου να αναπληρώσουν τη χασούρα που είχαν από την καπιταλιστική κρίση.

-- Διατήρηση της μακροβιότητας του ασφαλιστικού συστήματος μέσω της άμεσης εφαρμογής κατάλληλων μεταρρυθμίσεων. Αξιοποίηση της πανευρωπαϊκής τάσης για συνταξιοδοτικά σχήματα που λειτουργούν συμπληρωματικά με τη δημόσια Κοινωνική Ασφάλιση, επαγγελματικά ταμεία, ενώ θα στηρίζονται όλο και περισσότερο στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

-- Παροχή φορολογικών κινήτρων για τις ασφαλιστικές εισφορές τόσο για τα επαγγελματικά Ταμεία όσο και για τις ασφαλιστικές εταιρείες, προκειμένου, όπως λένε, «να τονωθεί η αποταμίευση και ο ανταγωνισμός, που θα οδηγήσει σε πιο αποτελεσματικά συνταξιοδοτικά συστήματα προς όφελος των εργαζομένων». Επί της ουσίας, ομολογούν, χωρίς περιστροφές, την ολοένα και μεγαλύτερη απαξίωση της Κοινωνικής Ασφάλισης.

-- Προώθηση της συνεργασίας των εθνικών αρχών με τις ευρωπαϊκές αρχές και τον ILO και διευκόλυνση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την πρόληψη, τον εντοπισμό και την επιβολή κυρώσεων για την αδήλωτη εργασία.

-- Kωδικοποίηση της εργασιακής νομοθεσίας, ώστε να υπάρχει, αφενός ασφάλεια δικαίου, αφετέρου δε να δημιουργηθεί κατάλληλο πεδίο ανάπτυξης και ισχυροποίησης του «κοινωνικού διαλόγου». Σε αυτό το πλαίσιο, αξιώνουν μέτρα μείωσης του «μη μισθολογικού κόστους», όπως την παροχή φορολογικών κινήτρων για τους εργοδότες που αυξάνουν τις θέσεις εργασίας (π.χ. μείωση φόρου εισοδήματος αντίστοιχη με το κόστος επιδόματος ανεργίας για κάθε νέα θέση εργασίας), χρηματοδότηση για κατάρτιση και πρακτική άσκηση των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας.

-- Εξισορρόπηση του φορολογικού κόστους των επιχειρήσεων για τη μισθωτή εργασία, όπου «σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ καταγράφεται μεγάλη επιβάρυνση σε φόρους και εισφορές για την Ελλάδα».

--Βελτίωση του θεσμικού πλαισίου για τις αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων.

--Μείωση του κόστους μεταβίβασης εταιρικών μεριδίων και στοιχείων του Ενεργητικού.

-- Αύξηση του ποσοστού των ενεχύρων που αναγνωρίζει η ΕΚΤ (στο 90% από 57%) και μάλιστα με την αναγνώριση και των τιτλοποιημένων ελληνικών εταιρικών ομολόγων.

-- Μείωση του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία, συμβάσεις παροχής «διακοπτόμενου φορτίου» κ.ά.

-- Ριζική αναθεώρηση των επενδυτικών κινήτρων, με όρους ανταγωνιστικότητας, αγορών, απόδοσης, καινοτομίας, εξωστρέφειας, τεχνολογίας κ.ά., με επίκεντρο τη δημιουργία κινήτρων και την άρση «εμποδίων» σε όλο το φάσμα της παραγωγικής διαδικασίας.

-- Αμεση δημιουργία Επενδυτικής Τράπεζας, η οποία θα εστιάζει σε «επενδύσεις μεγαλύτερης κλίμακας στην οργανωμένη βιομηχανική παραγωγή», με έμφαση στην αύξηση των διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων.

-- «Αποσύνδεση του εθνικού κινδύνου από τον επιχειρηματικό κίνδυνο». Λόγος γίνεται για την εισαγωγή «ξεχωριστών κριτηρίων ρίσκου», ώστε να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση έργων.

-- Συμπράξεις δημοσίου - ιδιωτών για την υποστήριξη επιχειρήσεων σε διεθνείς αναδυόμενες αγορές, όπου ήδη υπάρχει αξιόλογη ελληνική παρουσία.

-- Αρση εμποδίων στο διασυνοριακό εμπόριο, με κατεύθυνση τις φτηνότερες, ταχύτερες και απλούστερες υπηρεσίες. Σε αυτό το πλέγμα, αξιώνουν τη δημιουργία «ολοκληρωμένων εμπορευματικών πυλών στα μεγάλα λιμάνια της χώρας», αλλά και τις υποδομές της «εφοδιαστικής αλυσίδας» για την «ταχύτερη και οικονομικότερη διάθεση προϊόντων στις διεθνείς αγορές».

-- Διευκόλυνση πρόσβασης ελληνικών επιχειρήσεων σε νέες αγορές. Για το σκοπό αυτό, οι βιομήχανοι αξιώνουν την ολοκλήρωση των διμερών εμπορικών συμφωνιών με τρίτες χώρες, όπως ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, τις χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη, Βενεζουέλα κ.ά.), καθώς και χώρες της Κοινοπολιτείας (53 χώρες που συνδέονται με τη Βρετανία).

-- Συμπλήρωση της νομοθεσίας για την ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων, στα σημεία όπου «παρουσιάζονται προβλήματα» (χρόνοι αδειοδότησης, θέματα διαχείρισης κ.ά.). Επίσης, την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών πάρκων από τα κεφάλαια του νέου ΕΣΠΑ.


Α. Σ.

Διαβάστε στο σημερινό 4σέλιδο «Διεθνή και Οικονομία»:

-- «Υπόμνημα» ΣΕΒ: Το πλέγμα των σαρωτικών αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων και μέτρων που απαιτούν οι βιομήχανοι για στήριξη της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητάς τους - Η ευθυγράμμιση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με τις προτεραιότητές τους

-- Βαλκάνια: Οξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων στη γειτονιά μας, με βασικούς άξονες Ενέργεια, διαύλους και στρατιωτική παρουσία

-- Ινδικά μονοπώλια: Σχέδια «διείσδυσης» αναπροσαρμόζουν και τις συμμαχίες τους. Ενδεικτική η περιοδεία του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι σε Κίνα, Μογγολία και Νότια Κορέα

-- ΗΠΑ: Το «πράσινο φως» για γεωτρήσεις στην Αρκτική φουντώνει παραπέρα τον ανταγωνισμό των μονοπωλίων για τον ανεκμετάλλευτο πλούτο της περιοχής

ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Νέα όξυνση ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων

Τα ζητήματα της Ενέργειας και του ελέγχου των σχετικών διαύλων παίζουν κομβικό ρόλο στην ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στα Βαλκάνια
Τα ζητήματα της Ενέργειας και του ελέγχου των σχετικών διαύλων παίζουν κομβικό ρόλο στην ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στα Βαλκάνια
Κλιμακώνονται επικίνδυνα τελευταία οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις και στα Βαλκάνια με επίκεντρο το Ενεργειακό, τον έλεγχο διαύλων, το ποιας χώρας μονοπώλια θα έχουν προβάδισμα στην εκμετάλλευση πλουτοπαραγωγικών πηγών και πόρων στην περιοχή. Σε αυτό το φόντο, αστικές τάξεις χωρών όπως η Ελλάδα, η Τουρκία κ.ά. διεκδικούν η καθεμιά για τον εαυτό της ολοένα και μεγαλύτερη διείσδυση στα Βαλκάνια και σε μια ευρύτερη ζώνη, όπου επίσης διακυβεύονται συμφέροντα ισχυρών ιμπεριαλιστικών κρατών, όπως είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ρωσία, γεγονός που περιπλέκει επικίνδυνα τις μεταξύ τους αντιθέσεις και το πώς αυτές εκδηλώνονται στην περιοχή.

Αλβανία

Σε μια τελευταία εξέλιξη, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, η αλβανική κυβέρνηση του Εντι Ράμα επέδωσε πρόσφατα ρηματική διακοίνωση στον Ελληνα πρέσβη στα Τίρανα, με την οποία αμφισβητεί το δικαίωμα της Ελλάδας για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο βόρειο Ιόνιο πέλαγος. Οτι οι περιοχές που έχουν προκηρυχθεί εκεί από την Ελλάδα για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, και έχουν δημοσιευθεί τόσο στην ελληνική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως όσο και στην επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ (σ.σ.: πρόκειται για το Οικόπεδο Νο 1 του δεύτερου γύρου παραχωρήσεων που έχει ως καταληκτική ημερομηνία για υποβολή προσφορών τη 14η Ιούλη) εισέρχονται εντός αλβανικών χωρικών υδάτων.

Η αλβανική πλευρά θέτει ζήτημα ότι τα Διαπόντια Νησιά βορείως της Κέρκυρας (σ.σ.: τα τρία μεγαλύτερα νησιά του συμπλέγματος είναι οι Οθωνοί, η Ερεικούσσα και το Μαθράκι) δεν δικαιούνται πλήρη επήρεια στην υφαλοκρηπίδα. Ουσιαστικά τα Τίρανα ταυτίζονται στην τακτική τους με την Αγκυρα που σε αντίστοιχη περίπτωση ισχυρίζεται ότι το Καστελόριζο δεν έχει ΑΟΖ. Ετσι κι αλλιώς, η αλβανική κυβέρνηση δείχνει να επενδύει πολλά στις σχέσεις της με την Αγκυρα, όπως φάνηκε και στο θερμό κλίμα που επικράτησε στην πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αλβανία. Να θυμίσουμε εδώ ότι ήδη στην Αλβανία λειτουργεί ναυτική βάση της Τουρκίας. Αρα οι ελληνοτουρκικές αντιθέσεις διαπλέκονται με ελληνοαλβανικές.

Από ελληνικής πλευράς σημειώνεται ότι η χάραξη των θαλάσσιων οικοπέδων από την προηγούμενη κυβέρνηση έγινε με σεβασμό στη μέση γραμμή που προβλέπει η διμερής Συμφωνία καθορισμού των θαλάσσιων ζωνών Ελλάδας και Αλβανίας που υπεγράφη στις 27 Απρίλη 2009, συμφωνία που αναγνωρίζει πλήρεις θαλάσσιες ζώνες σε όλα τα νησιά.

Ωστόσο, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας έκρινε το 2010 αντισυνταγματική τη συμφωνία έπειτα από προσφυγή του σημερινού πρωθυπουργού Εντι Ράμα, τότε επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σημειωτέον, αρμόδιοι παράγοντες στην Αθήνα, επισημαίνουν ότι η σχέση με τον Ράμα είναι «προβληματική», καθώς ο ίδιος δεν δείχνει «προθυμία συνεργασίας και συνεννόησης» με την ελληνική πλευρά, θεωρώντας προφανώς ότι τα συμφέροντα των δύο αστικών τάξεων δεν συμπίπτουν.

Η Αθήνα εξέφρασε με διάφορους τρόπους τη δυσφορία της για τη στάση αυτή των Τιράνων. Π.χ. ακυρώθηκε η συνάντηση που θα είχε, πριν από μερικές μέρες, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς με τον Αλβανό πρέσβη στην Αθήνα. Είναι επίσης ένα ερώτημα, αν θα συμπεριλάβει την Αλβανία στην περιοδεία που σχεδιάζει ο Κοτζιάς για τον Ιούνη στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Αλβανία, Κόσσοβο, Μαυροβούνιο, Βοσνία και ΠΓΔΜ).

Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι ελληνοτουρκικές αντιθέσεις διαπλέκονται με ελληνοαλβανικές.

Σκόπια

Την ίδια στιγμή, στην Αθήνα στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας παρατηρούν με προσοχή τα τεκταινόμενα στην ΠΓΔΜ, καθώς η αποσταθεροποίησή τους μπορεί να λειτουργήσει ως θρυαλλίδα εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή με αναζωπύρωση εθνικισμών στο τρίγωνο Αλβανία - Σερβία - Σκόπια και πυροδότησης της έντασης σε περιοχές όπως το Κόσσοβο και το Κουμάνοβο. Ας μην ξεχνάμε δε ότι υπάρχει η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, ενώ ταυτόχρονα στο παρελθόν η Αλβανία έχει εγείρει θέμα «Τσάμηδων», άρα αφορά μια ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση άμεσα και την Ελλάδα. Ενώ και η Βουλγαρία θεωρεί δικής της επιρροής το σλαβικό πληθυσμό της ΠΓΔΜ. Η εκκρεμότητα, επίσης, με το όνομα της ΠΓΔΜ είναι ένα στοιχείο αντιπαράθεσης με την Ελλάδα. Πολύ μπλεγμένο το κουβάρι των αντιθέσεων.

Χαρακτηριστικά, ο υπουργός Αμυνας Π. Καμμένος μίλησε τη Δευτέρα για «προβοκάτσιες τις οποίες βλέπουμε τον τελευταίο καιρό να αναπτύσσονται στην περιοχή των Βαλκανίων».

Ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, εξέφρασε την ελπίδα η Σερβία «να γίνει μια άγκυρα σταθερότητας και ασφάλειας στα Δυτικά Βαλκάνια», ενώ τόνισε για «τα πρόσφατα επεισόδια» στα Σκόπια ότι «προκαλούν μια ανησυχία στην Ευρώπη συνολικά για αποσταθεροποίηση στα Δυτικά Βαλκάνια».

Βεβαίως, πρέπει να σημειωθεί ότι τα γεγονότα στην ΠΓΔΜ, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ δήλωσε ότι είναι υποκινούμενα από δυνάμεις έξω από την ΠΓΔΜ. Εχει τη σημασία της η δήλωση, αφού δείχνει άμεσο ενδιαφέρον της Ρωσίας. Πράγματι από τις αρχές του '90 με την έναρξη διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας που άναψε τη φωτιά του πολέμου στα Βαλκάνια με παρέμβαση της Γερμανίας, (ήταν το πρώτο κράτος που αναγνώρισε την ανεξαρτησία Κροατίας - Σλοβενίας που θεωρούνται κράτη της επιρροής της), οι ΗΠΑ έκαναν άμεση παρέμβαση στέλνοντας τον Σάιρους Βανς και στη συνέχεια τον Χόλμπρουκ σαν μεσολαβητές τάχα στις διενέξεις, παίρνοντας το πάνω χέρι στην περιοχή και το έχουν ακόμη. Ετσι όμως δεν αντιμετώπιζαν μόνο τη Γερμανία αλλά κυρίως τη Ρωσία που θεωρεί τα Βαλκάνια δικό της ζωτικό χώρο. Αυτή η τάση αναζωπυρώνεται σήμερα, αφού η Σερβία έχει υπογράψει μεγάλη ενεργειακή συμφωνία με τη Ρωσία και άλλες επίσης οικονομικές συμφωνίες, ενώ έχουν αποφασίσει και κοινές στρατιωτικές ασκήσεις το Σεπτέμβρη. Σ' αυτό το πλαίσιο πρέπει κανείς να δει και τα γεγονότα στην ΠΓΔΜ.

Τουρκία

Ολα τα παραπάνω τρέχουν ενώ ταυτόχρονα συνεχίζονται σχεδόν καθημερινά στο Αιγαίο οι παραβάσεις και παραβιάσεις των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από τουρκικά μαχητικά.

Η Αγκυρα, ενθαρρυμένη από την ανεκτικότητα ή και στήριξη που της παρέχεται από το ΝΑΤΟ, υπενθυμίζει ανελλιπώς τις αξιώσεις της τουρκικής αστικής τάξης στο Αιγαίο, παρά και τις αστικές αβρότητες που επικράτησαν στην πρόσφατη επίσκεψη του Κοτζιά στην Τουρκία στις επαφές τους εκεί με τους Τούρκους μεγαλοσχήμονες.

Τις υπενθυμίζει παρά και τις δηλώσεις του Κοτζιά, πρόσφατα στην τουρκική τηλεόραση TRT, ότι «ο αναδυόμενος ρόλος της Ελλάδας στο Ενεργειακό συνδέεται με το ρόλο της Τουρκίας στο Ενεργειακό. Γιατί όταν συζητάμε για αγωγούς που έρχονται από το Αζερμπαϊτζάν ή από τη Ρωσία, αναφερόμαστε σε αγωγούς που περνάνε από την Τουρκία». Μια ξεκάθαρη προσπάθεια της ελληνικής αστικής τάξης για κάποιο άνοιγμα στην αντίστοιχη τουρκική, ώστε καταλήγοντας σε κάποιο συμβιβασμό να προχωρήσουν οι μπίζνες του κεφαλαίου στο Αιγαίο.

Ο Κοτζιάς πρόσθεσε, εξάλλου, στην προσπάθεια γεωστρατηγικής αναβάθμισης της ντόπιας αστικής τάξης μέσα και από τη λεγόμενη διπλωματία των αγωγών, ότι: «Εγώ πιστεύω ότι είναι καλό να κατασκευαστούν γραμμές αγωγών στην περιοχή μας, και εννοώ όχι μόνο την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά και την ΠΓΔΜ, την Αλβανία, τη Βοσνία. Εχω συμφωνήσει σε αυτό με τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, τον Βολκάν Mποζκίρ (...) ότι πρέπει να φτιάξουμε ισχυρά δίκτυα, και ενεργειακά, και οδικά, και σιδηροδρομικά».

Ρουμανία - Βουλγαρία

Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, ο Ν. Κοτζιάς σχεδιάζει την προαναφερόμενη περιοδεία στα Δυτικά Βαλκάνια τον Ιούνη, ενώ στα σχέδιά του είναι και η αναβίωση της «τριμερούς συνεργασίας» με τα άλλα δύο βαλκανικά κράτη - μέλη της ΕΕ, Ρουμανία και Βουλγαρία. Είμαστε, όπως έλεγε πρόσφατα σε συνέντευξή του, «τρεις χώρες οι οποίες πρέπει να έχουν γνώμη και άποψη για τα υπόλοιπα Βαλκάνια, γιατί, στο βαθμό που δεν έχουν, τρίτες δυνάμεις μπορούν να μονοπωλήσουν τους χειρισμούς στα Δυτικά Βαλκάνια».

«Θα κάνουμε όλες αυτές τις επαφές», εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών «διότι έχουμε πολλά κοινά θετικά μεταξύ μας, με τα όποια επιμέρους προβλήματα που μπορεί να λυθούν και θα κινήσουμε τον ισχυρό αυτό άξονα Βουλγαρία - Ρουμανία - Ελλάδα, ώστε να ξαναθυμίσουμε ποιος έχει δικαιώματα λόγου εντός της ΕΕ απέναντι στα Δυτικά Βαλκάνια».

Βάλτε εδώ και τις δηλώσεις του επικεφαλής του Ποταμιού Στ. Θεοδωράκη που εκφράζοντας ανοικτά τα προτάγματα του ντόπιου κεφαλαίου ζητά η Ελλάδα να γίνει «η υπερδύναμη των Βαλκανίων».

Προσθέστε, επίσης, και τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Αμυνας Π. Καμμένου ότι: «Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα ουσιαστικά αποτελούν ένα χώρο που - γιατί όχι - μπορεί να είναι το νέο αμυντικό δόγμα, το οποίο μπορεί να προεκταθεί και προς το Βορρά, προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, κάτι το οποίο θα επιδιώξει η Ελλάδα».

Σημειωτέον, με κινητήριο άξονα της τέτοιας διείσδυσης και τη λεγόμενη στρατιωτική διπλωματία, η ελληνική Πολεμική Αεροπορία έχει αναλάβει καθήκοντα «Air Policing» στην Αλβανία εκ περιτροπής με την Ιταλία, ενώ το Μάρτη του 2014 υπογράφηκε και τεχνική συμφωνία με τη Βουλγαρία, για την εκτέλεση «διασυνοριακών επιχειρήσεων εναέριας επιτήρησης». Ουσιαστικά, η Πολεμική Αεροπορία καλύπτει τις αδυναμίες (λόγω έλλειψης μέσων) στις εναέριες περιπολίες άλλων βαλκανικών χωρών που κινούνται υπό την ομπρέλα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.

Ουσιαστικά έχει οργανωθεί ΝΑΤΟικό προπύργιο στα σύνορα με τη Ρωσία πάνω στη Μαύρη Θάλασσα, με την Ελλάδα στο επίκεντρο της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης με τη Μόσχα.

Ο λαός να κουμπώνεται

Σε κάθε περίπτωση, η ντόπια αστική τάξη θέλει να έχει ρόλο σε μια περιοχή, όπου συγκρούονται ισχυρά ευρωενωσιακά (πρώτα και κύρια γερμανικά), αμερικανικά και ρωσικά μονοπώλια σε ζητήματα όπως η χάραξη αγωγών καυσίμου κ.ά.

Επιπλέον, αυτά τα περί ανάδειξης της Ελλάδας σε «στρατιωτικό ηγήτορα» και «πλουραλιστικό ενεργειακό κόμβο», που θα παίζει με όσο περισσότερα ιμπεριαλιστικά κέντρα μπορεί, σε συνεργασία με την Τουρκία, και θα στρώνει κάθετους αγωγούς προς τις βορειότερες χώρες των Βαλκανίων, λέγονται ενώ:

Συνεχίζεται η σφαγή στην Ουκρανία, σημαντικότατο ενεργειακό κόμβο, η αντιπαράθεση Μόσχας - ευρωατλαντικού άξονα για τον έλεγχο στις πρ. Σοβιετικές Δημοκρατίες. Η Αγκυρα συνεχίζει καθημερινά την προκλητική αμφισβήτηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στο Αιγαίο και την κατοχή στην Κύπρο. Αναζωπυρώνονται, όπως προείπαμε, εστίες εθνικιστικής έντασης στα Βαλκάνια, με αυξανόμενη ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι το αμέσως επόμενο διάστημα. Αλλά συνεχίζεται και ο πόλεμος σε Συρία - Ιράκ με αφορμή τους τζιχαντιστές, τους οποίους οι ιμπεριαλιστές αξιοποιούν ως πρόσχημα για να εξαπολύσουν νέες ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις στην περιοχή, για την προώθηση και προάσπιση των συμφερόντων τους.

Πρόσθετοι λόγοι όλοι αυτοί, όχι απλά ο λαός να κουμπώνεται απέναντι στα παχιά λόγια της κυβέρνησης και τα μεγαλεπήβολα σχέδια της ντόπιας αστικής τάξης, αλλά και να αντιταχθεί.


Θ. Μπ.

ΙΝΔΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Κινήσεις «διείσδυσης» που περιπλέκουν τις αντιθέσεις

Ορισμένες πλευρές από την πρόσφατη περιοδεία του Ινδού πρωθυπουργού, Ν. Μόντι, σε Κίνα, Μογγολία και Νότια Κορέα

Στιγμιότυπο από τη συνάντηση των ηγετών Ινδίας - Νότιας Κορέας
Στιγμιότυπο από τη συνάντηση των ηγετών Ινδίας - Νότιας Κορέας
«

Ποιος στο καλό είναι ο λόγος που κάνει τον Μόντι να πηγαίνει στη Μογγολία;», αναρωτιόταν πριν από μερικές μέρες μεγάλο αμερικανικό διαδικτυακό οικονομικό περιοδικό (το «Quartz»), σχετικά με την επιλογή του Ινδού πρωθυπουργού να συμπεριλάβει την «απομονωμένη» χώρα στην πολυήμερη περιοδεία που έκανε πρόσφατα στην Ασία.

«Το Ουλάν Μπατόρ δε φιγουράρει στα δρομολόγια των περισσότερων παγκόσμιων ηγετών, αλλά ο Ναρέντρα Μόντι - αφού επισκεφτεί την Κίνα και πριν πετάξει προς τη Ν. Κορέα - θα βρεθεί στην πρωτεύουσα της Μογγολίας. Κανένας Ινδός πρωθυπουργός δεν έχει επισκεφτεί τη Μογγολία άλλη φορά», πρόσθετε ο συντάκτης του δημοσιεύματος, καταγράφοντας στη συνέχεια εκτιμήσεις διαφόρων Ασιατών αναλυτών: «Το "λεπτό" μήνυμα αφορά την Κίνα. Η Κίνα έχει αναπτύξει πολύ ενεργό ρόλο στην περιφέρεια της Ινδίας και η Ινδία αναζητά επίσης τρόπο να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην περιφέρεια».

Συγκρουόμενα συμφέροντα

Σχεδόν ένα χρόνο μετά την επικράτησή του στις βουλευτικές εκλογές του περσινού Μάη, ο Ναρέντρα Μόντι έχει ήδη πραγματοποιήσει επαφές σε μια σειρά χώρες, υπογράφοντας συμφωνίες που το Νέο Δελχί επιδιώκει να δώσουν δραστική ώθηση στην πολιτική «Make in India» (σ.σ. «Παράξτε στην Ινδία») που λανσάρει ώστε να ενισχύσει την καπιταλιστική παραγωγική βάση της χώρας και να αναβαθμίσει ολόπλευρα τη θέση της Ινδίας στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Μέσα σε μόλις 12 μήνες, ο Ινδός πρωθυπουργός έχει βρεθεί μεταξύ άλλων σε ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία. Καθόλου τυχαίες δεν ήταν οι επισκέψεις που έκανε και στη «γειτονιά» του, επιλέγοντας να βρεθεί (λίγες μέρες μετά τη νίκη του) στο Νεπάλ, που είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε υδάτινους πόρους, και σε χώρες σε θέση - «κλειδί» στην περιοχή (όπως οι Σρι Λάνκα, Σεϊχέλες, Μαλδίβες, που έχουν σημαντικά λιμάνια στον Ινδικό Ωκεανό).

Η ινδική κυβέρνηση επιλέγει τις κινήσεις της σε μια περίοδο που οι ρυθμοί καπιταλιστικής ανάπτυξης στη χώρα είναι αρκετά υψηλοί (πάνω από 7%) και εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Την ίδια στιγμή, στην Κίνα οι ρυθμοί ανάπτυξης επιβραδύνονται έχοντας πέσει κάτω από το 7% (κάποια αστικά οικονομικά επιτελεία εκτιμούν ότι φτάνει προς το 6%,), ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του αναπτυγμένου καπιταλιστικού κόσμου η στασιμότητα και η ύφεση αφήνουν ορατά τα σημάδια τους στα σχέδια και τις κολεγιές των μονοπωλίων. Πράγμα που σημαίνει ότι κάθε ισχυρό οικονομικά κράτος, κάθε ιμπεριαλιστικό κέντρο επιδιώκει να «αξιοποιήσει» τις αδυναμίες των αντιπάλων αλλά και των «εταίρων» του, αναζητώντας μια καλύτερη θέση στην περιφερειακή ή διεθνή κατάταξη.

Μέσα σ' αυτά τα δεδομένα, η ινδική πλουτοκρατία θέλει να καταστήσει «αισθητή» την παρουσία της, εντός και εκτός Ασίας, επιχειρώντας να «χειριστεί» κατάλληλα και τις σχέσεις της με την Κίνα. Μπορεί οι δυο χώρες να θεωρούνται «εταίροι» (ως μέλη των BRICS και σημαντικά τμήματα του αναπτυσσόμενου κόσμου που δυναμώνει απέναντι στη Δύση), ωστόσο αντικειμενικά «συνδέονται» και με μια διαρκή κόντρα για κυριαρχία, τόσο στην περιοχή τους, όσο και ευρύτερα. Αλλωστε, έτσι λειτουργεί ο καπιταλισμός. Υπάρχει η τάση της ενοποίησης (το ίδιο ισχύει και στην ΕΕ), ταυτόχρονα με τους ανταγωνισμούς.

Βάρος σε συνεργασίες για ενεργειακούς πόρους

Στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που έδωσε με τον Μογγόλο ομόλογό του, Τσιμεντίν Σαϊκανμπιλέγκ, ο Μόντι δήλωσε ότι «η Ινδία θα παράσχει μια πιστωτική γραμμή ύψους 1 δισ. δολαρίων για να στηρίξει την επέκταση της οικονομικής ικανότητας και των υποδομών της Μογγολίας».

Η Μογγολία είναι μια χώρα με τεράστια αποθέματα ορυκτών, που εκπροσωπούν πάνω από το 80% των εξαγωγών της χώρας. Τα κοιτάσματά της σε χαλκό, άνθρακα, χρυσό, αλλά και ουράνιο (το οποίο χρησιμοποιείται στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας) προσελκύουν το «ενδιαφέρον» πολλών δυνάμεων, μεταξύ άλλων και της Ρωσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον περασμένο Σεπτέμβρη ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε στη χώρα μια επίσκεψη διάρκειας μόλις... πέντε ωρών, κατά την οποία παίνεψε την «πολύ πετυχημένη» συνεργασία των δύο χωρών στην εξόρυξη μεταλλευμάτων, μέσα και από την κοινοπραξία «Erdenet». Σύμφωνα με τα ρωσικά ΜΜΕ, η κοινοπραξία αυτή διαχειρίζεται το μεγαλύτερο κοίτασμα χαλκού και μολυβδαίνιου (σ.σ. το μολυβδαίνιο είναι ορυκτό που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία).

Ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων της χώρας αποτελεί προτεραιότητα και για την ντόπια κυβέρνηση, ώστε να αναπτυχθεί περαιτέρω το εξωτερικό εμπόριο με χώρες που έχουν αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, όπως είναι και η Ινδία. Επιπλέον, τα κατασκευαστικά σχέδια ανοίγουν την όρεξη διαφόρων πολυεθνικών ομίλων και κέντρων που συν τοις άλλοις αναζητούν «πατήματα» σε μια χώρα με σημαντική γεωστρατηγική θέση, στην «καρδιά» ακριβώς της Ασίας.

Στην παραπάνω κατεύθυνση κινούνται και οι προσδοκίες της Ινδίας. Οπως υπογράμμισε και ο Μόντι, τα περιθώρια «ανάπτυξης» της διμερούς συνεργασίας (και) στον τομέα της εξόρυξης είναι τεράστια.

Οι συνολικά 14 διμερείς συμφωνίες που υπογράφτηκαν αφορούν και τη σύσφιξη της συνεργασίας στην Ενέργεια, στις αερομεταφορές, στους σιδηροδρόμους.

Από τη μεριά του, ο Σαϊκανμπιλέγκ μίλησε και για τη δημιουργία «κοινού επενδυτικού ταμείου», χωρίς όμως να δοθούν περισσότερες λεπτομέρειες.

«Ελλειμμα» στη συνεργασία με την Κίνα

Πριν από τη Μογγολία, ο Μόντι βρέθηκε στην Κίνα, όπου επίσης το «βάρος» έπεσε στην ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας. Ορισμένα ινδικά και διεθνή ΜΜΕ εκτίμησαν ότι οι συνολικά 21 συμφωνίες και τα «μνημόνια κατανόησης» (MoU) που υπογράφτηκαν θα «αποδώσουν» 22 δισ. δολάρια, αναφερόμενα προφανώς στα κέρδη που θα αποσπάσουν οι εταιρείες που εμπλέκονται.

Στο πλαίσιο αυτών των συμφωνιών, ινδικοί όμιλοι θα επενδύσουν στην Κίνα σε τομείς όπως οι ΑΠΕ, υποδομές, χαλυβουργεία, αλλά και ορυκτά. Ανάμεσα στις εταιρείες που θα «ωφεληθούν» είναι η «Bharti Airtel Ltd.» (τηλεπικοινωνίες), η «Adani» (Ενέργεια, logistics), «Sun Group» (ΜΜΕ), GMR (υποδομές).

Ωστόσο, τα περισσότερα δημοσιεύματα πρόβαλαν την «γκρίνια» του Νέου Δελχί για το αυξανόμενο «έλλειμμα» που συνεχίζει να το «επιβαρύνει» στις διμερείς οικονομικές σχέσεις, αφού οι κινεζικές επενδύσεις στην Ινδία όχι μόνο δεν ενισχύονται αντίστοιχα με τις ινδικές αλλά, αντίθετα, τα τελευταία χρόνια μειώθηκαν. Μάλιστα, η «Γουόλ Στριτ Τζόρναλ» έγραψε στη διαδικτυακή της έκδοση ότι η Κίνα επενδύει στην Ινδία λιγότερα από ό,τι χώρες που βρίσκονται πολύ πιο μακριά, όπως ο Καναδάς, η Πολωνία, η Μαλαισία.

Πάντως, στην κοινή δήλωση των δύο πρωθυπουργών, Μόντι και Λι Κετσιάνγκ, γίνεται αναφορά στην ανάγκη να παρθούν μέτρα για «άρση εμποδίων» για το διμερές εμπόριο και τις επενδύσεις, ώστε να προχωρήσει η συνεργασία όσον αφορά την ανάπτυξη «έξυπνων πόλεων» (σ.σ. αστικών και επιχειρηματικών κέντρων με μια σειρά προνόμια για τις μεγάλες εταιρείες), τη συνεργασία στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας κ.τ.λ. Επίσης, χαιρετίστηκε η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο του «Οικονομικού Διαδρόμου Μπανγκλαντές - Κίνα - Ινδία - Μιανμάρ», ο οποίος αφορά την ανάπτυξη επενδύσεων στις αντίστοιχες γεωγραφικές περιοχές.

Βέβαια, όλες αυτές οι συμφωνίες γίνονται με την κάθε πλευρά να «σταθμίζει» πόσο διευκολύνονται οι επιχειρηματικοί σχεδιασμοί που εκείνη στηρίζει. Από αυτή την οπτική θα εξελιχθούν και άλλες διαστάσεις στις ινδο-κινεζικές σχέσεις, όπως π.χ. οι εδαφικές διαφορές που παραμένουν ανάμεσα στις δυο χώρες. Κάθε πλευρά «διαπραγματεύεται» με όλα τα μέσα όρους ευνοϊκότερους για τα μονοπώλια που εκπροσωπεί και ανάλογα μπορεί να βαθαίνει ή και να «μπλοκάρει» τη σχέση της με την άλλη μεριά...

Κάθε πλευρά εξετάζει την αντιλαϊκή της δύναμη

Υπ' αυτό το πρίσμα πρέπει να αξιολογηθεί και η επιλογή της Ινδίας να αναπτύξει τη σχέση της με τη Νότια Κορέα (έναν από τους σημαντικότερους συμμάχους των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας) σε «στρατηγική εταιρική σχέση».

Ασφαλώς, αυτό δημιουργεί νέα αφετηρία και για τις επιχειρηματικές σχέσεις των δύο χωρών. Στη διάρκεια της παραμονής του στη Νότια Κορέα, ο Μόντι κάλεσε Κορεάτες επενδυτές να δραστηριοποιηθούν στην Ινδία σε τομείς όπως η ναυπήγηση πλοίων (μεταξύ άλλων και πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου - LNG), αλλά και η πολεμική βιομηχανία. Οι «Οικονομικοί Τάιμς της Ινδίας» έγραψαν ότι η Ν. Κορέα προσέφερε 10 δισ. δολάρια για επενδύσεις στην Ινδία, από τομείς όπως η κατασκευή γρήγορων τρένων και «έξυπνων πόλεων» μέχρι και την παραγωγή Ενέργειας.


Α.Μ.

ΗΠΑ
Η Αρκτική στο προσκήνιο μετά το «πράσινο φως» Ομπάμα στη «Shell»

Δυναμώνει ο ανταγωνισμός των μονοπωλίων για τον ανεκμετάλλευτο πλούτο της περιοχής

Το λιώσιμο των πάγων στο Βόρειο Πόλο «ανοίγει την όρεξη» των καπιταλιστών
Το λιώσιμο των πάγων στο Βόρειο Πόλο «ανοίγει την όρεξη» των καπιταλιστών
Η απόφαση της κυβέρνησης Ομπάμα να επιτρέψει, πριν περίπου 10 μέρες, υπό όρους, στον πετρελαϊκό κολοσσό «Shell» να ξαναρχίσει τις γεωτρήσεις πετρελαίου στη Θάλασσα του Τσούκτσι, έξω από τις δυτικές ακτές της Αλάσκας, αναθερμαίνει το ενδιαφέρον των ενεργειακών μονοπωλίων για «μπίζνες» σε μία από τις πιο ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη: Τον Αρκτικό Ωκεανό, που εκτιμάται (σύμφωνα με μελέτη της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας) πως κρύβει στα παγωμένα σπλάχνα του το 30% των ανεκμετάλλευτων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στον πλανήτη, το 13% του πετρελαίου και το 22% των απανταχού κοιτασμάτων υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Οπως ανακοινώθηκε από το ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών των ΗΠΑ, δίνεται άδεια στη «Shell» να διενεργήσει έξι ερευνητικές εξορύξεις από δύο εξέδρες στη θάλασσα του Τσούκτσι, (Polar Pioneer και Noble Discoverer), με τον όρο να εξασφαλίσει τις απαραίτητες άδειες από τις άλλες πολιτειακές και ομοσπονδιακές αρμόδιες αρχές και να πάρει «κατάλληλα προληπτικά μέτρα για περιορισμό των πιθανών διαρροών». Η διευθύντρια του αρμόδιου Γραφείου Διαχείρισης Ενέργειας Ωκεανών, Αμπιγκέιλ Ρος Χόπερ, ισχυρίστηκε ότι οι δραστηριότητες της πετρελαϊκής εταιρείας θα παρακολουθούνται «στενά», επειδή τάχα «κάθε υπεράκτια ερευνητική δραστηριότητα θα υπόκειται σε αυστηρούς κανόνες ασφαλείας».

Η απόφαση αυτή, που συνέπεσε με την πέμπτη επέτειο από το χειρότερο θαλάσσιο δυστύχημα πετρελαϊκής ρύπανσης όλων των εποχών, με την έκρηξη στην πετρελαϊκή εξέδρα της ΒΡ τον Απρίλη του 2010 στον Κόλπο του Μεξικού, προκάλεσε, όπως αναμενόταν, τις αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών, που βλέπουν με ανησυχία την πιθανότητα επανάληψης του ολέθρου της ΒΡ και στα παγωμένα νερά της Αλάσκας. Ιδιαίτερα, όταν ακόμη και οι τελευταίες έρευνες των ομοσπονδιακών αρχών στις ΗΠΑ (2014) προβλέπουν ότι «υπάρχουν 75% πιθανότητες πρόκλησης πετρελαιοκηλίδας ως αποτέλεσμα γεωτρήσεων στην Αρκτική τα επόμενα 70 χρόνια»!

Ετσι, στις αρχές της βδομάδας, εκατοντάδες σκάφη και κάτοικοι με τα κανό τους, κατέκλυσαν το λιμάνι του Σιάτλ (ΒΑ ΗΠΑ), σε μία συμβολική ενέργεια να «μπλοκάρουν» τις φορτηγίδες της «Shell» που περνούσαν από την περιοχή, μεταφέροντας τα κομμάτια για το στήσιμο της πρώτης από τις δύο εξέδρες εξόρυξης πετρελαίου που θα στηθούν το καλοκαίρι στη Θάλασσα Τσούκτσι.

Σε εξέδρα που έστησαν οι διαδηλωτές σε κεντρικό τμήμα του λιμανιού του Σιάτλ, είχαν αναρτήσει πανό με συνθήματα «Οχι στη "Shell" - Το Σιάτλ τραβά κόκκινη γραμμή» και «Δεν μπορούμε να κάψουμε όλο το πετρέλαιο του πλανήτη και να εξακολουθούμε να ζούμε σε αυτόν».

Οι διαμαρτυρίες αυτές, κυρίως με οικολογικά κίνητρα, χωρίς ιδιαίτερο ταξικό-πολιτικό βάθος για την ουσία της εκμετάλλευσης του πλούτου από τα μονοπώλια, προσέλκυσαν ταυτόχρονα και το ενδιαφέρον μεγάλων, διεθνών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, όπως η «Greenpeace». Τέτοιες οργανώσεις συχνά δραστηριοποιούνται και με άλλες επιδιώξεις, ενδεχομένως και προώθησης συμφερόντων αντίπαλων μονοπωλίων, όπως π.χ. εκείνα που δραστηριοποιούνται στο χώρο της παραγωγής «πράσινης ενέργειας» από Ανανεώσιμες Πηγές (αιολική, ηλιακή, γεωθερμική κλπ). Συνεπώς, από το χώρο των διαμαρτυριών δεν έλειψε η επικεφαλής του παραρτήματος της «Greenpeace» στις ΗΠΑ, Αννι Λέοναρντ, η οποία αφού απαρίθμησε μία λίστα από τους πιθανούς κινδύνους που ελλοχεύουν οι δραστηριότητες των πετρελαϊκών εταιρειών στην Αλάσκα, έβγαλε στη συνέχεια πύρινο λόγο υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και «της ανάγκης να επενδύσουμε σε αυτές και όχι στα βρώμικα καύσιμα».

Στον ορίζοντα ναυτικές ασκήσεις ευρείας κλίμακας

Ωστόσο, δεν είναι η μόνη κίνηση στη «σκακιέρα» της Αρκτικής που κάνει η κυβέρνηση του Προέδρου Ομπάμα, ώστε να πριμοδοτήσει τις «μπίζνες» των πολυεθνικών του πετρελαίου στις δυτικές ακτές της Αλάσκας, δίνοντας άδεια στην ίδια εταιρεία που το 2012 είχε φάει πρόστιμα 12.000.000 δολαρίων στην Αλάσκα για παραβάσεις περιβαλλοντικών κανονισμών, διάφορα «ατυχήματα» και φοροδιαφυγή.

Μέσα στον Ιούνη, το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό ετοιμάζει στην Αρκτική στρατιωτικές ασκήσεις ευρείας κλίμακας, με την επωνυμία «Northern Edge». Οι ασκήσεις, στις οποίες θα συμμετάσχουν 6.500 έως 14.000 πεζοναύτες και στρατιωτικοί αξιωματούχοι, θα πραγματοποιηθούν σε μία έκταση 8.450 ναυτικών μιλίων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται ακόμη και περιοχές που προστατεύονται από την αλιεία. Αναμένεται να χρησιμοποιηθούν πάνω από 352 τόννοι εκρηκτικών, βλημάτων, πυραύλων και βομβών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη θαλάσσια ζωή...

Οι ασκήσεις αυτές στην ευρύτερη περιοχή της λεγόμενης Αρκτικής Ζώνης δεν είναι οι μόνες. Τα τελευταία χρόνια, το ΝΑΤΟ έχει πραγματοποιήσει στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή, διερευνώντας αργά αλλά σταθερά τις πιθανότητες στρατιωτικοποίησής της, ώστε να «εξασφαλιστούν» τα συμφέροντα των μονοπωλίων τους έναντι άλλων ανταγωνιστικών από τη Ρωσία, την Κίνα κ.α. Μόλις την περασμένη Δευτέρα, ο ειδικός αντιπρόσωπος της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ, Αλεξάντερ Γκρούσχκο, σημείωσε ότι η ανάμιξη του ΝΑΤΟ στην Αρκτική θα έχει «σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια ασφάλεια», μετατρέποντάς την ακόμη και σε πεδίο σύγκρουσης, «στο σοβαρό ανταγωνισμό για νέες πηγές Ενέργειας και νέες οδούς μεταφοράς εμπορευμάτων», τονίζοντας: «Ως σήμερα, δε βλέπω το ΝΑΤΟ να έχει σαφή στρατηγική στην Αρκτική, αν και κατά διαστήματα, χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ προσπαθούν να προωθήσουν την ιδέα ότι επιχειρείται η στρατιωτικοποίηση της Αρκτικής». Ο Ρώσος διπλωμάτης προσπάθησε στη συνέχεια να διασκεδάσει τις αντιδράσεις από τις δηλώσεις του, καταλήγοντας με την ελπίδα ότι οι σχεδιασμοί για στρατιωτικοποίηση της Αρκτικής δε θα περάσουν και ότι οι διαφορές «θα λυθούν μέσω του Αρκτικού Συμβουλίου».

Βέβαια, οι Ρώσοι έχουν αρχίσει επίσης τη στρατιωτικοποίηση της Αρκτικής, επιδιώκοντας να πιάσουν το «καλύτερο και μεγαλύτερο κομμάτι στην πίτα» ήδη εδώ και μία 12ετία. Το Μάρτη του 2014, ανακοίνωσαν τη δημιουργία στρατιωτικής βάσης πάνω στον πολικό ερευνητικό σταθμό «Barneo», στη βάση έρευνας του 2002 από τη ρωσική Γεωγραφική Εταιρεία, σε ένα κομμάτι πάγου σε απόσταση μόλις 110 χλμ από το Βόρειο Πόλο. Ενα μήνα μετά (Απρίλη 2014), έκαναν τις πρώτες στρατιωτικές ασκήσεις με τη συμμετοχή Ρώσων αλεξιπτωτιστών στη βάση.

Φουντώνουν οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί

Ολα αυτά γίνονται ενίοτε με τη σιωπηλή συναίνεση του Αρκτικού Συμβουλίου, ενός διακυβερνητικού φόρουμ που ιδρύθηκε με τη διακήρυξη της Οττάβα το 1996 και συστήθηκε το 2011 με τη συμμετοχή οκτώ χωρών-μελών, με βασικό κριτήριο να έχουν ακτογραμμές στη Ζώνη της Αρκτικής: Δηλαδή τις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Ρωσία, τη Σουηδία, τη Δανία (λόγω Γροιλανδίας), την Ισλανδία, τη Φιλανδία, τη Νορβηγία. Σύντομα, δημιουργήθηκε και στάτους άλλων 12 χωρών-παρατηρητών, μεταξύ των οποίων οι λεγόμενες αναδυόμενες δυνάμεις που δεν έχουν καμία γεωγραφική σχέση με την Αρκτική, όπως η Κίνα, η Ινδία, η Νότια Κορέα, η Σιγκαπούρη αλλά και η Βρετανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, γεγονός που αντανακλά το εντονότατο διεθνές ενδιαφέρον για τις τεράστιες γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές δυνατότητες της περιοχής που θα αποκαλυφθεί τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες, καθώς το θεαματικό λιώσιμο των πάγων θα δημιουργήσει νέες ενεργειακές πηγές εκμετάλλευσης και νέες ναυτιλιακές οδούς. Οπως π.χ. τα βορειοανατολικά περάσματα της Αρκτικής που εποφθαλμιά η Κίνα, σε ανταγωνισμό με τη Ρωσία, γνωρίζοντας ότι μπορεί να μειώσει έως και 30% το χρόνο μεταφοράς των σινικών εμπορευμάτων στην Ευρώπη! Το γεγονός αυτό εξηγεί τον ξαφνικό «έρωτα» του Πεκίνου με την Ισλανδία και τη στενή συνεργασία τους εδώ και μία δεκαετία στους τομείς της οικονομίας, της ενέργειας, του εμπορίου και των επενδύσεων, υπό το σφόδρα ενοχλημένο «βλέμμα» αξιωματούχων της ΕΕ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα λ.χ. της σινο-ισλανδικής συνεργασίας στον τομέα της αξιοποίησης της γεωθερμικής ενέργειας, είναι η περίπτωση της σινικής πόλης Σιανγκγιάνγκ, που ηλεκτροδοτείται και θερμαίνεται ήδη από το 2006 με γεωθερμική ενέργεια, κάνοντάς την την πιο «πράσινη» πόλη-οικολογικό πρότυπο της Κίνας...

Η EE, από την άλλη, κάθε άλλο παρά αμέτοχη είναι. Χρησιμοποιώντας διάφορους «δούρειους ίππους»-προγράμματα, όπως το «Πρόγραμμα Βόρειας Περιφέρειας και Αρκτικής» (NPΑ), σπρώχνει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για «έρευνες», «επιστημονικές» και «ενεργειακές» μελέτες, ενίοτε και σε συνεργασία με χώρες-μη μέλη. Αυτή την περίοδο, μάλιστα, επικαιροποιείται το νέο χρονοδιάγραμμα δράσης και προϋπολογισμού του ΝΡΑ για την περίοδο 2014-2020.

Οι έντονοι ανταγωνισμοί στην περιοχή της Αρκτικής έχουν επισημανθεί καιρό τώρα από την ΚΕ του ΚΚΕ, που στις θέσεις της για το 19ο Συνέδριο είχε σημειώσει: «Η διαπάλη ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα, τη συγκεκριμένη περίοδο, εστιάζεται στον έλεγχο των ενεργειακών πηγών και δρόμων μεταφοράς τους, των πηγών νερού, των θαλάσσιων διαδρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων, με χαρακτηριστικές εστίες έντασης την Κασπία, την Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, τον Περσικό Κόλπο, την Αφρική, τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και την Αρκτική. Δυναμώνει ο κίνδυνος και πιο γενικευμένων περιφερειακών συγκρούσεων, ακόμα και ενός γενικότερου ιμπεριαλιστικού πολέμου. Σε αυτά τα πλαίσια αναδιατάσσονται ιμπεριαλιστικοί άξονες για τον έλεγχο αγορών και εδαφών».

Είναι συνεπώς επιτακτική ανάγκη οι λαοί να επαγρυπνούν και να κινητοποιούνται, με στόχο και την προστασία του φυσικού πλούτου, γνωρίζοντας ότι όσο οι ενεργειακές πηγές και οδοί αφήνονται έρμαιο στα χέρια των μονοπωλίων, δε θα αξιοποιούνται για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών, αλλά για την αύξηση της καπιταλιστικής κερδοφορίας με όποιο τίμημα... Ακόμη και με αυτό της ποιότητας ζωής των μελλοντικών γενιών. `Η ακόμη και με το ξέσπασμα ενός γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου...


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ