Εκδήλωση αφιερωμένη στην πολιτική απεργία των οικοδόμων στις 12 Απρίλη 1967, στις παραμονές δηλαδή της επιβολής της δικτατορίας, οργάνωσαν το απόγευμα της Τετάρτης η Ομοσπονδία και το Συνδικάτο Οικοδόμων Αθήνας, στην αίθουσα ΚΥΒΕ στο Περιστέρι.

Η μεγάλη αυτή απεργία αποφασίστηκε και πραγματοποιήθηκε κάτω από την πίεση των συνεπών δυνάμεων στη Συντονιστική Επιτροπή των Οικοδόμων, υπερβαίνοντας συντεχνιακές αντιλήψεις για το ρόλο των συνδικάτων, σε σύγκρουση με τη ρεφορμιστική γραμμή, καθώς και τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό. Στιγμές αυτού του αγώνα προβλήθηκαν στην έκθεση με φωτογραφίες και δημοσιεύματα της εποχής, που παρουσιάστηκε στον προθάλαμο της αίθουσας, ενώ ακολούθησε σύντομο καλλιτεχνικό πρόγραμμα.

Ο σκοπός της εκδήλωσης δεν περιορίστηκε στην υπενθύμιση και την εξιστόρηση των γεγονότων της απεργίας. Αντίθετα, Ομοσπονδία και Συνδικάτο πήραν τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία με το βλέμμα στραμμένο στους αγώνες τού σήμερα και του αύριο, στην ανάγκη αυτοί να αξιοποιούν την πείρα και τα συμπεράσματα της πάλης.

Παρόντες στην εκδήλωση ήταν και οικοδόμοι που πρωταγωνίστησαν στα γεγονότα, απεργοί και συλληφθέντες, τους οποίους οι συνδικαλιστικές τους οργανώσεις τίμησαν για τη συμβολή τους στους σκληρούς ταξικούς αγώνες: Μαρούδας Χρήστος, Χελιδώνης Βασίλης, Παπασωτηρίου Θόδωρος, Δουμάνης Παναγιώτης, Θανάσης Αργυρός, Θεοχάρης Φάνης, Μπαχαρίδης Θανάσης, Δούρος Βασίλης, Λύρας Στέφανος.

Τα ονόματα των παρόντων οικοδόμων ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδικάτου, Σταύρος Λίτσας, ανοίγοντας την εκδήλωση. Παράλληλα, τόνισε πως δίπλα σε αυτούς υπάρχουν κι άλλοι, τους οποίους η Ομοσπονδία και το Συνδικάτο δεν κατάφεραν να εντοπίσουν προετοιμάζοντας αυτή την πρωτοβουλία τους. Αμέσως μετά την κεντρική ομιλία, ανέβηκαν στην εξέδρα και καταχειροκροτήθηκαν, ενώ μοιράστηκε στον καθέναν τους από μια αναμνηστική πλακέτα. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με καλλιτεχνικό πρόγραμμα.

Την κεντρική ομιλία έκανε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, Γιάννης Τασιούλας, ο οποίος σημείωσε ανάμεσα σε άλλα: «Σήμερα, που το σύνολο της εργατικής τάξης και ο κλάδος των Κατασκευών έχουν να αντιμετωπίσουν τη γενικευμένη επίθεση του κεφαλαίου και των δυνάμεών του σε όλες τις πλευρές της ζωής τους και το εργατικό κίνημα βρίσκεται σε υποχώρηση, η μελέτη της ιστορικής πείρας κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης και προβληματισμού για τις δυνάμεις μας.

Σίγουρα, η απεργία που εξετάζουμε δεν ήρθε από το πουθενά, δεν προέκυψε από παρθενογένεση. Το κίνημα του κλάδου των Κατασκευών έχει μια μεγάλη και σημαντική πορεία και συμβολή γενικότερα στο εργατικό κίνημα.

Η δεκαετία του '50 ήταν περίοδος ανασύνταξης του κινήματος, αλλά και μεγάλων συγκρούσεων με τον κυβερνητικό - εργοδοτικό συνδικαλισμό. Παράλληλα, οι συνεπείς δυνάμεις στο εργατικό κίνημα επηρεάζονταν από τις γενικότερες παγκόσμιες εξελίξεις στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα. Στις φυλακές και τις εξορίες ήταν ακόμα εκατοντάδες αξιόλογα και έμπειρα στελέχη.

Οι αυταπάτες, ο συντεχνιασμός, οι κοινοβουλευτικές λογικές, η απροσδιόριστη λογική της συμφιλίωσης, έμπαιναν εμπόδιο στη χάραξη ταξικής γραμμής στο εργατικό κίνημα. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες αναπτύχθηκε το κίνημα του κλάδου τη δεκαετία του '50 μέχρι και τον Απρίλη του 1967, δηλαδή την επιβολή της χούντας.

Η δεκαετία, λοιπόν, του '50 ήταν περίοδος ανασύνταξης του κινήματος, δημιουργίας σωματείων, Ομοσπονδίας, ανάπτυξης αγώνων. Τα στελέχη του κλάδου που είχαν βγει από τις φυλακές και τις εξορίες, με όσους ήταν έξω, δούλεψαν με αυταπάρνηση και κάτω από σκληρές συνθήκες για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, δημιουργήθηκαν σωματεία και Ομοσπονδία με γραμμή σύγκρουσης με τον κυβερνητικό - εργοδοτικό συνδικαλισμό. Δυστυχώς, όμως, οι ρεφορμιστικές αυταπάτες για το ρόλο των δυνάμεων του κεφαλαίου, που δρούσαν μέσα στο εργατικό κίνημα, οδήγησαν σε υποχώρηση και συνένωση της ταξικής Ομοσπονδίας με την Ομοσπονδία του χουντοβασιλικού Λυκιαρδόπουλου, με αποτέλεσμα να βρεθεί το οικοδομικό κίνημα χωρίς συγκροτημένη δευτεροβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση σε ταξική κατεύθυνση.

Ετσι επιβλήθηκε η ανάγκη δημιουργίας της Συντονιστικής Επιτροπής των Οικοδόμων, που παρά τα παραπατήματα και τις παλινωδίες, έπαιξε σοβαρό ρόλο στην οργάνωση και καθοδήγηση του κλάδου σε αυτή την περίοδο, για την απόσπαση μιας σειράς δικαιωμάτων και κατακτήσεων, για τη βελτίωση της ζωής των εργαζομένων του κλάδου.

Την απεργία του Απρίλη του 1967, την απόφαση, τις δυσκολίες και τη σύγκρουση στο εσωτερικό της Συντονιστικής Επιτροπής πρέπει να τις εξετάσουμε με βάση τα γεγονότα και τις εξελίξεις που περιγράψαμε παραπάνω και όχι σαν ένα γεγονός που προέκυψε ξαφνικά, από το πουθενά.

Ηδη, στην απεργία του κλάδου, το Μάρτη του '67, μαζί με τα αιτήματα για τα προβλήματα του κλάδου έμπαινε το ζήτημα της ετοιμότητας των οικοδόμων να βγουν στο δρόμο, σε περίπτωση που επιχειρηθεί επιβολή δικτατορίας.

Τα πράγματα ξεκαθάριζαν με γρήγορους ρυθμούς, γινόταν φανερό πού οδηγούσαν την πολιτική ζωή οι δυνάμεις του κεφαλαίου και της οπισθοδρόμησης. Από τη μία είχαν προκηρύξει εκλογές στις 28 Μάη, από την άλλη οργίαζε η τρομοκρατία, η "βιομηχανία" καταδικαστικών αποφάσεων ενάντια σε συνεπείς συνδικαλιστές εργάτες, νέους, φοιτητές, οι παρακρατικοί μηχανισμοί είχαν πιάσει δουλειά, ο Αρειος Πάγος έβγαλε απόφαση απαγόρευσης των απεργιών.

Στις 3 Απρίλη εκδηλώνεται το βασιλικό πραξικόπημα, που κάνει ακόμα πιο εκρηκτική την κατάσταση. Κάτω από αυτή την κατάσταση, γίνεται φανερό ότι οι εργάτες έχουν δυο επιλογές, τις αλυσίδες ή τον αγώνα.

Αυτό βάρυνε στη Συντονιστική Επιτροπή και μπήκε το ζήτημα της πολιτικής απεργίας, με κεντρικό πολιτικό αίτημα να φύγει η κυβέρνηση Κανελλόπουλου, να σχηματιστεί κυβέρνηση δημοκρατικής συνεργασίας, που θα διασφάλιζε τη δημοκρατία και την ομαλή πορεία της χώρας προς ελεύθερες εκλογές.

Με αυτό το αίτημα και με σύνθημα «Οχι στη νέα εκτροπή - Οχι στη δικτατορία», αποφασίστηκε η κινητοποίηση του λαού, η απεργία των οικοδόμων στις 12 Απρίλη, δηλαδή εννέα μέρες πριν την επιβολή της δικτατορίας από τους Αμερικάνους και τα όργανά τους στην Ελλάδα.

Το βασικό αίτημα της απεργίας είχε βαθιά πολιτικά, ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Εβγαινε από τη λογική της συντεχνίας και των ορίων του κλάδου, ανέτρεπε την υπάρχουσα λογική, που ήθελε τα σωματεία να ασχολούνται με τα δικά τους προβλήματα, μακριά από την πολιτική.

Τα αιτήματα είχαν ταξικό χαρακτήρα. Εκαναν ορατή τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις δύο γραμμές στο εργατικό κίνημα. Το αίτημα νομιμοποίησης του ΚΚΕ το αντιπάλευαν γιατί έλεγαν πως δεν χρειάζεται Κομμουνιστικό Κόμμα, αλλά εκείνο που χρειάζεται ήταν η μετεξέλιξή της ΕΔΑ σε σοσιαλιστικό κόμμα. Τους ήταν ενοχλητικό το αίτημα νομιμοποίησης του ΚΚΕ, γιατί στην ουσία παρέπεμπε σε αναγνώριση του ΚΚΕ ως πολιτικού, ιδεολογικού καθοδηγητή της εργατικής τάξης.

Αυτά είναι τα ζητήματα που προκάλεσαν τη σύγκρουση στο εσωτερικό της Συντονιστικής Επιτροπής και όχι η εκτίμηση που είχε υιοθετηθεί υποκριτικά, ότι υπάρχει κίνδυνος να χτυπηθεί η απεργία. Αλλωστε, δεν έγινε καμία απεργία που να μη χτυπηθεί λίγο ή πολύ.

Η απόφαση, λοιπόν, πάρθηκε και οι οικοδόμοι απάντησαν με μαζική συμμετοχή, διαψεύδοντας όσους πίστευαν ότι ο κλάδος θα τα διπλώσει στη διαφαινόμενη πρόθεση της κυβέρνησης να χτυπήσει την απεργία. Είχε συνεκτιμηθεί στην απόφαση ότι θα επιδιώξουν να χτυπήσουν την απεργία. Γι' αυτό, άλλωστε, δεν αποφασίστηκε πορεία, αλλά αντιπροσωπεία να επιδώσει το ψήφισμα της συγκέντρωσης.

Οι σκοτεινές δυνάμεις είχαν καταστρώσει σχέδιο. Χτύπησαν τους απεργούς μετά τη διάλυση της συγκέντρωσης και μακριά από τον κύριο όγκο, δείγμα του φόβου που είχαν να αναμετρηθούν με τον κλάδο. Δεν είναι τυχαίο ότι το σύνθημα της επίθεσης με το συνθηματικό "Διαμελισμός" το έδωσε ο ίδιος ο διευθυντής της Αστυνομίας, Τασιγιώργος.

Η σύγκρουση ήταν σκληρή. Εγιναν δεκάδες συλλήψεις και ορισμένα στελέχη πέρασαν στην παρανομία, δεκάδες οικοδόμοι και απλοί πολίτες βρέθηκαν τραυματίες στα νοσοκομεία. Αλλά και οι δυνάμεις καταστολής δε γλίτωσαν από το βαρύ χέρι του οικοδόμου, όπου 50-60 βρέθηκαν στα νοσοκομεία. Παρά το χτύπημα, τις συλλήψεις και τους τραυματισμούς, την επίθεση από το μαύρο Τύπο της εποχής, οι οικοδόμοι δεν τα δίπλωσαν.

Την επόμενη μέρα, έγινε νέα παναττική απεργία, όπου πήραν μέρος 40.000 οικοδόμοι. Δεκάδες σωματεία εκφράσανε την αλληλεγγύη τους με στάση εργασίας, ψηφίσματα συμπαράστασης κ.λπ., όπως οι τσαγκαράδες, οι τυπογράφοι, οι εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες, ενώ η τελευταία απεργία, στις 19 Απρίλη, ήταν του κλάδου Επισιτισμού, ως συμπαράσταση στους οικοδόμους.

Σήμερα, που κυβέρνηση - εργοδοσία και τα άλλα τσιράκια του συστήματος επεξεργάζονται τρόπους να βάλουν το κίνημα στο γύψο, σήμερα που διάφορες σειρήνες του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού καλούν την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα να γίνουν νεροκουβαλητές ξένων συμφερόντων, να αποδεχτούν τη μοίρα τους, να θεωρήσουν τον εαυτό τους συνυπεύθυνο της καπιταλιστικής κρίσης, να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στην εναλλαγή των κυβερνήσεων, να αρνηθούν την ταξική πάλη, τον αγώνα για ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων, να αποδεχτούν την παντοδυναμία του κεφαλαίου, είναι χρήσιμο να αντλούμε δύναμη και πείρα από τέτοιους αγώνες.

Με αυτή την έννοια, πιστεύουμε ότι σήμερα είναι επιτακτικό και αναγκαίο να δουλέψουμε στην κατεύθυνση της ανασύνταξης του κινήματος, της ισχυροποίησης του ΠΑΜΕ. Να βελτιώσουμε τη δουλειά μας στην Ομοσπονδία και τα συνδικάτα μας. Να δουλέψουμε με βάση την επεξεργασμένη γραμμή μας στον κλάδο. Να έχουμε μόνιμα και σταθερά μέτωπο με το ρεφορμισμό και τον κυβερνητικό - εργοδοτικό συνδικαλισμό, με όποια προβιά κι αν παρουσιάζεται. Να αναπτύξουμε τη συναδελφική ταξική αλληλεγγύη, να δυναμώσουμε τις Λαϊκές Επιτροπές, να ενισχύσουμε τον πραγματικό τους χαρακτήρα.

Να δουλέψουμε συνολικά σαν κλάδος Κατασκευών και να ρίξουμε ιδιαίτερο βάρος στη συμμαχία με τα στρώματα των αυτοαπασχολούμενων του κλάδου. Να βελτιώσουμε τη λειτουργία των ΔΣ των συνδικάτων μας. Να σφίξουμε τους δεσμούς μας με τους συναδέλφους, να βρεθούμε κοντά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο χώρο δουλειάς και κατοικίας.

Ανεξάρτητα αν σήμερα ο κλάδος περνάει οξυμένη και παρατεταμένη ανεργία, να μη μας διαφεύγει ότι δεν χάνει τη δυναμική του. Συνεχίζει να είναι δυναμικό κομμάτι του βιομηχανικού προλεταριάτου και σαν τέτοιο πρέπει να αξιοποιηθεί στους μεγάλους αγώνες που αργά ή γρήγορα θα έρθουν».