Ο σοσιαλισμός αναβάθμισε το ρόλο της γυναίκας στην κοινωνία. Στην ΕΣΣΔ πρωτοκαθιερώθηκε η πραγματική ισοτιμία ανδρών - γυναικών |
Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία η πολιτική ισοτιμία της γυναίκας κατοχυρώθηκε στο πρώτο σοβιετικό Σύνταγμα (1918). Η σοβιετική εξουσία άνοιξε δρόμο για την ανύψωση του ρόλου της γυναίκας, αντιμετώπισε ισότιμα τη γυναίκα με τον άνδρα στο εργατικό δίκαιο, στα πολιτικά δικαιώματα, στον τομέα της μόρφωσης, στις ευθύνες στην οικογένεια. Η σοσιαλιστική κοινωνία έλαβε μέτρα για την προστασία της γυναίκας στην εργασία, της μητρότητας και της βρεφικής ηλικίας. Δημιουργήθηκαν μαιευτικές κλινικές και μαιευτήρια, βρεφονηπιακοί παιδικοί σταθμοί, νηπιαγωγεία, κέντρα απασχόλησης των παιδιών. Οι γυναίκες έβγαιναν στη σύνταξη 5 χρόνια νωρίτερα από τους άντρες.
Σήμερα, μετά την παλινόρθωση του καπιταλισμού στη Ρωσία έχει επιδεινωθεί η κατάσταση των εργαζόμενων γυναικών, ιδιαίτερα των γυναικών - μητέρων. Σήμερα στη Ρωσία εργάζονται 34 εκατομμύρια γυναίκες (το 48% όλων των εργαζομένων), αλλά αυτές αμείβονται, κατά μέσο όρο και με βάση τα επίσημα στοιχεία, κατά 30% χαμηλότερα από τους άνδρες εργαζόμενους. Μεταξύ των εγγεγραμμένων ανέργων οι γυναίκες αποτελούν το 70%. Η έκφραση «η ανεργία έχει γυναικείο πρόσωπο» έγινε ευρέος διαδεδομένη στη σημερινή Ρωσία. Οι εργοδότες απολύουν τις γυναίκες που έχουν μικρά παιδιά, παιδιά με ειδικές ανάγκες. Η Ρωσία καταλαμβάνει δεύτερη θέση για τη θνησιμότητα μητέρων μεταξύ των οικονομικά αναπτυγμένων χωρών. Κατά δέκα φορές, σε σχέση με τη σοβιετική περίοδο, αυξήθηκε ο αριθμός των διαζυγίων, απόρροια των τεράστιων οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων που βιώνουν οι εργατικές οικογένειες στη σημερινή Ρωσία.
Ενα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο έδωσε η Ιρίνα Καλαμπίχινα, υφηγήτρια της έδρας οικονομίας του Πανεπιστήμιου Λομονόσοφ της Μόσχας, σημειώνοντας πως στην ΕΣΣΔ, όταν υπήρχε η σοβιετική εξουσία, το ποσοστό εκπροσώπησης των γυναικών στα διάφορα όργανα της σοβιετικής εξουσίας έφτανε και ξεπερνούσε το 30%. Μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού το ποσοστό της συμμετοχής των γυναικών στην πολιτική έπεσε στο 10-13%.
Ο καπιταλισμός οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά καταβαράθρωσε τη θέση της γυναίκας στη Ρωσία, σε σχέση με τα χρόνια του σοσιαλισμού.