Με φόντο τη συνεχιζόμενη ανησυχία για την πορεία της ιταλικής καπιταλιστικής οικονομίας και την ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών διεργασιών για το μέλλον της ΕΕ, την Κυριακή 4 Μάρτη στήνονται στην Ιταλία οι κάλπες για την ανάδειξη των 630 μελών της Βουλής αλλά και των 315 μελών της Γερουσίας. Ολη την προεκλογική περίοδο κυριάρχησε η συζήτηση για τους όρους συνεργασίας με την ΕΕ, αλλά και ευρύτερα, με δεδομένο τον προβληματισμό για τη διεθνή και ευρωπαϊκή θέση του ιταλικού καπιταλισμού, σε σχέση με άλλα κράτη της ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία κ.ά.)

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το ευρωσκεπτικιστικό «Κίνημα Πέντε Αστέρων» (M5S) παρέμεινε πρώτο στις δημοσκοπήσεις, αποτυπώνοντας τον αυξανόμενο προβληματισμό για τη συμμετοχή στην ΕΕ, που συνδέεται βέβαια πρώτα απ' όλα με την ανησυχία των ιταλικών ομίλων για το πώς θα διαπραγματευθεί καλύτερα το ιταλικό κράτος τα συμφέροντά τους. Πάντως, οι παλιότερα υψηλοί αντι-ΕΕ τόνοι έχουν «καταλαγιάσει», με ηγετικά στελέχη να υπόσχονται τη διασφάλιση μιας «σταθερής, υπεύθυνης και πιο ισχυρής κυβέρνησης στην Ευρώπη».

Βεβαίως, το «αντισυστημικό» προφίλ που «φόρεσε» συχνά το «Κίνημα», δεν μπορεί να κρύψει τις βαθιά ταξικές υπέρ του κεφαλαίου προτάσεις του, όπως για παράδειγμα την προτεραιότητα στην «κατάργηση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις» και στα μέτρα που θα τονώσουν την «ευελφάλεια», αφού - όπως δήλωσε και ο υποψήφιος πρωθυπουργός με το «Κίνημα», Λουίτζι Ντι Μάγιο - αυτά θα αποτελέσουν το μέσο για πιο «ανταγωνιστικές επιχειρήσεις».

Το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα (PD) διεκδικεί με αξιώσεις ρόλο στο μετεκλογικό σκηνικό, αν και «λαβωμένο» από τις αποχωρήσεις πολλών στελεχών του, όπως αυτών που δημιούργησαν το κόμμα Liberi e uguali (LeU - «Ελεύθεροι και Ισοι»). «Αριστερός σημαίνει να είσαι υπερήφανος για ό,τι έκανε η κυβέρνηση αυτά τα χρόνια», επέμενε ο Μ. Ρέντσι πριν από μερικές μέρες, εκφράζοντας την ετοιμότητα του PD να εντείνει την αντιλαϊκή επίθεση, αλλά και να πρωτοστατήσει στην αναβάθμιση της ΕΕ, με προτάσεις όπως η δημιουργία «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης».

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το προαναφερθέν νεοσύστατο σχήμα «Ελεύθεροι και Ισοι» (LeU), που εστιάζει στην ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις στις υποδομές και την Ερευνα και μιλά για την ανάγκη μιας «Νέας Πράσινης Συμφωνίας για την ανάκαμψη της οικονομίας μέσω της οικολογίας». Να σημειωθεί ότι πρόσφατα, ο επικεφαλής τους, Πιέτρο Γκράσο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με το M5S «αν πληρούνται οι συνθήκες για προτάσεις που ταιριάζουν με τις αξίες και αρχές μας». Με δεδομένο ότι καμιά δύναμη δεν φαίνεται ότι θα συγκεντρώσει ποσοστό ικανό να σχηματίσει μόνη της κυβέρνηση, αναμένονται έντονα παζάρια.

Πολλή κουβέντα γίνεται για την επίσης ευρωσκεπτικιστική «Λέγκα του Βορρά» (που έχει καταλήξει ότι θα συνεργαστεί με τη «Φόρτσα Ιτάλια» του Σ. Μπερλουσκόνι και τους νεοφασίστες «Αδελφούς της Ιταλίας»), που επίσης εμφανίζεται ως δήθεν αντισυστημικό σχήμα, ενώ είναι κι αυτό βαθιά ταγμένο στις ανάγκες του κεφαλαίου.

Στην τελευταία του Εκθεση (το Φλεβάρη του 2017), ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) επιβεβαιώνει ότι η ιταλική καπιταλιστική οικονομία συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες.

«Μια σταδιακή ανάκαμψη συνεχίζεται» αλλά «παραμένουν προκλήσεις», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Ο ΟΟΣΑ εστιάζει τους προβληματισμούς του για την πορεία της ιταλικής οικονομίας μεταξύ άλλων στη χαμηλή παραγωγικότητα, για τη στήριξη της οποίας - όπως συνιστά - «θα απαιτηθεί μια πιο αποτελεσματική δημόσια διοίκηση (σ.σ. δηλαδή καλύτερη προσαρμογή του αστικού κράτους στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου), ένα βελτιωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον (σ.σ. δηλαδή δραστικότερη ενίσχυση του μεγάλου κεφαλαίου, με περικοπές στις εργοδοτικές εισφορές για την Κοινωνική Ασφάλιση), μια ενισχυμένη πολιτική στήριξη της καινοτομίας (σ.σ. ολόπλευρη στήριξη τεχνικών και τομέων που διασφαλίζουν μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους και βάθεμα της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης), ισχυρότερο ανταγωνισμό (σ.σ. για να προχωρήσει η συγκέντρωση κεφαλαίου) και μια καλύτερη αντιστοίχιση μεταξύ ζήτησης και προσφοράς δεξιοτήτων (σ.σ. για να διασφαλιστεί το ειδικευμένο προσωπικό που χρειάζονται οι μεγάλοι όμιλοι)».

Ακόμα, ανησυχία προκαλεί η «χαμηλή εξυπηρέτηση» των επιχειρηματικών δανείων, που αποτελεί σοβαρό «εμπόδιο» για μια σταθερή ανάκαμψη, όπως και το μεγάλο δημόσιο χρέος, που από το 2014 έχει εκτοξευτεί σε ποσοστά πάνω από το 130% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με την Εκθεση του ΟΟΣΑ, ο ρυθμός καπιταλιστικής ανάπτυξης το 2018 εκτιμάται ότι θα φτάσει μόλις στο 1%. Εκφράζονται πάντως φόβοι και για χειρότερες επιδόσεις, κυρίως εξαιτίας της «αβεβαιότητας» στον τραπεζικό τομέα και σε σχέση με τους όρους με τους οποίους θα γίνει η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ.