Από κινητοποίηση των ξενοδοχοϋπαλλήλων της Αθήνας για την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης |
Οι δείκτες του λεγόμενου «κόστους εργασίας» φανερώνουν και αποδεικνύουν την ένταση της εκμετάλλευσης. Στους κλάδους Ξενοδοχείων - Εστίασης, από το Α' Τρίμηνο του 2010 ως το Γ' Τρίμηνο του 2011, το συνολικό «κόστος εργασίας» υποχώρησε κατά 32,5% (!), οι μισθοί και οι αμοιβές συνολικά υποχώρησαν κατά 30,4%, οι τακτικές αποδοχές κατά 26%, ενώ ακόμα μεγαλύτερη μείωση παρουσίασε το λεγόμενο «μη μισθολογικό κόστος», κατά 36,2%.
Με έτος βάσης το 2008, το «κόστος εργασίας» παρουσιάζει την εξής εξέλιξη: Με βάση τα στοιχεία του ΙΤΕΠ για το 2011, το «συνολικό κόστος εργασίας» απορροφούσε το 36,7% των εσόδων των ελληνικών ξενοδοχείων. Στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας, η αναλογία διαμορφώθηκε στο 38,8% και στις μονάδες εποχικής λειτουργίας στο 34,4%.
Η κατάσταση είναι σαφώς χειρότερη για τους εργαζομένους, αφού καλπάζει η ανασφάλιστη «μαύρη» εργασία, ενώ δεν υπολογίζονται οι «καταρτιζόμενοι» και «μαθητευόμενοι». Σύμφωνα με έρευνα της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης του ΙΚΑ, η αδήλωτη εργασία φτάνει στο 36% πανελλαδικά, ενώ σε ορισμένες περιοχές ανεβαίνει μέχρι και στο 44%. Οι κλάδοι στους οποίους παρατηρείται το μεγαλύτερο ποσοστό ανασφάλιστων εργαζομένων είναι οι τουριστικές εποχιακές επιχειρήσεις, ο κλάδος επισιτισμού και διασκέδασης.
Ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους εργατοϋπαλλήλους στον κλάδο του τουρισμού είναι το πρόγραμμα κατάρτισης «Επιταγή Εργασίας» για 10.000 θέσεις με διαχειριστή τον ίδιο το ΣΕΤΕ. Προσφέρει «τσάμπα» εργασία των 400 - 470 ευρώ, επιδοτούμενη από το κράτος και το ΕΣΠΑ. Επιπλέον «προικοδοτεί» με 1.100 ευρώ το άτομο τους μεγαλοεπιχειρηματίες του κλάδου, ως «ανάδοχους κατάρτισης». Στην ουσία, όχι μόνο τσακίζει ακόμα περισσότερο τους μισθούς και τα δικαιώματα, αλλά υπονομεύει παραπέρα τις συλλογικές συμβάσεις και περιορίζει οποιαδήποτε συνδικαλιστική δράση.
Να συνυπολογιστεί ότι με βάση την Κοινοτική Οδηγία Μπολκενστάιν και με την κάλυψη της μαθητείας, γίνεται ήδη δυνατή η πρόσληψη εργαζομένων από άλλες χώρες με μισθούς των 300 ευρώ. Ακόμα, προσλαμβάνονται εργαζόμενοι από δουλεμπορικά Γραφεία Ευρέσεως Εργασίας και σπουδαστές ΙΕΚ - ΤΕΙ σαν «καταρτιζόμενοι». Σύμφωνα με στοιχεία του 2012, οι επιχειρήσεις απασχολούσαν ανασφάλιστους τρεις στους δέκα εργαζομένους, ενώ πάνω από 40.000 δούλευαν «νόμιμα» χωρίς ασφάλιση, με το καθεστώς της «μαθητείας», που σημαίνει ωρομίσθιο μέχρι και ένα (1) ευρώ, 10ωρες βάρδιες, στο όνομα τάχα της πρακτικής άσκησης.