Οι διαδηλώσεις διαρκείς, το ίδιο και η αστυνομοκρατία. Ομως, στο Μαντούδι δεν έχουν άλλο δρόμο

Για την κυβέρνηση και τα φερέφωνά της (στο ΕΚ, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση της περιοχής και αλλού) «τελείωσε ο κύκλος του λευκολίθου» και η πτώχευση τούς πρόσφερε την ευκαιρία για να υλοποιηθεί η απόφαση των πολυεθνικών «ΡΑΝΤΕΞ» και «ΝΤΙΝΤΙΕ» για μονοπώληση του κλάδου που προσπαθούσαν από τα τέλη της δεκαετίας του '80.

Ο «σωτήρας» της περιοχής, βεβαίως, δεν έχασε απ' αυτή την ιστορία. Οι δε κυβερνητικοί βουλευτές χρησιμοποίησαν ρουσφετολογικά το πρόβλημα στις εκλογές του 1996 και του 2000. Αυτή είναι η μια πλευρά. Υπάρχει, όμως, και η άλλη. Είναι αυτοί που νυχθημερόν μοχθούσαν, δίνοντας και το αίμα τους πολλές φορές, μέσα ή έξω από τις στοές, στο κρύο και στον καύσωνα, στη βροχή και στο χιόνι, που «πλήρωσαν» πολλές φορές το «τίμημα» να παραμείνει ανοιχτό το έργο, να έχουν δουλιά, να έχουν «μια μπουκιά ψωμί», να σπουδάσουν τα παιδιά τους, να ζήσουν ήσυχα και καλά γεράματα.

Πριν τις εκλογές του 1993, οι «δημοσκοπήσεις» δείχνουν πολιτικό κόστος και για το ΠΑΣΟΚ στην περιοχή της Β/Κ Εύβοιας(αφού στην πραγματικότητα συναίνεσε στην απόφαση της κυβέρνησης της ΝΔ να κλείσει το συγκρότημα), οπότε ρίχνουν το σύνθημα της επαναλειτουργίας των μεταλλείων από το κράτος. Οι υποψήφιοι βουλευτές, ολόκληρος ο μηχανισμός του ΠΑΣΟΚ κινητοποιείται σπίτι το σπίτι, πόρτα την πόρτα και τάζει «λαγούς με πετραχήλια» στους άνεργους και εγκαταλειμμένους μέχρι τότε κατοίκους.

Η «επιχείρηση υποκλοπής ψήφου» πετυχαίνει... αλλά το συκρότημα δεν μπαίνει σε επαναλειτουργία. Η αγανάκτηση και οργή των ανέργων για την κυβέρνηση εκφράζεται με αποδοκιμασία των κυβερνητικών βουλευτών «όπου βρεθούν κι όπου σταθούν». Σαν «αμορτισέρ» απορρόφησης των κραδασμών και του πολιτικού κόστους στην Εύβοια, βρίσκεται ο «σωτήρας» στο χώρο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο πρόσωπο του Κ. Βαρβούτη, ιδιοκτήτη της «ΒΙΟΛΙΓΝΙΤ», που δραστηριοποιείται στο χώρο των λιγνιτωρυχείων και τροφοδοτεί τη ΔΕΗ από κοιτάσματα που του έχουν... παραχωρηθεί για εκμετάλλευση.

Το σενάριο περπατάει γρήγορα, ο κυβερνητικός Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων ετοιμάζει τα χαρτιά του δήθεν διαγωνισμού, η κυβέρνηση διασφαλίζει τα «ρέστα του επιχειρηματία» και του «πουλάει», έναντι «πινακίου φακής», ολόκληρο το συγκρότημα με τις εγκαταστάσεις και τις τεράστιες εκτάσεις που αυτό διαθέτει.

Για τρία χρόνια που (υπο)λειτουργούσε (1996-1999) ο Κ. Βαρβούτης «δε βάζει το χέρι στην τσέπη», έχει φροντίσει η κυβέρνηση την πριμοδότηση και οι 350 εργαζόμενοι, κάτω από άθλιες συνθήκες εργασίας, με κίνδυνο της ζωής τους πολλές φορές - αφού ο επιχειρηματίας έχει εξασφαλίσει και την ανεξέλεγκτη δράση του - εργάζονται σχεδόν χωρίς να πληρώνονται.

Από το 1998 ακόμα, ο εργοδότης δεν καταβάλλει κανονικά τους μισθούς πείνας. Αρχίζουν οι καθυστερήσεις και τα μηνιάτικα μαζεύονται. Αρχίζει για δεύτερη φορά να προδιαγράφεται ζοφερό το άμεσο μέλλον.

Η κυβέρνηση, διά του υπουργού Ανάπτυξης, καθησυχάζει τους εργαζόμενους ότι «δεν τρέχει τίποτα». Ο Κ. Βαρβούτης πότε επικαλείται τη «μη επιστροφή ΦΠΑ» από το κράτος και πότε χρέη από τις Ανατολικές Χώρες, που δεν μπορεί να εισπράξει.

Ο καιρός περνάει, τα χρέη προς τρίτους (ΔΕΗ, ΙΚΑ κ.ά.) αυξάνονται, ενώ οι εργαζόμενοι έχουν μήνες να πληρωθούν.

Η αντίστροφη μέτρηση αρχίζει. Το Σωματείο, κάτω από διάφορες πιέσεις, αδρανεί και χάνεται πολύτιμος χρόνος. Κυβέρνηση, εργοδοσία συντονίζουν τα βήματά τους στο επόμενο βήμα. Η πρόταση για «εκκαθάριση εν λειτουργία» απορρίπτεται από τον υπουργό Ανάπτυξης ως μη εφικτή.

Με δεδομένη, πλέον, την κυβερνητική θέση «να τελειώνουμε με το λευκόλιθο και το συγκρότημα Σκαλιστήρη μια για πάντα», η «ρεαλιστικότερη» λύση είναι η πτώχευση. Την κηρύσσει ο Κ. Βαρβούτης στις αρχές του 2000 και «καπάκι» βγαίνει το κυβερνητικό φερέφωνο, ο δήμαρχος Κηρέως, Πρ. Ενωτιάδης, και διακηρύσσει σε συγκέντρωση του σωματείου στην πλατεία Μαντουδίου, ότι ο «κύκλος του λευκολίθου για την περιοχή έκλεισε». Αμέσως μετά από μια συνάντηση του Σωματείου, «παραγόντων» της περιοχής του συνδικαλιστικού κινήματος και βουλευτών με τον υπουργό Ε. Βενιζέλο, με τους εργαζόμενους να διαδηλώνουν και με τον υπουργό να προσπαθεί να πείσει ότι «η πτώχευση συμφέρει», οι εργαζόμενοι εξαγριώνονται από τον εμπαιγμό.

Στο δρόμο για την επιστροφή, μέσα στα λεωφορεία αποφασίζουν αγωνιστικές κινητοποιήσεις. Αποκλείουν τα διόδια Σχηματαρίου και παραμένουν εκεί. Οι δήθεν συμπαραστεκόμενοι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, οι δήμαρχοι Κηρέως και Νηλέως «διαφωνούν» και αποχωρούν. Ο βουλευτής του ΣΥΝ «διαφοροποιείται» και παραμένει για «δουλιά από τα μέσα», υπονομεύοντας ανοιχτά τον αγώνα. Ο μηχανισμός αρχίζει να δουλεύει με την άσκηση πιέσεων, με ταξίματα και υποσχέσεις αρχίζοντας από τους «δικούς τους» εργαζόμενους. Παίρνουν, όμως, σταθερή απάντηση: «Παλεύουμε για το ψωμί μας, για το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας. Δεν αποχωρούμε αν δε δικαιωθούμε».

Το ΚΚΕ, το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα από την πρώτη στιγμή στάθηκε στο πλευρό τους. Είχε προειδοποιήσει για την εξέλιξη. Συνδικάτα και συνδικαλιστικά στελέχη άλλων κλάδων δηλώνουν τη συμπαράστασή τους. Το μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Κ. Παρασκευάς, που βρίσκεται καθημερινά κοντά στους εργαζόμενους, δηλώνει τη συμπαράσταση του ΚΚΕ στο δίκαιο αγώνα τους και στη συγκεκριμένη μορφή πάλης που επέλεξαν.

ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, Συνασπισμός ακολουθούν την τακτική «η σιωπή είναι χρυσός». Συναινούν στην κυβερνητική απόφαση για οριστικό κλείσιμο του συγκροτήματος, όπως είχαν συμφωνήσει, εξάλλου, στην παράδοσή του στο «σωτήρα» Κ. Βαρβούτη.

Οταν «χοντραίνουν τα πράγματα» και η κατάληψη των διοδίων συνεχίζεται για τρίτη μέρα, το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ δε διστάζουν να απειλήσουν. Εκπρόσωποί τους δηλώνουν ότι «η Εθνική Οδός δεν μπορεί να παραμένει κλειστή». Προμήνυμα επέμβασης των ΜΑΤ, που δεν αργούν να κατακλύσουν την Εθνική Οδό στο ύψος των διοδίων Σχηματαρίου, για να καθαρίσουν με τον «εχθρό λαό». Αφού ο «κοινωνικός αυτοματισμός» μπλόκαρε, το λόγο έχουν οι δυνάμεις καταστολής της «σοσιαλιστικής» - «εκσυγχρονιστικής» κυβέρνησης.

Ο αγώνας εκείνος των εργαζομένων δεν πήγε χαμένος. Κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος, εκτός από αυτόν που δε γίνεται. Και οι παλιότεροι, που έγιναν στην περιοχή του Μαντουδίου, παρότι υπονομεύτηκαν σε άλλες περιπτώσεις στο όνομα της «κοινωνικοποίησης», του «τρίτου δρόμου», άφησαν σημαντική αγωνιστική παρακαταθήκη. Με το λαό, με τους άνεργους, που τους άφησαν ρημάδια πίσω, στην περιοχή, οι κυβερνητικοί δεν πρόκειται να ξεμπλέξουν. Θα τους ξαναβρούν μπροστά τους. Γιατί «μπορεί να κοροϊδεύεις λίγους για πολύ, όχι, όμως πολλούς για πολύ». Γιατί δε γίνεται να είναι τα μόνιμα θύματα του πλούτου, που χάρισε η φύση. Αργά ή γρήγορα θα πάρουν την υπόθεση του μέλλοντός τους στα χέρια τους. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος.

Το Σωματείο Ανέργων και Εργαζομένων στις μεταλλευτικές επιχειρήσεις της Βορειοκεντρικής Εύβοιας, το Σωματείο πρώην εργαζομένων στη ΒΙΟΜΑΓΝ, φορείς των αγροτών και των ΕΒΕ, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ήδη, συντονίζουν τα βήματά τους και αύριο, Σάββατο 31 του Μάρτη, πραγματοποιούν παλλαϊκή συγκέντρωση στην πλατεία Μαντουδίου, διεκδικώντας άμεση επαναλειτουργία της επιχείρησης και πραγματική ανάπτυξη για την περιοχή.