Νέο πεδίο αντιθέσεων και ανταγωνισμών, αναμένεται να προκαλέσουν οι προτάσεις που κατέθεσε χτες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) για την εξυγίανση και την εκκαθάριση των λεγόμενων «προβληματικών τραπεζών» της ΕΕ. Βάσει του σχεδίου της Κομισιόν προβλέπεται η δημιουργία «Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης» για την Τραπεζική Ενωση, που θα χρηματοδοτούν οι τράπεζες της ΕΕ και κεντρικό ρόλο θα έχουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι σχεδιαζόμενες αναδιατάξεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της λυκοσυμμαχίας θα αποτελέσουν νέο πεδίο συγκρούσεων και ανταγωνισμών, αφού οι κυβερνήσεις των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών της ΕΕ θα επιδιώξουν να προασπίσουν τα ιδιαίτερα συμφέροντα των εγχώριων τραπεζικών τους ομίλων, ώστε να μη συμμετάσχουν στον επιμερισμό της ζημιάς. Ηδη η γερμανική κυβέρνηση απέρριψε το συγκεκριμένο σχέδιο της Κομισιόν.

Οι προτάσεις της Κομισιόν έρχονται μετά τις αποφάσεις των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ (26 Ιουνίου του 2013), όπου κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τους κανόνες που θα εφαρμόζονται όταν μια τράπεζα θα οδηγείται σε εκκαθάριση. Τότε συμφώνησαν στην επιβολή τέλους («κούρεμα») στις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ στις περιπτώσεις «αναδιάρθρωσης» προβληματικών τραπεζών, καθώς και την επιβολή ρήτρας για κάλυψη ζημιών στις τοποθετήσεις τραπεζών σε άλλες τράπεζες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Συγκεκριμένα, η Κομισιόν προτείνει ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης, που φιλοδοξεί να ενεργοποιηθεί το Γενάρη του 2015, να λειτουργεί ως εξής:

-- Η ΕΚΤ, ως εποπτική αρχή, θα καθορίζει πότε μια τράπεζα αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες και πρέπει να εξυγιανθεί.

-- Θα δημιουργηθεί ένα «Ενιαίο Συμβουλίου Εξυγίανσης», στο οποίο θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι της ΕΚΤ, της Κομισιόν και των εθνικών κυβερνήσεων της χώρας όπου η υπό εκκαθάριση τράπεζα έχει (την έδρα της, υποκαταστήματα ή θυγατρικές). Το Συμβούλιο θα καθορίζει ποια διαδικασία θα ακολουθηθεί για την εκκαθάριση της τράπεζας.

-- Η Κομισιόν θα αποφασίζει αν και πότε πρέπει να τεθεί η τράπεζα υπό καθεστώς εξυγίανσης και καθορίζει τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν για την εκκαθάρισή της.

-- Την εκτέλεση του σχεδίου εξυγίανσης θα αναλαμβάνουν, οι εθνικές αρχές, υπό την εποπτεία του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης.

-- Θα συσταθεί ένα Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης Τραπεζών, το οποίο θα χρηματοδοτεί την «εκκαθάριση» των τραπεζών, με χρήματα που θα προέρχονται από εισφορές των ίδιων των τραπεζικών ομίλων της Ευρωζώνης και της ΕΕ, το οποίο θα αντικαταστήσει τα εθνικά ταμεία εξυγίανσης των κρατών - μελών.

Τις συγκεκριμένες προτάσεις απέρριψε η γερμανική κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι «δίνουν στην ίδια την Κομισιόν μια δυνατότητα την οποία δεν μπορεί να έχει, με βάση τις ισχύουσες συνθήκες». Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης, Στέφεν Ζάιμπερτ, μάλιστα υπενθύμισε ότι «η Γερμανία και η Γαλλία έχουν καταθέσει κοινές προτάσεις, οι οποίες προβλέπουν ένα ανεξάρτητο όργανο διάσωσης τραπεζών, στο οποίο θα εκπροσωπούνται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και εθνικοί θεσμοί».

Οπως σημείωσε ο ίδιος «ενδεχόμενη αναδιάρθρωση τραπεζών θα πρέπει να πραγματοποιείται από ένα δίκτυο εθνικών αναδιαρθρωτικών ταμείων». Ουσιαστικά, η Γερμανία απορρίπτει τη δημιουργία Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης των Τραπεζών, το οποίο θα αναγκάσει τις γερμανικές τράπεζες να συνεισφέρουν για τη διάσωση τραπεζών άλλων χωρών της ΕΕ που θα οδηγηθούν σε χρεοκοπία.

Την ίδια ώρα, σε κοινή τους έκθεση ΕΚΤ και Κομισιόν καλούν την ισπανική κυβέρνηση να συνεχίσει το πρόγραμμα εξυγίανσης των τραπεζών της Ισπανίας και εκτιμούν ότι «ο τραπεζικός κλάδος της χώρας δε θα χρειαστεί περαιτέρω χρηματοδότηση, πέραν των 41,3 δισ. ευρώ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διάσωσή του». Κεφάλαια, η αποπληρωμή των οποίων έχει ήδη φορτωθεί στις πλάτες του ισπανικού λαού.

Επανέρχονται τα σενάρια για νέο «κούρεμα» του ελληνικού κρατικού χρέους και την παροχή νέου δανείου στην Ελλάδα που θα επιφέρουν και νέο μνημόνιο με ακόμα σκληρότερα μέτρα.

Την απαρέγκλιτη τήρηση και εφαρμογή των σκληρών αντιλαϊκών μέτρων σε βάρος του λαού από την κυβέρνηση, θέτει σαν προϋπόθεση η Κομισιόν που συνδέει το ενδεχόμενο πρόσθετης χρηματοδότησης της Ελλάδας με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος στα τέλη του 2013.

Η αμερικάνικη εφημερίδα «Wall Street Journal», σε χτεσινό δημοσίευμά της, προτείνει νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους «μέσω μιας καλής συμφωνίας για το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, όπως ακριβώς έγινε και πέρυσι με την αναδιάρθρωση από τους πιστωτές του ιδιωτικού τομέα». Το προηγούμενο «κούρεμα» είχε συνοδευτεί από σφαγιαστικά μέτρα και λεηλασία των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων.

Στο φόντο της νέας υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιταλίας από τον αμερικάνικο οίκο αξιολόγησης «Standard & Poor's», στελέχη της ΕΚΤ τονίζουν την ανάγκη επίσπευσης των προγραμματισμένων αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Ιταλία, ο αμερικάνικο οίκος «κάνει λόγο για περαιτέρω επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών της χώρας».