Α) Στις Θέσεις εντοπίζονται αδυναμίες στις συνεδριάσεις των ΚΟΒ. Αναδεικνύονται σωστά ποιοι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν για πιο μεστές και αποτελεσματικές συνεδριάσεις. Για παράδειγμα, η Θ. 12, όπου η εσωκομματική μόρφωση δεν συνδέεται σωστά και οργανικά με το περιεχόμενο της καθημερινής δράσης. 'Η η Θ. 21, για την αδυναμία στη σωστή οργάνωση των συνεδριάσεων, για τη δουλειά κεντρικών κατευθύνσεων στον χώρο ευθύνης, για την εκτίμηση της δουλειάς κατά τη διάρκεια της χρονιάς, για την απουσία θεματικών συνεδριάσεων πέρα από αυτές που μπαίνουν κεντρικά.

Η σωστή οργάνωση της συνεδρίασης εξασφαλίζει την καλύτερη συμμετοχή και ενισχύει τη ζωντάνια στη συζήτηση, γιατί οι σύντροφοι έρχονται προετοιμασμένοι. Επιπλέον, όσες φορές εκτιμήσαμε τη δράση μας κατά τη διάρκεια μιας μάχης ή και αμέσως μετά από αυτή (π.χ. απεργίες στα πανεπιστήμια), έδωσε ώθηση και αποφασιστικότητα σε περισσότερες κινήσεις πρωτοβουλίας, μιας και ενίσχυε την αυτοπεποίθηση των συντρόφων ότι αυτό που κάνουν είναι το σωστό, δεν υπήρχαν αμφιβολίες, αντιθέτως δοκιμάζονταν και νέες μορφές πάλης, δεν φοβόμασταν να μπούμε και να παρέμβουμε σε συζητήσεις - οργανωμένες και μη - όπου δεν ξέραμε «τι κρύβεται από πίσω».

Με αφορμή τις κινητοποιήσεις για την κλιματική αλλαγή, οργανώσαμε θεματική συζήτηση με τις θέσεις του Κόμματος για το περιβάλλον, εμπεριέχοντας και γενικές γνώσεις που βοήθησαν την κουβέντα. Την εισήγηση ανέλαβε συντρόφισσα που ήταν το αντικείμενό της, πράγμα που βοήθησε στο να ζωντανέψει η κουβέντα. Από τη μία, η ίδια μελέτησε τις θέσεις του Κόμματος με στόχο να τις παρουσιάσει και να απαντήσει σε τυχόν ερωτήσεις, εξειδίκευσε επιχειρηματολογία με βάση τι αντιμετώπιζε. Από την άλλη, όλοι μετέφεραν επιχειρηματολογία από κουβέντες που έκαναν με τον περίγυρό τους. Ηταν ένα πολύ καλό παράδειγμα όπου το θέμα της συνεδρίασης ήταν βασισμένο στο τι αντιμετώπιζαν οι σύντροφοι εκείνη την περίοδο και όχι απαραίτητα μια κεντρική κατεύθυνση.

Αλλο πολύ καλό παράδειγμα θεματικής συνεδρίασης βασισμένης στις ανάγκες της ΚΟΒ ήταν η συζήτηση πάνω σε άρθρο της ΚΟΜΕΠ για το εργατικό κίνημα στη Βρετανία. Σ' αυτήν τη συνεδρίαση έγινε εμφανής η «δίψα» των συντρόφων να μάθουν για τους αγώνες στη χώρα όπου ζουν, την ιστορία του εργατικού κινήματος, να εντοπίσουν τη ρίζα του προβλήματος που θέλει το εργατικό κίνημα καθηλωμένο και ουρά των Εργατικών. Απ' αυτήν τη συνεδρίαση βγήκαν ιδέες για επεξεργασίες που θα μπορούσαν να γίνουν για τη δράση μας στα σωματεία ή και εξοπλισμός με επιχειρήματα για τον ρόλο του Εργατικού Κόμματος πέρα από τις «ατάκες» που συνηθίζαμε έως τότε, π.χ. είναι σοσιαλδημοκράτες κ.λπ. Δόθηκε ώθηση για καλύτερη μελέτη της παρέμβασής μας στις σημερινές συνθήκες, μιας και η μηχανιστική μεταφορά της εμπειρίας από δράση στην Ελλάδα (Θ. 29) καταλήγει στην καλύτερη περίπτωση να μας λένε «αυτά μόνο στην Ελλάδα γίνονται» και άλλα παρόμοια.

Τι είναι αυτό που λείπει στο εξωτερικό; Τι είναι αυτό που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο κρατά τα χέρια μας δεμένα;

Στις Οργανώσεις Εξωτερικού του ΚΚΕ λείπει αυτό που στην Ελλάδα θεωρείται δεδομένο. Ενα Κόμμα με καθορισμένη και επεξεργασμένη στρατηγική βασισμένη σε μαρξιστικά - λενινιστικά χαρακτηριστικά (βλ. 2ο κείμενο, Θ. 18). Παλεύουμε για πολιτικοποίηση του κινήματος χωρίς να υπάρχει ντόπιο ΚΚ που να λειτουργεί σαν φάρος, πολιτική πρωτοπορία στο κίνημα. Για να μην αναφερθώ στα υπόλοιπα που φαντάζουν πολυτέλεια, όπως εφημερίδα σε ρόλο συλλογικού καθοδηγητή («Ριζοσπάστης»), εκδόσεις με νέες σύγχρονες επεξεργασίες («Σύγχρονη Εποχή»), υλικοτεχνική υποδομή, Κόμμα που είναι παρόν σε κάθε μικρή και μεγάλη μάχη που δίνεται, που δεν έχει κόψει τους δεσμούς του με τον λαό.

Και σ' αυτό το σημείο είναι που η ΤΕ έρχεται να καλύψει αυτό το κενό στην καθοδήγηση των δυνάμεών μας. Σίγουρα δεν μπορούμε να αντικαταστήσουμε το ντόπιο ΚΚ. Αλλά η δικιά μας παρέμβαση, που βασίζεται στην πολιτική επεξεργασία και αντίληψη του ΚΚΕ, πρέπει να εξειδικευτεί στα δεδομένα της χώρας όπου ζούμε. Και αυτό σημαίνει πάρα πολλή δουλειά! Γιατί κυρίως καλούμαστε να απαντάμε σε θεματολογία που ορίζει η αστική τάξη, έχοντας μόνο κεντρικές κατευθύνσεις που αφορούν την Ελλάδα. Η δουλειά που πρέπει να γίνει για ό,τι ζήτημα αντιμετωπίζουμε είναι η παρακολούθηση εξελίξεων (αποδελτίωση), ανάλυση με βάση τη θεωρία μας (ισχυρό ιδεολογικοπολιτικό κριτήριο μαρξιστικής - λενινιστικής ματιάς), εντοπισμός του κύριου (εμπειρία από δράση), επεξεργασία θέσης και στόχων (σύνδεση με τις μάζες), εκλαΐκευση για να γίνει κατανοητό και, τέλος, σωστή και εύστοχη μετάφραση. Σε όλα τα παραπάνω, παρόλο που μετρήσαμε βήματα από το 20ό Συνέδριο, έχουμε να κάνουμε πολλά περισσότερα.

Για παράδειγμα, στη συνεδρίαση για το περιβάλλον θα μπορούσαμε να είχαμε αξιοποιήσει επεξεργασία που ήταν σε εξέλιξη από το Τμήμα Περιβάλλοντος της ΚΕ, αφού πρώτα η ΤΕ το εξειδίκευε στα δεδομένα της Βρετανίας. 'Η, στη συνεδρίαση για το εργατικό κίνημα, η συζήτηση έφτανε μέχρι το 2008, ενώ το πώς απαντάμε για τον «επαναστάτη» Κόρμπιν έμενε μόνο σε επιφανειακά σλόγκαν, χωρίς να εμπεριέχει στοχευμένα παραδείγματα που αποκάλυπταν πόσο «fake» τελικά ήταν. Ομως η ανάγκη για κουβέντα ήταν άμεση.

Β) Σύγχρονος «βουβός» ηρωισμός (Θ. 35)

Συμφωνώ και επαυξάνω στην ανάγκη στήριξης των νέων γονιών, ώστε να διαμορφώνονται κριτήρια για το περιεχόμενο της σχέσης τους με το παιδί. Θα ήθελα να φωτίσω μία πλευρά που προσωπικά δυσκολεύομαι να κατανοήσω για τις ηλικίες της βρεφικής ανάπτυξης, εκεί που είναι κοινώς αποδεκτό ότι ένα παιδί διαμορφώνει το μέγιστο ποσοστό του χαρακτήρα του μέσω των ερεθισμάτων που παίρνει. Με προβληματίζει το τι πρέπει να κάνω εγώ ως νέα μητέρα για να εξασφαλίσω στο μέγιστο δυνατό τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά της ανατροφής των παιδιών μου από τη μία. Από την άλλη το πώς η ατομική - οικογενειακή ευθύνη δεν ισχύει σ' αυτό. Τι θα μπορούσε ή θα έπρεπε να κάνει η κοινωνία ή στη δεδομένη φάση οι δραστηριότητες του Κόμματος, ώστε να συμβάλουν στην ανατροφή των παιδιών σ' αυτήν την ηλικία; Οι προσπάθειες που γίνονται κεντρικά από το Κόμμα σίγουρα βοηθούν και δίνουν τη σωστή κατεύθυνση. Απλά δεν φτάνουν.

Πιστεύω ότι θέλει διαμόρφωση και έλεγχο κριτηρίων στο τι στάση κρατάνε οι νέοι γονείς - σύντροφοι και στο σπίτι. Προσωπικά θα με ανακούφιζε να πω ότι αυτό θα έπρεπε να μου το εξασφαλίσει η κοινωνία και αφού δεν το έχω «αποποιούμαι» κάθε ευθύνη. Ομως δεν νομίζω ότι αυτό ισχύει, ή ότι θα πρέπει να ισχύει. Αντιθέτως, νομίζω ότι πρέπει να συμβάλουμε με επεξεργασίες στο πώς θα βοηθήσουμε γονείς σαν και μένα να διαμορφώνουν το περιεχόμενο της σχέσης τους με το παιδί.

Το 21ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας διεξάγεται σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο. Μετά τη δεκαετή κρίση που πέρασε η ελληνική οικονομία, με τις συνέπειες που αυτή είχε στην εργατική τάξη και τα κατώτερα στρώματα, κυρίαρχο γεγονός που σημαδεύει την ευρύτερη περίοδο που πραγματοποιούνται οι διαδικασίες του Συνεδρίου, είναι το ξέσπασμα της πανδημίας της Covid 19 όπως έχει ονομαστεί.

Η πανδημία, ενώ συνιστά ειδική κατάσταση για την υφήλιο, εργαλειοποιείται ώστε να αποκρυφτεί και να επιταχυνθεί η εκδήλωση της ύφεσης που είχε ήδη προβλεφθεί από τα αστικά οικονομικά επιτελεία τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε σημαντικό βαθμό σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα με την εξέλιξη της πανδημίας, υλοποιείται σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη μία χωρίς προηγούμενο επίθεση στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις της εργατικής τάξης, που αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι για τους αστούς τα πάντα είναι ευκαιρία για τη συσσώρευση κεφαλαίου και την επιδίωξη συνεχώς μεγαλύτερου κέρδους. Η σύγκρουση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για το μοίρασμα των σφαιρών επιρροής και των πλουτοπαραγωγικών πηγών του πλανήτη εντείνεται και στο πλαίσιό της εκτυλίσσονται και διαφωνίες με αφορμή ερμηνείες για το ξέσπασμα και την παγκόσμια μετάδοση του ιού. Ταυτόχρονα σοβεί η διαμάχη με επίκεντρο τα εμβόλια και την έξοδο από την πανδημία. Κρίκος αυτών των εξελίξεων είναι σε περιφερειακό επίπεδο η διαμάχη μεταξύ της ελληνικής και της τουρκικής άρχουσας τάξης για τις ενεργειακές πηγές και τους εμπορικούς δρόμους στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, με αντικρουόμενες συμφωνίες των κυβερνήσεων των δύο κρατών με γειτονικά κράτη, και παζάρια για τον καθορισμό της ισχύος και των ζωνών επιρροής στο πλαίσιο των διαφόρων ιμπεριαλιστικών μηχανισμών.

Βλέποντας την καθημερινότητά μας τον τελευταίο χρόνο, ο καθένας μπορεί με απλό τρόπο να παρατηρήσει το μέγεθος της σαπίλας του καπιταλισμού. Παγκόσμια, τα αστικά κράτη αντιμετωπίζουν την πανδημία με όρους Μεσαίωνα (καραντίνα, απομόνωση και αποκλεισμός). Ολα αυτά στον 21ο αιώνα που θεωρείται ως ο αιώνας του απόγειου χρήσης της επιστήμης και της ανάδειξης νέων τεχνολογιών... Ο,τι ζούμε, αποτελεί την πιο τρανή απόδειξη πως ο καπιταλισμός πλέον μπορεί μόνο να τρέφεται και να κερδίζει από τις σάρκες της εργατικής τάξης, ακόμη και αν αυτό γίνεται με όχημα την παγκόσμια υγεία.

Κινούμενη σε αυτό το μοτίβο, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να εκμεταλλευτεί πολύτροπα την υγειονομική κρίση. Η εκμετάλλευση του εργαζόμενου λαού εντείνεται και οχυρώνεται με πληθώρα μεθόδων καταστολής και οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας μετακυλίονται στην εργατική τάξη. Ολη η κατάσταση προωθεί τη σχεδιαζόμενη από καιρό αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, με την αντικατάσταση της θεωρίας της «Ψωροκώσταινας» που συνόδευε τη χώρα για δεκαετίες, με τη διαμόρφωση σχέσεων εξάρτησης στον ευρωατλαντικό και ευρωενωσιακό προσανατολισμό, και με την κουλτούρα του κράτους - σερβιτόρου, οικοδεσπότη φθηνού τουρισμού. Το μοντέλο που πλέον προβάλλεται, είναι αυτό της περιφερειακής δύναμης, του ενεργειακού και διαμετακομιστικού κόμβου, του προορισμού συγκέντρωσης φθηνού επιστημονικού δυναμικού για τις πολυεθνικές εταιρείες νέων τεχνολογιών, χωρίς να θίγεται η συγκεντροποίηση του τουριστικού κεφαλαίου της χώρας και της εικόνας του τουριστικού προορισμού.

Ολα τα παραπάνω καταδεικνύουν το εξαιρετικά σύνθετο περιβάλλον στο οποίο διεξάγεται το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στο εξωτερικό. Τα ιδιαίτερα σύνθετα δεδομένα πολλαπλασιάζονται αν συνυπολογίσει κανείς ότι πλέον συμπληρώνονται 47 συνεχή χρόνια νόμιμης δράσης (η μακρότερη συνεχής περίοδος νομιμότητας στη δράση του Κόμματος) και 30 χρόνια από την επικράτηση της αντεπανάστασης στα σοσιαλιστικά κράτη και το αρχικό ξεκαθάρισμα με την οπορτουνιστική σοσιαλδημοκρατική τάση εντός του Κόμματος. Την ουσιαστική τους άποψη για τη διαχείριση του συστήματος ήδη τη βιώσαμε με την πενταετή διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Οσο εφήμερα και αν ορισμένοι θιασώτες της ουτοπίας της ειρηνικής, σταδιακής, μετάβασης στον σοσιαλισμό προσπαθούν να την παραλείψουν, αποτελεί πλέον το ελληνικό ορόσημο διάλυσης της αυταπάτης ότι με μεταρρυθμίσεις και διακυβερνήσεις ελάχιστου πλαισίου κοινωνικής συμφωνίας μπορεί να γίνει σοσιαλιστική οικοδόμηση. Πλέον έχει συμπυκνωθεί πολλή πολιτική εμπειρία από αναθεωρητικά μυθεύματα περί συνεργασιών σε ελάχιστη βάση ή συνεργασιών σε επίπεδο ηγεσίας, από φιλοσοφήματα για μικρές σταδιακές νίκες απέναντι στον ταξικό αντίπαλο και από ψευδαισθήσεις για φιλεργατικές πολιτικές των αστών κατόπιν πίεσης της διαχείρισης. Τις συνέπειες που επιφέρουν στο ταξικό κίνημα όλες αυτού του είδους οι αυταπάτες τις βιώσαμε πολύπλευρα και αποκορύφωμα είναι ο ρόλος που διαδραμάτισαν αυτές στον αποπροσανατολισμό του εργατικού κινήματος τα χρόνια της κρίσης από το μοναδικό επίκαιρο στόχο του που θα έπρεπε να είναι ο σοσιαλισμός.

Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την πολιτική δράση του Κόμματος και τα αποτελέσματά της τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι απαιτείται αταλάντευτη προσήλωση στη στρατηγική του Κόμματος, και κάθε πρωτοβουλία για δράση πρέπει να εδράζεται σε αυτή. Χρειάζεται συνεχής πολιτική επαγρύπνηση ώστε το Κόμμα σταθερά να μην ενδίδει στους ελιγμούς ενσωμάτωσης της αστικής τάξης, όπως και αν αυτοί εκδηλώνονται. Διδάγματα έχουμε πολλά. Σύγχρονο δείγμα ελιγμού είναι τα φληναφήματα περί δικαιωματισμού, ελεύθερων κινημάτων και βιώσιμης οικονομίας και «πράσινης» ανάπτυξης. Δεν υπάρχει ούτε χρόνος ούτε έδαφος για πισωγυρίσματα και αναζητήσεις επιστροφών σε τακτικισμούς του παρελθόντος που έχουν ήδη δοκιμαστεί πολλές φορές με εφήμερα και αμφισβητήσιμα αποτελέσματα.

Είναι περισσότερο από ποτέ σημαντικό τα συγκεκριμένα χρόνια που ολοκληρώνεται ο βιολογικός κύκλος του κομματικού δυναμικού που έδρασε σε περίοδο παρανομίας να καλλιεργηθεί η απαραίτητη πολιτική επαναστατική ετοιμότητα με τη συνδρομή και της συλλογικής εμπειρίας ώστε το Κόμμα να ετοιμαστεί για τις θύελλες που θα έρθουν. Αλλωστε τόσο οι διεθνείς εξελίξεις στη γειτονιά μας όσο και η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού που αναδεικνύεται ακόμη και από τη μανία των αστών δημογράφων και των υπηρετών τους να τον εξορκίσουν, δείχνουν περίτρανα ότι το τρένο της κοινωνικής εξέλιξης τροχιοδρομεί χωρίς επιστροφή.

Τη συγκεκριμένη περίοδο, πολύ περισσότερο από ποτέ μετά από τόσα χρόνια νόμιμης λειτουργίας, αναδεικνύεται η ανάγκη συνεπούς διατήρησης πολιτικής ρήξης με το αστικό κατεστημένο και τα ιδεολογήματα που αυτό λανσάρει κάθε φορά καλυμμένα με προοδευτικό μανδύα. Στηριζόμενοι στο βάθεμα, στην αφομοίωση και την προώθηση του Προγράμματος του Κόμματος, και την χρήση των συμπερασμάτων από την προσπάθεια οικοδόμησης του σοσιαλισμού πρέπει να προχωρήσουμε με στέρεα βήματα εντείνοντας τις προσπάθειές μας για τον σχεδιασμό της αντεπίθεσης της εργατικής τάξης, μέχρι να πάρει στα χέρια της την εξουσία των μέσων παραγωγής που χρησιμοποιεί και τον πλούτο που παράγει.

Το ιντερνέτ είναι προϊόν της τεχνολογικής προόδου που προχωρούσε πάντα, παρά τη στρεβλή διαχείριση των οπισθοδρομικών εξουσιών. Το Facebook είναι μια έξυπνη ανακάλυψη ενός καπιταλιστή, γιατί έδωσε τη δυνατότητα σε δισεκατομμύρια ανθρώπους, που είχαν πολύ λίγους γνωστούς, να συμμετέχουν σ' έναν κύκλο που διάλεξαν, πολύ ευρύτερο και πυκνότερο σε επαφές από πριν. Και, απ' όσους ξέρω, δεν μείωσε, αλλά αύξησε σημαντικά και τις άμεσές τους επαφές. Η στόχευση της Αντίδρασης να απομονώσει τους ανθρώπους, η ψυχωτική υπερχρήση, ο χαφιεδισμός, ο ωκεανός της αντιδραστικής ή όχι σαβούρας, είναι στρεβλώσεις της Αντίδρασης, όπως σε κάθε ανακάλυψη (διάσπαση του ατόμου).

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διακινούν ή και δημιουργούν τεράστια μάζα προϊόντων, καλών (σαν την ανάρτηση του λινκ μιας συναυλίας Μότσαρτ) ή κακών (σαν τους εθνικιστικούς εμετούς). Αλλά σαν αποτέλεσμα της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων ξεφεύγουν από τις στοχεύσεις του όλο και αντιδραστικότερου καπιταλισμού. Και οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε, για τους στόχους της Επανάστασης, τις δυνατότητες που προσφέρει και αυτή η νέα πτυχή της τεχνολογίας.

Η αρνητική χρήση των μκδ που προωθεί η αντίδραση δεν παραμερίζει τις δυνατότητες της θετικής χρήσης, όπως η εισαγωγή των ροζ τηλεφώνων στην τηλεφωνία δεν ανέτρεψε τη θετικότητά της, ακόμα και για να ειδοποιηθούμε για την κόβα. Χωρίς αναρτήσεις στο Facebook, αλλά χρησιμοποιώντας το για το σωματείο, ήρθα σε επαφή με συγγενείς μου που γράφουν χρόνια πολλά και στέλνουν μια φωτογραφία τους, πότε θα βρεθούμε στο χωριό και τέτοια, που επί δεκαετίες δεν είχα καμιά επαφή μαζί τους. Με την εύκολη ομαδική αλληλογραφία των ιμέιλ, ξανασμίξαμε μετά μισό αιώνα με τους συμμαθητές, σε δεκαπενθήμερες κατά μ. όρο ζωντανές επαφές και μέσα στις αναμνήσεις και τη διασκέδαση γίνεται και πολιτική δουλειά. Επηρεάζουμε με την ομαδική αποστολή ιμέιλ όλα τα μέλη του σωματείου μας κι έχουμε ποσοστά 50%. Και δεν είναι ξεχωριστή η «τεχνολογία» των ιμέιλ από αυτήν του Facebook που παρέχει πιο προηγμένες δυνατότητες θετικής επικοινωνίας. Είναι ένα καλό μαζικό πεδίο επαφών κι ο κομμουνιστής μπορεί να μαθαίνει συνεχώς να κολυμπά καλύτερα εκεί μέσα. Εχουμε τη δυνατότητα να στέλνουμε χρόνια πολλά στους συγγενείς μας αναρτώντας το βιντεάκι της ΚΝΕ, κάτι που δίνει 10πλάσια δυνατότητα προπαγάνδας του κάθε μέλους μας. Αυτή τη δυνατότητα εκμεταλλεύτηκαν οι φασίστες που αλωνίζουν σ' αυτόν τον τεράστιο μαζικό χώρο.

Ενα απλό μέλος του Κόμματος κάποτε μίλαγε, αν ήταν δραστήριος, με καμιά δεκαπενταριά ανθρώπους γύρω του, που τους «παρακολουθούσε», τους έκανε πρωτόβουλα την προπαγάνδα του Κόμματος, με λάθη κι αδυναμίες, αλλά σαν κομμουνιστής, κατά κανόνα, με θετικό αποτέλεσμα. Τώρα οι κομμουνιστές κι οι ενεργοί φίλοι του Κόμματος έχουν αυτό το τεράστιο εργαλείο να διαδώσουν τις ιδέες του Κόμματος στους φίλους και συγγενείς τους, σε έναν κόσμο που κανείς από εμάς δεν μπορεί να πλησιάσει.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν πρέπει να αφεθούν στην παντοδυναμία του αντιπάλου, όπως ο Τύπος δεν αφέθηκε στην παντοδυναμία του Τσάρου ή του Βίσμαρκ, αλλά ήταν το βασικό εργαλείο της επαναστατικής ανάπτυξης του 19ου αιώνα, που οδήγησε στον Οκτώβρη.

Και αν μια προσωπικότητα με ταλέντο, αλλά και με πολλές κομματικές αδυναμίες, αρχίζει να 'χει σημαντική εμβέλεια στο χώρο της, πρέπει να τη βοηθήσουμε, ελέγξουμε, καθοδηγήσουμε όσο μπορούμε. Κι αν αρχίσει να γίνεται αρνητική, μπορούμε να την εξουδετερώσουμε μόνο με τη διάδοση των θέσεών μας στο γήπεδο που κινείται.

Για τη μεγάλη μάζα των μελών και φίλων που «γράφουν» στους συγγενείς τους και περνάνε ό,τι κι όπως μπορούν απ΄ τις θέσεις μας, όπως παλιά το κάνανε προφορικά, τηλεφωνικά και με αλληλογραφία, πρέπει να τους βοηθά η κόβα και τα στελέχη της. Π.χ. σε μια κόβα 30 ατόμων που θα 'χουν Facebook τα μισά, 3 μέλη γραφείου θα γίνουν «φίλοι» τους στο Facebook και θα παρακολουθούν, σε κανα μισάωρο τη βδομάδα ο καθένας, τη διακίνηση των ιδεών μας σε 5x50=250 «φίλους», των 5 δικών μας που ελέγχει - επεμβαίνει - συμμετέχει - βοηθά ο καθένας. Και πρέπει να παρακινούμε τους ηλικιωμένους συντρόφους κι οπαδούς να κινηθούν στο Facebook κι όχι να σκέφτονται μόνο τις αρρώστιες τους.

Αναγκαιότητα να τους φτάσουμε και ξεπεράσουμε στο ιντερνετικό γήπεδό μας

Το ότι μας παρακολουθούν (θέση 30) περισσότερο ή ότι όλα αυτά πάνε και στα αρχεία της CIA, αποτελεί διαχρονικό αντικείμενο φροντίδας εξουδετέρωσης του χαφιεδισμού. Η όποια βοήθεια δίνεται στο φακέλωμα από την ιντερνετική χρήση είναι υποδεέστερη από το όφελος που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτήν. Οι κλασικοί κανόνες περιφρούρησης προσαρμόζονται στις εξελίξεις και δεν λέμε σταματάτε τα τηλεφωνήματα γιατί θα μας ακούσουν. Σήμερα μας ακούνε όλους στα κινητά και το λένε. Και μ' απλές πρακτικές περιφρούρησης ξεδοντιάζουμε αυτή τους τη δυνατότητα.

Και πρέπει να μεθοδεύσουμε το πώς θα βρουν, ειδικά καταρτισμένοι επιστήμονες και τεχνικοί μας, τρόπους λειτουργίας του δικού μας διαδικτύου, χρησιμοποιώντας τους δορυφόρους των αστών, μπαίνοντας και μέσα στα καίρια επιτελεία τους, μέχρι τις ώρες της Επανάστασης που θα τα καταλάβουμε. Και να τα προετοιμάζουμε αυτά από σήμερα, να βρούμε τρόπους, όπως αυτοί που «σπάνε» τα προγράμματα και τα χρησιμοποιούμε τζάμπα, για να μην μπορεί να φρενάρει την επικοινωνία μας οποιαδήποτε επιχείρηση του διαδικτύου, να έχουμε δικούς μας στις επιχειρήσεις αυτές, να έχουμε δικές μας επιχειρήσεις, που στο συσχετισμό δυνάμεων δεν θα μπορούν να τις παραμερίσουν, και αυτό βέβαια είναι το κύριο κι όχι τα τεχνολογικά κόλπα, που είναι όμως και αυτά απαραίτητα, όπως ο διπλός πάτος στη βαλίτσα που κουβαλιόντουσαν οι προκηρύξεις του Λένιν στην Πετρούπολη, αλλά το κύριο ήταν πως ένα σμάρι μπολσεβίκων και οπαδών τους τις μοίραζε στους εργάτες.

Και με εύκολα χρησιμοποιούμενους με την τεχνολογία σήμερα άσπαστους κώδικες, όπως παλιά με τα βιβλία, θα επικοινωνούμε διαδικτυακά ακόμα και στα ψηλά επιτελεία του Κόμματος, όπου ακόμα κι αυτή η περιφρούρηση θα είναι πολύ πιο εύκολη από το να πάνε να μπούνε νύχτα σε κάποιο υπόγειο στο Περιστέρι τα μέλη του Πολιτικού Γραφείου για να συνεδριάσουν. Οι νέες τεχνολογίες μάλλον δεν θα το επιτρέπουν πια. Κι αλίμονό μας αν δεν προετοιμαζόμαστε έγκαιρα να τις χρησιμοποιήσουμε για να κάνει «συνεδρίαση» και το Πολιτικό Γραφείο σε καταστάσεις παρανομίας.

Τέλος για τους τηλεεργάτες (θέση 32), μάλλον πλησιάζονται πιο εύκολα από τους εργάτες κι ίσως να οργανώνονται και πιο εύκολα... Κι οι ψηφιακοί ακόλουθοι των αστών μπορούν να γίνονται δικοί μας ψηφιακοί ακόλουθοι.

Προσπαθώντας να συμβάλω στην επιτυχία των εργασιών του 21ου Συνεδρίου του Κόμματος καταθέτω τις απόψεις μου που αφορούν το πρώτο κείμενο των Θέσεων της ΚΕ.

Συμφωνώ με τις διαπιστώσεις που υπάρχουν στη Θέση 8: «Εξακολουθεί να κυριαρχεί μαζικά στους εργαζόμενους, σε λαϊκά στρώματα, η λογική της "ανάθεσης", της μοιρολατρίας και του φόβου... Ενα μέρος των εργαζομένων... παραμένει επηρεασμένο από τη λογική ότι "δεν υπάρχει διέξοδος", οι θέσεις του Κόμματος δεν κατανοούνται ως "ρεαλιστικές"». Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί πρόβλημα στην επιτυχία του επιτακτικού καθήκοντος της διεύρυνσης των Κομματικών και ΚΝίτικων δυνάμεων.

Πώς αντιμετωπίζεται το συγκεκριμένο ζήτημα; Με το ανέβασμα της ιδεολογικής - μορφωτικής δουλειάς, λέει η Θέση 11. Κι έχει δίκιο. Μάλιστα, η Θέση 12 ξεχωρίζει μερικά ζητήματα στα οποία χρειάζεται να δοθεί ιδιαίτερο βάρος, όπως: Την κατανόηση της εκμεταλλευτικής σχέσης... Την αντίληψή μας για τον χαρακτήρα της οικονομικής κρίσης στον καπιταλισμό... Την αντίληψή μας για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα... Την αντίληψή μας ιδιαίτερα για τις αιτίες της ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος... Την κατανόηση μιας σειράς εξελίξεων στο αστικό εποικοδόμημα... και... Τη δυσκολία διαμόρφωσης γραμμής συσπείρωσης στο κίνημα.

Είναι φανερό ότι η κυρίαρχη ιδεολογία με μια λέξη καταφέρνει πολύ περισσότερα από αυτά που εμείς μπορούμε να πετύχουμε με ένα πολυσέλιδο άρθρο. Γιατί συμβαίνει αυτό;

1. Επειδή ακριβώς είναι κυρίαρχη

2. Επειδή έχει πολύ περισσότερα μέσα επικοινωνίας

3. Επειδή έχει δημιουργήσει ένα αντιδραστικό πλαίσιο, μέσω της εκπαίδευσης

4. Επειδή διαθέτει τεράστιους οικονομικούς πόρους για το σκοπό αυτό

5. Επειδή η αντεπανάσταση νίκησε κι έδωσε τη δυνατότητα στην αστική προπαγάνδα να δημιουργήσει μεγάλο και πλούσιο πλαίσιο δημαγωγίας.

Στα πρώτα 4 δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά. Στο 5ο όμως είμαστε υποχρεωμένοι να αντιπαρατεθούμε και μάλιστα με επιτυχία.

Κατά τη γνώμη μου, για να μπορέσουμε να το πετύχουμε πρέπει να ξαναστήσουμε αυτό που λείπει για πάρα πολλά χρόνια. Κι αυτό είναι το όραμα. Αυτό στο οποίο πρόσβλεπαν οι αγωνιστές όλου του κόσμου για πολλές δεκαετίες. Είναι αυτονόητο ότι αυτός που καλείται να κάνει προσωπικές θυσίες πρέπει ταυτόχρονα να είναι σε θέση να βλέπει, να αισθάνεται, να πιστεύει με όλο του το είναι ότι αξίζει να τις κάνει. «Είναι αδύνατο να πείσουμε ακόμη και τους πιο ριζοσπάστες, αν δεν αποτελέσει οργανικό στοιχείο της δουλειάς μας αυτό το κρίσιμο μέτωπο. Δεν είναι δυνατό να αναφερόμαστε στην εργατική εξουσία χωρίς αντεπίθεση γύρω από τις κατακτήσεις και τα προβλήματα της πρώτης απόπειρας σοσιαλιστικής οικοδόμησης», αναφέρει η Αλέκα Παπαρήγα στο εντυπωσιακό άρθρο της στην ΚΟΜΕΠ Τεύχος 4-5 του 2020 με τίτλο «Για τη σχέση του καθημερινού αγώνα με την πάλη για την εργατική εξουσία». Συμφωνώ απόλυτα μαζί της, ιδιαίτερα με τον χαρακτηρισμό «αντεπίθεση». Ναι, είναι ανάγκη από τη θέση άμυνας να περάσουμε στην επίθεση.

Για να το πετύχουμε αυτό, χρειάζεται να ασχοληθούμε σοβαρά με την αντίληψή μας για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα και της αιτίες ανατροπής της. Είναι αναπόφευκτο και εντελώς φυσιολογικό, κάθε φορά που μιλάμε για σοσιαλισμό - κομμουνισμό, στο μυαλό των ανθρώπων να έρχεται η προσπάθεια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ και τις άλλες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Είναι ευθύνη μας να χρωματίσουμε με πιο φωτεινά χρώματα τη σκουρόχρωμη εικόνα που έχει ο μέσος άνθρωπος στο μυαλό του για αυτήν την προσπάθεια σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Και για να το κάνουμε αυτό πρέπει να χρωματίσουμε πρώτα τη δική μας.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσέγγιση του ακροατηρίου είναι η αφοπλιστική ειλικρίνεια: Οι κατακτήσεις τεράστιες, μπορούμε να μιλάμε ασταμάτητα γι' αυτές. Ομως ναι, έγιναν λάθη. Ναι, κάποια τα βλέπαμε και δεν θέλαμε να τα πιστέψουμε. Αυτό δεν βοήθησε στη λύση τους. Το αντίθετο. Προκάλεσε εφησυχασμό και μεγέθυνε τις συνέπειες των ανατροπών. Τώρα όχι μόνο τα βλέπουμε, αλλά αναζητάμε κι άλλα που δεν βλέπαμε, τα μετατρέπουμε σε εμπειρία, διδασκόμαστε από αυτά και πάμε μπροστά. Επίσης, ξεκαθαρίζουμε με κατανοητό τρόπο ότι η δική μας κριτική γίνεται με στόχο τη βελτίωση ενός συστήματος που οσονούπω θα επανέλθει δριμύτερο κι όχι με στόχο την απόρριψη ενός συστήματος που απέτυχε, όπως η κυρίαρχη ιδεολογία προπαγανδίζει, προδίδοντας με τον τρόπο αυτό τόσο τους ευσεβείς της πόθους όσο και τον ενδόμυχο φόβο της.

Για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας - που θα είναι μακρόχρονη και συνεχής - πρέπει να αξιοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα μέσα. Οπως είναι π.χ. οι βασικές απαντήσεις που δόθηκαν στο 18ο Συνέδριο για τις αιτίες των ανατροπών. Σημαντική βοήθεια επίσης θα προσφέρει και η μελέτη πάνω στο ζήτημα του πολιτικού εποικοδομήματος, την οποία δουλεύει το Κόμμα.

Θεωρώ όμως ότι πολύ σημαντικό ρόλο μπορούν και πρέπει να παίξουν και όσοι είχαν την τύχη να ζήσουν για κάποιο διάστημα - μεγαλύτερο ή μικρότερο - σ' εκείνες τις χώρες. Οι βιωματικές εμπειρίες είναι πολύ ισχυρές και μεταδίδονται πολύ πιο εύκολα σε κάθε είδους ακροατήριο. Αν, μάλιστα, συνοδεύονται από την αναγκαία ιδεολογική και ιστορική προσέγγιση, τότε εύκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί η αστική αντίληψη για το θέμα και να αρχίσει να ζωγραφίζεται ξανά το όραμα που θα οδηγήσει τη νεολαία - κυρίως, αλλά κι όχι μόνο - στο δρόμο του οργανωμένου αγώνα.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι μέσα στις επόμενες 2-3 δεκαετίες οι έχοντες βιωματική εμπειρία από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στην Ευρώπη θα μετατραπούν - βιολογικά - σε «είδος» προς εξαφάνιση, χρειάζεται να ξεκινήσει, χωρίς καθυστέρηση, η αξιοποίησή τους.

Θα πρότεινα, λοιπόν, να δημιουργηθεί μια ομάδα από απόγονους πολιτικών προσφύγων και από ανθρώπους που σπούδασαν στις χώρες εκείνες στα χρόνια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και η αρχή να γίνει με συσκέψεις που θα οργανώσει η ΚΝΕ, μιας και η νεολαία δεν έχει καμία εμπειρία από αυτή τη χρονική περίοδο και όπως σωστά αναφέρουν οι Θέσεις, «οι νέες γενιές έχουν τελείως διαστρεβλωμένη αντίληψη ή άγνοια» για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα. Στις συσκέψεις αυτές να μην τίθεται όριο ηλικίας για τη συμμετοχή κάποιου. Απλά οι νέοι να έχουν προτεραιότητα.

Δεδομένου ότι στη Θέση 12 αναφέρεται επίσης ότι «ορισμένες βασικές επεξεργασίες του Κόμματος, όπως το τετράτομο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ 1918 - 1949, δεν έχουν οργανωμένα μελετηθεί - αφομοιωθεί ούτε από το στελεχικό δυναμικό ούτε από κομματικές - ΚΝίτικες δυνάμεις...», θεωρώ ότι είναι μια καλή ευκαιρία να συνδυαστεί με την προηγούμενη πρόταση, στο κομμάτι εκείνο που ιστορικά τα 2 θέματα συναντώνται.

Εύχομαι επιτυχία στις εργασίες του 21ου Συνεδρίου.

Αριθμός συμβολικός, γεμάτος αποφασιστικότητα και αυτοκριτική, για το παρόν και το μέλλον. Στη ζωή νικά όποιος αντέχει στα χτυπήματα, διορθώνει τα λάθη του και μπορεί να σηκώνεται για να συνεχίσει. Και το ΚΚΕ είναι ένα επαναστατικό κόμμα που, κυρίως λόγω των ιστορικών δεσμών αίματός του, διαθέτει αυτήν την ικανότητα και την αντοχή, ανεξάρτητα από τις ελλείψεις και τις αδυναμίες που μπορεί κάποιος να διαπιστώσει. Κρίνοντας λοιπόν το σήμερα: Καταρχήν η μέχρι τώρα πορεία του προσυνεδριακού διαλόγου είναι πολύ κατώτερη από την ουσιαστική ανάγκη συμμετοχής του κόσμου μας. Δεν μπορεί ένας τέτοιος διάλογος να βγαίνει από άρθρα μελών Γραφείων, Περιοχών, Αχτίδων κ.λπ. Στα τελευταία Συνέδρια δείχνει να έχει αφεθεί στην τύχη του, χωρίς να καλλιεργείται όπως παλιότερα η συστηματική ανάγκη και παρέμβαση ανθρώπων που βρίσκονται γύρω μας, κοντά μας ή ακόμα και σε απόσταση. Μένει η εικόνα ενός δημοσιευμένου κύκλου των τοποθετήσεων της εσωκομματικής λειτουργίας. Δείχνουμε ένα πρόσωπο χωρίς άποψη διαφορετική, πρόταση αντίθετη, γνώμη βελτίωσης ή καλυτέρευσης. Πράγμα που και δεν ισχύει αλλά και ακυρώνει το πνεύμα των κειμένων. Ποιος ο εμπλουτισμός των Θέσεων όταν μικραίνει συνεχώς ο αριθμός αυτής της συμμετοχής;

Πρώτο κείμενο

Τεράστια παρακαταθήκη προβληματισμού και αυτοκριτικής, απόλυτα χρήσιμη πιστεύω στη διαπαιδαγώγηση αλλά και στην αξιοποίηση, ειδικά από νέους συντρόφους - στελέχη. Βέβαια, γεννιέται το ερώτημα γιατί αυτό το μυαλό της ΚΕ σχεδόν απουσίαζε στα προηγούμενα Συνέδρια, κυρίως πριν το 20ό;

Υπήρχαν άραγε μέλη, οπαδοί, που ζητούσαν να βγουν αυτά τα συμπεράσματα πιο έγκαιρα; Να αντιμετωπιστούν αυτές οι αδυναμίες που έβλεπαν οργανωτικά - πολιτικά στις ανάγκες της περιόδου και όχι με καθυστέρηση; Πώς αντιμετωπίστηκαν; Το επαναστατικό πνεύμα και η λενινιστική αντίληψη συνάδουν στην ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι τα πράγματα πρωτοπόρα, πολύ πιο γρήγορα απ' τους «εχθρούς», ακόμα πριν και από «φίλους» όταν χρειάζεται, όχι να καταλήγεις στο πολιτικά αυτονόητο για τον ρόλο σου με σημαντική καθυστέρηση.

Αν δεν μπορείς να το κάνεις αυτό, αργά ή γρήγορα αρχίζει και φαίνεται κυρίως προς τα έξω και καταλήγει ντεσαβαντάζ για την εμπιστοσύνη των μαζών. Ο τακτικός ελιγμός σαν όπλο πάει περίπατο χωρίς αυτήν την τέχνη. Αλίμονο αν χρειάζεσαι 10, 20, 30 χρόνια για να καταλάβεις - διορθώσεις - επαναπροσδιορίσεις τις τακτικές σου επιλογές. Τη στρατηγική, τον χαρακτήρα, τη φυσιογνωμία σου τα κράτησες σε όλες τις δύσκολες εποχές. Τη δύναμη όμως την επαναστατική την αποκτάς όταν μπορείς να ελίσσεσαι την ώρα που «στη βράση κολλάει το σίδερο», παρά να βγάζεις τα σωστά συμπεράσματα.

Δεύτερο κείμενο

Η στάση σου απέναντι στο κομμουνιστικό κίνημα παγκόσμια και η όρασή σου μέσα σε αυτό δεν μπορεί να οριοθετείται άλλο από συμπεράσματα για την τραγική του κατάσταση, τις κοινές συναντήσεις και τα δεκάδες ψηφίσματα με αδελφά κόμματα! Αυτό ειδικά αγγίζει τα όρια της «κουραστικής επανάληψης».

Ποιες οι κοινές πρωτοβουλίες κινηματικά; Οι κοινές αντιδράσεις; Η κομμουνιστική εμφάνιση την ίδια στιγμή στις πρωτεύουσες κυρίως της Ευρώπης; Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω, πιστεύω ότι είναι πολύ κάτω από τις ανάγκες, αλλά και τις δυνατότητες. Το επιχείρημα ότι τα άλλα κομμουνιστικά κόμματα είναι μικρά και αδύναμα, που γεννήθηκε βασικά την περίοδο των ανατροπών, έχει πια σε μεγάλο βαθμό «σκουριάσει». Ασε που είναι και άδικο για την όποια προσπάθεια γίνεται. Οφείλουμε να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για κοινές δράσεις με στόχο τη δυναμική επανεμφάνιση των κομμουνιστών στους δρόμους και τις πρωτεύουσες, κυρίως όπως είπα της Γηραιάς Ηπείρου.

Τρίτο κείμενο

Ξεπεράσαμε ορθολογικά ήδη από το προηγούμενο Συνέδριο και κάτω από την αναγκαιότητα των καιρών την αντίληψη περί «ΠΑΜΕ - ΠΑΣΥ - ΟΓΕ - ΜΑΣ». Επιπλέον, μπαίνουμε με διάθεση αυτοκριτικής και καλυτέρευσης στο καμίνι των καινούργιων απαιτήσεων. Εμφανίζουμε όμως τελικά την αδυναμία στο να μπορούμε να προσδιορίσουμε το πώς χτίζουμε την όποια έννοια συμμαχίας / μετώπου.

Στο παρελθόν δώσαμε κάθε ονομασία, όπως α/α: αντιιμπεριαλιστικό - αντιμονοπωλιακό, λαϊκή εξουσία κ.λπ. Απ' ό,τι φαίνεται οδηγούμαστε στην πλήρη έλλειψη ακόμα και της αναφοράς του. Αραιά και πού το ψηλαφίζουμε σαν μια απλή κοινωνική συμμαχία. Υπάρχει η θέληση και η αναγκαιότητα τελικά; Πότε θα το χτίσουμε; Με τι δυνάμεις; Κοινωνικές; Αυτές όλες οι κοινωνικές δυνάμεις θα έχουν την ίδια μοναδική πολιτική ταυτότητα - αντίληψη;

Κεφάλαιο 41: Ορισμός της «κουραστικής επανάληψης», χωρίς παρουσίαση προηγούμενου έργου, στο ίδιο πνεύμα των λαϊκών επιτροπών.

Κεφάλαιο για τα ναρκωτικά: Οχι μόνο ανεπαρκής, περισσότερο στα όρια της τυπικής αναφοράς, αποτελεί άδικη και μεγάλη παραφωνία σε σχέση με το υπόλοιπο κείμενο.

Αν η κατάσταση οργάνωσης της εργατικής τάξης της πατρίδας μας είναι πολύ χαμηλή, φαντάσου τι γίνεται με τους μετανάστες που ζουν και δουλεύουν εδώ. Ενας τεράστιος αριθμός, που θα μεγαλώνει με βάση τις διεθνείς εξελίξεις και αποτελεί βαρόμετρο για όποιες κοινωνικές ανακατατάξεις.

Απαραίτητα η πολιτισμική κληρονομιά και η υπεράσπιση του αρχαίου πλούτου της Ελλάδας δεν έχει καμία σχέση με τον εθνικισμό και την πατριδοκαπηλία.

Το σύστημα αυτό μόνο γέφυρες μπορεί να δημιουργήσει με πλατύτερο κόσμο. Αυτό το θετικό ανάδειξε η θετική στάση του Κόμματος στο νομοσχέδιο για τα ζώα, τα δάση κ.λπ. Υπάρχουν μια σειρά πολιτισμικά και άλλα χαρακτηριστικά που παίζουν ρόλο στη συνείδηση της τάξης μας, και οφείλουμε να ασχοληθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο.

Επίσης, πολύ θετική η άνοδος της παρέμβασης μας στον στρατό και στα Σώματα Ασφαλείας. Πρέπει οπωσδήποτε να δυναμώσει, να αναδειχθεί, όπως σωστά κάναμε στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων, η διεκδίκηση στοιχείων, ντοκουμέντα οπτικοακουστικού υλικού από κάθε κρατικό ή διεθνή φορέα, που αφορά τις περιόδους της δράσης μας και μόνο.

Η ολόπλευρη μελέτη της Ιστορίας του Κόμματος και του κινήματος λογικό είναι να βασίζεται καθοριστικά στο Αρχείο του ΚΚΕ, αλλά υπάρχουν περιθώρια, πιστεύω, να βοηθήσεις και να δυναμώσεις.

Τα συμπεράσματά σου με τη συλλογή τέτοιων αποδεικτικών μπορούμε με ευρωβουλευτές - βουλευτές, μαζικούς φορείς, να τα διεκδικήσουμε.

Το περί ενδοαστικής διαμάχης, όσο σωστό και να είναι, μας έχει οδηγήσει, στην καλύτερη περίπτωση, σε μια ιδιόμορφη παραίτηση από τη διεθνιστική αλληλεγγύη και την υποχρέωση των κομμουνιστών απέναντι σε κάθε άνθρωπο που αγωνίζεται.

Λόγου χάρη, αυτήν τη στιγμή σφάζεται ένας λαός (βλέπε Μιανμάρ) και κάνουμε τι; Απλά δημοσιεύουμε σε μια γωνίτσα τις εξελίξεις;

Ελπίζω κάθε επιτυχία.

Μία πλευρά που ακόμα το Κόμμα δεν έχει ασχοληθεί διεξοδικά, και αφορά την Εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες, είναι η αξιοποίηση των επιτραπέζιων παιχνιδιών ως παιδαγωγικού μέσου κατανόησης του κόσμου γύρω μας, ως μέσου υιοθέτησης συμπεριφορών. Γίνεται σωστά μια προσπάθεια, και μέσα από τον «Ριζοσπάστη», να αναδειχθεί το σκάκι. Αυτό είναι ένα μικρό δείγμα τού πώς ένα παιχνίδι μπορεί να κινητοποιήσει τον εγκέφαλο ενός ανθρώπου. Δεν αποτυπώνει όμως το πλούσιο υλικό που υπάρχει σήμερα και μπορεί να αξιοποιηθεί.

Ποιο είναι το αντικείμενο

Σήμερα υπάρχουν καταγεγραμμένα περίπου 125.000 επιτραπέζια παιχνίδια (στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ περισσότερα), 16.000 διαφορετικοί σχεδιαστές, 11.000 εταιρείες*. Ιδιαίτερα την τελευταία 15ετία άνθισε και στην Ελλάδα η ενασχόληση με το επιτραπέζιο παιχνίδι ως φθηνή διασκέδαση. Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι καθόλου φθηνή ενασχόληση. Θα τολμούσα να το χαρακτηρίσω «μικροαστικό» χόμπι. Απλώς αν κάποιος κάνει τα έξοδα και αγοράσει επιτραπέζια, μπορούν κι άλλοι άνθρωποι να παίξουν. Η πρόσβαση, όμως, στα επιτραπέζια παιχνίδια δεν μπορεί να είναι ατομική υπόθεση, να εξαρτάται από το πόσα χρήματα έχει ο καθένας στην τσέπη του.

Πώς μπορούν να επωφεληθούν τα παιδιά από την ενασχόληση με τα επιτραπέζια παιχνίδια

Μπορούν να βοηθηθούν να κατανοήσουν αρκετά γνωστικά αντικείμενα.

Γλώσσα: Ορθογραφία, σκέψη, έκφραση, προφορικός λόγος, συνώνυμα - αντώνυμα, παροιμίες κ.λπ.

Μαθηματικά: Πράξεις, σύνολα, γεωμετρία, εμβαδά, τρισδιάστατος χώρος κ.λπ.

Χημεία - Φυσική - Βιολογία: Μηχανική κίνηση, βολές, κρούσεις, στατικότητα, κύτταρα, φωτοσύνθεση, θεωρία της εξέλιξης κ.λπ.

Τέχνη: Παντομίμα, μουσική, επαφή με καλαίσθητες κάρτες, καλλιτεχνικά ρεύματα, επαφή ή ακόμα και βάψιμο σε μινιατούρες, επαφή με τη γλυπτική κ.λπ.

Ιστορία - Κοινωνιολογία: Λαογραφία, επαφή με την εποχή του λίθου, του χαλκού, ρόλος των εργαλείων, ανάπτυξη μέσων παραγωγής, αναπαράσταση μεγάλων ιστορικών γεγονότων, επαναστάσεων κ.λπ.

Φυσική Αγωγή: Υπάρχουν αρκετά παιχνίδια που έχουν κίνηση. Κάποια παίζονται σε εξωτερικούς χώρους (συνδυασμός επιτραπέζιου και παιχνιδιού στον εξωτερικό χώρο).

Προσοχή! Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι τα παιχνίδια μπορούν να αντικαταστήσουν τη συστηματική μάθηση. Είναι λάθος να το πιστέψουμε αυτό. Μπορούν όμως να την ενισχύσουν.

Ποιο είναι το πλεονέκτημα

Τα επιτραπέζια που βρίσκονται στα σχολεία έχουν πλεονέκτημα σε σχέση με αυτά που βρίσκονται στα σπίτια. Γιατί έτσι κι αλλιώς εκεί συναθροίζονται παιδιά της ίδιας ηλικίας στον ίδιο χώρο. Είναι κοινωνική δραστηριότητα (παρότι υπάρχουν και επιτραπέζια παιχνίδια που παίζονται ατομικά) που ενθαρρύνει και τον συναγωνισμό αλλά και τη συνεργασία. Αρέσουν υπερβολικά στα περισσότερα παιδιά. Χωρίς να το συνειδητοποιούν, κινητοποιούν το σώμα και το μυαλό τους για να πετύχουν τον στόχο τους. Τα παιχνίδια συγκαλύπτουν έντεχνα δύσκολες μαθησιακές διεργασίες.

Είναι καθοριστική η συμβολή τους στο να μάθουν τα παιδιά να πειθαρχούν σε κανόνες. Καταλαβαίνουν ότι αν δεν εφαρμόσουν τους κανόνες, το παιχνίδι χάνει το ενδιαφέρον του. Καμιά φορά τα παιδιά αλλάζουν τους κανόνες ώστε ένα παιχνίδι να γίνει πιο ενδιαφέρον για αυτά. Αλλες φορές πιο εύκολο, άλλες φορές πιο δύσκολο. Μια άλλη πλευρά είναι η ενσάρκωση ρόλων: Πυροσβέστης, γιατρός, αγρότης, έμπορος, αστυνόμος, μάγος (βοηθάει στην υιοθέτηση συμπεριφορών). Μέσα από αυτήν τη διαδικασία υιοθετούνται συμπεριφορές.

Συμπερασματικά

Τα επιτραπέζια είναι ένα κομμάτι του ανθρώπινου πολιτισμού. Μπορούν να γίνουν χρήσιμο διδακτικό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Πρέπει το λαϊκό κίνημα, το κίνημα των εκπαιδευτικών να εντάξει και τα επιτραπέζια παιχνίδια δίπλα στα υπόλοιπα αιτήματα για παιδαγωγικά μέσα, υλικοτεχνική υποδομή.

Πρέπει να μπουν στα σχολεία όλων των βαθμίδων (από νηπιαγωγεία μέχρι πανεπιστήμια), με ευθύνη του κράτους. Εχοντας την ευθύνη όχι μόνο να αγοράσει, αλλά και να σχεδιάσει κατάλληλα παιχνίδια. Οι σχολικές βιβλιοθήκες πρέπει να συμπληρωθούν με επιτραπεζιοθήκες. Θα μπορούσε να γίνει μάθημα στα παιδαγωγικά τμήματα.

Τα επιτραπέζια παιχνίδια ως ενασχόληση ενηλίκων

Το Κόμμα μας προσπαθεί να προσεγγίσει την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα μέσα από όλες τις πτυχές που αφορούν τη ζωή τους. Ενα μονοπάτι είναι και αυτό του πολιτισμού, στο οποίο τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει κάποια διακριτά, σημαντικά βήματα, αξιοποιώντας τον για να ανεβάσουμε το ιδεολογικοπολιτικό επίπεδο του λαού. Εχουμε αναδείξει την προοδευτική μουσική, το θέατρο, τη λογοτεχνία, την ποίηση, τη ζωγραφική, τον κινηματογράφο...

Μέσα σε αυτήν την προσπάθεια πρέπει να ενταχθούν και τα επιτραπέζια παιχνίδια. Δεν είναι ενασχόληση μόνο των παιδιών, όπως πιστεύουν αρκετοί. Είναι ενασχόληση και των ενηλίκων ανθρώπων. Δίνοντας μάλιστα και τη δυνατότητα για ακόμα πιο πολύπλοκα και δύσκολα παιχνίδια, μιας και οι δυνατότητες ενός ενήλικου ανθρώπου είναι μεγαλύτερες.

Πιο συγκεκριμένα, μπορούν να αξιοποιηθούν σε δημοτικές βιβλιοθήκες, σε κέντρα νεότητας, στέκια νεολαίας κ.λπ. Να αποτελέσουν δηλαδή δραστηριότητα, ποιοτική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.

Οι δημοτικοί σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης» μπορούν να εκφράσουν και τέτοια αιτήματα.

Μπορούν να αξιοποιηθούν από τις Οργανώσεις της ΚΝΕ, ως αρθρογραφία στο «κόκκινο Αερόστατο», στον «Οδηγητή». Μπορούν να ενισχύσουν τα ιδεολογικά μαθήματα στις μαθητικές ΟΒ, σε όλες τις ΟΒ γενικά. Να αποτελέσει γωνιά των Φεστιβάλ, του Διημέρου Κάμπινγκ κ.λπ.

Κλείνοντας

Ισως αυτή η συζήτηση να φαντάζει πολυτέλεια, μπροστά στα αμέτρητα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η εργατική τάξη, ο λαός. Παρ' όλα αυτά, η πολυμορφία στη δράση μας, η πρωτοπόρα προσέγγιση μπορεί κάποιες φορές να προβληματίσει, να εμπνεύσει. Να βρει χαραμάδα η πρωτοπόρα ιδεολογία μας να μπολιάσει το μυαλό και την καρδιά των νέων ανθρώπων.

*Με βάση στοιχεία από την ιστοσελίδα boardgamegeek.com, την πιο αξιόπιστη βάση δεδομένων για τα επιτραπέζια σήμερα

Οκτώβρης του 1980. Στην ΚΝίτικη ΟΒ Κουκακίου έγινε μία από τις πιο σημαντικές ΓΣ στην ιστορία της.

Πήραν μέρος 26 σύντροφοι και συντρόφισσες και το μόνο θέμα της ήταν η πρόταση της καθοδήγησης για καθαίρεση τριών από τα πέντε μέλη του Γραφείου, με την κατηγορία της ιδεολογικής παρέκκλισης και της φραξιονιστικής δράσης.

Ενας από τους κατηγορούμενους ήμουν και εγώ, που ήμουν και υπεύθυνος της διαφώτισης στο Γραφείο της ΟΒ.

Στη συνέλευσή μας - εκτός από τα παρόντα μέλη της - έλαβαν μέρος ο Γραμματέας της ΚΟΒ, ένα μέλος του Τομεακού Γραφείου, ένα μέλος του Αχτιδικού Γραφείου και ένα μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ υπεύθυνος για ιδεολογικά θέματα.

Επί της ουσίας όμως η κατηγορία που αντιμετώπισα ήταν ότι επέμενα στην ανάδειξη εργατικών στελεχών, ότι έβαζα αποσπάσματα από ομιλίες του σ. Στάλιν στον πίνακα διαφώτισης της ΟΒ, καθώς και οι θέσεις μου για τα προβλήματα που προέκυπταν τότε στις χώρες του Υπαρκτού Σοσιαλισμού.

Τελικά, καθαιρέθηκα με απόφαση του καθοδηγητικού Οργάνου, γιατί υπήρξε ισοψηφία στη ΓΣ.

Θα χρειαζόμουν πέντε κυριακάτικους «Ριζοσπάστες» για να πω όλα όσα έγιναν τότε, όμως θα αρκεστώ σε αυτό: Ολα τα στελέχη μας στις ομιλίες τους, που κράτησαν δύο ώρες, επαναλάμβαναν συνεχώς τη φράση «ΠΑΛΕΥΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΣΗΜΕΡΑ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΑΥΡΙΟ».

Ο οπορτουνισμός σε όλο το μεγαλείο του. Η Οργάνωσή μας δεν ήταν παρά μόνο ένα κύτταρο στον οπορτουνιστικό καρκίνο που έτρωγε σιγά - σιγά το Κόμμα μας και την ΚΝΕ.

Αν κοιτάξω σήμερα δίπλα μου στις συγκεντρώσεις μας θα δω μετά από 40 χρόνια εκείνους που τότε ήταν τα «μαύρα πρόβατα» της Οργάνωσης, και ταυτόχρονα θα δω στην αντίπερα όχθη - στον οπορτουνισμό και την αντίδραση - όλους αυτούς που κατηγόρησαν τότε συντρόφους 18 και 19 χρόνων για φραξιονισμό και αντικομματική δράση, μόνο και μόνο γιατί αποτελούσαν εμπόδιο στα σχέδιά τους για διάλυση του Κόμματος και της ΚΝΕ, όπως φάνηκε λίγα χρόνια αργότερα.

Τι μας κράτησε λοιπόν δίπλα στο Κόμμα μας μπροστά στην καταιγίδα των αντεπαναστατικών ανατροπών; Μα φυσικά η πίστη στην ιδεολογία μας, η πίστη στο ότι οι αγώνες και οι θυσίες εκατομμυρίων κομμουνιστών δεν έγιναν για το τίποτα, η πίστη ότι η πάλη για τον κομμουνισμό είναι μονόδρομος για την κοινωνία.

Από τότε, σε κάθε ευκαιρία που θα μου δίνεται θα φωνάζω ότι το ύψιστο καθήκον κάθε συντρόφου (πολύ περισσότερο των ανώτερων καθοδηγητικών Οργάνων) είναι η μαρξιστική - λενινιστική μόρφωση, το ανέβασμα του ιδεολογικού και πολιτικού επιπέδου, η διαμόρφωση της ταξικής συνείδησης της εργατικής τάξης για την εκπλήρωση της ιστορικής της αποστολής, η περιφρούρηση του επαναστατικού χαρακτήρα του ΚΚΕ, που θα το κρατήσει όρθιο μπροστά στις τεράστιες δυσκολίες που έρχονται, και στο σημείο αυτό συμφωνώ απόλυτα με το πρώτο κείμενο των Θέσεων.

Θα πρέπει να οργανωθούν ιδεολογικά μαθήματα σε κάθε ΚΟΒ ανά τακτά χρονικά διαστήματα, με τη συμμετοχή των οπαδών και φίλων του Κόμματος, με επίκεντρο την ανάλυση της μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας και την εφαρμογή της στις σύγχρονες συνθήκες, για την επαναστατική στρατηγική του Κόμματος, για τη στάση μας στο ενδεχόμενο ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου στην περιοχή μας, για την προσαρμογή της δουλειάς μας στην ψηφιακή εποχή και για την αναγκαιότητα πλατιάς διάδοσης των κομματικών εντύπων και κύρια της ΚΟΜΕΠ.

Αλλά ας πάμε ένα βήμα πιο πέρα. Οταν το 1986 ξεκίνησε η περεστρόικα, άκουσα μια μέρα στις ειδήσεις ότι το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ σε ανακοίνωσή του έλεγε ότι τώρα που η σοβιετική ηγεσία προχωράει σε «εκδημοκρατισμό», οι σχέσεις των δύο χωρών θα βελτιωθούν.

Με έπιασε ανατριχίλα. Κάτι κακό συμβαίνει στη Σοβιετική Ενωση, σκέφτηκα. Η καταστροφή δεν άργησε.

Τώρα, μετά από τόσα χρόνια, αναρωτιέμαι: Το Κόμμα μας δεν έβλεπε τι γινόταν εκεί;

Τα συνεπή στελέχη μας, που τόσα χρόνια πήγαιναν και έρχονταν στη Σοβιετική Ενωση και στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, δεν έβλεπαν;

Αν έβλεπαν, έθεσαν τα προβλήματα αυτά ποτέ στα κομματικά Οργανα;

Ο Γραμματέας της ΚΕ έθεσε ποτέ τις διαφωνίες του ΚΚΕ και τις δικές του (εάν υπήρχαν) στις διεθνείς συναντήσεις των Κομμουνιστικών Κομμάτων;

Και για να φτάσουμε στα του οίκου μας, έρχεται το 1989 και τι κάνουμε; Φτιάχνουμε τον Συνασπισμό.

Ξεθάβουμε τους οπορτουνιστές από τον τάφο όπου τους έστειλε το λαϊκό κίνημα, τους δίνουμε βήμα να μιλάνε και τους κάνουμε και βουλευτές με την ψήφο των αγνών κομμουνιστών.

Τίποτα δεν μας δίδαξε το 1968;

Γιατί φτάσαμε σε αυτές τις τραγικές επιλογές;

Για να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη, το Κόμμα μας πρέπει με το θάρρος που του δίνει η κοσμοθεωρία μας, ανοιχτά και δημόσια, να αποδώσει τη συλλογική αλλά και προσωπική ευθύνη που αναλογεί σε όλους και πρώτα και κύρια στα κομματικά στελέχη της εποχής εκείνης, γιατί αυτό θα διαπαιδαγωγήσει όχι μόνο τα μέλη και τους οπαδούς μας, αλλά και την εργατική τάξη.

Κανείς ποτέ δεν θα αμφισβητήσει τα πρωτόγνωρα επιτεύγματα του σοσιαλισμού που γνώρισε η ανθρωπότητα τον 20ό αιώνα.

Επιτεύγματα που μέχρι τότε κανείς δεν φανταζόταν, ενέπνευσαν εκατομμύρια εργαζομένους σε όλο τον κόσμο και ήταν ο φάρος όλων των κομμουνιστών.

Ομως αυτά αποτελούν πλέον παρελθόν που πρέπει να μας διδάξει ότι οι αγώνες θα τελειώσουν μόνο όταν η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της θα τσακίσουν τον καπιταλισμό σε όλο τον κόσμο μια για πάντα.

Ερχονται στιγμές που λέω στον εαυτό μου: «Εσύ, που κάτι είχες υποψιαστεί, τι έκανες για να αποτρέψεις την καταστροφή;». Και το ότι δεν με ικανοποιεί η απάντηση που δίνω θα με βαραίνει μέχρι να πεθάνω.

Και για να μην παρεξηγηθώ, πιστεύω ότι η ΚΕ του Κόμματός μας τα τελευταία χρόνια έχει κάνει τεράστια βήματα στην κατεύθυνση της αποκάλυψης των αιτίων που οδήγησαν το Κομμουνιστικό Κίνημα σε αυτό το τεράστιο πισωγύρισμα.

Αυτό άλλωστε νομίζω ξεχώρισε το Κόμμα μας από τα άλλα κομμουνιστικά κόμματα που ακόμα βρίσκονται στη δίνη της αντεπανάστασης.

Μένουν να γίνουν πολλά ακόμα και είμαι σίγουρος πως θα γίνουν.

Σήμερα ζούμε την ολομέτωπη επίθεση του ιμπεριαλισμού σε όλα τα επίπεδα.

Η εργατική τάξη δέχεται το ένα χτύπημα μετά το άλλο στα εργασιακά δικαιώματα, στο Ασφαλιστικό, στις συνθήκες δουλειάς.

Οι αντικειμενικές συνθήκες για την επαναστατική ανατροπή είναι πιο ώριμες από ποτέ, αλλά λείπει η διαμόρφωση του υποκειμενικού παράγοντα. Κάτι που είναι δουλειά της πρωτοπορίας της εργατικής τάξης.

ΖΗΤΩ το 21ο Συνέδριο του ΚΚΕ.

Τις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 21ο Συνέδριο τις διάβασα. Επίσης, παράλληλα, διάβασα και τα προσφάτως δημοσιευμένα άρθρα του «Ριζοσπάστη» που αναφέρονται στο 13ο Συνέδριο του Κόμματος και, με το ονοματεπώνυμό τους, σε ηγετικά στελέχη του Κόμματος, και στα «κατορθώματά» τους, τότε.

Με δεδομένη την κατάσταση της υγείας μου αλλά και την ηλικία μου, μην περιμένει κανένας από ένα κομματικό μέλος που εμπίπτει στην περίπτωσή μου να πει ειδικότερα και με λεπτομέρειες στο Κόμμα και στους συντρόφους... «εκείνο» ή το... «άλλο» που πρέπει να κάνουμε ή να μην κάνουμε, σχετικά με τα όσα αναφέρουν και επεξεργάζονται οι Θέσεις.

Εκείνο που μπορώ να πω, και αυτό ακριβώς κάνω, είναι ότι πρέπει να υπερψηφίσουμε και να υπερασπιστούμε τις συγκεκριμένες Θέσεις, έστω και αν σε γενικότερα ή επιμέρους θέματα διαφωνούμε ή διαφοροποιούμαστε.

Και επίσης θέλω να υποδείξω πως πρέπει να υπερασπιζόμαστε θαρρετά τις απόψεις μας, οι οποίες όμως είναι καταστάλαγμα δικής μας μελέτης και πείρας από τη δράση μας, και όχι αναμάσημα άλλων... και τούτο στα πλαίσια της άοκνης προσπάθειάς μας να συνθέσουμε και όχι να διαλύσουμε και να διαλυθούμε.

Επιπλέον δε, λέω τα εξής, απευθυνόμενος σε όλα τα καθοδηγητικά Οργανα του Κόμματος, κάθε βαθμίδας, και στους συντρόφους που είναι χρεωμένοι σ' αυτά, μέχρι και στα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και του Πολιτικού Γραφείου και στον ίδιο τον εκάστοτε σύντροφο Γενικό Γραμματέα. Οι σύντροφοι αυτοί - στελέχη του Κόμματος - αλλά και τα ίδια τα καθοδηγητικά Οργανα, σαν Οργανα, πρέπει να στήνουν «ευήκοον ους» στην περίπτωση που ένας σύντροφος, απλό κομματικό μέλος, κάνοντας τη δική του, σοβαρή, ντόμπρα και μπολσεβίκικη, βαθιά και όχι ρηχή και επιδερμική διαβάθμιση, θέλει να αναφέρει κάτι στο Κόμμα, και αυτό θέλει να το αναφέρει σε κάποιον που έχει ανώτερη ή ανώτατη θέση στην ηγεσία του, και που καμιά φορά, στα πλαίσια αυτής της «κίνησης», παρακάμπτει πολλούς και διάφορους ενδιάμεσους συντρόφους. Δεν θέλω να επεκταθώ επί του θέματος, αλλά ξέρω πάρα πολύ καλά ΚΑΙ τι λέω ΚΑΙ τι γράφω, έχοντας ιδίαν γνώση... Ο νοών νοείτω.

Αυτά τα λέω αναφερόμενος στο Συνέδριο του Κόμματος, από τη θέση του κομματικού μέλους σαράντα οκτώ (48) ολόκληρα χρόνια, και επιπλέον με μια άλλη πολύχρονη πολιτική δράση, εξωκομματική όμως, που οι λόγοι της ανάγονται σε αποφάσεις της τότε ηγεσίας του Κόμματος και όχι στον γράφοντα. Γνωστά πράγματα νομίζω.

Και, επίσης, αυτά τα λέω από τη θέση εκείνου του κομματικού μέλους που με γραπτή τοποθέτησή του, που δημοσιεύθηκε στις 14 Νοέμβρη 1990 και καταλάμβανε τη μισή από τη με αριθμό 35 σελίδα του τότε «Ριζοσπάστη», απέκρουε και απέρριπτε την πρωτοεμφανιζόμενη εκείνη την εποχή «σούπα» με την ονομασία... «νέα κομματική ενότητα», ή αλλιώς «ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα», που την υποστήριζαν οι φωστήρες των οπορτουνιστών και αναθεωρητών που είχαν θρονιαστεί στο Κόμμα, και η οποία «σούπα» εκπορευόταν απευθείας από το ΚΚΣΕ και τον τότε Γενικό Γραμματέα του, όπως έγινε γνωστό αργότερα. Και η συγκεκριμένη αυτή απόκρουση και απόρριψη, πρέπει να σημειωθεί, έγινε από ένα απλό κομματικό μέλος, τέσσερις (4) σχεδόν μήνες πριν από το 13ο Συνέδριο, όταν η τότε ηγεσία του Κόμματος, πάντως η ηγεσία του, το... «συζητούσε» το θέμα ΚΑΙ με τους «άλλους» του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου ΚΑΙ με τον «εαυτό» της, λες και έκανε... ενδοσκόπηση. Κακά τα ψέματα. Αλλο βέβαια τι ραγδαία έγινε αργότερα, βαδίζοντας προς το 13ο Συνέδριο, και αφού πρώτα ξεσηκώθηκε μερίδα των κομματικών μελών που αποδείχτηκε πως ήταν η πλειοψηφία, η πολύ μεγάλη και ανεπανάληπτη πλειοψηφία.

Και έτσι το Κόμμα σώθηκε, και δεν διαλύθηκε. Και αν τώρα ήταν επιτρεπτό από τους κανόνες του προσυνεδριακού διαλόγου, θα μπορούσαν να αναφερθούν και ονόματα και επώνυμα και... «διευθύνσεις» των τότε ηγετών του Κόμματος.

Τα παραπάνω δεν τα γράφω για να προβληθώ και για να περιαυτολογήσω. Μακριά από εμένα τέτοια τάση, ροπή και επιδίωξη. Τα παραπάνω τα αναφέρω θέλοντας να υποδείξω στην ηγεσία του Κόμματος, και αυτή αν θέλει ας το καταλάβει και ας το λάβει υπόψη της, ότι δηλαδή τα μέλη του Κόμματος (άσχετα αν πρέπει - και πρέπει - να καταρτιστούν και να καταρτίζονται περαιτέρω, και θεωρητικά και ιδεολογικά) στέκονται πολύ καλά, έχουν καλή θεωρητική και ιδεολογική κατάρτιση, ανώτερη τουλάχιστον από τον μέσο όρο εκείνης που υπάρχει σήμερα στο παγκόσμιο και Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, και εξ αυτού του λόγου νομίζω, αν επιτρέπεται ή αν επιτρέπετε, ότι είναι καιρός πλέον το Κόμμα να βγει μπροστά και με θάρρος, αν θέλει να ασχοληθεί με το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα (ΔΚΚ), όπως αναφέρουν οι Θέσεις, να πει «τα σύκα σύκα και τη σκάφη σκάφη»... σε όλους αυτούς που το απαρτίζουν - το ΔΚΚ - και ακόμα να τους δώσει να καταλάβουν ότι πέρασε εκείνος ο καιρός που κουνούσαν με αυτοπεποίθηση όλα τα δάχτυλα και των χεριών τους και των ποδιών τους στο Κόμμα μας, το ΚΚΕ, αλλά και στον χιλιοβασανισμένο και προδομένο ελληνικό λαό, όλοι αυτοί οι μετά τον θάνατο του Λένιν... φωστήρες και πολυξεράκηδες της Κομμουνιστικής Διεθνούς, η Κομινφόρμ, οι Τιτοϊκοί, το... «20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ», τα «αδελφά Κόμματα», οι σοσιαλκομφουκιστές της Κίνας, οι ευρωκομμουνιστές της Ιταλίας και της Γαλλίας, οι ανεκδιήγητοι της Ισπανίας, οι «Ενβέρ Χότζα» της Αλβανίας και όλοι οι άλλοι... «τέτοιοι». Να βγει μπροστά το ΚΚΕ, αρχής γενομένης από το 21ο Συνέδριό του και να καθοδηγήσει, υποδεικνύοντας για το τι πρέπει να κάνουμε αλλά και για το τι πρέπει να αποφύγουμε να κάνουμε. Και αυτό πρέπει να το κάνει απευθυνόμενο, βέβαια, προς την εργατική τάξη της Ελλάδας και προς αυτό που συγκροτεί εκείνο που λέγεται «ελληνικός λαός», αλλά επίσης, και επιπλέον, απευθυνόμενο προς εκείνο που συγκροτεί το λεγόμενο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα (ΔΚΚ).

Τέλος, θέλω να πω δυο λόγια σχετικά με τα πεπραγμένα του Κόμματος και την καταγραφή τους.

Αναφέρομαι στην Ιστορία του.

Καιρός είναι, νομίζω, μετά από εκατό και πλέον ήδη χρόνια, να γραφτεί η ΙΣΤΟΡΙΑ του Κόμματος. Να πάψουν πια να γράφονται και να ξαναγράφονται αλληλοσυγκρουόμενα ΔΟΚΙΜΙΑ - βοηθήματα - Ιστορίας του ΚΚΕ, κι αυτά γεμάτα με αποσιωπητικά, σε ό,τι αφορά τα ντοκουμέντα της βιβλιογραφίας τους. Η Ιστορία του ΚΚΕ είναι γραμμένη με αίμα που χύθηκε ΠΑΝΤΟΥ και όχι με αποσιωπητικά, αν δεν κάνω λάθος.

Ευχαριστώ

Κάνοντας τον απολογισμό της δράσης του Κόμματός μας από το προηγούμενο Συνέδριο, αλλά και συνολικότερα μετά την αποκρυστάλλωση του νέου Προγράμματος, αναμφισβήτητα στα θετικά περιλαμβάνονται οι πρωτοβουλίες υπεράσπισης της ιστορικής μνήμης του αγώνα της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ και των άλλων σημαντικών γεγονότων του ταξικού αγώνα στην πατρίδα μας, το σταθερό μέτωπο στις δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, οι δράσεις του για τη συσπείρωση δυνάμεων στους εργασιακούς χώρους, στους φοιτητές και στην Εκπαίδευση, όπως και η προσπάθειά του να σπάσει τη φίμωση του εργατικού κινήματος, που εδώ και έναν χρόνο δρομολογεί η αστική τάξη και το πολιτικό της προσωπικό, επικαλούμενη προσχηματικά την αντιμετώπιση της επιδημίας του κορονοϊού, με εμβληματικά σημεία τις συγκεντρώσεις της Πρωτομαγιάς και του Πολυτεχνείου του 2020 και την απεργία της 26ης Νοέμβρη. Ωστόσο, πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα τις αδυναμίες μας, κάτι που δεν διευκολύνεται επαρκώς από τις παρούσες Θέσεις. Συγκεκριμένα: Παρά το πολυσέλιδό τους, τελικά δεν καθορίζονται με ξεκάθαρο τρόπο, κατανοητό στον απλό κόσμο και στα κομματικά μέλη, ποιοι είναι οι άμεσοι στόχοι πάλης, τα άμεσα πολιτικά καθήκοντα του Κόμματος για το επόμενο διάστημα, έστω και υπό τη μορφή μιας συνεκτικής παραγράφου στο τέλος του σώματος των Θέσεων. Στο τρίτο κείμενο, η διεξοδική αντιγραφή των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, εκτός από το «δυσνόητο» ύφος της, ούτε πραγματικά αποτυπώνει τις συνθήκες ζωής των εργαζομένων μετά την κρίση του 2008, ούτε συγκεκριμένες κατευθύνσεις, ειδικά για τους ανέργους, δίνονται. Αναφορικά με τον κεντρικό στόχο της ανασύνταξης του συνδικαλιστικού κινήματος, ουσιαστική απάντηση γιατί δεν έγινε η σχεδιαζόμενη Πανελλαδική Συνδιάσκεψη δεν δίνεται, ενώ παρά τις σωστές επισημάνσεις ότι το ΠΑΜΕ είναι μετωπική συσπείρωση σωματείων και συνδικαλιστών και όχι παράταξη ή υποκατάστατο του Κόμματος, για τα προβλήματα στην ανάπτυξή του (η αδυναμία συντονισμού τοπικών και κλαδικών αγώνων, το πρόβλημα της αλλαγής των συσχετισμών μέσα στα συνδικάτα και της μαζικοποίησής τους, οι δυσκολίες στην αφομοίωση των συνθημάτων τακτικής του ΠΑΜΕ από τους συντρόφους και τον εργατόκοσμο) προτείνεται πως θα αντιμετωπιστούν με ιδεολογικά μαθήματα (!) και ως πανάκεια προβάλλεται η στροφή της δουλειάς μας στα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά και κλαδικά σωματεία. Τούτο είναι καθήκον θεμελιώδες για τους κομμουνιστές, όμως δεν δίνει ουσιαστική λύση στο πώς θα συντονιστούν και θα μαζικοποιηθούν οι μικροί εργατικοί αγώνες, ώστε να σημειωθούν πραγματικές νίκες, έστω και μικρές, πόσο μάλλον όταν μετά από μια δεκαετία κρίσης οι προσδοκίες και η οργάνωση των εργαζομένων βρίσκονται στο ναδίρ και είναι πλέον πασιφανής η αδυναμία του ΠΑΜΕ, ειδικά στο τελευταίο διάστημα του «εγκλεισμού», να κινητοποιήσει μαζικά και συντονισμένα στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας το δυναμικό των σωματείων που συσπειρώνονται στις γραμμές του (σελ. 39 - 50). Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η αναγκαία στροφή προς τα πρωτοβάθμια σωματεία εγκυμονεί τον κίνδυνο να γλιστρήσουμε στον «οικονομισμό», στη ζύμωση και στη διεκδίκηση αποκλειστικά οικονομικών αιτημάτων, πράγμα που συνιστά στην πράξη διολίσθηση στον «δεξιό οπορτουνισμό». Ηδη υπάρχουν σημάδια αυτής της τάσης, καθώς ο μαζικός αντιιμπεριαλιστικός πολιτικός αγώνας του Κόμματος όλο το προηγούμενο διάστημα είτε έχει ατονήσει, χωρίς κινητοποιήσεις συνέχειας και κλιμάκωσης, είτε έχει υποκατασταθεί από τις ιδεολογικές συσκέψεις με μέλη και φίλους του Κόμματος. Δυστυχώς στις Θέσεις τούτο συνεχίζεται, καθώς στο κεφάλαιο του τρίτου κειμένου για την Κοινωνική Συμμαχία δεν υπάρχει καμία αναφορά στην οργάνωση του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, που ειδικά στη χώρα μας σημαίνει άμεση οργάνωση του μαζικού αγώνα εναντίον της εξάρτησης από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, κατά της λειτουργίας των αμερικανικών βάσεων και της εμπλοκής της χώρας στις ΝΑΤΟικές αποστολές. Πρόκειται για τους πιο βασικούς άμεσους πολιτικούς στόχους πάλης, που αντιστρατεύονται συνολικά τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της ελληνικής αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών συμμάχων και «προστατών» της, που συνδέονται άμεσα με το ζήτημα των ευρύτερων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην περιοχή μας και με τις απειλές για την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική ανεξαρτησία της πατρίδας μας, παράγοντες που θα κρίνουν το επόμενο διάστημα την εμφάνιση συνθηκών επαναστατικής κατάστασης. Ομοίως και στο δεύτερο κείμενο, ενώ σε διάφορα σημεία περιγράφονται ανάγλυφα - και σωστά - οι αντιθέσεις του σύγχρονου ιμπεριαλισμού, ο αμερικανοκινεζικός ανταγωνισμός κ.λπ. (σελ. 4 - 20), πάλι δεν υπάρχει καμία αναφορά στο πώς πρακτικά το Κόμμα θα αντιπαλέψει την πρόσδεση της χώρας στους πολεμικούς ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και πώς στην πράξη θα εμποδίσει τον σχεδιασμό της ελληνικής πλουτοκρατίας και των ΕυρωΝΑΤΟικών εταίρων της να ολοκληρώσουν τη μετατροπή της Ελλάδας σε προκεχωρημένο πολεμικό φυλάκιο και βάση εξόρμησης του ΝΑΤΟ. Επιπλέον, είναι συγκεχυμένη η εικόνα στο δεύτερο μέρος των Θέσεων για τις διαφαινόμενες τάσεις στη συνοχή της ΕΕ (σελ. 6 - 8, 12 - 13): Η ηγεμονία της Γερμανίας αποδυναμώνεται ή το αντίθετο; Οι φυγόκεντρες τάσεις μετά το Βrexit ενισχύονται ή όχι; Η ελληνική ολιγαρχία αναπροσανατολίζεται στις εξωτερικές συμμαχίες της ή όχι; Δεν πρόκειται για άσκοπα ερωτήματα, αλλά για ζητήματα που επηρεάζουν την πολιτική του ελληνικού κράτους και την καθημερινή ζωή των μαζών, όπως δείχνει ενδεικτικά και η πρόσφατη ανεπάρκεια των εμβολιασμών στις χώρες της ΕΕ. Το πρώτο κείμενο, παρά τις διάφορες ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του, δεν απευθύνεται στις πλατιές μάζες του λαού, έχει χαρακτήρα εσωκομματικού οργανωτικού σημειώματος, και θα έπρεπε να είναι θέμα εσωτερικής συνδιάσκεψης. Πάντως, από αυτό φαίνεται ότι το Κόμμα αντιμετωπίζει προβλήματα ελλιπούς αφομοίωσης της στρατηγικής του, γι' αυτό και πάλι προτείνονται νέα ιδεολογικά μαθήματα, αν και δεν έλειψαν καθ' όλο το προηγούμενο διάστημα. Ανησυχώ μήπως δοθεί υπέρμετρο βάρος στις ιδεολογικές διαλέξεις σαν το κύριο πολιτικό καθήκον του Κόμματος και μήπως η συστηματική ενασχόληση με την ανύψωση του επιπέδου των μεσαίων στελεχών και των Οργάνων, όπως φαίνεται από αυτό το κείμενο, αδυνατίσει την καλύτερη λειτουργία των ΚΟΒ. Ελπίζω ότι το Συνέδριο θα πάρει τις κατάλληλες αποφάσεις, ώστε το Κόμμα μας να έρθει πιο κοντά στον στρατηγικό του στόχο.

«Οι Κουκουέδες ανασκουμπώθηκαν πάλι και όλη η δουλειά για την αναδιοργάνωση και ανασύνταξη των λαϊκοδημοκρατικών δυνάμεων αποσκοπεί ακριβώς στο να σηκώσει πάλι τις μάζες, να τις ετοιμάσει για την αποφασιστική επαναστατική πάλη που επέρχεται, κοντοζυγώνει» (Ν. Ζαχαριάδης, «Τα προβλήματα καθοδήγησης στο ΚΚΕ», σελ. 100).

Θ. 5. Συνέδρια, ημερίδες, σωστά επισημαίνεται ότι ήταν «κλειστά» Συνέδρια, καθοδηγητικά, άρα όχι παραγωγικά.

Θ. 9. Ειδίκευση στρατηγικής, σωστό αλλά δεν γίνεται. Μένουμε σε αναμάσημα θέσεων και συνθηματολογία (αναγνωρίζεται στις Θ. 12-15).

Θ. 12. Σύγχρονες μορφές εκμετάλλευσης, ο «Ριζοσπάστης» δεν γράφει τίποτα.

Θ. 13 - 14. Ανάδειξη στελεχών. Σωστές οι παρατηρήσεις αλλά οι υπόλοιπες Θέσεις (Θ. 15, 21, 22) είναι εγκλωβισμένες σ' αυτό που επισημαίνουν εδώ, όλη η κομματική δράση επαφίεται στα «στελέχη». Μόνο αυτά υπάρχουν στο Κόμμα;

Θ. 17. ΚΝίτες και κ.μ. άχρωμοι μεταπτυχιακοί μας, στελέχη, χειρότερα... χωρίς μαρξιστική παιδεία.

Θ. 18. Στελέχη: Σωστές επισημάνσεις αλλά επαναλαμβάνονται σε κάθε Συνέδριο χωρίς αποτέλεσμα.

Θ21. Τοπικά προβλήματα άγνωστα. Ελάχιστη αρθρογραφία στον «Ριζοσπάστη» και αυτή συνθηματολογική.

Θ. 24 και 27. Σχέσεις Τμημάτων ΚΕ με ΚΟΒ και ΟΒ. Πολύ σωστές οι επισημάνσεις αλλά ανύπαρκτες, μόνο για εντολές και κατέβασμα γραμμής, βλ. και Θ. 29.

Θ. 33-34. Γενικά ισχύει ότι όποιος δεν είναι μέλος του Κόμματος ή έστω του ΠΑΜΕ είναι ανύπαρκτος... Κοινωνική Συμμαχία, ΑΑΔΜ (σε κάθε Συνέδριο του αλλάζουμε και όνομα) κ.ά. απέτυχαν ακριβώς γι' αυτό, τη σεχταριστική νοοτροπία.

Θ. 43. Για τη δουλειά στην ΚΝΕ. Σωστές οι επισημάνσεις.

Θ. 45 - 46. Τη σημασία του Πολιτισμού και της Τέχνης, τώρα την κατάλαβε το Κόμμα; (όπως και τη σχέση πνευματικής-πρακτικής εργασίας Θ. 48, φαίνεται πως ισχύει ακόμη ότι «καλός καλλιτέχνης είναι ο καλός συνδικαλιστής καλλιτέχνης»...

Θ. 51. Νέες κομματικές επιτροπές κ.λπ., ναι, αλλά με επιστημονικό δυναμικό του Κόμματος. Οχι πάλι διοικητικά στελέχη...

Συμπεράσματα

Παρ' όλες τις επαναλαμβανόμενες σε κάθε Συνέδριο θέσεις περί της αναγκαιότητας της μαρξιστικής παιδείας στα μέλη και στελέχη, πρακτικά δεν αναγνωρίζεται η θεωρητική ιδεολογική δουλειά και όπου αυτή γίνεται αποτελεί προνόμιο στελεχών σε αυστηρά κλειστό σύστημα: Συγκεντρωτισμός, αλλά όχι δημοκρατικός. Παράδειγμα: Εγινε Συνέδριο με θέμα την Τέχνη, και δεν είχε στο πρόγραμμα συζήτηση!! (μου είπαν ότι δεν υπήρχε χρόνος), μπορούσα να βοηθήσω το Κόμμα με ομιλία, έχοντας εκπονήσει εργασίες στο θέμα. Υπάρχει πλούσιο δυναμικό στο Κόμμα από επιστήμονες, καλλιτέχνες κ.ά. όμως το Κόμμα αναγνωρίζει μόνο τη στεγνή συνδικαλιστική δράση και αυτό εννοεί και ως κομματική δράση, με αυτό το κριτήριο επιλέγει τα στελέχη, αλλά και ό,τι δουλειά απαιτείται.

Παλιότερα στο Κόμμα υπήρχαν αξιολογότατοι επιστήμονες και πνευματικοί άνθρωποι, σχεδόν όλοι κ.μ.: Βάρναλης, Αυγέρης, Λουντέμης, Γληνός, Κορδάτος... Τάσσος, Μακρής, Μαγγιώρου, Σικελιώτης, Μυράτ, Κουν... Τώρα, ενώ υπάρχει πλούσιο δυναμικό στο Κόμμα, όμως αγνοείται. Πού είναι οι λογοτέχνες μας, οι εικαστικοί μας, οι τεχνικοί, οι φυσικοί, οι γιατροί, οι ιστορικοί, γενικά οι επιστήμονές μας; Δεν μετέχουν στο Κόμμα παρά μόνο στις ΚΟΒ τους. Προσωπικά δίνω κείμενα για συγκεκριμένα θέματα της ειδικότητάς μου στην ΚΕ και δεν παίρνω ούτε απάντηση, ο «Ριζοσπάστης» δεν δημοσιεύει κείμενά μου, όταν όμως δημοσιεύω κάτι σε άλλες εφημερίδες παραπονιέται «γιατί δεν το έδωσες σε μας».

Αποτελέσματα: Ολα όσα επισημαίνονται στις Θέσεις είναι σωστά μεν, όμως είναι αμφίβολο αν θα εφαρμοστούν όσο υπάρχει αυτή η νοοτροπία και πολιτική μέσα στο Κόμμα. Είχα επισημάνει και παλιότερα σε πολλές από τις δεκάδες πολυσέλιδες εισηγήσεις μου στην ΚΟΒ μου, στην ΚΕ και στο ΠΓ ότι η απολύτως αναγκαία και απαραίτητη θεωρητική δουλειά πρέπει να είναι ο δεύτερος πόλος μέσα στην κάθε ΚΟΒ και στο Κόμμα, και π.χ. κάθε ΚΟΒ οφείλει να ασχολείται παράλληλα και με την ίδια ένταση σε απόλυτη μαρξιστική βάση και με τα θεωρητικά θέματα του φορέα στον οποίο ανήκει (ΚΟΒ υγειονομικών με θέματα Υγείας, ΚΟΒ τεχνικών με θέματα των Σχολών τους (π.χ. το Ελληνικό ως επέλαση ξένου μεγάλου κεφαλαίου που θέλει να μεταμορφώσει την Ελλάδα σε προκαστρική Κούβα, απασχόλησε τον «Ριζοσπάστη» 1-2 φορές σε επιφανειακά άρθρα), ΚΟΒ οικονομικών με θέματα Οικονομίας κ.λπ. κ.λπ. Ολα αυτά όμως αποτελούν κλειστά θέματα ανωτέρων στελεχών. Εξαφανίστηκε και το Κέντρο Μαρξιστικών Ερευνών, με όλη την πλούσια θεωρητική πείρα και εκδοτική του δραστηριότητα.

Ετσι όμως θα έρθουμε στο 22ο Συνέδριο και θα ξαναλέμε τα ίδια, και με χειρότερο εκλογικό ποσοστό, και θα ψάχνουμε για άλλο ΑΑΔΜ και «Κοινωνική Συμμαχία»...

Και η συνέπεια και στον «Ριζοσπάστη»: Εχει εξαφανιστεί η σελίδα για το Περιβάλλον, η σελίδα για την Τέχνη και τον Πολιτισμό. Από επιστήμη, ό,τι μας γράφει το «Scientific American» για το πώς μας βλέπουν οι κατσαρίδες και πώς προσέγγισε ο αμερικάνικος πύραυλος τον κομήτη του Χάλεϊ, κάτι λίγο τελευταία για τα εμβόλια του κορονοϊού, αλλά βέβαια από την αμερικανική σκοπιά, για τα μονοπώλια και την ταμπακιέρα, τίποτα.

Από υπόλοιπη ύλη φυσικά και απαραίτητα το κομματικό υλικό, εργατικά θέματα, κινητοποιήσεις, πολιτικά θέματα, εντάξει. Μετά όμως;;; Και δεν μιλάω μόνο για καλλιτεχνικά και πνευματικά θέματα, αλλά και οικονομικά, terra incognita για τον «Ριζοσπάστη» όλα όσα προέβλεπαν ο Μαρξ και ο Ενγκελς για την άνοδο του χρηματοπιστωτικού συμπλέγματος, άγνωστη η «Black Rock», άγνωστα τα μεγάλα μονοπώλια, ασχολίαστα η «Νοβάρτις». η λίστα Λαγκάρντ, η λίστα του Παναμά... Πετάμε μια φράση «η σαπίλα του καπιταλισμού» και τελειώσαμε... Τελικά αναγκαζόμαστε να παίρνουμε δύο εφημερίδες για να έχουμε σφαιρικότερη γνώση, και φυσικά θέλει και ισχυρή μαρξιστική παιδεία για να μη μας παρασύρει η κάθε οπορτουνιστική και σοσιαλδημοκρατική ειδησεογραφία και ανάλυση.

Εύχομαι όχι απλά να πάει καλά το Συνέδριο, αλλά και να εφαρμοστούν οι Αποφάσεις του.