Τις διαδικασίες για το σχηματισμό κυβέρνησης και τις διερευνητικές εντολές τις προβλέπει το Σύνταγμα στο άρθρο 37 όπου αναφέρονται τα εξής: Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Αν κανένα κόμμα δε διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής.

Αν δε διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.

Αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και εάν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει το σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών. Σε περίπτωση αποτυχίας, αναθέτει στον πρόεδρο του Συμβουλίου Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές και διαλύει τη Βουλή.

Κατά μια ερμηνεία του Συντάγματος, για να μπορέσει ο αρχηγός του πρώτου κόμματος να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, δεν απαιτείται το 50+1 των 300 βουλευτών (δηλαδή 151) αλλά το 50+1 των παρόντων βουλευτών που δεν μπορεί να είναι μικρότερος από τα 2/5 του συνολικού αριθμού των βουλευτών, δηλαδή 120 βουλευτές.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι αν στη Βουλή κατά την ψηφοφορία βρίσκονται και οι 300 βουλευτές, τότε απαιτείται η ψήφος 151 βουλευτών. Εάν, για παράδειγμα, στη Βουλή βρίσκονται 240 βουλευτές, τότε για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης απαιτούνται 120 βουλευτές. Δηλαδή, εάν το δεύτερο ή κάποιο άλλο κόμμα δηλώσει δημόσια ή γνωστοποιήσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι δε θα πάρει μέρος στην κοινοβουλευτική διαδικασία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στο πρώτο κόμμα, τότε μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση ακόμα και με 120 βουλευτές.