Μέλη της ομάδας ερευνητών την ώρα που πραγματοποιούν πείραμα με απλές χημικές ουσίες, κατά το οποίο σχηματίζονται αυθόρμητα μεμβράνες με χαρακτηριστικά ανάλογα των κυτταρικών μεμβρανών |
Στα μόρια των λιπιδίων που σχηματίζουν τις κυτταρικές μεμβράνες το ένα άκρο είναι υδρόφιλο (ελκύει το νερό) ενώ το άλλο είναι υδρόφοβο (απωθεί το νερό). Στο νερό σχηματίζουν ένα διπλό στρώμα, με τα υδρόφιλα άκρα προς τα έξω και τα υδρόφοβα αντικριστά στο εσωτερικό του στρώματος. Αυτό το στρώμα συγκρατεί το κυτταρόπλασμα, τις οργανέλλες και τον πυρήνα (στους ευκαρυώτες) στο εσωτερικό του κυττάρου, κάνοντάς το μια οντότητα, ξεχωριστή από τις ουσίες του περιβάλλοντος.
Οι επιστήμονες κατασκεύασαν τις συνθετικές μεμβράνες από γαλάκτωμα, που σχηματίστηκε από λάδι και νερό που περιείχε τασιενεργό ουσία (απορρυπαντικό). Για να σχηματιστεί το διπλό σώμα των λιπιδίων χρησιμοποίησαν έναν απλό καταλύτη, τα ιόντα χαλκού. Λιπίδια και τασιενεργές ουσίες, όπως βεβαίως και ιόντα χαλκού, υπήρχαν στη φύση την περίοδο, που με βάση τα απολιθώματα φαίνεται ότι εμφανίστηκε η ζωή στη Γη. Στο πείραμα δεν χρησιμοποιήθηκαν ένζυμα (είδος πρωτεϊνών) που θεωρούνται παράγωγα της βιοχημείας της ζωής και δεν σχηματίζονται εύκολα από ανόργανα συστατικά.
Χωρίς τα ιόντα χαλκού, το γαλάκτωμα ήταν σταθερό και καθόλου αξιόλογο. Οταν όμως προστέθηκαν τα ιόντα, άρχισαν να αυτοσυναρμολογούνται ανθεκτικά κυστίδια και μικροσκοπικές σωληνοειδείς δομές, που πρόβαλαν μέσα από τα αιωρούμενα στο νερό σταγονίδια ελαίου. Μετά από 24 ώρες τα σταγονίδια είχαν «καταναλωθεί» πλήρως από τις αυτοσυναρμολογούμενες μεμβράνες!
Από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία της νέας μεθόδου είναι η απλότητά της. Τα αντιδραστήρια για το πείραμα είναι κοινά και απαιτείται μόνο ένα προπαρασκευαστικό βήμα. Μέσα σε μια μέρα ένας νέος ερευνητής μπορεί να αρχίσει να παρασκευάζει μεμβράνες.
Πριν από μερικούς μήνες άλλη ερευνητική ομάδα είχε ανακοινώσει τη δημιουργία ενός «συνθετικού κυττάρου», όμως μόνο το γονιδίωμά του ήταν τεχνητό (και όχι εντελώς). Το υπόλοιπο ήταν ένα κύτταρο βακτηρίου, από το οποίο είχαν αφαιρεθεί τα πλασμίδια με το γονιδίωμα. Η πραγματικά τεχνητή ζωή απαιτεί τη σύνθεση ενός χημικού φορέα πληροφοριών, όπως το DNA με την τρισδιάστατη δομή που τη φιλοξενεί και μέσα στην οποία πραγματοποιούνται ο μεταβολισμός και οι διαδικασίες της κυτταρικής διαίρεσης (αναπαραγωγή).