«Κύριε πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, δυστυχώς ή ευτυχώς - όπως το πάρει κανείς - εμείς δεν μπορούμε να δηλώσουμε στην κυβέρνηση ότι θα ασκήσουμε πίεση ούτως ώστε να πραγματοποιήσει τα θετικά που υπόσχεται, γιατί δε βρίσκουμε καμία θετική ουσιαστική υπόσχεση προς το λαό ή να την πιέσουμε να πάρει σωστές επιλογές. Διαφωνούμε ριζικά σε όλη την προγραμματική κατεύθυνση της κυβέρνησης και δε διαφωνούμε στενά με τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού.

Η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν είναι εντελώς καινούρια ούτε προήλθε από παρθενογένεση, αλλά είναι συνέχεια των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ που γνωρίσαμε και αν θέλετε συνέχεια και της αξιωματικής αντιπολίτευσης που γνωρίσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Για μας οπωσδήποτε υπάρχει μία νέα σελίδα, άλλαξε η κυβέρνηση, αλλά νέα σελίδα σε αλλαγή πολιτικής δυστυχώς θα λέγαμε ότι δεν υπάρχει. Από αυτήν την άποψη η κύρια κατεύθυνση η δική μας είναι στο μέτρο των δυνατοτήτων μας - και εμείς πιστεύουμε ότι θα τις αυξήσουμε αυτές τις δυνατότητες - να συμβάλουμε να ασκηθεί από το λαό πίεση, ούτως ώστε να μην εφαρμοστούν οι προγραμματικές διακηρύξεις της κυβέρνησης και οι πιο αναλυτικές επιλογές της που σαφώς δε συμπεριελήφθησαν στις προγραμματικές διακηρύξεις.

Η εντύπωση που τουλάχιστον μου δημιουργήθηκε ακούγοντας τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού είναι η εξής: Απευθύνεται επισήμως και πολύ καθαρά σε ένα μεγάλο μέρος των λαϊκών στρωμάτων, γνωρίζοντας δύο πράγματα τα οποία είναι αλήθεια: Πρώτον, ότι ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων και του ΠΑΣΟΚ, χώρια των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας, ψήφισε έχοντας αναιμικές ελπίδες απέναντι στο ΠΑΣΟΚ ότι θα κάνει κάτι καλύτερο. Και αυτό έτσι είναι, ισχύει δυστυχώς! Απευθύνεται επίσης σ' ένα σημαντικό μέρος των λαϊκών στρωμάτων.

Ξέρει πολύ καλά η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - γιατί επικοινωνεί καλά - ότι ο λαός εδώ και χρόνια έχει αποκτήσει μειωμένες απαιτήσεις απέναντι στην εκάστοτε κυβέρνηση. Απέναντι λοιπόν σε αναιμικές ελπίδες και απέναντι σε μειωμένες απαιτήσεις μπορεί πολύ εύκολα ένα κόμμα που ήλθε στην κυβέρνηση, αφού ήταν κάποια χρόνια στην αξιωματική αντιπολίτευση, να χειριστεί δύο πράγματα εναλλάξ: Το εμπόριο φόβου και το εμπόριο ελπίδων. Το μεν εμπόριο ελπίδων φαίνεται να κυριαρχεί στις προγραμματικές διακηρύξεις - αναιμικών ελπίδων και ψεύτικων ελπίδων λέμε εμείς - αλλά και το εμπόριο φόβου κομψά υπάρχει. Πρέπει να σας πω ότι αυτό είναι και το ανατριχιαστικό, το εμπόριο φόβου και το εμπόριο ελπίδων.

Ο κύριος πρωθυπουργός καταρχήν δε δέχεται ότι υπάρχει οικονομική καπιταλιστική κρίση, ή μάλλον δε νομίζω ότι δεν το δέχεται. Δε θέλει να το παραδεχθεί γιατί αν το παραδεχθεί, τότε αυτό σημαίνει ότι πέφτει σαν "χάρτινος πύργος" όλη η αντιπολίτευση που έκανε στη Νέα Δημοκρατία τόσα χρόνια, ότι η Νέα Δημοκρατία είχε μία πολιτική παροχών στους "ημέτερους". Κάθε άλλο. Οι "ημέτεροι" της Νέας Δημοκρατίας δεν ήταν τρεις - τέσσερις επιχειρηματίες, όπως σκοπίμως λέγατε εσείς ή όπως σκοπίμως έλεγε η Νέα Δημοκρατία όταν ήταν αξιωματική αντιπολίτευση, όταν μιλούσε για τον εθνικό κατασκευαστή και τον εθνικό προμηθευτή, με τους οποίους βεβαίως και η ίδια συνεργάστηκε, όπως ήταν επόμενο. Οι "ημέτεροι" είναι μία ολόκληρη τάξη, είναι το σύνολο των επιχειρηματιών, ανεξαρτήτως αν υπάρχουν φιλικές ή προσωπικές διασυνδέσεις περισσότερο ή λιγότερο με έναν ή δύο επιχειρηματίες.

Από τη στιγμή λοιπόν που θεωρείτε ότι η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας ήταν αντιδραστική - και όντως ήταν κατά τη δική μας γνώμη - μόνο γιατί έκανε σπατάλη, κομματοκρατία, ρουσφετολογία κλπ., αυτό οδηγεί στο εξής πράγμα. Οχι μόνο το πιστεύουμε, αλλά είμαστε απολύτως βέβαιοι και άλλωστε αυτό λέγεται στις προγραμματικές δηλώσεις. Είτε λέγεται, είτε κρύβεται ηθελημένα. Θα συνεχίσετε την ίδια πολιτική που όξυνε την οικονομική κρίση. Θα μου πείτε: "Μα, αυτή η πολιτική ακολουθείται σ' όλη την Ευρώπη". Βεβαίως ακολουθείται σ' όλη την Ευρώπη, αλλά αυτός δεν είναι λόγος να την αποδεχθούμε εμείς. Δεν υπάρχει ούτε νεοδημοκρατική, ούτε πασοκική πρωτοτυπία.

Πάντως την οικονομική καπιταλιστική κρίση δεν τη δέχεστε. Μ' αυτή την έννοια μπορείτε να κάνετε εμπόριο εύκολων ελπίδων. Παραδείγματος χάρη, δώσατε πολύ μεγάλο βάρος σε ορισμένους εκσυγχρονισμούς ότι τάχα αυτοί θα εξοικονομήσουν χρήματα. Και αν ακόμη εξοικονομήσουν χρήματα - και δεν το απορρίπτω, η περιστολή ορισμένης κρατικής σπατάλης μπορεί να γίνει - όμως αυτό δεν έχει καμία σχέση με την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, των ανθρώπινων αναγκών.

Θα αναφέρω ορισμένα πιο συγκεκριμένα παραδείγματα που μπορεί να θεωρηθούν επιμέρους, αλλά είναι χαρακτηριστικά. Λέτε παραδείγματος χάρη: "Θα ακολουθήσουμε μία πολιτική όπου το νέο ζευγάρι θα κάνει όσα παιδιά θέλει". Πού είναι το αντίκρισμα; Τι είπατε; Θα διπλασιάσετε τους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς. Ξέρετε ότι για να πάει ο γονιός το παιδί του στον παιδικό σταθμό και διπλάσιους και τριπλάσιους παιδικούς σταθμούς να κάνετε, πληρώνει και εκατόν πενήντα και διακόσια ευρώ, για να μην πούμε ότι έχουμε μία φθίνουσα πορεία της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Με την αποκέντρωση που θα κάνετε θα γίνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι για να αποφασίσει ένα ζευγάρι να κάνει όσα παιδιά θέλει, πρέπει να έχει σταθερή δουλειά όχι σήμερα, αλλά και αύριο και με προοπτική. Πρέπει να έχει υψηλούς μισθούς, πρέπει να έχει δωρεάν Παιδεία και Υγεία, πρέπει μια σειρά από άλλα πράγματα. Μα, όλα αυτά που λέτε στο πρόγραμμά σας, δεν απαντούν ούτε στον τίτλο που βάζετε.

Θα αναφέρω και ένα άλλο παράδειγμα επειδή πολλά λέγονται για την κοινωνική προστασία. Σε μία Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποφασίστηκε η αύξηση της άδειας μητρότητας και της άδειας λοχείας. Στην επόμενη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έγινε στις 17 και 18 Ιουνίου, αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, έφυγε ο τίτλος "άδειες μητρότητας" και έγινε "γονική άδεια". Είμαστε εμείς αντίθετοι στο να υπάρχει η έννοια "γονική άδεια"; Βεβαίως και όχι, γιατί στο μεγάλωμα των παιδιών συμμετέχουν και οι δύο γονείς και όχι μόνο η γυναίκα. Αλλο πράγμα, όμως, είναι η άδεια μητρότητας και λοχείας για έξι μήνες κι ένα χρόνο μετά τη γέννα, παίρνοντας υπόψη και την κατάσταση στην Ελλάδα, τις διαμορφωμένες καταστάσεις, αλλά και την ιδιαίτερη συμβολή που έχουν οι μητέρες στην ανάπτυξη του παιδιού.

Ποιο είναι το επιχείρημα; Το επιχείρημα δεν είναι η ισότητα κλπ. και το χτύπημα των πολιτιστικών αναχρονιστικών αντιλήψεων. Διότι λέει, αν την άδεια την έχει μόνο η μητέρα, θα γίνει ασύμφορη για την εργοδοσία. Ομολογείται, δηλαδή, από την Ευρωπαϊκή Ενωση ότι η μητρότητα ή, αν θέλετε, το δημογραφικό πρόβλημα που έχει όλη η Ευρώπη, εάν συνοδευτεί με μέτρα προστατευτικά, κάνει ασύμφορη τη γυναίκα για την εργοδοσία, άρα να μοιραστεί και ο άντρας, ο οποίος τελικά και αυτός θα γίνει ασύμφορος για την εργοδοσία όταν θα λέει, ξέρετε θα κάνω εγώ χρήση της γονικής άδειας. Ελπίζω να μην κάνει χρήση της άδειας λοχείας και θηλασμού, γιατί δεν μπορεί να το κάνει ο άντρας!

Αυτά δεν είναι λεπτομέρειες και επιμέρους σε σχέση με όλες αυτές τις μεγαλοστομίες που ακούμε από τις 4 Οκτώβρη και μετά, για να μην πω τις μεγαλοστομίες που ακούσαμε και πιο πριν. Το κρέας βαφτίζεται κυριολεκτικά ψάρι. Ακούμε για το δίκτυ κοινωνικής προστασίας σε δημοτικό επίπεδο, το οποίο ξέρουμε ότι είναι τοπικοί και ιδιωτικοί πόροι. Εμείς θα λέγαμε, ιδιωτικοί και ιδιωτικοί πόροι. Αυτό είναι δίκτυ κοινωνικής προστασίας; Αυτό είναι άνοιγμα της πόρτας σε ακόμα μεγαλύτερη εμπορευματοποίηση.

Κύριε Παπανδρέου, δε μας είπατε τίποτα για το πρόγραμμα Αλμούνια, δηλαδή το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης το οποίο είναι καθαρό τι λέει. Εδώ πρέπει να πείτε, όχι, δεν το εφαρμόζουμε. Η Νέα Δημοκρατία είπε ότι το εφαρμόζει για τους δικούς της λόγους, γιατί ήθελε να το εφαρμόσει. Και πώς να πει ότι δεν το εφάρμοσε, αφού όλα αυτά τα χρόνια το εφάρμοζε; Ξέρουμε πάρα πολύ καλά τι σημαίνει πρόγραμμα Αλμούνια. Αφορά τις εργασιακές σχέσεις, την επέκταση της μερικής απασχόλησης. Αφορά το τελικό γκρέμισμα όποιων κατακτήσεων υπάρχουν στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης σε όλη την Ευρώπη σαν αποτέλεσμα των αλλαγών των εξελίξεων που έφερε η λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Κι εδώ απελευθερώνονται τα πάντα. Και τα όρια απολύσεων κλπ., κλπ.

Μιλάτε για ταπεινωτικά stage στο Δημόσιο. Με συγχωρείτε, δεν είναι ταπεινωτικά τα stage στον ιδιωτικό τομέα; Και να σας πω και κάτι; Είναι ακόμα πιο ταπεινωτικά. Στο Δημόσιο είχες τα "γαλάζια" και "πράσινα" παιδιά. Να σας πω, όμως, κάτι: Είτε "γαλάζια" είτε "πράσινα", ήταν παιδιά που είχαν ανάγκη να δουλέψουν, αν και δεν είναι και της πιο φτωχολογιάς αυτά που περνάνε στα stage. Υπάρχουν για τη φτωχολογιά χειρότερα stage. Υπάρχει η μαθητεία, υπάρχουν πολύ χειρότερα. Τα stage ήταν από ένα επίπεδο και πάνω. Ηθελαν κι ένα ορισμένο μορφωτικό επίπεδο. Εν πάση περιπτώσει. Αυτά τι είναι δηλαδή; Τι αλλαγές είναι;

Σε αυτά, λοιπόν, πρέπει να πάρετε θέση, αν, δηλαδή, τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα τις εφαρμόσετε. Και μη μου πείτε ότι θα διαπραγματευτείτε. Αυτές είναι αδιαπραγμάτευτες. 'Η τις εφαρμόζεις ή αρνείσαι. Μέσα στο πρόγραμμά σας, όμως, αρνείστε. Παραδείγματος χάρη, υπάρχει πρόγραμμα νέων ιδιωτικοποιήσεων. Σαφής η Ευρωπαϊκή Ενωση, σαφείς κι εσείς όταν ήσασταν αντιπολίτευση. Δεν είπατε τίποτα γι' αυτά. Επειδή λέτε, δηλαδή, ότι θα μεριμνήσει το κράτος να υπάρχει κρατική παρέμβαση; Τι θα γίνει, αν θέλετε, με τις ιδιωτικοποιήσεις που είχε δρομολογήσει η Νέα Δημοκρατία; Υπάρχουν "γαλάζιες" και "πράσινες" ιδιωτικοποιήσεις;

Φυσικά, κοιτάξτε να δείτε: Ελιγμοί μπορεί να γίνουν. Κι εσείς ως κόμμα έχετε αποδείξει ότι μπορείτε να κάνετε περισσότερους ελιγμούς στα πλαίσια της ίδιας πολιτικής από τη Νέα Δημοκρατία. Εμάς, όμως, δεν μας απασχολούν οι ελιγμοί της Νέας Δημοκρατίας. Σας παρέδωσε νέες ιδιωτικοποιήσεις, τις αποδέχεστε και θα τις συνεχίσετε. Και, βεβαίως, μην πείτε για το τι γίνεται στο λιμάνι με την COSCO και για τη συμφωνία που πετύχατε τώρα - εκβιάσατε τους εργαζόμενους κι, άλλωστε, ελέγχετε την κατάσταση μια χαρά και στις ομοσπονδίες - για 15ήμερη αναστολή των κινητοποιήσεων και τάχα να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις από την αρχή.

Κατ' αρχήν, να το ξεκαθαρίσουμε: Εμείς είμαστε αντίθετοι με την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών. Και σας θυμίζω το εξής πράγμα: Εσείς, όταν ήσασταν παλιά κυβέρνηση, τα δώδεκα λιμάνια στρατηγικής σημασίας τα μετατρέψατε σε ανώνυμες εταιρείες και ξεκινήσατε την ιδιωτικοποίηση του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Αλλο τι προχώρησε, τι έγινε κλπ. Η Νέα Δημοκρατία, ασθμαίνως βεβαίως, έκλεισε τη συμφωνία με την COSCO.

Και μέσα στη συμφωνία με την COSCO υπάρχει και το εξής πράγμα, το οποίο πιστεύω ότι θα χρησιμοποιήσετε τώρα για να "μακιγιάρετε" την υπόθεση και να πείτε ότι βελτιώσατε τη συμφωνία. Στη συμφωνία με την COSCO προστίθεται να ιδρυθούν μέσα στο λιμάνι κινεζικές βιομηχανικές εταιρείες προστιθέμενης αξίας. Και το "προστιθέμενης αξίας" είναι βιομηχανικές, δεν είναι εμπορικές. Και ποιος μας λέει ότι κάτω από το τραπέζι δε θα δώσετε τη δυνατότητα στους Κινέζους να παράγουν κινέζικα προϊόντα αφορολόγητα στο λιμάνι, δε θα δώσετε καινούριες φοροαπαλλαγές και την Προβλήτα 1 και μετά θα μας πείτε ότι εξασφαλίσατε τη δημόσια παρέμβαση - μία δημόσια ετικέτα θα είναι;

Και αφού δώσετε όλα αυτά στους Κινέζους, θα κρατήσουν για ένα χρόνο τους εργαζόμενους, θα κάτσουν να υπολογίσουν πότε παίρνουν σύνταξη, γιατί οι περισσότεροι είναι μεγάλοι στην ηλικία, και σιγά - σιγά άντε να κάνουν πρόωρη συνταξιοδότηση. Αλλά οι εργασιακές σχέσεις που τελικά θα επικρατήσουν, θα είναι ευρωπαϊκοκινέζικες εργασιακές σχέσεις, οι χειρότερες που υπάρχουν.

Και το κυριότερο, πέρα από τις εργασιακές σχέσεις που σαφώς μας ενδιαφέρουν, είναι ότι μας ενδιαφέρει το ιδιοκτησιακό καθεστώς στο λιμάνι. Ελεγε η Νέα Δημοκρατία: "Μία συμφωνία έκανα. Παραχώρησα τη χρήση του λιμανιού". Τριάντα, σαράντα, πενήντα χρόνια οι Κινέζοι θα είναι στο λιμάνι. Θα το παραδώσουν. Αφού θα πάρουν την τεχνογνωσία, αφού θα το χρησιμοποιήσουν, θα το παραδώσουν. Αλλωστε, οι Κινέζοι γιατί να μην πάρουν ένα λιμάνι για τριάντα χρόνια και σαράντα, όταν οι ίδιοι ξεκίνησαν την ιδιωτικοποίηση, δίνοντας για ενενήντα εννέα χρόνια λιμάνια και τα πάντα στην Κίνα; Τους πειράζουν να τα πάρουν για τριάντα, σαράντα χρόνια; Αλλωστε, δε θέλουν. Για λιγότερα τα θέλουν.

Δεύτερο ζήτημα. Ενώ λέτε, λέτε, λέτε για μία σειρά πράγματα, υπάρχει μία φράση στις προγραμματικές δηλώσεις "εθνική ανεξαρτησία", κάτι τέτοιο. Εμείς θα βάλουμε συγκεκριμένα ζητήματα. Τα βάλαμε και προεκλογικά και στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και σε εσάς, που προβλέπαμε ότι θα είστε κυβέρνηση. Κατ' αρχήν το πρόβλημα στο Αιγαίο δεν είναι ένα απλό πρόβλημα σήμερα. Δεν είναι ο παραδοσιακός τουρκικός σοβινισμός, το βαθύ κράτος - τι βαθύ, τι επιφανειακό, ενιαία είναι η πολιτική της Τουρκίας στο σύγχρονο κόσμο, αλλά εν πάση περιπτώσει. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι όλες αυτές οι παραβιάσεις δε γίνονται απλώς γιατί θέλει η ηγεσία της Τουρκίας να συμπεριλάβει στα σύνορά της τις γκρίζες ζώνες. Και ούτε η Νέα Δημοκρατία έκανε κριτική σε αυτό όταν ήταν κυβέρνηση ούτε εσείς.

Ολόκληρο υπουργικό συμβούλιο της Τουρκίας έχει αποφασίσει ότι θα κάνει έρευνα στα χωρικά ύδατα του Αιγαίου για κοιτάσματα πετρελαίου που διαπιστωμένα υπάρχουν, πολύ περισσότερα από ό,τι γνωρίζαμε ή προβλέπαμε παλαιά και έξω από τα χωρικά της ύδατα. Και μάλιστα επεκτείνει την έρευνα για τα κοιτάσματα πετρελαίου στην Κύπρο. Εδώ έκανε ολόκληρη φασαρία εναντίον της Κύπρου γιατί συμφώνησε με τη Ρωσία για την άντληση πετρελαίων στα κυπριακά χωρικά ύδατα και φθάνει μέχρι την Αίγυπτο. Γι' αυτό που έχει αποφασίσει το υπουργικό συμβούλιο της Τουρκίας και όχι το βαθύ, βαθύ κράτος που δεν το ξέρουμε, κανένα σχόλιο. Δεν έπρεπε αυτά να μπουν στις προγραμματικές δηλώσεις;

Και έχουμε μία πλούσια πείρα από τα γεγονότα των Ιμίων, πού οδηγεί ο δρόμος κυβερνητικών επιλογών, στην εδραίωση και επέκταση γκρίζων ζωνών. Εκεί έγινε νομιμοποίηση των γκρίζων ζωνών. Υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα. Και να σας πω κάτι; Βεβαίως προβληματίζει γιατί βγήκε αυτό το βιβλίο των Ιγνατίου - Ελλις και ποιο σκοπό έχει. Από τη μια πλευρά αδειάζει την κυβέρνηση Σημίτη, της οποίας ήσασταν υπουργός. Θα μου πείτε: "Ολα όσα λένε ισχύουν;". Εγώ δεν άκουσα κανένα σχόλιο και εδώ υπάρχουν έγγραφα επίσημα. Και εμείς ρωτάμε: Οι συνομιλίες του τότε υπουργού Εξωτερικών Πάγκαλου με τους Γουόρεν Κρίστοφερ και Χόλμπρουκ εκείνη την περίοδο που αναφέρεται, ισχύουν ή δεν ισχύουν; Μακάρι να μην ισχύουν, λέμε εμείς. Εγινε πρόταση από την αμερικάνικη πλευρά για την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου; Τι έγινε; Εμείς θέλουμε απάντηση.

Θα μου πείτε "ένα βιβλίο κυκλοφόρησε". Ναι, με συγχωρείτε, αλλά εδώ στην Ελλάδα έχουμε και μία παράδοση. Βγαίνει μία φυλλάδα της παράγκας, γράφει στα ψιλά γράμματα κάτι για το ΚΚΕ ανεπιβεβαίωτο και γίνεται κύριο θέμα σε όλα τα Μέσα Ενημέρωσης και μας καλείτε να απολογηθούμε για τα ψιλά που έγραψε μία εφημερίδα, μία φυλλάδα κυριολεκτικά κίτρινη τρίτης κατηγορίας, η γνωστή εφημερίδα της παράγκας. Και όταν βγαίνει ένα βιβλίο αρμοδίων, γνωστών δημοσιογράφων, σε μεγάλα κανάλια και παρουσιάζονται ντοκουμέντα, εκεί σιγή. Και η Νέα Δημοκρατία δε λέει κουβέντα και τα άλλα κόμματα δε λένε κουβέντα. Πού πάει το πράγμα;

Δε μας διαφεύγει καθόλου το γεγονός ότι γίνεται προσπάθεια να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό στη Βουλγαρία και στην Ιταλία. Και ας μην πούμε τώρα ότι τους πείραξαν οι ιδιομορφίες της σεξουαλικής ζωής του Μπερλουσκόνι. Εχουν γίνει χειρότερα στην Ιταλία, στη Γαλλία και αλλού. Εάν θέλετε, και κάποια άλλα ζήσαμε και στην Ελλάδα. Ολα αυτά έχουν σχέση με τη μεταφορά φυσικού αερίου και το ποιες χώρες θα αναμειχθούν, σε ποια εδάφη θα περάσει η τροφοδοσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εδώ δεν ακούμε τίποτε. Ολα είναι γενικά και αφηρημένα. Γιατί; Μήπως αυτά θα πρέπει να είναι κρυφά από τη Βουλή;

Αναβαθμίζεται ο περιφερειακός ρόλος της Τουρκίας. Ειλικρινά δεν έχουμε καμία ανταγωνιστική σχέση με την Τουρκία και πολύ περισσότερο με τον τουρκικό λαό. Μιλάμε για συγκεκριμένες εκδηλώσεις, δε μιλάμε παραδοσιακά για τις αντιθέσεις με την Τουρκία. Αναβαθμίζεται ο περιφερειακός ρόλος της Τουρκίας. Παρεμβαίνει αυτήν τη στιγμή, ελέω ΝΑΤΟ, ελέω Ηνωμένων Πολιτειών και ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών, στο Παλαιστινιακό, στο Ιράν, στην Κασπία, κάνει ανοίγματα στη Ρωσία, στην Αρμενία, στη Συρία, υπάρχουν τριβές με το Ισραήλ. Ολα αυτά δεν επηρεάζουν καθόλου την Ελλάδα; Το Αιγαίο θα γίνει απλώς η "πράσινη" θάλασσα της "πράσινης" αιολικής ενέργειας; Τίποτε άλλο δεν υπάρχει για το Αιγαίο;

Δε μας διαφεύγει και η τοποθέτηση του κ. Δρούτσα, ο οποίος είχε ρόλο στη σύνταξη του "σχεδίου Ανάν" στο υπουργείο Εξωτερικών και ο οποίος, μάλιστα, διαβεβαιώνει - δεν ξέρω εάν είναι και γνώμη του πρωθυπουργού - στις 11/10 στο "ΕΘΝΟΣ" ότι η Κύπρος δε δέχεται, λέει, πιέσεις από άλλες χώρες, μόνο από την Τουρκία έχει πρόβλημα. Και προτείνει ένα νέο οδικό χάρτη για τη διευκόλυνση ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Να το ξεκαθαρίσουμε. Εμείς είμαστε εναντίον της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, για τον ίδιο λόγο που είμαστε εναντίον της ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Δεν παραλείπουμε, όμως, να πούμε ότι ακόμη και η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, έστω προς όφελος της Κύπρου, και εάν χρησιμοποιηθεί, θα γίνει από σπόντα. Τα στρατεύματα κατοχής θα τα θυμηθούν εκείνη τη στιγμή όχι από θέση αρχών. Εμείς, λοιπόν, θα πούμε αυτό που λέγαμε στη Νέα Δημοκρατία και αυτό που και τα άλλα κόμματα στη Βουλή ακούν να λέμε. Το κοινοτικό δίκαιο και το κοινοτικό κεκτημένο είναι - με συγχωρείτε για την έκφραση - ένα κουρελόχαρτο. Το χρησιμοποιεί καθένας όπως θέλει και δεν πρόκειται να υπάρξει κατοχύρωση των λαών. Αυτό είναι το κυριότερο ζήτημα.

Με βάση τις προγραμματικές δηλώσεις, πρέπει να πω ότι δεν καταργείτε κανένα νόμο της Νέας Δημοκρατίας. Και δεν μπορείτε να τους καταργήσετε. Τι λέτε; Θα αναθεωρήσω, θα ξαναμελετήσω, θα αναμορφώσω. Μέχρι και για το νόμο της ενοικίασης των εργαζομένων μιλάτε για αναμόρφωση. 'Η καταργείται η ενοικίαση ή όχι. Αλλιώς, τι είναι η αναμόρφωση; Θα αναμορφώσουμε τι; Την ενοικίαση;

Βεβαίως, δεν μπορείτε να καταργήσετε τους νόμους της Νέας Δημοκρατίας, γιατί η Νέα Δημοκρατία δεν κατήργησε τους δικούς σας νόμους. Μέσα στους νόμους της Νέας Δημοκρατίας εμπεριέχονται οι δικοί σας νόμοι. Τους επαύξησε, τους έκανε χειρότερους η Νέα Δημοκρατία και τελείωσε.

Απορώ ειλικρινά πού η Νέα Δημοκρατία προεκλογικά βρήκε ότι κάνατε παροχολογία. Ολη η προπαγάνδα της Νέας Δημοκρατίας προεκλογικά ήταν ότι το ΠΑΣΟΚ κάνει παροχολογία. Ξέρετε πόσους πόντους έδωσε στο ΠΑΣΟΚ αυτό; Εδωσε ένα σωρό πόντους ή οδήγησε σε μία αποχή προς εσάς που δεν κάνατε παροχολογία.

Πού την βρήκατε την παροχολογία; Τα 30 ευρώ που δίνει το μήνα στην αγροτική σύνταξη; Την αύξηση 0,30 έως 0,50 λεπτών στους μισθούς; Το επίδομα 500 έως 1.300 ευρώ σε οικογένειες εξαθλιωμένες και αυτό εφάπαξ; Θα μου πείτε: Ο εξαθλιωμένος ή μία οικογένεια τεσσάρων ατόμων που έχει 11.000 ευρώ εισόδημα το χρόνο, εάν πάρει 800 ή 900 ευρώ - δεν ξέρω πόσα θα είναι, ανάλογα, γιατί θα ανακαλύψετε ότι θα μπορεί να έχουν δικό τους σπίτι και να μην πληρώνουν νοίκι - ή 1.300 ευρώ, αυτό είναι μία ανάσα. Τι είδους ανάσα είναι; Τα χρωστάει πολλά από αυτά. Πού βρέθηκαν οι παροχές; Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω τη Νέα Δημοκρατία, τη διαφήμιση που έκανε στο ΠΑΣΟΚ, ότι έκανε παροχές το ΠΑΣΟΚ, ενώ τα ταμεία ήταν άδεια.

Θα μου πει και ένας φανατικός οπαδός του ΠΑΣΟΚ: Δε βλέπετε ότι δίνει 1.000.000.000 στον Προϋπολογισμό για την Παιδεία; Δε βλέπετε ότι θα αυξήσει τις κρατικές δαπάνες στην Υγεία; Θα τα δούμε στον Προϋπολογισμό. Εμείς, ως κόμμα, να δεχθούμε ότι θα δώσει 1.000.000.000 στην Παιδεία. Σε ποια Παιδεία πάνε αυτά και για ποιο σκοπό; Εδώ και χρόνια η Παιδεία - και δυστυχώς ξεκίνησαν τα πανεπιστήμια και τώρα έχουμε πάει και στην προσχολική αγωγή - είναι το alter ego των επιχειρηματιών.

Δεν έχουμε μόνο το θεόρατο κτίριο της ιδιωτικής παιδείας, που τώρα με τα κολέγια και την επισημοποίησή τους θα μεγαλώσει, αλλά είναι η διείσδυση των επιχειρηματιών μέσα στην Παιδεία, από το περιεχόμενο των βιβλίων μέχρι τον εφοδιασμό βιβλίων και την πιστοποίηση πτυχίων που θα αναλάβουν κλπ. Ε, σε αυτήν την Παιδεία, βεβαίως, θα δώσετε χρήματα, όπως δίνετε χρήματα και στους επιχειρηματίες.

Επίσης, θα μου πει ένας φανατικός οπαδός του ΠΑΣΟΚ: Δε βλέπεις τη λίστα φαρμάκων; Με συγχωρείτε. Είτε καταργείται η λίστα είτε διαμορφώνεται νέα λίστα, δεν πρόκειται να έχουμε δωρεάν φάρμακο για τους εργαζόμενους. Γιατί για μας αυτό σημαίνει να αντιμετωπίσουμε το θέμα του φαρμάκου. Απλώς, τι θα γίνει; Είτε θα κτυπηθεί ένας κύκλος μεσαζόντων και απλώς η κερδοφορία θα είναι απευθείας στους επιχειρηματίες και θα καταργηθεί ένα επίπεδο μεσαζόντων, είτε θα βγουν άλλα φάρμακα που συμφέρει τις εταιρείες.

Και το κυριότερο: Ακόμη και όταν μικρύνετε τη λίστα των φαρμάκων, θα υπάρχουν τα χρειαζούμενα για τους ασθενείς φάρμακα, τα οποία θα είναι εκτός λίστας και τα οποία θα μας οδηγούν να πηγαίνουμε να τα αγοράζουμε απέξω, ιδιωτικά. Εν πάση περιπτώσει, το εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων δεν καταβάλλεται, τρία - τέσσερα χρόνια για να πάρουν και δεν ακούσαμε τίποτα γι' αυτό. Εξετάσεις, φάρμακα, ακόμη και εγχειρήσεις έχουν φύγει από το Ταμείο των Δημοσίων Υπαλλήλων, με βάση την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ότι δεν υπάρχουν χρήματα.

Δεν ξεκινήσατε από αυτά που, αν θέλετε, όξυνε και προκάλεσε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας - και αυτά θέλει συγκεκριμένα - διότι ασχοληθήκατε παραδείγματος χάρη με τα αυτοκίνητα κυβισμού - συμφωνούμε να μειωθεί ο κυβισμός - ασχοληθήκατε με μία σειρά πράγματα τα οποία, με συγχωρείτε, φτιάχνουν μόστρα, αλλά επί της ουσίας για τους πολλούς δεν ασχοληθήκατε.

Τέλος, αλλάξατε τα ονόματα των υπουργείων. Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης έγινε Προστασίας του Πολίτη. Θα αλλάξει ο ρόλος των ΜΑΤ; Θα αλλάξουν οι αντιτρομοκρατικοί νόμοι τάχα που έχουμε εδώ και οι οποίοι καθορίζουν ότι η τρομοκρατία είναι και όταν το κίνημα κάνει απεργίες, όταν κάνει καταλήψεις και τα λοιπά, ή μήπως το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θα αλλάξει αυτό που έχετε ψηφίσει και το έχει συμφωνήσει και η Νέα Δημοκρατία, ότι ο στρατός εδώ έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στα εσωτερικά πράγματα της χώρας και σε περίοδο απεργιών; Αλλο ότι δεν έχει ενεργοποιηθεί ή ακόμη και ο ευρωστρατός μπορεί να μπαίνει στο εσωτερικό των κρατών - μελών, όποτε κινδυνεύουν επιχειρηματικά οικονομικά συμφέροντα από καταλήψεις, από γενικές πολιτικές απεργίες. Επειδή το είπατε προστασίας του πολίτη; Πάλι θα πείτε ότι το ξύλο και τα ΜΑΤ και το κτύπημα των απεργών είναι για την προστασία του πολίτη.

Και ένα τελευταίο - έκανα κατάχρηση, αφού έχουμε και αύριο δευτερολογία - πράγμα που θέλω να πω ειλικρινά - να το πω έτσι και λίγο προσωπικά - είναι το εξής: Δεν ξέρω αν το βλέπω εγώ με μεγάλη ευαισθησία, όταν μιλάτε για πολιτισμό, κολλάει και ο τουρισμός και όταν μιλάτε για τουρισμό, κολλάει και ο πολιτισμός. Και ο τουρισμός τώρα πέρασε στο υπουργείο Πολιτισμού. Θα μου πείτε, συγγνώμη, ο πολιτισμός έχει σχέση με τα πάντα. Και εμείς θα λέγαμε έχει σχέση πριν από όλα με το να υπάρχει και ένα ποιοτικό πολιτιστικό έργο που δεν υπάρχει, αλλά να υπάρχει και ελεύθερος χρόνος να τον χαίρεσαι. Οταν ο άλλος δεν έχει ελεύθερο χρόνο και όταν είναι άνεργος, θα ταυτίσει τον πολιτισμό με την κακώς εννοούμενη ψυχαγωγία, το ξέρουμε.

Αλλά, εν πάση περιπτώσει, εμείς πολύ φοβούμαστε ότι υποτάσσεται ένα σημαντικό μέρος του πολιτισμού στην εξυπηρέτηση του τουρισμού, του τουρισμού των μεγάλων εισοδημάτων, των ξενοδοχειακών ομίλων ή στην καλύτερη περίπτωση ολίγον σουβλάκι, τζατζίκια και ολίγον Ακρόπολη και Μουσείο Ακρόπολης. Με συγχωρείτε πάρα πολύ, είναι απαράδεκτο αυτό. Δεν ξέρω, γι' αυτό δίνω και ένα προσωπικό τόνο, δεν το έχουμε μελετήσει ακόμα συλλογικά, αλλά αν είναι υπερβολικό αυτό, να μου πείτε. Ακούστηκε να προβάλλουμε τις αρχαιότητες της Ελλάδας, για να φέρουμε τουρίστες. Κατ' αρχήν, υπάρχει και η σύγχρονη Ελλάδα και με προσπάθειες, δυστυχώς, μειοψηφικές μεν, αλλά καλές. Εν πάση περιπτώσει, είναι και αυτό μία ικανοποίηση.

Πράσινη ανάπτυξη, πράσινη βιομηχανία, δεν ενδιαφέρει η κλωστοϋφαντουργία, δεν ενδιαφέρει η ένδυση, δεν ενδιαφέρει το έπιπλο, δεν ενδιαφέρουν οι κλάδοι της μεταποίησης, δεν ενδιαφέρει τίποτα άλλο παρά ο τουρισμός, η ναυτιλία και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τελειώνω λέγοντας ότι διαφωνούμε με όλο το παραγωγικό μοντέλο που προβάλλεται, όχι μόνο γιατί είναι καπιταλιστικό, αλλά και γιατί συρρικνώνει ή περιθωριοποιεί παραγωγικές δυνατότητες της χώρας υπέρ ενός μοντέλου που θα κάνει την Ελλάδα ακόμη πιο εξαρτημένη και ακόμη πιο εκτεθειμένη στις διακυμάνσεις της κρίσης. Ο,τι σε αυτόν τον τόπο μπορεί να παραχθεί εδώ, μακριά από κάθε μορφής εξάρτηση, πρέπει να παραχθεί.

Αυτό δεν είναι ούτε εθνικισμός, ούτε περιθωριοποίηση, ούτε εθνική απομόνωση. Αλλωστε, για εμάς Ελλάδα ισχυρή σημαίνει πριν απ' όλα ανάπτυξη όλων των δυνατοτήτων της και πάνω απ' όλα βεβαίως να είναι ισχυρός ο εργαζόμενος λαός, που βεβαίως δεν είναι ισχυρός.

Καταθέτω στα Πρακτικά συγκεκριμένες προτάσεις με άμεσα ζητήματα για αγώνα, γιατί όταν μιλάς για προγραμματικές δηλώσεις δεν μπορείς να καταθέτεις αναλυτικά τις προτάσεις σου. Πρέπει να εξηγήσεις πού διαφωνείς και γιατί. Εμείς θα σας παλέψουμε, όπως παλέψαμε και τη Νέα Δημοκρατία. Ξέρουμε πολύ καλά ότι η Νέα Δημοκρατία θα σας πιέζει συντηρητικά. Εμείς θα σας παλέψουμε, όσο μπορούμε, από τη δική μας αντίληψη. Σημασία όμως δεν έχει αν θα σας παλέψουμε εμείς μέσα στη Βουλή, σημασία έχει να βρείτε το μάστορά σας από το λαό.