Το θέμα του Συνεδρίου είναι το ίδιο το Κόμμα, η προετοιμασία μας ως το πρώτο, το πιο σπουδαίο στοιχείο προετοιμασίας του υποκειμενικού παράγοντα σε συνθήκες όξυνσης της ταξικής πάλης. Οι Θέσεις του Συνεδρίου μελετούν τις εξελίξεις της καπιταλιστικής οικονομίας, τα πολεμικά μέτωπα και τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, τις επιπτώσεις όλων αυτών στην κοινωνία και μέσα σε αυτά όλες τις πλευρές της λειτουργίας και της δράσης του Κόμματος, τη δράση του μέσα στο εργατικό κίνημα της χώρας μας, τη διεθνιστική του δράση. Συζητάμε στην προσυνεδριακή μας διαδικασία την επίδραση του Κόμματος στην ανάδειξη όλων αυτών των ζητημάτων, με στόχο τη συσπείρωση της εργατικής τάξης και των σύμμαχων στρωμάτων στον αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.

Οι Θέσεις του Συνεδρίου αφορούν επίσης τη στάση των επαναστατών και τη δράση τους, την ολόπλευρη ανάπτυξή τους, τον αναβαθμισμένο ρόλο τους στην επίτευξη του σκοπού μας. Αφορούν την αντίστασή τους στην κυρίαρχη ιδεολογία, που επηρεάζει πλευρές της κοινωνικής ζωής και δημιουργεί κίνδυνο να τους αλλοιώσει το κριτήριό τους, τα επαναστατικά τους χαρακτηριστικά. Αυτά τα ζητήματα μας απασχολούν ιδιαίτερα στον χώρο του πολιτισμού, από τη σκοπιά του πώς μπορούμε να συμβάλουμε και ως καλλιτέχνες οι κομμουνιστές στην ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα.

Ο Πολιτισμός για τους καπιταλιστές και το κράτος τους είναι πεδίο κερδοφορίας, συνδεδεμένο με τον Τουρισμό και άλλους κλάδους της οικονομίας, αλλά και πεδίο παρέμβασης για την εξασφάλιση της κοινωνικής ειρήνης και της υποταγής των εργαζομένων στην κυρίαρχη ιδεολογία και πολιτική. Το αστικό κράτος παρεμβαίνει πολύπλευρα, με εκσυγχρονισμένο τρόπο και με σφοδρή ταχύτητα.

Οι κομματικές μας δυνάμεις στους καλλιτέχνες παρεμβαίνουμε στο κίνημα, παλεύοντας για εργασιακά δικαιώματα, Κοινωνική Ασφάλιση και κάλυψη των αναγκών των καλλιτεχνών, επιδιώκοντας τη διαμόρφωση της ταξικής συνείδησης του κλάδου. Κυρίως, όμως, ο Πολιτισμός είναι πεδίο ιδεολογικής και πολιτικής σύγκρουσης με το καπιταλιστικό σύστημα. Η δημιουργία καλλιτεχνικού έργου στρατευμένου στην υπόθεση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού είναι όπλο στη σύγκρουση με το σύστημα, μπορεί να παίξει ρόλο στη διαμόρφωση της συνείδησης του λαού.

Στόχος είναι οι καλλιτέχνες να πάρουμε θέση αντεπίθεσης και με την καλλιτεχνική μας δημιουργία. Η σχέση μεταξύ κομματικής ζωής και δημιουργίας είναι δύσκολο έργο για κάθε κομμουνιστή καλλιτέχνη, αλλά και για το Κόμμα καθοδηγητικά. Η ανατροφοδότηση του ενός από το άλλο είναι κύριο συστατικό για την επιτυχία του «εγχειρήματος».

Η Τέχνη είναι μια μορφή κοινωνικής συνείδησης, μια ιδιαίτερη μορφή υποκειμενικής αντανάκλασης της πραγματικότητας στη συνείδηση του καλλιτέχνη και του ανθρώπου γενικότερα. Ο καλλιτέχνης μελετά, κατέχει και αξιοποιεί την επιστημονική γνώση που έχει συσσωρεύσει η ανθρωπότητα στον καιρό του μέχρι και τα τελευταία της επιτεύγματα και εργάζεται πάνω σε αυτή. Ο καλλιτέχνης - δημιουργός έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί με άλλους τρόπους στην κοινωνία για τα φαινόμενα, τις σχέσεις πραγμάτων, τις νομοτέλειες, την αντικειμενική πραγματικότητα, την κίνηση της ύλης, τον αγώνα για μεγάλα και μικρά πράγματα της καθημερινότητας και της ζωής.

Εχουμε παραδείγματα συντρόφων του παρελθόντος που μέσα από το έργο τους και τη στάση ζωής τους, σε όλες τις πλευρές της καθημερινής ζωής, των κοινωνικών σχέσεων, συμπλήρωσαν και πλαισίωσαν, όπως και συνεχίζουν να πλαισιώνουν, τους αγώνες του εργατικού κινήματος και όλης της κοινωνίας. Συνόδευσαν τους αγώνες, με την παρότρυνση και τη φαντασία να δούμε και να αγωνιστούμε για κάτι άλλο, μεγαλύτερο, δυνατότερο.

Πώς, λοιπόν, παίρνουν τη θέση τους οι σημερινοί κομμουνιστές καλλιτέχνες μέσα στην ταξική πάλη, που είναι η κινητήρια δύναμη της Ιστορίας; Ο επαναστάτης διεξάγει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, αντίθετο στον καπιταλιστικό. Ο επαναστάτης καλλιτέχνης χρησιμοποιεί και έναν διαφορετικό τρόπο καλλιτεχνικής δημιουργίας, αντίθετο στον καπιταλιστικό. Αυτό δεν σημαίνει έξω από τους σημερινούς υλικούς - κοινωνικούς όρους, ούτε δίχως τα μέσα που υπάρχουν στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο. Αυτό σημαίνει με ιδεολογική θωράκιση μαρξιστική, με διαλεκτική σκέψη πάνω στο περιεχόμενο και στη μορφή της δημιουργίας, με τεχνική αρτιότητα και γνώση των μέσων του, με πηγή και έμπνευση την επαναστατική στάση ζωής των κομμουνιστών. Σημαίνει με τρόπο ζωής που συνενώνεται με την κομματική ζωή και τον κάνει να προχωράει ως πρωτοπόρος αγωνιστής κόντρα στις συνθήκες που μας θέλουν όλους σκλάβους στα χέρια της καπιταλιστικής παραγωγής, της καπιταλιστικής ιδεολογίας, της καπιταλιστικής αισθητικής. Χρειάζεται συνεχής δουλειά, δεδομένου ότι η παρέμβαση του κεφαλαίου, η προπαγάνδα του αστικού κράτους και η κατασταλτική του πολιτική έχουν γίνει πιο σκληρές απέναντι στο κίνημα, στο Κόμμα και την καθημερινή ζωή. Η αντίσταση στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, άρα και στα κοινωνικά φαινόμενα που προκύπτουν από αυτόν, είναι να δυναμώνουμε τη μελέτη μας και τη δράση μας. Η μελέτη μας τροφοδοτεί τη δράση μας και η δράση μας τη μελέτη μας. Η ιδεολογικοπολιτική μας θωράκιση τροφοδοτεί τον αγώνα μας για την ανατροπή.

Ο καλλιτέχνης είναι μόνο λογικό να βάζει τον θεατή, ακροατή κ.λπ. να στέκεται απέναντι σε κάτι που τον αφορά. Σήμερα υπάρχει ένα εύρος πραγμάτων που μπορούν να απασχολήσουν το έργο του και να απευθυνθεί με αυτά στην κοινωνία. Είτε επειδή οι υλικοί όροι ζωής χειροτερεύουν και μεγαλώνει η ομοιομορφία του τρόπου ζωής του εργαζόμενου λαού, είτε επειδή συμβαίνουν ακραίες και έντονες αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο, υπερσυσσώρευση πλούτου, πολεμικά μέτωπα, Ουκρανία, Παλαιστίνη, στροφή στην πολεμική οικονομία, οικονομικές κρίσεις, ανεργία, απαξίωση και εμπορευματοποίηση κοινωνικών αγαθών...

Για τον επαναστάτη καλλιτέχνη είναι απαραίτητο να προχωρήσει σε πιο βαθιά μαρξιστική μελέτη της κοινωνικής πραγματικότητας, να αφομοιώσει την ουσία της, να τη μετατρέψει σε καλλιτεχνικό περιεχόμενο και να το συνενώσει με μια μορφή τέτοια που θα εμφανίζει τις κρυφές πλευρές της πραγματικότητας που κινούν την αλλαγή, που εμπνέουν τον αγώνα, την πάλη, την ανατροπή. Ετσι θα μπορεί καλύτερα να καθοδηγεί τη σκέψη, θα προκαλεί τη φαντασία, τα όνειρα, θα φωτογραφίζει τις ανάγκες, τους πόθους, θα αντηχεί στη συνείδηση της κοινωνίας.

Η δουλειά που έχουμε να κάνουμε λοιπόν σήμερα ως πρωτοπόροι - επαναστάτες καλλιτέχνες είναι να προσπαθήσουμε με μεγαλύτερο πείσμα να σταθούμε ψηλά στις απαιτήσεις του αγώνα και της πάλης της εργατικής τάξης για την κατάκτηση της εξουσίας. Να καθοδηγήσουμε την εργατική τάξη στην καθημερινή πάλη, στο ανέβασμα της ταξικής της συνείδησης, στην κατανόηση της νομοτέλειας του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, με πυγμή και θάρρος μέσα από την οργανωμένη μας ζωή και το καλλιτεχνικό μας έργο.

Στις Θέσεις του 22ου Συνεδρίου του Κόμματος αναδεικνύεται η σημασία της ιδεολογικής δουλειάς και η οργανική της σύνδεση με την καθημερινή δράση και λειτουργία του Κόμματος. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι στόχοι για την πολιτιστική παρέμβαση του Κόμματος. Είναι σημαντικό να γίνεται κατανοητό από τις Οργανώσεις ότι η παρέμβαση στον πολιτισμό δεν είναι καθήκον ανεξάρτητο από την κομματική οικοδόμηση και την ιδεολογική δουλειά, ούτε περιττή ενασχόληση που μπορούμε να την αφήσουμε πίσω μπροστά στο βάρος των καθηκόντων της καθημερινότητας. Μπορεί να συμβάλλει στην ιδεολογική ισχυροποίηση μελών και οπαδών και στη διαμόρφωση πρωτοπόρας συνείδησης.

Στην Τομεακή Οργάνωση της Κορινθίας λειτουργεί Πολιτιστική Ομάδα στα πλαίσια της οποίας δημιουργούνται και παρουσιάζονται πρωτότυπα αφιερώματα, μουσικοθεατρικές παραστάσεις, προβολές ταινιών κ.λπ. Η πείρα που αποκρυσταλλώνεται από τη λειτουργία Πολιτιστικής Ομάδας, παρά τις αδυναμίες και τις δυσκολίες που αντικειμενικά πηγάζουν από την απειρία και τις δυνατότητες στελέχωσης, είναι θετική. Η Πολιτιστική Ομάδα έχει κατακτήσει με τον καιρό έναν τρόπο λειτουργίας που της επιτρέπει να εντάσσει τη δουλειά της στους στόχους προώθησης της στρατηγικής του Κόμματος. Χρειάζεται να επιμείνουμε στα θετικά βήματα και να προσπαθήσουμε να τα διευρύνουμε.

Σημαντικό είναι ότι, με αφορμή την ενασχόληση με τον Πολιτισμό, έχουν αξιοποιηθεί στην Πολιτιστική Ομάδα, ανάλογα με τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους, κομματικά και ΚΝίτικα μέλη, πρωτοπόροι εργάτες και οπαδοί, το Κόκκινο Αερόστατο. Φαίνονται οι δυνατότητες για επαφή, και επί της ουσίας ιδεολογική δουλειά, με πολύ ευρύτερο κόσμο και κυρίως νεολαία.

Σημαντική ώθηση στη δουλειά μας έδωσε το ότι η επεξεργασία του περιεχομένου των αφιερωμάτων γίνεται προσπάθεια να συνδέεται με την Ιδεολογική Ομάδα της Τομεακής αλλά και με τους στόχους της Τομεακής Επιτροπής. Το περιεχόμενο για παράδειγμα των ιστορικών αφιερωμάτων δομείται με κριτήριο τη στρατηγική του Κόμματος και τα σημεία που στοχεύουμε να αναδειχτούν από αυτό. Η καλλιτεχνική μορφή διαμορφώνεται με συλλογική επεξεργασία από την Πολιτιστική Ομάδα, πάνω σε αυτές τις κατευθύνσεις, και τα έργα εντάσσονται με μελέτη και κριτική αποτίμηση των συνθηκών που δημιουργήθηκαν και εξετάζοντας ενδεχόμενες αποκλίσεις από τις στρατηγικές επεξεργασίες.

Τα μέλη της Πολιτιστικής Ομάδας μπαίνουν στη διαδικασία της μελέτης και της έρευνας, αξιοποιώντας τις εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής» και τις επεξεργασίες του Κόμματος. Εχουμε κάνει προσπάθεια μελέτης αρχειακού υλικού από την ΠΕΑΕΑ της περιοχής μας και αξιοποίησης μαρτυριών, όχι γενικών μόνο αλλά από τον δικό μας χώρο ευθύνης, την Κορινθία.

Επιδιώκουμε επίσης τα μέλη να παρακολουθούν τις κεντρικές πολιτιστικές εκδηλώσεις του Κόμματος, με στόχο τη διαπαιδαγώγησή τους. Τα αφιερώματα γίνεται προσπάθεια να συνδέονται με διακίνηση σχετικών βιβλίων που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία τους, έτσι ώστε να συμβάλλει η δουλειά μας στη διαμόρφωση κλίματος διαβάσματος και στην ενίσχυση της διακίνησης του μαρξιστικού βιβλίου.

Στόχος της δουλειάς είναι τόσο τα μέλη όσο και οι θεατές να μπαίνουν στη διαδικασία μάθησης, να συμβάλλουμε στο να αφυπνίζεται το ενδιαφέρον για αυτομόρφωση και επαφή με τον πολιτισμό, να αναδεικνύεται και να εξειδικεύεται το περιεχόμενο στον χώρο ευθύνης μας.

Παρόλο που έχουμε κάνει βήματα, υπάρχουν ελλείψεις αλλά και δυνατότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν. Καταρχάς η ενασχόληση με τον Πολιτισμό αποτελεί εφαλτήριο για ευρύτερη παρέμβαση στη νεολαία κόντρα στην αστική ιδεολογία. Μπορεί να αποτελέσει έναυσμα για συζήτηση με ευρύτερο κύκλο νεολαίων και γενικά εργαζομένων που ενδιαφέρονται για τον Πολιτισμό, στη βάση της πρότασης του Κόμματος και της ιδεολογίας μας.

Σημαντική ώθηση στη δουλειά θα μπορούσε να δώσει ο καλύτερος συντονισμός της Ιδεολογικής Επιτροπής με την Πολιτιστική Ομάδα, σε σταθερή βάση, ή η συγκρότηση και σύνδεση με Ομάδα Ιστορίας. Βασικό επίσης είναι η ένταξη της ΚΝΕ στη δουλειά, η σύνδεση και η αξιοποίηση του περίγυρού της.

Κάποιες επισημάνσεις θα κάνω σχετικά με την αξιοποίηση των οπαδών του Κόμματος. Οι οπαδοί, όπως γνωρίζουμε, είναι πολύ κοντά στο Κόμμα, το ενισχύουν οικονομικά και συμμετέχουν στις δράσεις του. Σίγουρα, επειδή δεν είναι κομματικά μέλη, δεν έχουν τις αντίστοιχες υποχρεώσεις και τον βαθμό συνειδητότητας που έχουν τα κομματικά μέλη. Ωστόσο θα μπορούσαν να γίνουν πιο ουσιαστικοί αν:

1. Είχαν καλύτερο ιδεολογικό-πολιτικό εξοπλισμό. Κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με τις σχολές των οπαδών, που, δυστυχώς, δεν λειτουργούν.

2. Είχαν κάποιες χρεώσεις σε πρακτικά, και όχι μόνο, ζητήματα, έτσι ώστε και τα κομματικά μέλη να ελαφρυνθούν και οι ίδιοι να γίνουν πιο χρήσιμοι.

Μπορούν, για παράδειγμα, να αναλάβουν την οργάνωση - συντονισμό και να συμμετέχουν συστηματικά σε εξορμήσεις σε χώρους δουλειάς κ.λπ., όχι μόνο προεκλογικά, αλλά σε καθημερινή βάση. Μπορούν να αναλάβουν τη χαρτογράφηση του χώρου. Μπορούν να συντονίσουν μια εκδήλωση. Αυτοί που βρίσκονται αρκετά κοντά στο Κόμμα μπορούν να αναλάβουν ακόμα και τον συντονισμό της μελέτης των Δοκιμίων του Κόμματος, που τόσο σημαντικό, και σωστά, κρίνεται στις Θέσεις.

Τέλος, μπορούν να αναλάβουν το ανέβασμα του πολιτιστικού επιπέδου με επισκέψεις, εκδηλώσεις, ομιλίες κ.ά., δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στις Θέσεις στον τομέα του πολιτισμού, στο Γ' κεφ., σελ. 115 γίνεται αναφορά στις επιτροπές πολιτισμού σε κάθε Οργάνωση Περιοχής.

Φυσικά όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν από τους οπαδούς αυτοτελώς, χρειάζεται απαραίτητα η παρουσία και η καθοδήγηση της ΚΟΒ.

Σχετικά τώρα με τους φορείς και ειδικά την ΟΓΕ. Η ομάδα αυτή θα ήταν πιο αποτελεσματική αν πλαισιωνόταν από περισσότερες οπαδούς και άλλες γυναίκες εκτός Κόμματος. Θεωρώ ότι η δράση της στη Ν. Σμύρνη είναι αρκετά περιορισμένη. Συνήθως συμμετέχει σε εκδηλώσεις του ΠΑΜΕ, της ΕΕΔΥΕ. Δεν έχει καταφέρει να συσπειρώσει γυναίκες της περιοχής, γιατί δεν μπορεί να τις πείσει για την ανάγκη συσπείρωσης γύρω από έναν φορέα που θα τις στηρίξει και θα τις οπλίσει απέναντι στην εκμετάλλευση που βιώνουν καθημερινά σε όλα τα μέτωπα. Ούτε καν τα μέλη της ΟΓΕ δεν έχουν καλοκαταλάβει τον λόγο ύπαρξης αυτού του φορέα. Πιστεύω ότι η παρουσίαση, μελέτη και συζήτηση πάνω στο βιβλίο του Ενγκελς «Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους» θα έλυναν πολλά προβλήματα και θα ξεκαθάριζαν τον ρόλο της γυναίκας και τη σημασία που πρέπει να αποκτήσει ο φορέας. Το να πεις σε μια γυναίκα να έρθει να παρακολουθήσει μια εκδήλωση ή να γραφτεί στον φορέα, αν δεν της εξηγήσεις πού πάει και τι θα κάνει εκεί, είναι ουτοπικό να πιστεύεις ότι θα έρθει. Δεν φταίνε οι γυναίκες που δεν έρχονται, φταίμε εμείς που δεν τις πείθουμε.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τον φορέα ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ, ο οποίος, επίσης, θα μπορούσε να αναπτύξει αξιόλογη δράση, αν είχε γίνει κατανοητός ο λόγος της ύπαρξής του.

Κλείνοντας θα συνοψίσω τις προτάσεις μου:

1. Λειτουργία σχολών οπαδών.

2. Μεγαλύτερη αξιοποίηση των οπαδών.

3. Συστηματική μελέτη των Δοκιμίων του Κόμματος.

4. Δημιουργία επιτροπών πολιτισμού.

5. Ιδεολογική ενίσχυση της ΟΓΕ και όλων των φορέων.

Συμφωνώ με τις Θέσεις για το 22ο Συνέδριο. Η ΚΕ καταφέρνει να εντάξει, ιδιαίτερα στο 2ο κεφάλαιο, όλες τις πλευρές που μας έχουν απασχολήσει στα καθοδηγητικά όργανα. Είμαι αισιόδοξη ότι μπορούν να γίνουν άλματα στην καθοδηγητική δουλειά το επόμενο διάστημα. Ηδη το προηγούμενο διάστημα «αναγκαστήκαμε» να εντοπίσουμε και να παλέψουμε παλιά και νέα ζητήματα, να δοκιμάσουμε και να δοκιμαστούμε με πλευρές της καθοδηγητικής δουλειάς που, κατά τη γνώμη μου, μπορούν να έχουν άμεσο αντίκτυπο στη ζωή της οργάνωσης. Και είναι στοίχημα να κατοχυρωθούν με συνέπεια.

Αν μπορώ να συμβάλω στον κύριο προβληματισμό που θέτει η ΚΕ για το πώς φτιάχνουμε σε μη επαναστατικές συνθήκες Κόμμα επαναστατικό, με γνώμονα ότι είναι βασικό να ανεβαίνει η ικανότητά μας να προετοιμάζουμε εργατικές και λαϊκές δυνάμεις μέσα στην πάλη ενάντια στην καθημερινή καταπίεση. Που για να το καταφέρουμε, χρειαζόμαστε πιο βαθιά και ανώτερη επαναστατική συγκρότηση των οργανωμένων δυνάμεων του Κόμματος και της ΚΝΕ, με όρους που να δυναμώνουν τη μαχητική, αταλάντευτη στάση, αντοχή και στρατηγική σταθερότητα σε όλες τις συνθήκες. Μερικές σκέψεις.

Είναι ένα σύνθετο καθήκον, που όμως μπορεί να σχεδιαστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια για κάθε ΚΟΒ ή Τομεακή Οργάνωση, με προσπάθεια να ανέβουν ο συλλογικός προβληματισμός και το κριτήριο της αποτελεσματικότητας της δικής μας καθοδηγητικής δουλειάς. Στην υπόθεση αυτή, τα αχτίφ εξοπλισμού των Γραμματέων των ΚΟΒ είναι μέθοδος που βοηθά, μάλιστα όταν δώσαμε και αυξημένο περιεχόμενο, π.χ. για τις πλευρές της διαπάλης γύρω από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Παλαιστίνη, στην Ουκρανία, για την επίκαιρη διαπάλη στο έγκλημα στα Τέμπη κ.λπ. Χαρακτηριστικό είναι το αχτίφ που οργανώσαμε με περιεχόμενο τα δύο άρθρα της ΚΟΜΕΠ για τα 100 χρόνια από τον θάνατο του Λένιν, με θέμα «Σοσιαλιστικό κράτος και κεντρικός σχεδιασμός» και «Για τον ρόλο του ΚΚΕ στη σοσιαλιστική οικοδόμηση», όπου δέσαμε στο σήμερα πώς μεταφράζονται αυτά τα καθήκοντα στις ανάγκες της καθοδηγητικής δουλειάς, στην εσωκομματική ζωή και δράση, βάζοντας στο επίκεντρο το Πρόγραμμα του Κόμματος. Βοήθησε ιδιαίτερα τους Γραμματείς των ΚΟΒ σε μια περίοδο που «έτρεχαν» με πολλούς σταθμούς στο κίνημα, το γεγονός ότι σταματήσαμε την «τρεχάλα» για να μελετήσουμε, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η παρέμβασή μας σήμερα. Γιατί, σύντροφοι, όντως έχουμε κάνει βήματα από το 21ο Συνέδριο στην πλευρά να δέσουμε καλύτερα ως ενιαίο καθήκον τους στόχους της οργανωτικής ισχυροποίησης με τους στόχους της ιδεολογικής ισχυροποίησης του Κόμματος, αλλά αυτό είναι ένα το κρατούμενο. Απαιτείται από τα καθοδηγητικά όργανα να μη λιγοψυχάμε, να τροφοδοτούμε τον προβληματισμό και τη σκέψη στους Γραμματείς και στα Γραφεία των ΚΟΒ, αξιοποιώντας τα εργαλεία μας «μέσα στη μάχη», ώστε να προχωράμε προς την ενιαία αντίληψη, και όχι να οπισθοχωρούμε σε αυτήν τη δουλειά υποδομής.

Βοήθησε το διάστημα από το 21ο Συνέδριο ένα μεγαλύτερο κομμάτι του κομματικού δυναμικού και της ΚΝΕ να εξηγεί με μεγαλύτερη επάρκεια «σε τι συνθήκες δρούμε». Τον αρνητικό συσχετισμό, τις συνέπειες της αντεπανάστασης, την όξυνση της βασικής αντίθεσης ως βασικό γνώρισμα της ωρίμανσης των υλικών συνθηκών για την επανάσταση, πολεμικής προετοιμασίας όμως, χωρίς να έχουμε κάνει τα ίδια βήματα στο πώς πείθουμε για τον σοσιαλισμό, πώς προετοιμάζουμε την εργατική τάξη για τις ανάγκες που θα έχει να οικοδομηθεί στην Ελλάδα. Το έχουμε διαπιστώσει και παίρνουμε μέτρα να αλλάξει αυτό. Ωστόσο, δεν έχουμε καταφέρει να απασχολήσει στα καθοδηγητικά όργανα και στα Γραφεία των ΚΟΒ το ότι επειδή ακριβώς είναι ώριμες οι συνθήκες για να μπει σε εφαρμογή το πρόγραμμα εξουσίας του ΚΚΕ, γεννιέται η ανάγκη να μεταφραστεί με τη δική μας καθοδηγητική δουλειά, στο περιεχόμενο και στην ποιότητα της ζωής των ΚΟΒ. Από τη συνεδρίασή της, μέχρι την επιμονή καθημερινά κάθε κομμουνιστής και κομμουνίστρια να αναλαμβάνει πρωτοπόρο ρόλο στην επιχείρηση, στη συνοικία ή στο χωριό, εξασφαλίζοντας την επαφή με τους εκατοντάδες που συμπορεύονται με το Κόμμα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις το πάμε αντίστροφα. Για παράδειγμα, σχεδιάζουμε κατά κανόνα την κομματική ζωή με γνώμονα το πόσο δύσκολη είναι η καθημερινότητα για την εργατική - λαϊκή οικογένεια. Αντί λοιπόν, ακριβώς επειδή και οι κομμουνιστές ζουν σε αυτές τις συνθήκες, με ωράρια - λάστιχο, δραστηριότητες των παιδιών, ενώ εντοπίζουμε στις νέες μητέρες και στα νέα ζευγάρια έντονη τη λογική της «ατομικής ευθύνης», με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται στην κομματική ζωή και δράση, εμείς να εξετάσουμε με ποιους τρόπους θα δυναμώσουμε τη συζήτηση για τον σοσιαλισμό, λειτουργούμε αντίστροφα. Με αφορμή την πολιτική δραστηριότητα που ξεδιπλώνουμε, με ευκολία δικαιολογούμε το να μη συμμετέχει ένας κόσμος μας. Την ίδια στιγμή όμως δεν παιδευόμαστε ενόψει π.χ. μιας εκδήλωσης, πώς θα βοηθήσουμε να αντεπεξέλθουν στη βασική αποστολή που έχουν οι ΚΟΒ, να κινητοποιήσουν τον κύκλο τους, πώς να την προπαγανδίσουμε κ.λπ. Και αυτές τις πλευρές τις εντοπίζουμε ξανά, δεν είναι αφομοιωμένες και είναι αντικειμενικό. Μόνο στην τελευταία εκλογοαπολογιστική διαδικασία ανανεώσαμε κατά 58% τους Γραμματείς των ΚΟΒ, με το 50% των Γραμματέων να είναι πλέον γυναίκες και το 90% να είναι εργατοϋπάλληλοι.

Είναι εκτεταμένος ο προβληματισμός στις ΚΟΒ για το ζήτημα της συνδικαλιστικοποίησης των δεσμών μας με τον κόσμο. Το οποίο έρχεται με παραλλαγές: 1. Οτι είμαστε ικανοποιημένοι από τον κόσμο που συμμετέχει στα συνδικάτα, που όμως δύσκολα συμμετέχει σε σταθμούς του κινήματος ή του Κόμματος. Που σημαίνει ότι υπάρχει χάσμα στο πώς κατανοούμε με ποιους δείκτες εκτιμάμε την αποτελεσματικότητα της δουλειάς της ΚΟΒ. 2. Οτι η συμμετοχή στο σωματείο είναι το βασικό σκαλί στα μερικά «πολλά ακόμη που πρέπει να διανύσει» για να καταλάβει το Πρόγραμμα του Κόμματος. Αυτό το συμπέρασμα έμμεσα οδηγεί στο ότι δεν καταλαβαίνει ο κόσμος, χωρίς να εξετάζει αν αντικειμενικά η παρέμβασή μας τον βοηθά να καταλαβαίνει το Πρόγραμμα και τις θέσεις του Κόμματος για όλα τα ζητήματα που μπορεί να τον απασχολούν. 3. Εντοπίζεται, παρότι δεν γίνεται συνειδητά, ότι «εντάξει, καλή και η στρατολογία, αλλά αν δεν φτιάξουμε κίνημα και αγώνες δεν γίνεται τίποτα». Είναι φανερό ότι χρειάζεται να επιμείνουμε να συνειδητοποιηθεί ότι χωρίς δυνατές ΚΟ, με στέρεο ιδεολογικοπολιτικό επίπεδο, δεν γίνονται βήματα στην ανασύνταξη του κινήματος και δη να είναι αυτά τα βήματα σταθερά, χωρίς πισωγυρίσματα.

Υπάρχει πείρα συλλογική, επεξεργασμένη στρατηγική, και είναι ανάγκη να καταφέρουμε γρήγορα να την τροφοδοτήσουμε στις ΚΟΒ και στις ΟΒ της ΚΝΕ, ώστε να συμβάλουμε με αυτό το λιθαράκι στη μεγάλη υπόθεση του Σοσιαλισμού - Κομμουνισμού.

Είναι δεδομένο ότι το Κόμμα μας έχει κάνει σημαντικά βήματα, τόσο στην ιδεολογικοπολιτική ισχυροποίησή του, όσο και στη δράση του. Στα χρόνια που πέρασαν από το προηγούμενο Συνέδριο υπήρξαν πλούσιες επεξεργασίες που συζητήσαμε, το Κόμμα ηγήθηκε αγώνων, επέδειξε αυξημένα αντανακλαστικά μπροστά σε σημαντικά γεγονότα (πόλεμος, Παλαιστινιακό, Τέμπη), στάθηκε δίπλα στην εργατική τάξη, συνέβαλε στο να ανακόψει την επίθεση στα δικαιώματα και στο εισόδημα των εργαζομένων (πλειστηριασμοί, εργασιακά, ακρίβεια).

Οι εξελίξεις όμως είναι σοβαρές και ραγδαίες και απαιτούν «Κόμμα παντός καιρού», έτοιμο να διαχειριστεί καταστάσεις που ενδέχεται να προκύψουν ξαφνικά, όπως για παράδειγμα πολεμικές συγκρούσεις ευρύτερων διαστάσεων, που θα έχουν δραματικές συνέπειες στους λαούς ή περαιτέρω ένταση της επιθετικότητας του κεφαλαίου σε βάρος του.

Αρκεί άραγε σήμερα, στις συνθήκες που ζούμε, μία τυπική συμφωνία όλων μας με τις Θέσεις, αν αυτή δεν συνοδεύεται από την κατανόηση των ευθυνών του καθενός από εμάς και κυρίως αν δεν συνοδεύεται από την δική μας συμβολή στη συλλογική δράση του Τομέα και του Κόμματος, ώστε να αντιστοιχηθεί η λειτουργία και δράση του με τις απαιτήσεις της εποχής; Συμβάλλουμε άραγε, όσο απαιτείται, στη βελτίωση της ικανότητας του Κόμματος να επιτελέσει τον ρόλο του, αυτόν την πρωτοπόρας δύναμης της εργατικής τάξης, με στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού;

Με απασχόλησε το πώς εμείς, ως μέλη του Κόμματος, ατομικά και συλλογικά, θα μπορέσουμε να συμβάλλουμε στη βελτίωση της λειτουργίας του και να δούμε και πρακτικά το ενιαίο καθήκον της οργανωτικής αλλά και ιδεολογικής ισχυροποίησής του, ώστε η εκφρασμένη συμφωνία με τη στρατηγική του Κόμματος να αποτυπωθεί πιο συγκεκριμένα και κυρίως πιο αποτελεσματικά. Στόχος θα πρέπει να είναι να ανεβάσουμε το επίπεδο στην προσφορά και τη δράση μας, όχι συγκρίνοντας τους εαυτούς μας με παλιότερα, αλλά αντιλαμβανόμενοι τις ανάγκες της εποχής. Θα πρέπει να μας απασχολήσει τι σημαίνουν τα καθήκοντα που μπαίνουν από τις Θέσεις για μας. Πως ο Τομέας μας θα βελτιώσει τη δράση του, ως φορέας υλοποίησης των αυξημένων καθηκόντων που μπαίνουν αντικειμενικά και αποτυπώνονται και στις Θέσεις.

Είναι δεδομένο ότι ο Τομέας μας στα χρόνια που πέρασαν από το προηγούμενο Συνέδριο έκανε σημαντικά βήματα. Εχουμε καταφέρει σε έναν βαθμό να παρουσιαζόμαστε σαν κομμουνιστές στον χώρο μας, να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε τις δικές μας παρεμβάσεις (π.χ. θεματικές εκδηλώσεις, επεξεργασίες για τις αντιδραστικές αλλαγές και στον χώρο της Δικαιοσύνης, πρωτοβουλία για την ίδρυση σωματείου αυτοαπασχολουμένων δικηγόρων κ.α.).

Ασφαλώς κάθε συζήτηση, κάθε επαφή με τους δικηγόρους που μας ενδιαφέρουν κοινωνικοταξικά πρέπει, μαζί με τα καθημερινά προβλήματα, τόσο στη δουλειά όσο και στην προσωπική και οικογενειακή ζωή τους (ακρίβεια, φορολογική αφαίμαξη, υγεία, παιδεία, ασφάλιση), να βαθαίνει και να αναδεικνύει τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων τους, τον χαρακτήρα του αστικού κράτους, την ταξική διαστρωμάτωση των δικηγόρων, την ανάγκη να διαχωριστούμε από τους μεγαλοδικηγόρους και τις δικηγορικές εταιρείες που είναι εκμεταλλευτές άλλων μισθωτών δικηγόρων. Εχουμε καταφέρει - και αυτό είναι σημαντικό - να «καταγράψουμε» στη συνείδηση ενός τμήματος δικηγόρων ότι σήμερα υπάρχει αναγκαιότητα ξεχωριστής συνδικαλιστικής, μαζικής και μαχητικής οργάνωσης των αυτοαπασχολούμενων, που θα εκφράζει τα δικά τους συμφέροντα και θα αποτελεί αγωνιστικό όργανο διεκδίκησης απέναντι στο αστικό κράτος και τους μηχανισμούς του, όπως είναι και η αστική δικαιοσύνη.

Θα πρέπει όμως - και νομίζω ότι έχουμε κάνει βήματα σε αυτό - η προσπάθεια να προσεγγίσουμε αυτούς τους δικηγόρους και να επιδράσουμε στις συνειδήσεις τους να μην σταματά στην καταγραφή των προβλημάτων ή στην καταγγελία των «υπευθύνων». Θα πρέπει να πηγαίνει παραπέρα, να αναδεικνύουμε τη «λύση», εξηγώντας τους ότι η ζωή τους μπορεί να αλλάξει, ότι η επαναστατική ανατροπή είναι μονόδρομος.

Αναγνωρίζοντας ότι αυτό είναι το καθήκον μας - που δεν είναι εύκολο - θα πρέπει η δουλειά μας να πάρει άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Να μην υποχωρούμε μπροστά στην ανωριμότητα, τις συντεχνιακές ή μικροαστικές αντιλήψεις του συνομιλητή μας. Να βελτιωθούμε στο να αξιοποιούμε την ιδεολογική υπεροχή μας, να τον βοηθήσουμε να βγάλει συμπεράσματα μέσα από την καθημερινότητά του σχετικά με το τι σημαίνει «κράτος δικαίου», να αντιληφθεί την ταξικότητα της δικαιοσύνης και του ίδιου του κράτους. Να γίνουμε πιο προωθημένοι στην προσέγγισή μας, να βάζουμε με θάρρος τη δική μας ατζέντα στη συζήτηση, με βάση το Πρόγραμμα του Κόμματος, αναδεικνύοντας την ανωτερότητα της εργατικής εξουσίας, τους ανώτερου τύπου θεσμούς με τους οποίους αυτή θα συγκροτείται, φωτίζοντας με τον τρόπο αυτό και τον ρόλο των σημερινών μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων σε αυτή. Μόνο έτσι θα πείσουμε για την ανάγκη ανατροπής του και κυρίως θα πείσουμε ότι η ανατροπή αυτή δεν θα έρθει χωρίς αλλαγή στον τρόπο σκέψης και χωρίς κινητοποίηση και θυσίες.

Για να το πετύχουμε αυτό θα πρέπει εμείς να γίνουμε καλύτεροι. Θα πρέπει να αφομοιώσουμε καλύτερα το πρόγραμμα του Κόμματος, ώστε να μπορούμε και να το εκλαϊκεύσουμε, θα πρέπει να μπορούμε να μιλήσουμε αποδεικτικά για τις αντιδραστικές αλλαγές στον χώρο της Δικαιοσύνης και τις επιπτώσεις τους στους ίδιους τους αυτοαπασχολούμενους δικηγόρους αλλά και συνολικά στον λαό. Αυτό απαιτεί να εντείνουμε την ιδεολογική προετοιμασία, ατομικά και συλλογικά και να εξοπλιστούμε και σε θέματα ιδεολογικής διαπάλης στον χώρο μας. Θα πρέπει να εντάξουμε τις επιρροές της οργάνωσης στον προγραμματισμό μας, είτε αυτό έχει να κάνει με την συμβολή τους σε δίκες πρωτοπόρων στελεχών του Κόμματος, είτε με τη συμβολή τους σε επεξεργασίες που αφορούν σε αντιδραστικά νομοσχέδια κ.α.

Κυρίως όμως θα πρέπει να αναλογιστούμε ο καθένας μας ξεχωριστά τον βαθμό της στράτευσής μας μπροστά σε αυτά τα καθήκοντα και κυρίως μπροστά σε αυτές τις ανάγκες. Να σταθούμε αυτοκριτικά, σκεπτόμενοι αν η ιδιότητά μας ως μέλη του Κόμματος διατρέχει τη ζωή μας, την καθημερινότητα και το σύνολο των επιλογών μας ή αν αντιμετωπίζεται καμιά φορά ως ένα παράπλευρο καθήκον, στο οποίο υποχωρούμε υπό το βάρος της δύσκολης και απαιτητικής καθημερινότητας που ζούμε.

Σίγουρα, αν το σκεφτούμε τίμια και ειλικρινά θα καταλήξουμε ότι όλοι έχουμε περιθώρια να γίνουμε καλύτεροι. Η επιλογή της στράτευσης στο Κόμμα είναι επιλογή ζωής και ως τέτοια θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε, μόνο έτσι θα συμβάλλουμε και εμείς στο να γίνει πραγματικότητα ο στρατηγικός στόχος μας, η νίκη του σοσιαλισμού-κομμουνισμού.

Οι Θέσεις για το 22ο Συνέδριο του ΚΚΕ είναι το απαύγασμα της συσσωρευμένης εμπειρίας του Κόμματος. Ενός κόμματος που επεξεργάζεται τις θέσεις του και καταγράφει και χρησιμοποιεί την Ιστορία του (και όχι μόνο) για να διδάσκεται και να καταστρώνει την πολιτική του με αντιστοιχία στην κοινωνική πραγματικότητα. Συνεπώς, δεν θα μπορούσα παρά να συμφωνήσω με αυτές. Στο πλαίσιο του Προσυνεδριακού Διαλόγου, όμως, μεταφέρω κάποιες σκέψεις / προβληματισμούς μου σχετικά με το ζήτημα του περιβάλλοντος, όπως αυτό αναπτύσσεται στις σελίδες 118 - 120.

Σε έναν καπιταλιστικό κόσμο που ταλανίζεται από τα περιβαλλοντικά προβλήματα, είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει απολύτως σαφής η σχέση αυτών των προβλημάτων με τον καπιταλιστικό τρόπο οργάνωσης της παραγωγής. Το περιβάλλον μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι εμπόρευμα. Είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης, το οποίο ο καπιταλισμός το βλέπει ως πεδίο συνεχούς άντλησης Ενέργειας και πρώτων υλών. Παράλληλα, το αντιμετωπίζει ως ένα ατελείωτο πεδίο χωρικής εκμετάλλευσης και ως αστείρευτη καταβόθρα αποβλήτων.

Στις συνθήκες που ζούμε, δεν αρκεί να φαίνεται ότι το περιβάλλον είναι μια παράπλευρη απώλεια. Ο ρόλος του είναι πολύ σημαντικός, γιατί αποτελεί το πεδίο με το οποίο ο άνθρωπος αλληλεπιδρά για να κατασκευάσει τις συνθήκες διαβίωσής του, να δομήσει τις κοινωνίες του και να παράγει τα προϊόντα και τα τεχνουργήματά του. Εξαιτίας αυτού του δομικού ρόλου που έχει το περιβάλλον στη σχέση του με τον άνθρωπο και στη συνδιαμόρφωσή του με την ανθρώπινη κοινωνία, οι κοινωνικές σχέσεις που επικρατούν αποτυπώνονται ευθέως στο περιβάλλον και στον τρόπο χρήσης του. Στο καπιταλιστικό παραγωγικό μοντέλο, στο οποίο το κέρδος είναι κινητήριος μοχλός του (σκοπός λειτουργίας του), το περιβάλλον έχει πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς είναι το πεδίο από το οποίο αντλούνται πρώτες ύλες και Ενέργεια σε τέτοιο βαθμό, όσο απαιτεί κάθε φορά το κεφάλαιο για την κερδοφορία του. Και όσο μεγαλύτερη κερδοφορία, τόσο μεγαλύτερη επένδυση κεφαλαίων προς περαιτέρω κερδοφορία, που σημαίνει μεγαλύτερη άντληση πρώτων υλών και Ενέργειας. Αυτό επίσης σημαίνει συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα παραγόμενων αποβλήτων. Ολα τα διαγράμματα των κύριων παραγόντων και πεδίων λειτουργίας του καπιταλιστικού μοντέλου, των τελευταίων εβδομήντα χρόνων, δείχνουν ακριβώς αυτό το πράγμα. Μια τεράστια επιτάχυνση της παραγωγής, της κατανάλωσης, της παραγωγής αποβλήτων και βέβαια της άντλησης πρώτων υλών και Ενέργειας. Οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής αποτυπώνονται πλήρως στον ρυθμό με τον οποίο το περιβάλλον εισέρχεται στις παραγωγικές διαδικασίες, ως δώρα της φύσης κατά Μαρξ, ή ως ελεύθερες εισροές κατά David Harvey, αλλά και ως δέκτης αποβλήτων από τον μεταβολισμό των ανθρώπινων κοινωνιών με το φυσικό περιβάλλον. Ο καπιταλισμός μοιάζει με έναν τεράστιο αποτεφρωτήρα που καίει - μεταβολίζει - καύσιμα και πρώτες ύλες και παράγει καυσαέρια και απόβλητα. Ενας αποτεφρωτήρας που στο πέρασμά του αφήνει πίσω του αποκαΐδια, όπως πολύ έγκαιρα είδε και ο Μαρξ (ο τρίτος τόμος του Κεφαλαίου - και όχι μόνο - έχει πολλές αναφορές στο περιβάλλον και στις συνέπειες του καπιταλισμού σε αυτό). Επομένως, η εκμεταλλευτική διάθεση του καπιταλισμού απέναντι στο περιβάλλον και η παραγωγή περιβαλλοντικών προβλημάτων είναι συγκροτητικές του καπιταλισμού. Τα περιβαλλοντικά προβλήματα δεν είναι παράπλευρες απώλειες της λειτουργίας του. Αντιθέτως, είναι δομικά στοιχεία ενός οικονομικού μοντέλου που στηρίζεται στο κέρδος. Είναι προϋπόθεση για να δουλέψει ο καπιταλισμός σε υψηλούς ρυθμούς κερδοφορίας. Αυτό είναι ένα στοιχείο που έχω την αίσθηση ότι πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα στην πολιτική του Κόμματος. Να φανεί ξεκάθαρα, έντονα και να αποτελέσει τη βάση της κριτικής του Κόμματος στην παρούσα κατάσταση.

Ποια είναι η «άλλη» επιλογή του λαού σε σχέση με το περιβάλλον; Μα βέβαια αυτή που προτείνει το Κόμμα: Ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός. Εδώ έχω και πάλι την αίσθηση ότι πρέπει να γίνει απολύτως σαφές και να αναδειχθεί εντονότερα από το Κόμμα τι σημαίνει αυτό για το περιβάλλον.

Σε ένα οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο στο οποίο το κέρδος δεν υπάρχει ως τοτέμ αλλά αντιθέτως έχει αντικατασταθεί από την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, το περιβάλλον βρίσκεται σε μια σχέση μεταβολικής ισορροπίας με την ανθρώπινη κοινωνία. Η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών αποτελεί κριτήριο για την ορθή λειτουργία του κόσμου που οραματιζόμαστε. Ομως και το περιβάλλον αποτελεί λαϊκή ανάγκη. Το φυσικό περιβάλλον είναι αναγκαίο για την ολοκληρωμένη και ποιοτική διαβίωση του ανθρώπου.

Οι λαϊκές ανάγκες δεν είναι ίδιες στον καπιταλισμό και στον κομμουνισμό. Στον καπιταλισμό ορίζονται από την κερδοφορία της αγοράς και είναι επίπλαστες. Στον σοσιαλισμό και στον κομμουνισμό θα είναι οι πραγματικές ανάγκες που θα αποτελούν προϋπόθεση για την ποιοτική υλική και πνευματική ζωή του ανθρώπου. Οι επίπλαστες ανάγκες του καπιταλισμού δεν θα υπάρχουν στον νέο κόσμο που οραματιζόμαστε και θα μπορεί κάλλιστα με μικρότερη ένταση παραγωγής να ικανοποιείται όλος ο πληθυσμός.

Σε έναν τέτοιο κόσμο, οι πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος δεν θα έρχονται ως εξωτερική ανάγκη ή ως εξωτερική παρέμβαση στην κεντρική πολιτική για να «διορθώσουν» τα κακώς κείμενα. Το περιβάλλον, ως λαϊκή ανάγκη, θα είναι ενταγμένο στην πολιτική που θα ακολουθείται και δεν θα έχει ανάγκη προστασίας. Θα βρίσκεται σε μια σχέση μεταβολικής ισορροπίας με την ανθρώπινη κοινωνία, και αυτό θα είναι αποτέλεσμα μιας πολιτικής που θα έχει ενταγμένο μέσα της το περιβάλλον και όχι σαν πάρεργο ή παράπλευρη απώλεια, όπως οι καπιταλιστικές «πράσινες» πολιτικές, που το κατακερματίζουν και το εμπορευματοποιούν.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σχολιάσω το ζήτημα της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Τα μηνύματα που έρχονται απ' όλες τις πλευρές (και εννοώ επιστημονικά) δεν είναι ενθαρρυντικά. Το επιχείρημα ότι οι επιστήμονες δεν συμφωνούν για την κλιματική αλλαγή, άρα δεν είναι βέβαιο ότι συμβαίνει, δεν είναι ορθό. Καταρχάς, περισσότεροι από το 90% των κλιματολόγων αποδέχονται την κλιματική αλλαγή. Δεύτερον, σε πολλά επιστημονικά θέματα οι επιστήμονες δεν ομονοούν 100%. Και υπάρχουν και πολιτικοί λόγοι πίσω από τις διαφωνίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει η ανθρωπογενής κλιματική κρίση. Οταν διατυπώθηκε η φράση «ο καπιταλιστής θα πουλήσει ακόμα και το σκοινί που θα τον κρεμάσουν», αυτό ακριβώς εννοούσαν: Οτι η αστική τάξη θα βλέπει το κακό να έρχεται αλλά θα κερδοφορεί και μέσα από αυτό. Εχω λοιπόν τη σκέψη ότι έστω και στο πλαίσιο της πρόληψης, το Κόμμα θα μπορούσε να πάρει θέση. Γιατί το μοναδικό, αξιόπιστο και εφαρμόσιμο plan B που διαθέτουμε είναι το δικό μας. Και πλανήτη Β δεν διαθέτουμε.

Διάβασα τις ευχές του Αυστριακού συντρόφου που δημοσιεύθηκαν στον προσυνεδριακό διάλογο. Γράφει ο σύντροφος μεταξύ των άλλων («Ρ» 7/11/25 σελ. 8):

«ΚΑΘΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ! Είμαι μέλος της ΚΕ του Εργατικού Κόμματος Αυστρίας, αλλά δεν γράφω επίσημα. Αφού διάβασα τις Θέσεις της Κεντρικής Επιτροπής, μου έκανε εντύπωση το πόσο μεγάλες είναι οι προσδοκίες που έχετε από τα μέλη και τα στελέχη του Κόμματος. Αυτές οι προσδοκίες ή απαιτήσεις δεν είναι εφικτές στο κόμμα μας».

Ασφαλώς κανένας σκοπός σχολιασμού ή κρίσης των γραφόμενων από τον σύντροφο. Σκέψεις όμως και συναίσθημα υπερηφάνειας για το Κόμμα μας. Εικόνες περνούν μπροστά, όχι μόνο προσφιλών ή μακρύτερων προσώπων που έδωσαν τη ζωή τους τα 108 χρόνια που πέρασαν για την υπόθεσή μας, ή όχι μόνο για την ηρωική 3η Μεραρχία, ή για τη μάχη της Κοκκινιάς, ή για το Λαζαρέτο, ή το Μακρονήσι, ή τη Γυάρο.

Το τεράστιο μελετητικό έργο του Κόμματος τα τελευταία 35 χρόνια ιδίως, χαλυβδώνει τους δεκάδες χιλιάδες κομμουνιστές σήμερα στη δράση τους, σε συνθήκες μη επαναστατικής κατάστασης, να δίνουν την καθημερινή μάχη με αυτοθυσία, με την επιμονή και υπομονή που απαιτεί ο επί δεκαετίες τώρα αγώνας, σφυρηλατείται ο χαρακτήρας και η προσωπικότητα της κομμουνίστριας και του κομμουνιστή της εποχής μας.

Γίνεται ακόμα φανερό ότι η ευθύνη μας να ανταποκριθούμε στα καθήκοντα που διατυπώνονται στις Θέσεις του 22ου Συνεδρίου μας, με τις οποίες συμφωνώ και που σε μεγάλο βαθμό εξειδικεύουν τις αποφάσεις του 21ου, δεν αφορά μόνο την χώρα μας. Την επιτυχία του Συνεδρίου μας, της προσπάθειας που κάνουμε στην Ελλάδα, προσδοκούν χιλιάδες κομμουνιστές και αγωνιστές στην Ευρώπη, στον κόσμο. Δεν λησμονούμε ότι κάθε επιτυχία μας, ή κάθε παραπάτημά μας, μπορεί να επηρεάζει και επιδρά στους κομμουνιστές των άλλων χωρών, στα κόμματα που είτε είναι σταθερά ταξικά προσανατολισμένα, είτε αναζητούν ακόμα τα πατήματά τους.

Είναι γνωστό ότι το κεντρικό μας σχέδιο υπάρχει, σαφές και σε αρκετές πλευρές αναλυτικό, στο Πρόγραμμα του Κόμματος που διατυπώθηκε στο 19ο Συνέδριό μας. Η καθημερινότητα όμως, η εξειδίκευση απαιτεί σχέδιο τοπικό, δεμένο με το Πρόγραμμά μας στην ανάπτυξη της δράσης μας, έτσι ώστε να ανταποκρινόμαστε στην ανάγκη της απαιτητικότητας των σημερινών συνθηκών. Αναγκαστικά προβάλλει ο σχεδιασμός μας σε πόλεις και χωριά της υπαίθρου να ανοίξει όλη την βεντάλια των θεμάτων που βάζει σήμερα το Κόμμα. Χωρίς υποκειμενισμούς για το τι είναι μπορετό, οι δυνάμεις μας μικρές ή αδύναμες, με την κατάλληλη σύμφωνα με τις πραγματικές δυνατότητες διάταξη στελεχών. Δίχως μονομέρειες στη σκέψη μας ότι τώρα δεν είναι της παρούσης να ασχοληθούμε με όλα τα πράγματα, προέχει αυτό ή το άλλο, συνήθως καθήκοντα της στιγμής ή κάτι σύμφωνα με την «κύρια» χρέωση που μπορεί να υπάρχει. Ξεφεύγοντας από τον στενό περίγυρο, απευθυνόμενοι θαρρετά, ας επιτρέψουμε να μας εκπλήξει ευχάριστα η ευρύτερη επιρροή του Κόμματος, όπως πιο πρόσφατα συνέβη με τη διακίνηση των Θέσεων που εξαπλασίασε τον συνήθη αριθμό διακίνησης φύλλων «Ριζοσπάστη».

Σημαντικός κρίκος στον σχεδιασμό μας είναι τα αποτελέσματα μελετητικής προσπάθειας για τις αλλαγές που πραγματοποιούνται στους αγρότες, μισοπρολετάριοι μισοαγρότες αρκετοί από αυτούς πια, και πώς επιδρούν τα ποσοτικά στοιχεία στο ποιοτικό επίπεδο διαμόρφωσης της συνείδησης, ώστε να έχουμε τον κατάλληλο σχεδιασμό στην παρέμβασή μας. Χρήσιμη μπορεί να αποδειχθεί η βοήθεια ενθαρρυμένων μελετητικών αντίστοιχων εργασιών, σε μεταπτυχιακά τμήματα των πανεπιστημίων της υπαίθρου.

Κρίσιμο ζήτημα ο σχεδιασμός μας σε χώρους δουλειάς της επαρχίας με πολλούς εργαζόμενους ξεπερνώντας τις δυσκολίες της εκτατικής διάσπασης, τομείς δουλειάς στους οποίους σημειώνεται μακρόχρονη και μεγάλη καθυστέρηση, και η κρισιμότητα της παρέμβασής μας έγκειται εκτός των άλλων στην επιρροή που ασκούν λόγω του επαγγέλματός τους στις συνειδήσεις πλατιών μαζών. Σε τομείς όπως της εκπαίδευσης τόσο στους εργαζόμενους και στα συνδικαλιστικά τους όργανα, όπως και στους γονείς και τα όργανα του γονεϊκού κινήματος, των αυτοαπασχολουμένων επιστημόνων και στην εστίαση, χρειάζεται χωρίς άλλη καθυστέρηση να σχεδιαστεί η οργανωμένη παρέμβασή μας. Εχοντας ταυτόχρονα την γνώση και την βαθιά πεποίθηση ότι μόνο με όρους μαζικού κινήματος μπορούν να αναπτυχθούν στεριωμένα το κίνημα των γυναικών και το φιλειρηνικό κίνημα.

Με την συλλογική κομματική εμπειρία και την νεανική ορμή του υπερεκατονταετούς μας Κόμματος, τηρούμε τις αρχές λειτουργίας και τους κανόνες κομματικής καθοδήγησης, σαν όρο για την υλοποίηση με αποφασιστικότητα των αποφάσεων του 22ου Συνεδρίου μας. Επιμένοντας στο ξεπέρασμα των κάθε είδους δυσκολιών, με την πεποίθηση ότι η γνώση των θέσεών μας, ο εξοπλισμός με τις αρχές της κοσμοθεωρίας μας, ο ενστερνισμός των αποφάσεών μας, συμβάλλει αποφασιστικά στο φρενάρισμα της ατομικής δράσης, συμβάλλει στην αποτίναξη κάθε συστολής.

Με βάση τις Θέσεις της ΚΕ, τις αποφάσεις που θα πάρουμε στο Συνέδριο και ίσως και με τη συμβολή κάποιων εκ των ανωτέρω, μπορούμε να σφίξουμε το χέρι του Αυστριακού μας συντρόφου, των συντρόφων όπου Γης, ευχαριστώντας τους για τις ευχές τους και το ενδιαφέρον τους και να τους διαβεβαιώσουμε. ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΟΥΜΕ!

Υποδεχόμαστε το 22ο Συνέδριο του Κόμματός μας με υπερηφάνεια, αισιοδοξία και ελπίδα για το δίκιο μας.

Κόμμα, καθοδηγητή του λαού, στο σήμερα, στο αύριο, για τον Σοσιαλισμό.

Προετοιμαζόμαστε από σήμερα, γιατί γνωρίζουμε ότι τίποτε δεν μένει ακίνητο.

Από το γεγονός ότι το ΚΚΕ βάδισε μέσα σε φωτιά και σίδερο ανοίγουμε πλατιά συζήτηση με όλους, ξεκινώντας από την προσυνεδριακή διαδικασία, ώστε να γίνουμε ικανότεροι.

Το ΚΚΕ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης, οργανωτής, ψυχή της Αντίστασης στον φασισμό, στους ντόπιους συνεργάτες του, υλοποίησε το ταξικό του καθήκον στην πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό.

Στο 21ο Συνέδριο έβαζε επιτακτικά την ανασύνταξη του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος.

Η κριτική που κάνουν οι Θέσεις της ΚΕ, ότι η δημιουργία νέων σωματείων και συνδικάτων είναι αργή και στη συμμετοχή των εργαζομένων υπήρχε πτώση, είναι σωστή. Αλλά στα τέσσερα χρόνια από το 21ο Συνέδριο βλέπουμε άνοδο σε Σωματεία, Συνδικάτα, Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα, και αυτό μας κάνει αισιόδοξους ότι το Κόμμα καλά βαδίζει. Ο ενθουσιασμός αυτός για τα αποτελέσματα αυτά να λειτουργήσει με ακόμα μεγαλύτερη άνοδο, με πείσμα, με ταξικό μίσος ενάντια στους δυνάστες που θέλουν είλωτες αντί για εργάτες.

Οι κηφήνες ν' ανησυχούν για την άνοδο της εργατικής τάξης.

Η σοσιαλδημοκρατία έχει ακόμα δύναμη σε τμήματα της εργατικής τάξης, παρ' όλα τα πλήγματα που είχε.

Το ΚΚΕ αποκαλύπτει τον ύπουλο ρόλο της, προειδοποιεί στους εργαζόμενους για την υπόκλιση στο σύστημα με κριτική στο ΚΚΕ. Εγκαλούν το ΚΚΕ, που υπερασπίζεται σθεναρά τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στη Σοβιετική Ενωση, αυτοί οι οπορτουνιστές που βοήθησαν την κυβερνητική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, βγάζουν τα απωθημένα τους ενόψει του Συνεδρίου. Τους προσπερνάμε, όπως πάντα έκαναν οι κομουνιστές! Η κυβέρνηση πάνω στον πανικό της κάθε μέρα φέρνει τροπολογίες στη Βουλή για να καθυποτάξει τον λαό!

Στην αντίπερα όχθη ο λαός που δίνει τη μάχη με το ΚΚΕ στην πρώτη γραμμή.

Το κύρος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας παγκοσμίως μας κάνει να νιώθουμε υπερηφάνεια, σιγουριά για το μέλλον μας. Από την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Δράσης: «Σήμερα όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτες Γερμανία, Βρετανία, Γαλλία, επιταχύνουν την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών». Σε έκθεση προς τη νεολαία λένε: «Δεν τίθεται θέμα αν θα πολεμήσει, αλλά για ποιο μέλλον θα το κάνει, και αν δεν πειστεί να πολεμήσει θα πρέπει να το επιβάλουμε».

Η εργατική τάξη, οι λαοί πρέπει να αντισταθούν σθεναρά στις θυσίες που ζητούν. Από αυτόν τον στόχο κρίνεται η ζωή μας.

Με την έναρξη της Οικονομικής Εξόρμησης για το 22ο Συνέδριο, απευθυνόμαστε σε όλους, συζητάμε, ζητάμε τη γνώμη τους για τις Θέσεις της ΚΕ, να ενισχυθεί και οικονομικά και να δυναμώσει ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.

Μαζί με τον «Ριζοσπάστη», αναντικατάστατο σε όλη την πορεία του Κόμματος, τον διαβάζουμε για να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε, μιας και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης απαξιούν να ενημερώσουν τον λαό, γιατί έτσι τους βολεύει.

Με την ευχή και την ελπίδα για δυνατό ΚΚΕ.