Τετάρτη 7 Ιούλη 2010
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
Θέατρο
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
Ποικιλία μορφών και κειμένων
Ιαπωνικό θέατρο «ΝΟ»

«Το ανείπωτο - Ο λόγος του Γιώργου Χειμωνά»
«Το ανείπωτο - Ο λόγος του Γιώργου Χειμωνά»
Στο Ηρώδειο έχουν φιλοξενηθεί αρκετές σπουδαίες παραστάσεις μακραίωνων παραδοσιακών ειδών ιαπωνικού και κινέζικου θεάτρου, όπως το «ΝΟ», το «Καμπούκι», το «Κυόγκεν», από μακρόβιους και φημισμένους, κρατικούς και μη θιάσους της Ιαπωνίας και της Κίνας. Φέτος, ένας ακόμη ιαπωνικός θίασος θεάτρου, το «ΝΟ» (με τεσσάρων και πλέον αιώνων οικογενειακή παράδοση, παράδοση που περνά από πατέρα σε γιο), στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, «μύησε» τους θεατρόφιλους με μια δίπτυχη παράσταση, στις θεματολογικές και αισθητικές παραδόσεις της δραματικής μορφής του «ΝΟ» και της κωμικής του «Κυόγκεν». Παραδόσεις που «τρέφονται» με παλιούς, αλληγορικούς μύθους, με επίμονη, ακάματη άσκηση του κάθε συντελεστή της παράστασης, για κάθε συστατικό της αισθητικής της. Ασκηση, όσον αφορά στην εκφραστικότητα της μάσκας (προσωπείο ή μακιγιάζ). Ασκηση στο πώς εκφέρεται ο λιγοστός αλλά τεραστίων, εξαιρετικά δύσκολων, φωνητικών απαιτήσεων λόγος. Λόγος που οφείλει να «συνάδει» με τη ζωντανή μουσική, να ορχείται μαζί της και με μιμικές κινήσεις και με συγκεκριμένες χειρονομίες του υποκριτή για κάθε ρόλο. Κινήσεις και χειρονομίες, «κώδικες» μακραίωνης άσκησης, μεγάλης ακρίβειας, απολύτως συνδεδεμένες και με τη μάσκα και με το κοστούμι κάθε ρόλου. Κινήσεις και χειρονομίες συμβολικές, που προεκτείνουν το λιγοστό κείμενο, εκφράζοντας καταστάσεις, αξίες, συναισθήματα, κοινωνικά αξιώματα, ακόμα και την κοινωνική τάξη του κάθε προσώπου του μύθου. Στο πρώτο μέρος της παράστασης ήταν η κωμωδία «Σαμπασό» (παράδοση του «Κυόγκεν»), που παραπέμπει σε παραδοσιακό λαϊκό γιορταστικό δρώμενο. Στο δεύτερο μέρος παίχθηκε «Η σούτρα της μεγάλης σοφίας» (παράδοση του «ΝΟ») με θέμα την αγωνιώδη αναζήτηση και μεταλαμπάδευση της γνώσης, από γενιά σε γενιά.

«Ανείπωτο - Ο λόγος του Γιώργου Χειμωνά»

«Ελα, έλα»
«Ελα, έλα»
Μεγάλη η πρόωρη απώλεια του Γιώργου Χειμωνά. Αλλά το έργο του μένει να επιβεβαιώνεται ως σπάνιου είδους «ποιητικό» μέγεθος. Με αφορμή τα δέκα χρόνια από το θάνατό του, η ομάδα «Δυτικά της πόλης» ανέβασε στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών την παράσταση «Ανείπωτο - Ο λόγος του Γιώργου Χειμωνά». Με μορφή θεατρικού αναλογίου, με σεμνή σκηνοθετική καθοδήγηση του Τάκη Τζαμαριά, με σύνθεση αυτοβιογραφικών, κυρίως, αποσπασμάτων από έργα του Χειμωνά ( «Ο γιατρός Ινεότης», «Χτίστες», «Μυθιστόρημα», «Ο εχθρός του ποιητή»), συνεντεύξεις και άλλα κείμενά του, σε επιμέλεια του συγγραφέα Βαγγέλη Ραπτόπουλου, με αισθαντική μουσική και ήχους του Πλάτωνα Ανδριτσάκη, σκηνικό (ένα πολυεπίπεδο πατάρι) του Γιάννη Θεοδωράκη, φωτισμούς του Αλέξη Πηλού, διά στόματος των ηθοποιών επιχειρήθηκε να εκφραστεί ο πολύσημος, άμεσος και έμμεσος, ελλειπτικός, βαθύτατα φιλοσοφικός, κοινωνικοπολιτικά «στρατευμένος» με το λαό, τους αγώνες και τα πάθη του, μοναδικά αισθαντικός και εκπληκτικά υπονοηματικός λόγος του. Λόγος εκπληκτικής ποιητικότητας παρά την πεζή μορφή του. Λόγος που μίλησε όχι μόνο με λέξεις, αλλά και με τις σιωπές και με τους ποικίλους ρυθμούς της ανάσας του και των παλμών της καρδιάς του, ρυθμοί και παλμοί φορτισμένοι από τα βιώματα, τα συναισθήματα, τις ιδέες, τις χαμένες προσδοκίες, τον πόθο του Χειμωνά να εκφράσει και τα αφανή δράματα, τα «άρρητα», τον ακούσιο, αλλά και εκούσιο θάνατο της ανθρώπινης ύπαρξης, με αξιοπρέπεια, με μεγαλείο, εξυψώνοντάς την, παρότι «πονούσε» πολύ ο ίδιος (και ως ψυχίατρος) για κάθε πάσχουσα ανθρώπινη ύπαρξη. Τη δύναμη, το ποιητικό κάλλος και την ιδιαίτερη ρυθμοποιία του λόγου του Χειμωνά, με φιλοτιμία, σεμνότητα και ευαισθησία προσπάθησαν να προσεγγίσουν οι ηθοποιοί Μαρία Καλλιμάνη (η καλύτερη ερμηνεία), Γεράσιμος Μιχελής, Θεοδώρα Μαστρομηνά, Κατερίνα Φωτιάδη, Χάρης Χαραλάμπους, Μάνος Καρατζογιάννης και τραγουδώντας η Μαριάνθη Σοντάκη.

«Ελα, έλα» από τη «Μικρή Πόρτα»

«Η σούτρα της μεγάλης σοφίας»
«Η σούτρα της μεγάλης σοφίας»
Σπουδαίο, μακροπρόθεσμα και πολύπλευρα ωφέλιμο «κεφάλαιο» του θεάτρου μας αποτελεί η πολύχρονη προσφορά της Ξένιας Καλογεροπούλου για ανάπτυξη υψηλών ποιοτικών απαιτήσεων θεάτρου για παιδιά, προς αισθητική καλλιέργεια των παιδιών - αυριανών θεατρόφιλων, αλλά και καλλιτεχνών του θεάτρου (συγγραφέων, σκηνοθετών, συνθετών, σκηνογράφων, χορογράφων, ηθοποιών). Προσφορά που πηγάζει από τη βαθιά αγάπη και τη γνώση της για την κοινωνική και μορφωτική αξία του θεάτρου. Προπάντων, όμως, από τη λατρεία που τρέφει για τα παιδιά, τη συναίσθηση του «χρέους» των ενηλίκων απέναντί τους και την - επιβεβαιωμένη στην πράξη, με τις παραστάσεις της - πίστη της για την εκπληκτική ψυχοδιανοητική προσληπτικότητα των παιδιών, από τη βρεφική του ακόμη ηλικία. Με αυτή την πίστη της η Ξένια Καλογεροπούλου έκανε φέτος ένα ακόμα «θαύμα». Συνέλαβε την ιδέα μιας παράστασης που να απευθύνεται στα πολύ μικρούλια παιδάκια και πέτυχε διάνα. Στην παράσταση που παρακολούθησε η υπογράφουσα ήταν ακόμα και μπόλικα μωρά ενός έτους και πάνω, που τα ματάκια τους καθηλώθηκαν με το βουβό σκηνικό «ποίημα» και με την ομορφιά, την τρυφερότητα, τη μιμητική χάρη, τη φαντασία, το αρμόζον για νήπια χιούμορ, τα συναισθήματα που εκπέμπει η μορφολογική εικόνα και η ερμηνεία της Ξένιας Καλογεροπούλου, σε ρόλο νηπίου. Η «σοφή» δημιουργός έγραψε, σκηνοθέτησε και ερμήνευσε ένα σενάριο, ψυχογραφώντας - υμνητικά και λυρικά - την ηλικία της αθωότητας. Τότε, που το νήπιο δεν μπορεί ακόμα να πει ό,τι θέλει, ό,τι νιώθει, ό,τι το φοβίζει, ό,τι δεν κατανοούν από όσα βλέπουν. Με το «Φεγγαράκι μου λαμπρό φέγγε μου να περπατώ» και παραμύθια εξοικειώνουν οι μεγάλοι τα παιδάκια με το «άπιαστο», μετακινούμενο, μεγάλο ή μικρό, μισόγεμο, ή ολόγεμο, μισοσκότεινο ή ολόφωτο, «μουτρωμένο» ή «χαμογελαστό» στρογγυλό αστέρι, τη Σελήνη. Η Ξ. Καλογεροπούλου, με το αναπαραστατικότατο, βουβό «Ελα, έλα» της, και με τη συμβολή της Νάνσυ Μπινιαδάκη (βίντεο) και του Λευτέρη Παυλόπουλου (φωτισμοί), έστησε για τα παιδάκια ένα χαρούμενο, αλλά και γνωσιακό «παιχνίδι» με την εικόνα του φεγγαριού.

«Stand Alone Zone»

«Stand Alone Zone»
«Stand Alone Zone»
Χορός, μιμική, μουσική, τραγούδι, ηχογραφημένος λόγος. Λεπτομερειακώς θεατρικά κοστούμια και μεγάλες, εξπρεσιονιστικά συμβολικές μάσκες. Οπτικά εφέ και βιντεοπροβολές. Ενα αριστουργηματικής σύλληψης, υψηλής εικαστικής αισθητικής και άψογης τεχνικής εφαρμογής, με εξαιρετικά εύγλωττους συμβολισμούς, ψηφιακά εικονικό «σκηνικό». Σκηνικό συνθεμένο, με σκόπιμα υπερμεγέθεις κινηματογραφημένες και βιντεοσκοπημένες εικόνες από σχεδιαστικές, αλλά και υπαρκτές, τεραστίων διαστάσεων και τρομερής όψης βιομηχανικές, ποικίλης παραγωγής, εγκαταστάσεις (εργοστασίων πολύ βαριάς βιομηχανίας, ακόμη και παραγωγής οπλικών συστημάτων, διυλιστηρίων, δεξαμενών, γεφυρών, λιμανιών, πεδίου εκτόξευσης πυραύλων κ.ά.). Αυτά τα «υλικά» συνθέτουν την παράσταση ««Stand Alone Zone», που παρουσίασε η γαλλική χοροθεατρική ομάδα «Systeme Castafiore», στο Φεστιβάλ Αθηνών. Μια παράσταση υψηλής αισθητικής καθ' όλα τα «συστατικά» και τους συντελεστές της, ευφάνταστη, ευρηματικών μέσων, αλλά και σοβαρού περιεχομένου. Εμπνεόμενοι από την σπουδαία, προφητική ταινία επιστημονικής φαντασίας του Ταρκόφσκι «Stalker», oι ιδρυτές της ομάδας, Καρλ Μπισκουί και Μάρσια Μπαρσελό, δημιούργησαν μια αλληγορία για τον επίγειο κόσμο του ανθρώπου και τον πολιτισμό του, για τον πόθο του ανθρώπου να προσεγγίσει το άγνωστο, για τους πολέμους, τα τρομερά οπλικά μέσα, την εκρηκτική ανάπτυξη της τεχνολογίας, την καταστροφή του περιβάλλοντος, την παραμορφωτική και εκφυλιστική μεταλλαγή του ανθρώπινου είδους, τον «πόλεμο του διαστήματος», την εφιαλτική προοπτική καταστροφής του πλανήτη μας. Το μήνυμα της παράστασης, ενάντια σε όλα όσα συνθέτουν αυτόν τον εφιάλτη, είναι η συνειδητοποίηση του τρομερού κινδύνου από τους ανθρώπους και η επείγουσα επιλογή και «επιστροφή» τους στη ζωή και τις αξίες του ανθρωπιστικού πολιτισμού.


ΘΥΜΕΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ