INTIME NEWS

Κρανίου τόπος η Ρόδος

Με το κλείσιμο του Ιούλη υπολογίζεται ότι 500.000 στρέμματα είναι ήδη η καμένη γη σε όλες τις πυρκαγιές. Το συστηματικό αυτό έγκλημα οδήγησε και στην απώλεια 5 ανθρώπινων ζωών (2 πιλότοι και 2 κτηνοτρόφοι και μια ανήμπορη γυναίκα).

Το έγκλημα πήρε ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις την Πέμπτη. οπότε διαμορφώθηκε «σκηνικό πολέμου», όταν πέρα από τον κίνδυνο ενός Βιομηχανικού Ατυχήματος Μεγάλης Εκτασης επειδή η φωτιά πλησίασε τη Βιομηχανική Ζώνη του Βόλου καίγοντας μια αποθήκη ανακύκλωσης, υπήρξε σειρά ισχυρότατων εκρήξεων που σημειώθηκαν στη Νέα Αγχίαλο, στην αποθήκη που ανήκε στην αεροπορική βάση της 111 Πτέρυγας Μάχης, μια από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα.

Το γεγονός αυτό σκόρπισε τον τρόμο σε όλη την περιοχή, ενώ έντονη είναι η ανησυχία των κατοίκων για την ύπαρξη στην περιοχή πολλών στρατιωτικών εγκαταστάσεων που όλο και αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια (Ν. Αγχίαλος, βάση ελικοπτέρων των ΗΠΑ στο Στεφανοβίκειο, Στρατηγείο της ΕΕ στη Λάρισα) αλλά και για τα σχέδια για τους χώρους αποθήκευσης LNG στον Βόλο.

INTIME NEWS

Στο βόρειο τμήμα της Λαμίας

Οι φωτιές μέχρι την Πέμπτη συνέχιζαν το καταστροφικό έργο τους σε Ρόδο, Κέρκυρα, Κάρυστο και Λαμία, όπου κινδύνεψε το βόρειο τμήμα της πόλης. Παντού καταγράφονταν οι ανεπαρκείς δυνάμεις για την πυρόσβεση, η έλλειψη συντονισμού. Νέες φωτιές ξέσπασαν σε Κεφαλονιά και Πέλλα το απόγευμα της Παρασκευής. Η κατάσταση αυτή δεν είναι τυχαία ούτε είναι αρκετή η επίκληση της κλιματικής κρίσης ή το «τρεχάτε να σωθείτε» με το μήνυμα του 112. Είναι η φυσική απόρροια της εγκληματικής πολιτικής όλων των κυβερνήσεων που για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων η πρόληψη και η δασοπροστασία θεωρούνται «κόστος».

Eurokinissi

Ανθρωποι από τη Ν. Αγχίαλο μεταφέρθηκαν από τους ιστιοπλόους στον Βόλο

Τεράστιες ζημιές έχουν υποστεί αγρότες και κτηνοτρόφοι. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του ΕΛΓΑ, γίνεται λόγος για καμένα 50.000 ελαιόδεντρα, 2.500 ζώα και μελισσοσμήνη. Η καταστροφή στη Ρόδο είναι τεράστια, υπάρχουν καμένα σπίτια, ποιμνιοστάσια και άλλες εγκαταστάσεις. Οι κάτοικοι του νησιού προσπαθούσαν να σώσουν το βιος τους και να συνδράμουν τις λιγοστές για το μέγεθος της πυρκαγιάς πυροσβεστικές δυνάμεις που είχαν εξαντληθεί.

Στην Κέρκυρα οι καμένες εκτάσεις ξεπερνούν τα 26.000 στρέμματα, υπάρχουν καταστροφές σε σπίτια και αγροτικές εγκαταστάσεις καθώς και σε ζώα, οικόσιτα και άγρια.

Κοινή διαπίστωση κατοίκων και εθελοντών στην Κέρκυρα ήταν η μεγάλη καθυστέρηση στην ενίσχυση των πυροσβεστικών δυνάμεων, η έλλειψη συντονισμού όσων επιχειρούσαν στην κατάσβεση. Η μεγαλύτερη δυσκολία ωστόσο ήταν η παντελής εγκατάλειψη των αγροτικών δρόμων εδώ και χρόνια, με αποτέλεσμα είτε να είναι αδύνατη η πρόσβαση στα διάσπαρτα σημεία της φωτιάς είτε να παρουσιάζονται διαρκείς αναζωπυρώσεις.

Αυτό που πάντως ξεχώρισε και αυτήν τη βδομάδα σε όλα τα πύρινα μέτωπα ήταν η δύναμη της λαϊκής πρωτοβουλίας και οργάνωσης, με πρωτοπόρα τη δράση των κομμουνιστών, όπου νέοι άνθρωποι παρά τις πιέσεις για εκκένωση έμεναν για να σώσουν τα χωριά και το βιος τους. Και είναι σίγουρο ότι την επόμενη δύσκολη μέρα σε όλες τις πυρόπληκτες περιοχές πρέπει να οργανωθεί ο αγώνας των πυρόπληκτων, των πληττόμενων αγροτών, αυτοαπασχολούμενων, επαγγελματιών, όσων υπέστησαν ζημιές, στην περίπτωση της Μαγνησίας και όσοι είχαν ζημιές ως αποτέλεσμα των εκρήξεων, για να διεκδικηθούν αποζημιώσεις στο 100% χωρίς τις γνωστές χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες ώστε οι άνθρωποι να μπορέσουν να σταθούν στα πόδια τους.

Σε σχόλιό του για τη συνέντευξη Τύπου του Β. Κικίλια για τις δασικές πυρκαγιές το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ τονίζει:

«Για μια ακόμη φορά επιστρατεύθηκε από την κυβέρνηση το βολικό άλλοθι της "κλιματικής αλλαγής", για να δικαιολογηθεί η εγκληματική απουσία ολοκληρωμένου και σύγχρονου αντιπυρικού σχεδιασμού.

Ωστόσο, δεν φταίει η κλιματική αλλαγή για τις μεγάλες ελλείψεις και τα κενά στην Πυροσβεστική και τη Δασική Υπηρεσία, για την απουσία μέτρων πρόληψης και τον αντιεπιστημονικό διαχωρισμό πρόληψης - κατάσβεσης, για τον χωροταξικό σχεδιασμό που διαμορφώνει επικίνδυνες "μεικτές ζώνες" δασικών, οικιστικών, αγροτικών και βιομηχανικών περιοχών, για την απουσία αποτελεσματικών μέτρων πυρασφάλειας σε κρίσιμες υποδομές, ακόμη και σε στρατόπεδα με επικίνδυνα πυρομαχικά.

Πρόκειται απλά για τις συνέπειες της πολιτικής που αντιμετωπίζει τις λαϊκές ανάγκες και την προστασία του περιβάλλοντος ως περιττό κόστος και θυσιάζει τα πάντα στον βωμό του κέρδους. Αυτή η πολιτική που υλοποιεί η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, σε συνέχεια των προηγούμενων, είναι ο βασικός και ο πιο μεγάλος εμπρηστής».

Κομμάτια από βόμβες και βλήματα διάσπαρτα σε χωράφια στην περιοχή

Σημειώνεται ότι οι εκρήξεις από τη Νέα Αγχίαλο ακούγονταν χιλιόμετρα μακριά, σε όλο τον νομό, προκαλώντας ανατριχίλα, ενώ σε κάθε συζήτηση κυριαρχεί η αγωνία για το αύριο, αφού οι κάτοικοι είναι αντιμέτωποι με μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Κάτοικοι και καταστηματάρχες να αντιμετωπίζουν ζημιές από το ωστικό κύμα και αγρότες και κτηνοτρόφοι να έχουν στις εκτάσεις τους θραύσματα από πυρομαχικά.

Ταυτόχρονα, η ανησυχία είναι έντονη, αφού στην περιοχή, πέρα από τη Βιομηχανική Ζώνη που αποδείχθηκε «φιτίλι αναμμένο», αναπτύσσονται μια σειρά από στρατιωτικές εγκαταστάσεις, με τις εκρήξεις στην αποθήκη πυρομαχικών της Ν. Αγχιάλου να προειδοποιούν για τα χειρότερα. Ο «κλοιός ανασφάλειας» στενεύει για κατοίκους κι εργαζόμενους, αφού βλέπουν τη βιασύνη της σημερινής και της προηγούμενης κυβέρνησης να εγκαταστήσουν στην περιοχή περισσότερες τέτοιες υποδομές κίνδυνο - θάνατο.

Αυτές τις ανησυχίες εισέπραξε το πρωί της Παρασκευής ο βουλευτής Μαγνησίας του ΚΚΕ, Βασίλης Μεταξάς, ο οποίος βρέθηκε στα σημεία όπου μέχρι το απόγευμα της Πέμπτης μαίνονταν τα κύρια μέτωπα: Στη Β' ΒΙΠΕ και στη Ν. Αγχίαλο. Εκεί ενημερώθηκε από τις αρμόδιες αρχές για την κατάσταση που επικρατούσε μετά τις πυρκαγιές και τις εκρήξεις στην αποθήκη πυρομαχικών.

Ο βουλευτής του ΚΚΕ στη Ν. Αγχίαλο με επαγγελματίες που είχαν ζημιές από τις εκρήξεις

«Ζήσαμε μία φρίκη», ανέφερε ένας από αυτούς, εξηγώντας πως από τύχη δεν σημειώθηκε κανένας τραυματισμός όταν το ωστικό κύμα έκανε θρύψαλα τις τζαμαρίες των καταστημάτων.

Οπως κατήγγειλαν οι ιδιοκτήτες των μαγαζιών, που αντιμετωπίζουν εκεί το μεγαλύτερο πρόβλημα, δεν έχει υπάρξει καμία ενημέρωση από τις αρμόδιες αρχές για αποζημιώσεις για τις καταστροφές. Οι επισκευές πρέπει να γίνουν άμεσα, καθώς τα καταστήματα, πολλά από αυτά γεμάτα με εμπορεύματα, είναι εντελώς εκτεθειμένα. «Δεν μας έχει ενημερώσει κανένας για τίποτα», ανέφερε ένας από αυτούς στο κλιμάκιο του ΚΚΕ, προσθέτοντας ότι μία από τις απαντήσεις που έλαβε στα τηλέφωνα που έκανε ήταν «πληρώστε για τις επισκευές, βγάλτε φωτογραφίες και κρατήστε τα τιμολόγια»! Ακόμα, υπάρχουν επαγγελματίες που αντιμετωπίζουν ζητήματα με προθεσμίες και καταληκτικές ημερομηνίες, για τους οποίους δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο.

Μαντρί με τα άτυχα ζώα που κάηκαν ανυπεράσπιστα

Να σημειωθεί πως στον Αγιο Γεώργιο υπάρχουν αναφορές για καμένα σπίτια, ενώ στο ίδιο χωριό πάνω από 10 κτηνοτροφικές μονάδες με χιλιάδες ζώα κάηκαν. Καταστροφές έχουν σημειωθεί και στο Σέσκλο, σε επιχειρήσεις, σπίτια και κτηνοτροφικές μονάδες.

Το κλιμάκιο του ΚΚΕ βρέθηκε στη συνέχεια σε μία από τις κατεστραμμένες κτηνοτροφικές μονάδες, έξω από τη Νέα Αγχίαλο. Δίπλα στους κατακαμένους ελαιώνες, εκεί που στα ερείπια των μαντριών κάπνιζαν ακόμα τα πτώματα των ζώων. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της ευρύτερης περιοχής, πέρα από τις συνέπειες της φωτιάς, έχουν και ένα επιπλέον πρόβλημα να αντιμετωπίσουν. Δεν γνωρίζουν ακόμα πότε θα είναι ασφαλές να επιστρέψουν στα μαντριά και τα χωράφια τους για να αρχίσουν τις εργασίες αποκατάστασης, καθώς ο χώρος είναι γεμάτος από θραύσματα που προκλήθηκαν από τις εκρήξεις στην αποθήκη πυρομαχικών της Αεροπορίας.

Εξω από το χωριό βρίσκονταν πυροτεχνουργοί του στρατού, ωστόσο ακόμα δεν υπάρχει ασφαλής εκτίμηση για το πότε θα μπορέσει να «σαρωθεί» όλη η περιοχή ώστε να είναι ασφαλής για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους να επιστρέψουν στις δουλειές τους.

Το μανιτάρι από την έκρηξη στην αποθήκη πυρομαχικών

Ηταν τέτοια η αδυναμία των αρμοδίων να συγκρατήσουν τη φωτιά, ώστε πηγές ανέφεραν πως στο προσωπικό της αποθήκης δόθηκε εντολή να απομακρυνθεί «ASAP» («as soon as possible» - το συντομότερο δυνατό). Αργότερα, άλλωστε, δόθηκε εντολή «προληπτικά» να απογειωθούν από τη βάση της Αγχιάλου μαχητικά F-16 και να κατευθυνθούν στις αεροπορικές βάσεις Λάρισας και Τανάγρας.

Μάλιστα, ήταν τόση η ανοργανωσιά του «επιτελικού κράτους», ώστε προσπαθούσαν να αποκτήσουν κάποια αντίληψη της κατάστασης στέλνοντας μη επανδρωμένο αεροσκάφος (UAV) να πετάξει πάνω από την περιοχή για να στείλει εικόνα στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων στο υπουργείο Αμυνας.

Αργά το βράδυ της Πέμπτης, μόνο, από το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ) έγινε γνωστό ότι λόγω της πυρκαγιάς στη Νέα Αγχίαλο «επηρεάστηκε τμήμα του στρατοπέδου φύλαξης πυρομαχικών της 111 Πτέρυγας Μάχης» (111 ΠΜ), στην οποία υπάγονται τρεις Μοίρες με περίπου 70 F-16.

Εξάλλου, πυροτεχνουργοί της Πολεμικής Αεροπορίας και του Στρατού Ξηράς απεστάλησαν προς το στρατόπεδο «Καραμπά» προκειμένου να επέμβουν «αμέσως μόλις οι συνθήκες ασφαλείας το επιτρέψουν». Από το ΓΕΑ επιμένουν ότι «με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου είχαν υλοποιηθεί όλα τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας καθώς και οι απαραίτητες προβλεπόμενες ζώνες πυρασφαλείας».

Ωστόσο, η εικόνα στο πεδίο, τουλάχιστον όση έχει αποτυπωθεί μέχρι στιγμής, και οι πληροφορίες για ανθρώπους που απομακρύνονταν άρον άρον, δίχως κανένα σχέδιο ή οργάνωση, αμφισβητούν τους ισχυρισμούς της ηγεσίας.

Διόλου τυχαία, εκ μέρους της κυβέρνησης, ο υπουργός Αμυνας, Ν. Δένδιας, προσπαθώντας να μαζέψει τα ασυμμάζευτα έσπευσε την Παρασκευή να δηλώσει ότι ζήτησε τη «διενέργεια κατεπείγουσας ΕΔΕ» και απόδοση ευθυνών.

Καθώς, εξάλλου, δέχονται κριτική ότι θρυμματίζεται έναντι «συμμάχων και εταίρων» η εικόνα της χώρας ως «πυλώνα σταθερότητας», όπου μπορούν να ακουμπήσουν οι ΑμερικανοΝΑΤΟικοί για να μετασταθμεύουν δυνάμεις και μέσα, παρείχε διαβεβαιώσεις ότι «δεν υπήρξε θέμα ασφάλειας για την ίδια την 111 ΠΜ». Παράλληλα, ζήτησε «έλεγχο των συστημάτων πυρασφάλειας όλων των σχηματισμών, όλων των στρατοπέδων, όπως και των πάσης φύσεως στρατιωτικών εγκαταστάσεων». Επίσης, ζήτησε «επανέλεγχο των σχεδίων πυρασφάλειας, όλων των στρατοπέδων, όλων των Μονάδων και των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων». Από το υπουργείο διαχεόταν σχετικά ότι θα γίνουν επιθεωρήσεις των μέτρων πυρασφάλειας, όπως και ασκήσεις πυρασφάλειας «τις αμέσως επόμενες ημέρες».

Σημειωτέον, σύμφωνα με πληροφορίες, σε διάφορα σημεία γύρω από την 111 ΠΜ υπάρχουν αποθήκες πυρομαχικών, εκρηκτικών, αλλά και στρατιωτικό δίκτυο αγωγών μεταφοράς καυσίμων. Η εν λόγω αποθήκη ήταν υπέργεια και βρίσκονταν εκεί αποθηκευμένες (σε ειδικές κατασκευές από μπετόν περιστοιχισμένες από αναχώματα) βόμβες των 500, 1.000 και 2.000 λιβρών, υψηλής εκρηκτικότητας, «πυρομαχικά Β' Χορηγίας», όπως χαρακτηρίζονται, καθώς δεν θεωρούνται άμεσης χρήσεως εξ ου και βρίσκονταν εκτός της αεροπορικής βάσης. Τα «Α' Χορηγίας» είναι εντός βάσης, προοριζόμενα να φορτωθούν άμεσα στα αεροσκάφη που βρίσκονται σε επιφυλακή.

Η «Β' Χορηγία» (από την οποία άγνωστο είναι τι έχει μείνει άσκαστο) προοριζόταν τόσο για χρήση από αεροσκάφη της βάσης, όσο και για άλλα που δεν ανήκουν στη δύναμή της αλλά μπορούν να προσγειωθούν εκεί για να εξοπλιστούν. Σε αυτά περιλαμβάνονται και αεροσκάφη άλλων κρατών - μελών του ΝΑΤΟ, εξ ου και η μουρμούρα εντός κυβέρνησης και επιτελείων ότι «εκτέθηκαν» στους «συμμάχους»...

Σε συνέντευξη που έδωσε την Παρασκευή ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Β. Κικίλιας, κινήθηκε στην πεπατημένη της διάχυσης των ευθυνών για τις καταστροφικές πυρκαγιές σε όλους, για να κρύψει τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης. Η κλιματική κρίση και πάλι επιστρατεύτηκε, αλλά για να δηλωθεί ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί, αλλά η κατάσταση έχει αλλάξει και για αυτό έως τώρα έχουν καεί πάνω από 400.000 στρέμματα γης.

Και σ' αυτήν τη συνέντευξη ακολούθησε τη συνηθισμένη «υπερασπιστική» κυβερνητική γραμμή, προσπαθώντας να κρατήσει στο απυρόβλητο τη διαχρονική εγκληματική πολιτική με τα απαρχαιωμένα μέσα πυρόσβεσης, τα χιλιάδες οργανικά κενά της Πυροσβεστικής, την ανυπαρξία πρόληψης. Αναφέρθηκε πάλι «στην αυτοθυσία και τον ηρωισμό όσων δίνουν μάχη με τις φωτιές», όταν πολλοί ήταν οι πυροσβέστες που μετά από την 24ωρη βάρδιά τους στο μέτωπο της φωτιάς έπρεπε να ξεκουραστούν λίγες ώρες για να επιστρέψουν πάλι στο μέτωπο, επειδή η Πυροσβεστική έχει πάνω από 4.500 οργανικά κενά. Οταν αυτά τα κενά μαζί με τις ελλείψεις σε μέσα προστασίας οδηγούν σε φαινόμενα όπως του πυροσβέστη που έπαθε ανακοπή την ώρα που έσβηνε φωτιά στη Β. Ελλάδα ή του πυροσβέστη που έπαθε έμφραγμα επιχειρώντας για δεύτερη μέρα στα Δερβενοχώρια. Συγκεκριμένα, από τις 17/7 που ξέσπασε η μεγάλη φωτιά στη Ρόδο, κατά τη διάρκεια των κατασβέσεων, έχουν τραυματιστεί συνολικά 74 πυροσβέστες, εκ των οποίων κάποιοι φέρουν εγκαύματα ή υπέστησαν θερμοπληξία.

Αποθεώνοντας το αφήγημα της ατομικής ευθύνης, εντελώς ξεδιάντροπα έριξε την ευθύνη για τους τρεις θανάτους πολιτών στα ίδια τα θύματα. Οπως ανέφερε, οι πυρκαγιές «κόστισαν τη ζωή 3 συνανθρώπων μας που δυστυχώς δεν απομακρύνθηκαν παρά την προειδοποίηση των αρχών», σαν να μην ξέρει ότι η μία νεκρή στον Βόλο ήταν ανήμπορη γυναίκα που δεν μπορούσε να μετακινηθεί. Αναφέρθηκε και στις εκκενώσεις φέρνοντας ως παράδειγμα τη Ρόδο. Βέβαια, οι εικόνες χιλιάδων τουριστών σαν πρόσφυγες σε καιρό πολέμου να γεμίζουν κατά χιλιάδες τους δρόμους φεύγοντας για να σωθούν, άλλοι πεζοί, άλλοι σε καρότσες φορτηγών, δεν έδειχναν οργανωμένη εκκένωση, αλλά άτακτη φυγή.

Ο B. Κικίλιας είχε δίπλα του τον γενικό γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητή Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας Χρήστο Ζερεφό, που μίλησε για τις αλλαγές στο κλίμα δικαιολογώντας τα ...πεπερασμένα μέσα που διαθέτουμε, και τον αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, αντιστράτηγο Γεώργιο Πουρναρά, και τον προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ευάγγελο Γκουντούφα.

Το τοξικό νέφος από τη φωτιά σε εργοστάσιο ανταλλακτικών στον Ασπρόπυργο, την περασμένη Πέμπτη

Στο πιο μεγάλο αστικό κέντρο της χώρας, την Αττική, αλλά και σε άλλες περιοχές, βιομηχανίες, πολλές φορές και με ιδιαίτερα επικίνδυνα και εύφλεκτα υλικά, είναι σπαρμένες ανάμεσα σε σπίτια, οδικούς άξονες και κρίσιμες υποδομές. Η εργοδοσία δεν τηρεί ούτε τα στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας και το κράτος και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του είτε «σφυρίζουν» αδιάφορα είτε είναι τόσο υποστελεχωμένοι που είναι αδύνατος ο έλεγχος.

Στην ιδιαίτερα επιβαρυμένη περιοχή της Δυτικής Αττικής είναι χαρακτηριστικό ότι λειτουργούν τουλάχιστον 23 εγκαταστάσεις ανώτερης βαθμίδας επικινδυνότητας που υπάγονται στην οδηγία ΣΕΒΕΖΟ. Αυτές και άλλες εγκαταστάσεις με πλήθος εργαζομένων βρίσκονται πολλές φορές σε μικρή απόσταση από σπίτια, δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία, υποσταθμούς ρεύματος ή ύδρευσης. Η ρυμοτομία στην περιοχή είναι ανύπαρκτη, βιομηχανική ζώνη και οικιστικός ιστός είναι ένα, εργοστάσια φτάνουν μέχρι την παραλία, συνθέτοντας «λαβυρίνθους» με αδιέξοδα και στενοσόκακα, τα οποία διατρέχουν ταυτόχρονα αγωγοί αερίου κ.λπ. Συνολικά η περιοχή φιλοξενεί αρκετές χιλιάδες ρυπογόνες βιομηχανίες.

Εξάλλου, οι φετινές εικόνες με τις φλόγες σε Δυτική Αττική και Λουτράκι να γλείφουν μάντρες εργοστασίων μεγάλης επικινδυνότητας, όπως στη βιομηχανική περιοχή της Μαγούλας ή τα διυλιστήρια αντίστοιχα, μόνο πρωτόγνωρες δεν είναι.

Μπορεί η εκάστοτε κυβέρνηση να παρουσιάζει ως «φυσικό επακόλουθο» τους μεγάλους κινδύνους από τη βιομηχανική δραστηριότητα, όμως τα απανωτά περιστατικά τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι το πρόβλημα είναι η συνολική λειτουργία τέτοιων εγκαταστάσεων. Οτι αυτή δεν εντάσσεται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να παίρνει υπόψη του όλες τις παραμέτρους και τους κινδύνους για την περιοχή, για την υγεία των εργαζομένων και των κατοίκων, για το αποτύπωμα στο περιβάλλον, ειδικά σε επιχειρήσεις που ακόμα και η «φυσιολογική» λειτουργία τους έχει ήδη αποδειχτεί ιδιαίτερα επιβαρυντική. Κυρίως, όμως, είναι κρίσιμο το εάν προβλέπονται τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης, περιορισμού και αντιμετώπισης των κινδύνων σε πραγματικές συνθήκες.

Ολα τα παραπάνω δεν «χωράνε» στην πολιτική των κυβερνήσεων και στις «βέλτιστες πρακτικές» των επιχειρηματικών ομίλων. Αντίθετα, κυβερνήσεις και Περιφέρειες χωροθετούν και δίνουν άδεια λειτουργίας σε βιομηχανίες δίπλα σε κατοικημένες περιοχές, δημιουργώντας «εκτρώματα», με μεγάλες Βιομηχανικές Περιοχές να ανακατεύονται με οικισμούς, με σχολεία, αγροτοκαλλιέργειες να είναι φύρδην - μίγδην ακόμα και με δασικές εκτάσεις κ.ο.κ.

Είναι πλευρές που δεν αποτελούν «νομικές παραβάσεις» ή εξαιρέσεις σε ένα κατά τ' άλλα «τακτοποιημένο τοπίο». Αλλωστε είναι το ίδιο το νομοθετικό πλαίσιο, που έχουν ψηφίσει όλες οι κυβερνήσεις, το οποίο επιτρέπει αυτό το επικίνδυνο «κοκτέιλ» για τη ζωή και την υγεία κατοίκων κι εργαζομένων, αφού στο επίκεντρο βρίσκεται η ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης.

Γι' αυτό και τα πρωτόκολλα ασφαλείας περιορίζονται απλά στη σύνταξη σχεδίων «επί χάρτου» ή σε ορισμένες γενικές οδηγίες ενημέρωσης του κοινού, που ακόμα κι αυτές την κρίσιμη στιγμή αποδεικνύονται παρωχημένες. Πρόκειται για μελέτες όπου κατά κανόνα δεν εξετάζεται ολοκληρωμένα η αλληλεπίδραση μεταξύ δραστηριοτήτων σε μια περιοχή αλλά μεμονωμένα κάθε επιχείρηση.

Για παράδειγμα, πόσο «ολοκληρωμένος» μπορεί να είναι ένας σχεδιασμός πρόληψης όταν σε μεγάλα εργοστάσια με επικίνδυνες δραστηριότητες γενικεύεται η δουλειά - λάστιχο, πολλαπλασιάζονται οι εργολαβικοί και ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι που δεν «στεριώνουν» στον χώρο δουλειάς, οπότε δεν εξοικειώνονται και με τα όποια μέτρα ασφαλείας; Τι «πρόληψη» να γίνει σε περιοχές, όπως ο Ασπρόπυργος, που δεν έχει γίνει ποτέ μια άσκηση εκκένωσης ή διαφυγής στον πληθυσμό, που είναι έτσι κι αλλιώς ένας λαβύρινθος, με αδιέξοδα, μάντρες στο πουθενά κ.λπ.;

Επιβεβαιώνεται ότι αυτό το κράτος και οι κυβερνήσεις του ούτε θέλουν ούτε μπορούν να δώσουν διέξοδο σε ένα τόσο ζωτικής σημασίας πρόβλημα για τον λαό. Οι εφιαλτικές εικόνες των τελευταίων ημερών επιβεβαιώνουν λοιπόν την ανάγκη να βρεθούν στο επίκεντρο της διεκδίκησης τα μέτρα ουσιαστικής πρόληψης και προστασίας, με ευθύνη του κράτους και της εργοδοσίας. Να βρεθεί στο στόχαστρο της πάλης ο πραγματικός αντίπαλος, το ίδιο το σύστημα της εκμετάλλευσης που γεννάει τέτοιους ανυπολόγιστους κινδύνους για τον λαό.

INTIME NEWS

Χαρακτηριστικό είναι ότι πριν η κυβέρνηση χαρακτηρίσει τους νεκρούς «ήρωες», ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί την Αεροπορική Βάση Ελευσίνας, λέγοντας στους πιλότους των «Καναντέρ» πως «πετάτε ένα αεροπλάνο το οποίο είναι παλιό και δύσκολο και βγάζει βλάβες», ενώ για μια ακόμα φορά υποσχέθηκε ότι αυτά ...θα αντικατασταθούν. Κατά τ' άλλα, από τις αρχές του Μάη, με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, καυχιόταν ότι το κράτος έχει να επιδείξει «καλύτερη οργάνωση» και «περισσότερα μέσα στη διάθεσή του».

Από την τραγωδία της απώλειας των νέων παλικαριών του «Καναντέρ» προκύπτουν αμείλικτα ερωτήματα σχετικά με την εμπειρία και την επαρκή εκπαίδευσή τους με δεδομένο το νεαρό της ηλικίας και των δύο (34 και 27 ετών). Μέχρι το 2010 για να γίνει κάποιος χειριστής τέτοιου αεροσκάφους ήταν υποχρεωτικό να έχει πραγματοποιήσει χιλιάδες ώρες πτήσης, άρα να έχει ανάλογη πολύχρονη εμπειρία. Αν πάρουμε επίσης υπόψη ότι η Πολεμική Αεροπορία διέθετε μέχρι προχτές 24 «Καναντέρ», εκ των οποίων πετάνε σχεδόν τα μισά, καταλαβαίνουμε πόσο περιορισμένες είναι οι δυνατότητες εκπαίδευσης τους χειμερινούς μήνες.

Ερώτημα επίσης είναι το τι έφταιξε και αποκολλήθηκε ο πλωτήρας του σκάφους, κατά πόσο είναι ικανή μια επαφή με κλαριά να προκαλέσει το ξήλωμά του, ή αν μπλόκαρε το σύστημα πλοήγησης, όπως ακούγεται από ορισμένους εμπειρογνώμονες, οδηγώντας στη συντριβή.

Τα παραπάνω συνδέονται επίσης και με μαρτυρίες για συνθήκες μεγάλης πίεσης (χρόνου και έργου), στις οποίες γίνονται οι αναγκαίες συντηρήσεις ανάμεσα στις πτήσεις.

Από αυτήν την τραγωδία, όμως, αναδεικνύεται και άλλη μια πλευρά: Οτι η αναγκαία ανανέωση του στόλου των πυροσβεστικών αεροσκαφών και στη χώρα μας και σε άλλες «κολλάει» στο γεγονός ότι αυτά τα ζωτικά εργαλεία εξαρτώνται από την καπιταλιστική αγορά. Ενώ δηλαδή υπάρχουν τεχνογνωσία, έτοιμα σχέδια για μέσα που θα μπορούσαν να προστατέψουν ζωές και το περιβάλλον, δεν μπαίνουν στην παραγωγή αν δεν εξασφαλίζονται υπερκέρδη. Ετσι, η εταιρεία κατασκευής σύγχρονων «Καναντέρ», που έχουν ήδη σχεδιαστεί, λέει κυνικά ότι «αν δεν συγκεντρωθεί ένας ικανός αριθμός παραγγελιών δεν ξεκινάει η παραγωγή». Αυτή είναι η σαπίλα του συστήματος που μετράει ...κέρδη και ζημιές και οι λαοί χαμένες ανθρώπινες ζωές.

Στο φόντο της νέας αυτής τραγωδίας, επίκαιρη έγινε η Ερώτηση που κατέθεσε το ΚΚΕ στη Βουλή λίγες ώρες πριν από το τραγικό δυστύχημα για τις συνθήκες εργασίας των πυροσβεστών. Ελεγε χαρακτηριστικά:

«Σε αυτές τις απαράδεκτες και αντίξοες συνθήκες, αποτέλεσμα της αντιλαϊκής - δασοκτόνας πολιτικής των αστικών κυβερνήσεων, δίνουν τη μάχη της κατάσβεσης οι πυροσβέστες, εξουθενωμένοι από τις ατέλειωτες βάρδιες λόγω των τεράστιων ελλείψεων σε προσωπικό, με υπερεργασία, στέρηση ρεπό και αδειών». Και κατέληγε, αφού ανέφερε τα προβλήματα υγείας που προκαλούνται από την υπερεργασία, στα αναγκαία μέτρα που πρέπει να παρθούν για:

-- Την αυστηρή εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας σχετικά με τις ώρες εργασίας των πυροσβεστών και την ημερήσια ανάπαυσή τους.

-- Την απαρέγκλιτη εφαρμογή της νομοθεσίας και των κανόνων υγείας και ασφάλειας των πυροσβεστών.

-- Την ψήφιση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου για την ένταξη των μάχιμων πυροσβεστών στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα (ΒΑΕ).

-- Την άμεση πρόσληψη του αναγκαίου μόνιμου προσωπικού στη Δασική Υπηρεσία και την Πυροσβεστική.

-- Τη μονιμοποίηση τώρα όλων των πενταετών, επταετών και εποχικών πυροσβεστών.

-- Την άμεση ενίσχυση και ανανέωση του κρατικού εναέριου στόλου αεροπυρόσβεσης.

-- Τη γενναία αύξηση των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για τη Δασική Υπηρεσία και την Πυροσβεστική.

Ο Γ. Μαρίνος με τους πυροσβέστες στην Κάρυστο

Κλιμάκια του ΚΚΕ, με επικεφαλής την Μαρία Γαβαλά, Γραμματέα της ΚΟ Θεσσαλίας και μέλος της Γραμματείας της ΚΕ, τον Βασίλη Μεταξά, βουλευτή Μαγνησίας του Κόμματος, τον Αποστόλη Ριζόπουλο, υποψήφιο δήμαρχο Βόλου με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», και άλλα στελέχη, βρέθηκαν στους χώρους που ξεσπούσαν πυρκαγιές, ενώ εθελοντές του ΚΚΕ και της ΚΝΕ μαζί με τους κατοίκους των περιοχών δίνουν τη μάχη για να σωθούν άνθρωποι και περιουσίες.

Σημείωσε ο Β. Μεταξάς, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή: «Γράφτηκε ένας μεγάλος άθλος αλλά είχαμε να αντιμετωπίσουμε ένα έγκλημα». Και πρόσθεσε. «Το έγκλημα αυτό πληρώσαμε με φόρο αίματος και είχαμε να αντιμετωπίσουμε έναν εγκληματία: Το αστικό κράτος που βλέπει και την πυρόσβεση ως κόστος και βλέπει και την ανθρώπινη ζωή ως κόστος. Είχαμε ένα επιτελικά ανίκανο κράτος, στο οποίο τώρα στο τιμόνι της διακυβέρνησης είναι η Νέα Δημοκρατία, πριν ο ΣΥΡΙΖΑ και οι άλλες κυβερνήσεις. Ακόμα και μία εκκένωση όπως στην Αγχίαλο την έκανε πάλι με τα ίδια κριτήρια. Αυτό που ζήσαμε χτες στην Αγχίαλο, γιατί ήμασταν εκεί στην εκκένωση, ήταν κι αυτό εγκληματικό! Πέντε περιπολικά, 4 λεωφορεία να φεύγουνε μισοάδεια σε μία πόλη με 5 - 6.000 κατοίκους και κατά τ' άλλα ο σώζων εαυτόν σωθήτω, με το 112, αλλά κανένας να μην ενδιαφέρεται αν υπάρχουν στα σπίτια κατάκοιτοι, τι θα γίνει και αν θα τιναχτούν τα πυρομαχικά και τα καύσιμα λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα!».

Εθελοντές και μέλη του ΚΚΕ στη Λαχανιά Ρόδου

Στην Κέρκυρα οι κάτοικοι μαζί με τους κομμουνιστές έγιναν μια γροθιά και με αυτοοργάνωση έφεραν αγροτικά, βυτία, απεγκλώβισαν και έσωσαν ζώα.

Κλιμάκιο του Κόμματος έφτασε στο χωριό Λούτσες με επικεφαλής την Αλεξάνδρα Μπαλού, υποψήφια περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», και τον Κώστα Ρούσσινο, υποψήφιο δήμαρχο Βόρειας Κέρκυρας.

Αλλη εθελοντική ομάδα, με επικεφαλής τον Γραμματέα της ΤΕ, Γιάννη Μπορμπότη, πήγε στον παραλιακό οικισμό Απράο όπου μαινόταν η πυρκαγιά. Είχαν στη διάθεσή τους αντιασφυξιογόνες μάσκες με ειδικά φίλτρα και πριόνια. Επίσης, άφθονες ποσότητες νερού και πάγου που τους προμήθευσαν κάτοικοι.

Ο Κ. Μπασδέκης στο μέτωπο της Λαμίας

Στη μάχη με τις φλόγες, μαζί με τους κατοίκους των συνοικιών της Λαμίας, όπου φωτιά την Τρίτη απείλησε μια ολόκληρη συνοικία στο βόρειο τμήμα της πόλης, ρίχτηκαν μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ.

Κλιμάκιο του Κόμματος, με επικεφαλής τον Κώστα Μπασδέκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και περιφερειακό σύμβουλο Στερεάς Ελλάδας με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», στο οποίο συμμετείχαν επίσης η Ανδριάνα Μπαφούτσου, Γραμματέας της ΤΕ Φθιώτιδας, και ο Θανάσης Αδάμ, δημοτικός σύμβουλος Λαμιέων με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», βρέθηκε από μέτωπο σε μέτωπο, κάνοντας παρεμβάσεις προς τον δήμο και την Περιφέρεια για την ανάγκη ενίσχυσης των πυροσβεστικών μέσων.

Παράλληλα, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ βρέθηκαν στα μέτωπα της φωτιάς και μαζί με τους κατοίκους, τους άλλους εθελοντές και τις πυροσβεστικές δυνάμεις, ρίχτηκαν στη μάχη με τις φλόγες, με ό,τι μέσο είχαν στη διάθεσή τους. Παρέμειναν στα διάφορα μέτωπα μέχρι αργά το βράδυ και μάλιστα προγραμμάτισαν περιπολίες στη γύρω περιοχή κατά τη διάρκεια της νύχτας για να συμβάλουν στον έγκαιρο εντοπισμό τυχόν αναζωπύρωσης.

Κλιμάκιο του ΚΚΕ με την Μ. Γαβαλά στην πυρκαγιά της Μαγνησίας

Στο πλευρό του λαού της Καρύστου, από την πρώτη στιγμή εκδήλωσης της πυρκαγιάς, βρέθηκαν στελέχη, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, ενώ παράλληλα με συνεχείς παρεμβάσεις απαιτούσαν την ενίσχυση των μέσων πυρόσβεσης και τη λήψη κάθε μέτρου για την προστασία της ζωής και της περιουσίας του λαού.

Στο μέτωπο της φωτιάς βρέθηκαν τα μέλη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Γιώργος Μαρίνος και Θοδωρής Χιώνης, ο Κώστας Μπασδέκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και επικεφαλής της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Στερεάς Ελλάδας, η Ζωή Χαχάμη, Γραμματέας της ΤΕ Εύβοιας, και ο Δημήτρης Παρασκευάς, δημοτικός σύμβουλος Καρύστου με τη «Λαϊκή Συσπείρωση».

Το πρωί της Τρίτης, συνεχίζοντας τις παρεμβάσεις του, ο Γιώργος Μαρίνος, βουλευτής Εύβοιας, πραγματοποίησε παρέμβαση στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, τονίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης των εναέριων δυνάμεων και με ελικόπτερα που μπορούν να επιχειρούν στα δύσβατα σημεία για να σώσουν σπίτια και να ανακόψουν τη φωτιά. Μάλιστα, ο Γιώργος Μαρίνος, το βράδυ της Δευτέρας, είχε συνάντηση με τον περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας, Φάνη Σπανό, και τον δήμαρχο Καρύστου, Λευτέρη Ραβιόλο, στους οποίους επισήμανε την επικινδυνότητα της κατάστασης, τονίζοντας παράλληλα ότι η εκτίμηση του υπουργείου πως η φωτιά είναι υπό έλεγχο είναι επικίνδυνη καθώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική εικόνα για το πού εμφανίζεται η φωτιά εκείνη τη στιγμή, με τις φλόγες να είναι κοντά σε οικισμούς.

Eurokinissi

Εθελοντές μαζί με πυροσβέστες

Ο βουλευτής του ΚΚΕ Β. Μεταξάς με τους κατοίκους της Ν. Αγχιάλου

Σήμερα δεν ζούμε στην εποχή της άγνοιας. Οι βάσεις για την οικολογική διαχείριση των δασών έχουν τεθεί ήδη από τον 18ο αιώνα. Σε παγκόσμιο επίπεδο ωστόσο η δράση των επιχειρηματικών ομίλων και των κρατών που ελέγχουν στοχεύει στην εξασφάλιση με το ελάχιστο δυνατό κόστος της εκμετάλλευσης όλων των φυσικών πόρων και των δασών, ως πρώτης ύλης και ως γης για κερδοφόρες επενδύσεις όπου μπορούν, με απευθείας ληστρική εκμετάλλευσή τους, αλλού με πρόσχημα την προστασία των δασών και τη λεγόμενη κλιματική αλλαγή, την «πράσινη οικονομία» και τη λεγόμενη «βιώσιμη ανάπτυξη».

Αποτέλεσμα αυτής της δράσης είναι η μείωση των δασών κατά 1.290 εκατομμύρια στρέμματα τα τελευταία 25 χρόνια (στοιχεία του FAO), μια έκταση που αντιστοιχεί με αυτήν της Νότιας Αφρικής. Μεγαλύτερες απώλειες εντοπίζονται στους τροπικούς, ιδιαίτερα σε Νότια Αμερική και Αφρική.

Το ότι μετά από πολλά χρόνια πολύπλευρων αγώνων αναγκάστηκαν οι διεθνείς καπιταλιστικοί οργανισμοί να πάρουν κάποια μέτρα για το φρενάρισμα του ρυθμού καταστροφής, π.χ. των δασών του Αμαζονίου, έγινε μόνο όταν εκτίμησαν ότι απειλείται η ίδια η ύπαρξη των επιχειρηματικών ομίλων και της κερδοφορίας τους ανεπανόρθωτα. Παρ' όλα αυτά, η ένταξη της προστασίας των δασικών οικοσυστημάτων στον ανταγωνισμό για τα κέρδη (ως στρατηγική της EE, αλλά και άλλων διεθνών οργανισμών) επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι βλέπουν στα δάση χώρο αύξησης των κερδών τους.

Eurokinissi

Η Ελλάδα είναι ως χώρα κυρίως ορεινή με δασοκάλυψη (δασικά οικοσυστήματα συνολικά) περίπου 65%, και όμως είναι ιδιαίτερα ελλειμματική σε ξύλο και προϊόντα ξύλου. Στις 10ετίες '70-'80, που η οικοδόμηση ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία η εισαγωγή ξυλείας και προϊόντων ξύλου αποτελούσε τη δεύτερη αιτία συναλλαγματικής αιμορραγίας μετά από τα υγρά καύσιμα. Σήμερα, πάλι εισάγονται οι περισσότερες από τις ποσότητες που είναι αναγκαίες.

Οι λόγοι της ελλειμματικότητας είναι:

• Η διαχρονικά μη ορθή διαχείριση των δασών και ορθή αξιοποίηση της παραγόμενης ξυλείας.
• Η καταστροφή των δασών από εκχερσώσεις και από δασικές πυρκαγιές.
• Το μειωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον των ιδιωτών, αλλά και των κρατικών φορέων.

Βλέπετε, η φύση δουλεύει με τους δικούς της ρυθμούς και το δασικό επιτόκιο είναι χαμηλό. Και λογικά οι ιδιώτες δεν ήθελαν να επενδύσουν. Το κράτος όμως δεν γίνεται να σκέφτεται σαν αυτούς, όπου διακυβεύεται το δημόσιο συμφέρον και το περιβάλλον δεν χωρούν οικονομίστικες αντιλήψεις.

Οι δασικές πυρκαγιές, πέρα από τις επιπτώσεις στη ζωή των λαϊκών στρωμάτων και τη γενικότερη καταστροφή του περιβάλλοντος και των λαϊκών περιουσιών, έχουν επιπτώσεις και στην παραγωγή του ξύλου. Με τις πυρκαγιές καταστρέφεται/υποβαθμίζεται και η ξυλεία των δασών, που αποτελεί - μαζί με τα λοιπά δασικά προϊόντα (καρπούς, ρητίνη κ.ά.) - εθνικό κεφάλαιο. Το ξυλώδες κεφάλαιο που καταστρέφεται θα απαιτηθούν πολλές δεκαετίες να αναπληρωθεί, αν στο μεταξύ δεν επέλθουν νέες καταστροφές, είτε αποχαρακτηρισμοί. Η εύκολη λύση θα είναι πάλι οι εισαγωγές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Η αξιοποίηση του δασικού πλούτου είναι δυνατή. Υπάρχει η επιστημονική γνώση, το ειδικευμένο εργατικό και επιστημονικό δυναμικό, αλλά και η δυνατότητα εκπαίδευσης νέου δυναμικού. Το ζήτημα είναι ότι ο βαθμός και η ένταση αξιοποίησης του ξύλου και των προϊόντων του καθορίστηκε διαχρονικά από τις επενδυτικές προθέσεις των επιχειρηματιών όχι μόνο στην ξυλοβιομηχανία, αλλά και στις χρήσεις των δασικών οικοσυστημάτων γενικότερα. Ετσι, όταν το κράτος ήθελε να διευκολύνει την επιχειρηματική δραστηριότητα, λειτούργησε ως κράχτης, δημιουργώντας από τη δεκαετία του 1930 μέχρι και τη δεκαετία 1980 κρατικές δασικές βιομηχανίες, οι οποίες αποτέλεσαν πρότυπο για επιχειρηματίες. Ομως λόγω ανταγωνισμού και επειδή ήταν πιο φθηνές οι εισαγωγές δεν αναπτύχθηκε η ξυλοβιομηχανία. Σήμερα λειτουργεί μόνο η Κρατική Βιομηχανία Ξύλου της Καλαμπάκας, μια βιομηχανία που εισήγαγε τις πλέον καινοτόμες κάθε φορά τεχνολογίες στην ελληνική πραγματικότητα, που αντιγράφονταν από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, που υποστήριξε την έρευνα στο αντικείμενο, αξιοποίησε την παραγωγή των ελληνικών δασών και ακόμα τροφοδοτεί με προϊόντα ξύλου τον κρατικό τομέα. Δυστυχώς όμως και αυτή απαξιώνεται, και αυτή κινδυνεύει να κλείσει.

Αντίστοιχα, όταν συνέφερε το κεφάλαιο, αναπτύχθηκε και η Δασική Υπηρεσία συνολικά. Τις δεκαετίες 1950 και '60 αυτή στελεχώθηκε και χρηματοδοτήθηκε, οπότε επιτέλεσε σημαντικό έργο με πολλές υποδομές σε δρόμους, γέφυρες, αντιπλημμυρικά έργα, αναδασώσεις κ.λπ. Συνέβαλε στην ορεινή οικονομία και στον περιορισμό - έως ένα σημείο - της αστυφιλίας. Βαθμιαία όμως, και με την παράλληλη ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε σε οικοδομικές δραστηριότητες που επιζητούσαν νέες εκτάσεις για να υλοποιηθούν. Βαθμιαία και επειδή οι επιχειρηματικοί όμιλοι «έβλεπαν» τον κατασκευαστικό τομέα ως κερδοφόρα διέξοδο στα κεφάλαιά τους, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε σε οικοδομικές δραστηριότητες που επιζητούσαν νέες εκτάσεις για να υλοποιηθούν. Αντί επομένως να επενδύσουν σε ξυλεία, επένδυσαν στα δασικά εδάφη. Οι δασικές πυρκαγιές στα μεσογειακά δασικά οικοσυστήματα είναι ένα φυσικό φαινόμενο, που πάντα υπήρχε και θα υπάρχει. Μάλιστα, η σοφία της φύσης είναι τέτοια, που η δασική και όχι μόνο βλάστηση έχει προσαρμόσει εν πολλοίς την επιβίωσή της σε περιβάλλοντα δασικών πυρκαγιών.

Το πρόβλημα με τις δασικές πυρκαγιές έγκειται στο ότι από τη δεκαετία του '50 μέχρι και το 2000 οι δασικές πυρκαγιές σε ποσοστό 55%-65% του αριθμού τους είναι αποτέλεσμα εμπρησμών και άγνωστων αιτίων (δηλαδή ανεξιχνίαστων κατά κανόνα εμπρησμών) και καταστρέφουν το 85%-90% των καμένων δασών και δασικών εκτάσεων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Δασικής Υπηρεσίας.

Το αίτιο γι' αυτήν την πραγματικότητα είναι η εμπορευματοποίηση της γης και των δασικών οικοσυστημάτων. Αντί να επικρατήσει το κριτήριο της προστασίας του περιβάλλοντος, ο χωροταξικός σχεδιασμός διαμορφώνεται με κριτήριο τον ανταγωνισμό για το κέρδος. Η πολιτική γης και οι χρήσεις της, η οργάνωση του κοινωνικού χώρου είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα με το πλαίσιο των σχέσεων παραγωγής στις οποίες κινούνται. Υποτάσσεται αντικειμενικά στους νομούς της αγοράς και της κερδοφορίας των επιχειρηματιών. Αυτήν την ανάγκη για αναζήτηση νέων, υποτίθεται «πράσινων» τομέων επιχειρηματικής δράσης με υψηλή κερδοφορία, εξυπηρετούν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση, στον συγκεκριμένο δρόμο ανάπτυξης, διευκόλυναν τους αποχαρακτηρισμούς εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων δασών και δασικών εκτάσεων. Εδώ χρησιμοποιήθηκαν σαν εργαλείο οι δασικές πυρκαγιές, σε συνδυασμό με το νομικό πλαίσιο και τις ασάφειες του ιδιοκτησιακού στα δασικά οικοσυστήματα, κυρίως στις μη καταγεγραμμένες κρατικές δασικές εκτάσεις και δάση. Οι εφαρμοζόμενες πολιτικές έδωσαν ώθηση στο φαινόμενο των πυρκαγιών.

Είναι χαρακτηριστικό το τι έκαναν οι διάφορες κυβερνήσεις.

Αναθεωρούν το Σύνταγμα σε επίμαχα άρθρα σε βάρος της προστασίας των δασών. Καταργούν το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου στα δάση. Προωθούνται οι Δασικοί Χάρτες σαν εργαλείο όχι προστασίας των δασών, αλλά κατοχύρωσης ιδιοκτησιών, καταπατήσεων, εκχώρησης κρατικής περιουσίας σε ιδιώτες, για να συγκεντρωθεί η γη σε επόμενη φάση σε λιγότερα χέρια. Ολη η μεταπολιτευτική ιστορία αυτό επιβεβαιώνει [Ν. 998/1979 (κυβέρνηση ΝΔ), Νόμος περί Βοσκοτόπων (1987, κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ), ο πιο πρόσφατος Νόμος 4280/2014 (κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ)]. Τους νόμους αυτούς υλοποίησε και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αν και έλεγε ότι θα τους καταργήσει. Επικύρωσε τους Δασικούς Χάρτες, που αποτελεί απαίτηση του ΟΟΣΑ. Είναι μνημονιακή υποχρέωση και αποτελεί εργαλείο για το ξεκαθάρισμα του χαρακτήρα των δασικών εκτάσεων όχι με σκοπό την προστασία τους, αλλά με στόχο την κερδοφόρα επενδυτική διέξοδο συσσωρευμένων κεφαλαίων που περιμένουν να γίνουν «επενδύσεις» (βιομηχανικές, τουριστικές κ ά.). Ετσι, αναπτύσσει πρωτοβουλίες που θα παραδώσουν τη διαχείριση των κρατικών δασών πακέτο σε επιχειρηματίες, με τη διεύρυνση των νομίμων επεμβάσεων στα δασικά οικοσυστήματα, με παραχώρηση της χρήσης, ένταση της εμπορευματοποίησης της δασικής γης και με την εξασφάλιση παράλληλα του απαραίτητου χωροταξικού και περιβαλλοντικού πλαισίου.

Οι διαθέσιμοι πόροι για τα δάση μειώνονται διαρκώς. Από το 0,5% του κρατικού προϋπολογισμού μεταπολιτευτικά, βρισκόμαστε σήμερα στο 0,035% του προϋπολογισμού. Ομως είναι παράλληλα δραστική και η αφαίμαξη των δασών από άλλες πηγές. Το Κεντρικό Ταμείο Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Δασών (όπου τα κυρία έσοδα προέρχονταν από την αξιοποίηση των προϊόντων των δημόσιων δασών) μεταφέρθηκε στο «Πράσινο Ταμείο» και οι πόροι μοιράζονται κατά το δοκούν και όχι για τα δάση. Για να συμβεί αυτό, απαιτήθηκε μέχρι και η μετακίνηση της Δασικής Υπηρεσίας από το υπ. Γεωργίας στο ΥΠΕΧΩΔΕ, με πρόσχημα την ολοκληρωμένη προστασία του περιβάλλοντος και τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων από την EE (σε μεγάλο βαθμό και με την ενσωμάτωση των υπαλλήλων, με το πρόσχημα - δόλωμα των καλύτερων αποδοχών).

Ο διαχωρισμός της αντιπυρικής προστασίας, και ειδικά η μεταφορά του τμήματος της καταστολής στην ΠΥ, είχε ως αποτέλεσμα και την περικοπή μεγάλου μέρους των πόρων που διατίθονταν στη Δασική Υπηρεσία. Αυτόματα, μέσα σε μία διετία (1998-2000), η παραγωγή της ξυλώδους μάζας των ελληνικών δασών μειώθηκε πάνω από 20%, καθώς χρήματα διατιθέμενα για προστασία επενδύονταν και σε μέτρα αποτελεσματικής διαχείρισης των δασών. Αποτέλεσμα: Και οι ποσότητες ξυλείας που υλοτομούνται μειώθηκαν και αυξήθηκε το μέγεθος των καιόμενων εκτάσεων.

Επομένως, πώς να διαμορφωθεί ουσιαστική πρόληψη χωρίς νομικές, οργανωτικές και υλικές προϋποθέσεις;

Το πρόβλημα επιτείνεται με τον διαχωρισμό της πρόληψης από την καταστολή. Η πρόληψη είναι - όπως είπαμε - πενιχρή. Η καταστολή βαραίνει πρόσθετα στο λοιπό έργο την ΠΥ, που δεν έχει μέσα και ανθρώπινο δυναμικό για να μπορεί να ανταποκριθεί, ενώ αναδεικνύονται και ζητήματα ολοκληρωμένης γνώσης της επιστήμης των δασικών πυρκαγιών και της συμπεριφοράς τους στα δασικά οικοσυστήματα. Η από αέρος κατάσβεση αναδεικνύεται σε βασική δράση, ενώ είναι γνωστό ότι τα προβλήματα αντιμετωπίζονται κύρια από το έδαφος.

Η ολοκληρωμένη δασοπροστασία από κάθε κίνδυνο και εχθρό μπορεί να εξασφαλιστεί όταν διαμορφωθούν όλες οι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές προϋποθέσεις, με βασικό κριτήριο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών και την προστασία του περιβάλλοντος συνολικά. Οταν και η υπόθεση της ολοκληρωμένης προστασίας και διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων - και εκεί ενταγμένης της βιομηχανίας ξύλου - αποτελέσει βασικό στοιχείο του αγώνα για να γίνουν και τα δάση ιδιοκτησία όλης της κοινωνίας, με βασικό εργαλείο τον επιστημονικό σχεδιασμό και την έρευνα.

Σε αντίθεση με κάθε πολιτική που αντιμετωπίζει τα δάση και τη γη ως εμπόρευμα.

Η κυβέρνηση με αφορμή τις μεγάλες καταστροφές «άνοιξε» τη συζήτηση για τη «Διαχείριση Δασών». Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκης, ανέλαβε να φέρει στο τραπέζι το θέμα της εμπλοκής του ιδιωτικού τομέα στα δάση της χώρας. Και δήλωσε ανάμεσα σε άλλα: «Πρέπει ο ιδιωτικός τομέας να γίνει μέρος της πολιτικής μας. Είναι ανάγκη να εμπλακεί ώστε να βγει η καύσιμη ύλη από τα δάση και να αξιοποιηθεί από την αγορά». Πρόσθεσε πως «είναι κρίσιμης σημασίας η παροχή οικονομικών κινήτρων για τον καθαρισμό των δασών μας, η εξειδίκευση των οποίων βρίσκεται σε διαδικασία κατάρτισης». Και στη συνέχεια μπήκε στο ψητό, λέγοντας πως «το φθινόπωρο θα παρουσιαστεί επίσημα το νέο δασικό πλαίσιο μέσω του οποίου θα δοθεί έμφαση στην πρόληψη,με εύρεση πόρων που θα δίνουν κίνητρα, προκειμένου να αξιοποιείται η καύσιμη ύλη και να μετατρέπεται σε βιοκαύσιμα για αγροτικούς και άλλους σκοπούς».

Κι επειδή εδώ είναι το ζουμί, ας δούμε τι προβλέπει η περιβόητη «Ευρωπαϊκή Δασική Στρατηγική της ΕΕ έως το 2030» που παρουσιάστηκε τον Ιούλιο του 2021. Αυτή η στρατηγική είναι μέρος της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας» της ΕΕ και βεβαίως χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το σχέδιο έχει καταστρωθεί: «Κλιματικός νόμος», πρόγραμμα πολιτικής προστασίας «Αιγίς» με χρηματοδοτήσεις στο κεφάλαιο από το νέο υπερμνημόνιο του Ταμείου Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ.

Συνοπτικά πρόκειται για έναν επικίνδυνο «οδηγό» δεκαετούς σχεδιασμένης εκμετάλλευσης των δασών από τους επιχειρηματικούς ομίλους, από την ΕΕ ...των 16 εκατ. ιδιοκτητών ιδιωτικών δασών και του 60% των «μη δημόσιων» δασών...

Το ίδιο το κείμενο της Κομισιόν ομολογεί κυνικά την ουσία.

Λέει: «Η Στρατηγική επιδιώκει να αναπτύξει, μεταξύ άλλων, οικονομικά κίνητρα, ιδίως για ιδιώτες ιδιοκτήτες και διαχειριστές δασών, για την παροχή αυτών των οικοσυστημικών υπηρεσιών». Μάλιστα, η ΕΕ παίρνει σοβαρά υπόψη της την εκτίμηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, με βάση την οποία έως το 2030 «η διατήρηση, αποκατάσταση και βιώσιμη διαχείριση των δασών θα μπορούσε να δημιουργήσει 190 δισ. ευρώ σε επιχειρηματικές ευκαιρίες». Ετσι, προωθεί λοιπόν ένα σύστημα «αποκεντρωμένης δασικής διακυβέρνησης (...) που προάγει συνέργειες (...) χωρίς αποκλεισμούς για τα κράτη - μέλη, τους ιδιοκτήτες και διαχειριστές δασών, τη βιομηχανία, τους ακαδημαϊκούς και την κοινωνία των πολιτών (...) αποφεύγοντας παράλληλα τις επικαλυπτόμενες δομές».

Με λίγα λόγια, τον πρώτο λόγο για το κουμάντο στα δάση θα έχουν οι «ιδιοκτήτες δασών», οι επιχειρηματικοί όμιλοι της Ενέργειας, της υλοτομίας, του τουρισμού, μάνατζερς φορέων διαχείρισης κ.ά. Και ο ειδικός ρόλος «περιφρούρησης» («watchdogs», όπως αναφέρεται επί λέξει) της υλοποίησης αυτού του σχεδιασμού ανατίθεται στις ΜΚΟ, που είτε έχουν τις δικές τους εταιρείες, είτε διαπλέκονται με άλλες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιούλιο του 2022, σε Εκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη νέα δασική στρατηγική της ΕΕ για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, αναφέρεται:

«Οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές δασών αποτελούν τους πυλώνες για την επίτευξη τόσο των παραγωγικών στόχων όσο και των στόχων προστασίας, συμπεριλαμβανομένων της αποκατάστασης, της δάσωσης και της αναδάσωσης. Με τον σχεδιασμό της δασικής διαχείρισης σε κύκλους δεκαετιών, έχουν πραγματικό ίδιο συμφέρον για τη διατήρηση των δασικών πόρων. Ωστόσο, η εργασία τους εξαρτάται από ένα επαρκές εισόδημα, το οποίο μέχρι σήμερα βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην παραγωγή ξυλείας. Θα χρειαστεί μια ευρύτερη προσέγγιση προκειμένου οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές δασών να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις διάφορες προσδοκίες. Αυτό απαιτεί να καταστούν προσβάσιμες δίκαιες ροές εσόδων για την παροχή άλλων οικοσυστημικών υπηρεσιών. Ενώ διατίθενται δημόσιοι πόροι, μεταξύ άλλων σε ευρωπαϊκό επίπεδο (Ταμείο Ανάκαμψης) και ο τομέας λειτουργεί κατά κύριο λόγο ως βασιζόμενος στην αγορά και είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με μια νοοτροπία ατομικής ευθύνης και επιχειρηματικής σκέψης. Ως εκ τούτου, πρέπει να αποφευχθεί η ενίσχυση της εξάρτησης από επιδοτήσεις. Οι βασιζόμενες στην αγορά ενισχύσεις για τα συστήματα οικοσυστημικών υπηρεσιών συνιστούν μια ελπιδοφόρα προσέγγιση και θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα».

Για να δημιουργηθεί αυτό το «φιλικό για τις επιχειρήσεις περιβάλλον», η ΕΕ στο κείμενό της ξεκόβει από νωρίς τι εννοεί ως «δάσος». Ετσι προβλέπει διαφορετικές ταχύτητες, ποσοστώσεις και κατηγοριοποιήσεις στο καθεστώς προστασίας τους, μεθοδεύοντας «κοινούς ευρωενωσιακούς ορισμούς» των δασών προκειμένου να χαρτογραφηθούν και να εφαρμοστεί το υποτιθέμενο «καθεστώς προστασίας» τους.

Στην ουσία, αυτά που στην Ελλάδα ονομάζουν - με βάση τους νόμους - «δασικές εκτάσεις», που αποτελούν το 30% της δασοκάλυψης της Ελλάδας και με βάση την επιστήμη της δασολογίας θεωρούνται μέρος ενός δασικού οικοσυστήματος, που μπορεί να εξελιχθεί ως υψηλό δάσος, τα πετάνε έξω από την προστασία και αυτό «πάει πακέτο» με την παραπέρα εμπορευματοποίηση των δασικών οικοσυστημάτων και την αλλαγή χρήσης τους.

Στην Ελλάδα «μη δημόσια δάση» αποτελούν περίπου το 35% των δασών της χώρας, ανήκοντας σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου. Ανεξαρτήτως όμως ιδιοκτησίας, πρωταρχικός στόχος της ΕΕ είναι να δοθεί μεγαλύτερη ώθηση στα επιχειρηματικά σχέδια, με ΣΔΙΤ, συμπράξεις. Αυτό που κατά βάση τους απασχολεί, είναι είτε απευθείας, ως κάτοχος ιδιόκτητου δάσους, είτε ως επενδυτής σε κατά τα άλλα δημόσιο δάσος, να εξυπηρετείται η μέγιστη δυνατή κερδοφορία.

Το χρήμα από το Ταμείο Ανάκαμψης που διατίθεται για αναδασώσεις, θα προικίσει ...πρόθυμους επιχειρηματικούς ομίλους - αναδόχους (κατά την κυβέρνηση) για να αναλάβουν αναδασώσεις, προκειμένου να έχουν επιχειρηματική πρόσβαση στο φιλέτο του δάσους που έχουν βάλει στο μάτι και να βγάλουν διπλά και τρίδιπλα. Αυτό που έγινε και το 2021 μετά τις φωτιές της Εύβοιας. Αλλωστε, πλέον και διά νόμου τόσο στη χώρα μας όσο και σε όλη την ΕΕ αναδάσωση δεν σημαίνει και προστασία από την επιχειρηματική δράση, αλλά ακριβώς το αντίθετο.

Πάνω σε ποιο έδαφος όμως έρχονται να υλοποιηθούν αυτά τα σχέδια, αυτή η Στρατηγική της ΕΕ; Η πολιτική της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, που εμπορευματοποιεί το περιβάλλον, τη γη και τα δάση. Γι' αυτό άλλωστε τα τελευταία 40 χρόνια, καμία κυβέρνηση δεν κατάργησε οποιονδήποτε νόμο είχε ψηφίσει η προηγούμενη στους τομείς περιβάλλοντος, χρήσεων γης, δασών. Επαιρνε η μια τη σκυτάλη από την άλλη και συνέχιζε τον καταστροφικό για τα λαϊκά στρώματα και το περιβάλλον δρόμο, αλλά κερδοφόρο για τους μονοπωλιακούς ομίλους.

Η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, όλα αυτά τα χρόνια:

-- Εξειδικεύουν και εφαρμόζουν τις ευρωενωσιακές κατευθύνσεις που αντιμετωπίζουν το περιβάλλον, τα δάση ως πεδίο επιχειρηματικής δράσης.

-- Προωθούν και εμπλουτίζουν το νομικό πλαίσιο για το περιβάλλον, ακολουθώντας τις οδηγίες του μεγάλου κεφαλαίου, του ΣΕΒ, των τραπεζών, υποτάσσοντας ακόμα περισσότερο το περιβάλλον στις ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης, στοχεύοντας στην εξασφάλιση και διεύρυνση των πεδίων κερδοφορίας στα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια.

-- Υλοποιούν την ίδια καταστροφική δασική πολιτική, εξασφαλίζοντας ένα νομικό χωροταξικό και περιβαλλοντικό πλαίσιο που εντείνει την εμπορευματοποίηση της δασικής γης, διευρύνει τις επενδύσεις μέσα στα δάση, τις οποίες επιδοτούν πολύμορφα, μετατρέποντάς τα σε δάση ανεμογεννητριών, με «fast track» διαδικασίες.

-- Οδηγούν σε αποχαρακτηρισμούς, σε αναγνωρίσεις ανύπαρκτων δικαιωμάτων κυριότητας, κυρίως γύρω από αστικά κέντρα, παραλιακές και νησιωτικές εκτάσεις. Ετσι, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δασικών εκτάσεων έχουν μετατραπεί σε οικισμούς, βίλες, τουριστικές επιχειρήσεις κ.λπ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εξελισσόμενη πώληση από μεσιτικά γραφεία του δάσους στην περιοχή - «φιλέτο» Κορακιά Κρανιδίου (απέναντι από τις Σπέτσες), ως ιδιωτικού ενώ θεωρείται δημόσιο, το οποίο δεν μπορεί να πωληθεί γιατί εκτός των άλλων κάηκε πριν λίγα χρόνια, έχει κηρυχθεί αναδασωτέο και όπως λέγεται, εμφανίζεται να ανήκει σε οικοδομικό συνεταιρισμό.

-- Απαξιώνουν τη Δασική Υπηρεσία που έχει την ευθύνη της προστασίας και διαχείρισης των δασών.

-- Υλοποιούν τους δασικούς χάρτες που αποτελούν κυρίαρχη κερδοφόρα επιδίωξη των μονοπωλιακών ομίλων, των τραπεζών, για να διαμορφωθεί «καθαρό τοπίο», που θα επιταχύνει τα εκμεταλλευτικά τους σχέδια.

-- Διατηρούν τον διαχωρισμό της ενιαίας διαχείρισης και προστασίας των δασών από την αντιπυρική τους προστασία. Την αποτυχημένη διάσπαση της πρόληψης από την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών, που έγινε το 1998, με τη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, που συνεχίστηκε μέχρι σήμερα από όλες τις κυβερνήσεις, με τεράστιες καταστροφές.

-- Διατηρούν την υποχρηματοδότηση των εμπλεκόμενων με τις δασικές πυρκαγιές υπηρεσιών (Δασική Υπηρεσία, Πυροσβεστική), τις τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και μέσων. Ετσι, για παράδειγμα, στη Δασική Υπηρεσία οι κενές θέσεις μόνιμου και ειδικευμένου επιστημονικού και λοιπού προσωπικού είναι κατά μέσο όρο 70%. Η χρηματοδότηση κυμάνθηκε στα 26 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,5% του προϋπολογισμού. Διατηρούν την αναποτελεσματική οργάνωση των δασοπυροσβεστικών δυνάμεων με κύριο βάρος στα εναέρια μέσα, παρότι δεν αποτελούν το κύριο μέσο κατάσβεσης των πυρκαγιών.

-- Είναι αντίθετοι με την ολοκληρωμένη και ενιαία διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων που περιλαμβάνει τη σύγχρονη αντιπυρική προστασία, με κύριο βάρος στην πρόληψη και τη σε διαφορετική βάση οργάνωση των επίγειων δυνάμεων.