ΝΙΟΥ ΤΖΕΡΣΕΪ.-

Τριάντα μωρά «συνελήφθησαν» στα εργαστήρια, του Ινστιτούτου Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Επιστήμης του Σεντ Μπαρνάμπας του Νιου Τζέρσεϊ αλλά και σε εργαστήρια άλλων ινστιτούτων με επιπλέον μιτοχονδριακό DNA και γονίδια, δύο μητέρες και ένας πατέρα... δίχως να το γνωρίζει κανείς παρ' εκτός μία ομάδα μερικών δεκάδων επιστημόνων, νοσηλευτικού προσωπικού και οι υποψήφιοι γονείς... Ολα αυτά γίνονταν στις ΗΠΑ στο διάστημα 1997-1999 και αποκαλύφτηκαν το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, όταν ΜΜΕ εντόπισαν τη δημοσίευση σχετικού άρθρου από την ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον επιστημονικό διευθυντή του Ινστιτούτου Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Επιστήμης του Σεντ Μπαρνάμπας, Ζακ Κοέν στην επιστημονική επιθεώρηση «Human Reproduction» («Ανθρώπινη Αναπαραγωγή», τεύχος Μάρτη 2001)...

Η αποκάλυψη γι' αυτή τη νέα τεχνική που αποκαλείται «ωαριοπλασματική ή κυταροπλασματική μεταμόσχευση» προκάλεσε νέους ηθικούς αλλά και επιστημονικούς προβληματισμούς με αφορμή τις πειραματικές και αβέβαιες τεχνικές αντιμετώπισης των προβλημάτων γονιμότητας που εφαρμόζουν ορισμένα εργαστήρια - ορεγόμενα άνοδο στις «μετοχές» και στην πελατεία τους - εν αγνοία κυβερνήσεων, κρατικών και επιστημονικών φορέων, και πολύ περισσότερο εν αγνοία της κοινωνίας... Κυρίως γιατί - όπως φανερώνεται στην πορεία... - δεν πρόκειται για μία πειραματικά δοκιμασμένη και δίχως τον παραμικρό κίνδυνο (για τα παιδιά που προκύπτουν) νέα τεχνολογία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων γονιμότητας... αλλά για μία πειραματική μέθοδο που εφαρμόστηκε σε ανθρώπινο γενετικό υλικό (με την έγχυση κυτταροπλάσματος από ωάριο δότριας στο ωάριο υποψήφιας μητέρας με δυσκολίες γονιμότητας και το οποίο στη συνέχεια γονιμοποιήθηκε στο εργαστήριο από το σπερματοζωάριο του υποψήφιου πατέρα) και είχε ως αποτέλεσμα τριάντα παιδιά γενετικά τροποποιημένα (!), καθώς το γενετικό τους υλικό φέρει επιπλέον μιτοχονδριακό DNA (επομένως και επιπλέον... γονίδια), το οποίο και θα μεταφέρουν και στα δικά τους παιδιά εφόσον αναπαραχθούν.

Οσο για τις επιπλοκές; Ο Δρ. Κοέν (από τους επικεφαλής της ομάδας που σκέφτηκε και εφάρμοσε τη συγκεκριμένη τεχνική) απάντησε πως «για την ώρα δε... φαίνεται να υπάρχουν προβλήματα και πως έως τώρα τα μωρά που γεννήθηκαν είναι απολύτως υγιή». Για το μέλλον; Ούτε ο ίδιος, ούτε κανείς άλλως γνωρίζει «για την ώρα»(!) ποιες θα μπορούσε να ήταν οι μεσοπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, όχι μόνον για τα τριάντα παιδιά (με τις δύο μητέρες και τον έναν πατέρα έκαστο), αλλά ούτε και για τα παιδιά των παιδιών τους...

Ποιες ήταν οι αντιδράσεις στις ΗΠΑ; Κατ' αρχάς διάφοροι καθηγητές κρατικών πανεπιστημίων έσπευσαν να... παρατηρήσουν ότι η συγκεκριμένη πειραματική τεχνική έγινε δίχως τη χρησιμοποίηση κρατικών κονδυλίων και άρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί παράνομη! Ανήθικη; «Σίγουρα» απαντούν μερικοί, καθώς η τεχνική εφαρμόστηκε δίχως να έχουν μελετηθεί οι εφαρμογές της - σε ζώα... - και δίχως να είναι βέβαιο πως είναι 100% ασφαλής για τον άνθρωπο. Πάντως, τα περισσότερα μέλη της επιστημονικής κοινότητας είναι προβληματισμένα καθώς όπως φαίνεται να πιάστηκαν εξαπίνης... Σ' άλλες χώρες που έχουν θέσει αυστηρότερο νομικό πλαίσιο σε σχέση με τη γονιμότητα του ανθρώπου, οι αντιδράσεις έτειναν να είναι κυρίως επικριτικές. Στη Βρετανία, για παράδειγμα, η εφαρμογή μίας τέτοιας τεχνολογίας θα ήταν - τουλάχιστον προς το παρόν... - παράνομη.

«Δεν πρέπει να επιτρέψουμε την εκμετάλλευση της επιθυμίας άτεκνων ζευγαριών να αποκτήσουν παιδιά με οποιοδήποτε κόστος, ούτε αυτό το ζήτημα να κυριαρχήσει στην αναπαραγωγή ανθρώπων δίχως αυτή να γίνεται με ασφάλεια, αξιοπρέπεια και υπευθυνότητα», σχολίασε η Ρουθ Ντιτς της Βρετανικού Συλλόγου Γονιμότητας. Ωστόσο, νωρίτερα εκπρόσωπος της Βρετανικής Αρχής Ανθρώπινης Γονιμότητας και Εμβρυολογίας είχε σπεύσει να δηλώσει πως η επιτροπή εξετάζει τις πιθανές αιτήσεις επιστημόνων που θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τη νέα τεχνική...