Με δόσεις έδωσε το υπουργείο Εργασίας το νομοσχέδιο για τον «εκσυγχρονισμό» του τρόπου εκμετάλλευσης των ανέργων από τις δουλεμπορικές εταιρίες ενοικίασης εργαζομένων και τον ΟΑΕΔ.

Η πρώτη δόση, που παρουσιάστηκε από τον υπουργό Εργασίας σε συνέντευξη Τύπου, αφορούσε την αναδιάρθρωση του ΟΑΕΔ και την ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών του. Ομως, η δεύτερη δόση ήταν ακόμα πιο ισχυρή. Πρωτοτυπώντας, το υπουργείο Εργασίας εξέδωσε δελτίο Τύπου, όπου παρουσίαζε το άλλο μισό του νομοσχεδίου, που δημιουργεί και νομιμοποιεί ιδιωτικές «Εταιρίες Προσωρινής Απασχόλησης», με τη μορφή ανώνυμων εταιριών. Αυτές οι Εταιρίες θα έχουν το δικαίωμα να ενοικιάζουν εργαζόμενους σε άλλες εταιρίες, προάγοντας έτσι την «απασχολησιμότητα» και καταργώντας εργασιακά δικαιώματα, συλλογικές συμβάσεις, ωράρια και συνθήκες εργασίας, αμοιβές κ.ά.

Στο άρθρο 23 του νομοσχεδίου, προβλέπεται η σύσταση και λειτουργία Εταιριών Προσωρινής Απασχόλησης «...μόνο με τη μορφή της Ανώνυμης Εταιρίας». Οι άνεργοι θα συνάπτουν συμβάσεις εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου με αυτές τις Εταιρίες (άμεσος εργοδότης), οι οποίες θα έχουν το δικαίωμα να τους ενοικιάζουν σε «...άλλο εργοδότη (έμμεσος εργοδότης) με τη μορφή της προσωρινής απασχόλησης (άρθρο 22)». Ακόμα, θα έχουν το δικαίωμα αυτές οι Εταιρίες να μεσολαβούν «για εξεύρεση θέσεως εργασίας...(και για) ...αξιολόγηση ή κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού». Ομως, το κυριότερο είναι ότι στο άρθρο 24 προβλέπεται πως οι αποδοχές του μισθωτού «δεν μπορεί να είναι κατώτερες από τις προσδιοριζόμενες από τις κλαδικές ή ομοιοεπαγγελματικές συλλογικές συμβάσεις που ισχύουν για το προσωπικό του έμμεσου εργοδότη και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερες από τις προβλεπόμενες στην εκάστοτε Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας».

Σημαντικά είναι και όσα προβλέπονται για τη διάρκεια απασχόλησης του μισθωτού από τον έμμεσο εργοδότη. Αναφέρεται ότι «δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερη από 9 μήνες, επιτρέπεται όμως η εφάπαξ ισόχρονη ανανέωση για τον ίδιο έμμεσο εργοδότη, χωρίς να επέρχεται μετατροπή της σύμβασης εργασίας σε σύμβαση αορίστου χρόνου». Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο στην περίπτωση που μισθωτός απασχοληθεί από τον ίδιο έμμεσο εργοδότη δύο μήνες επιπλέον των 18 μηνών. Πράγμα που σημαίνει ότι όσοι δεν καταφέρουν να συμπληρώσουν τους 20 μήνες, δεν μπορούν να αποκτήσουν τα δικαιώματα που προκύπτουν από τις συμβάσεις αορίστου χρόνου, όπως η αποζημίωση που παίρνει ο εργαζόμενος αν απολυθεί, ενώ έχει συμπληρώσει δύο μήνες δουλιάς.

Επί της ουσίας, η «ενοικίαση» εργαζομένων είναι μια χυδαία μορφή «ευελιξίας», όπου ο εργαζόμενος στέλνεται να δουλέψει για συγκεκριμένο χρόνο σε μια επιχείρηση, χωρίς να έχει καμιά μισθολογική σχέση με τον έμμεσο εργοδότη. Οι «Εταιρίες Προσωρινής Απασχόλησης» προσλαμβάνουν προσωπικό και στη συνέχεια το διαθέτουν κατά βούληση σε άλλες επιχειρήσεις. Ο εργαζόμενος είναι αναγκασμένος να διαπραγματεύεται μόνος του την αμοιβή του και τους όρους εργασίας, καθώς δεν μπορεί να συνδεθεί με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, γιατί δεν υπάρχει χρόνος (μπορεί να απασχοληθεί μέχρι και μια μέρα), ή γιατί σύντομα θα βρεθεί σε μια άλλη επιχείρηση, άλλου κλάδου και με άλλη ειδικότητα. Αυτή η αδυναμία του εργαζόμενου, σε συνδυασμό με το ότι η Εταιρία Προσωρινής Απασχόλησης έχει τη δυνατότητα να τον πληρώνει με τα κατώτερα όρια που ορίζει η ΕΣΣΕ για τον κλάδο της επιχείρησης, στον οποίο τον έχει δανείσει, σημαίνει το εξής: Καταργούνται στην πράξη οι συλλογικές κλαδικές και επιχειρησιακές συμβάσεις. Επιπλέον χαμηλότερη αμοιβή σημαίνει μειωμένες εισφορές για τα ασφαλιστικά ταμεία. Ακόμα ο «ενοικιαζόμενος» εργάτης χάνει τα δικαιώματα, όπως η αναγνώριση προϋπηρεσίας, η καταβολή επιδομάτων κ.ά.

Οσο για την αναδιάρθρωση του ΟΑΕΔ, όπως γράψαμε και χτες, το νομοσχέδιο προβλέπει την τριχοτόμησή του σε τρεις θυγατρικές εταιρίες που θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Οι εταιρίες αυτές θα αναλάβουν όλες τις σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού. Η αντιμετώπιση που επιφυλάσσουν για τους άνεργους θα είναι ακριβώς η ίδια με αυτήν των προαναφερόμενων ιδιωτικών «Εταιριών Προσωρινής Απασχόλησης». Αν και ο στόχος αυτός κρύβεται πίσω από ασαφείς και γενικόλογες έννοιες, όπως «εξατομικευμένη απασχόληση» και «ατομικό σχέδιο δράσης», ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας τον επιβεβαίωσε, έμμεσα πλην σαφώς, στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου, λέγοντας: «...αυτό που διαπιστώνει κανείς στην πραγματικότητα είναι ότι οι απαιτήσεις και ο τρόπος λειτουργίας της αγοράς εργασίας έχουν γίνει τόσο σύνθετες, ούτως ώστε έχουν αναπτυχθεί στην αγορά πολλοί φορείς ιδιωτικού κυρίως χαρακτήρα, οι οποίοι προσφέρουν ποικίλες υπηρεσίες στους ανέργους ή στους εργαζόμενους. Το κράτος δεν μπορεί και δεν πρέπει να απουσιάζει από αυτήν τη διαδικασία που πρέπει να ενισχυθεί. Να εντείνει όσο μπορεί τις προσπάθειές του, να χρησιμοποιήσει σύγχρονα εργαλεία και σύγχρονες μορφές λειτουργίας».