Ο τίτλος στην πραγματικότητα είναι λανθασμένος: Στον καπιταλισμό οι εκδοτικοί οίκοι δεν «πεθαίνουν». Είναι επιχειρήσεις. Αρα, ή πωλούνται, ή κλείνουν. Ενίοτε συμβαίνουν και τα δύο. Από αυτή την άποψη, η είδηση ότι το ρωσικό εκδοτικό «Παιδική Λογοτεχνία» προορίζεται για ιδιωτικοποίηση, μέσω δημοπρασίας των μετοχών, από το κράτος, δεν είναι σημαντική. Αλλωστε είναι ακόμη ένα μετοχοποιημένο κρατικό «μαγαζί» ανάμεσα στις 700 κρατικές επιχειρήσεις που πρόκειται να ξεπουληθούν εντός του έτους από το ρωσικό κράτος.
Ομως, το συγκεκριμένο εκδοτικό είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας κωδικός στον κατάλογο του ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας. Είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο της εκπαιδευτικής, παιδαγωγικής και πολιτισμικής προσφοράς του σοσιαλισμού στις νέες γενιές. Είναι μία από τις σημαντικότερες παράλληλες ιστορίες της πολιτιστικής εποποιίας της ΕΣΣΔ. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το τι σημαίνει η γνωστή ρήση, πως το επίπεδο πολιτισμού μιας κοινωνίας, φαίνεται από το πώς αυτή η κοινωνία αντιμετωπίζει τα παιδιά και τους γερόντους της.
Το εκδοτικό «Παιδική Λογοτεχνία» ήταν ο πρώτος και παλαιότερος εξειδικευμένος εκδοτικός οίκος της ΕΣΣΔ και της σημερινής Ρωσίας. Δημιουργήθηκε το 1933 στη βάση του παιδικού τομέα του εκδοτικού «Νεολαιίστικη Φρουρά», που με τη σειρά του ανήκε στο σχολικό τομέα του Κρατικού Εκδοτικού Λογοτεχνίας. Αυτά όμως δεν αρκούσαν. Η όλο και αυξανόμενη ανάγκη για προσφορά ποιοτικού, σε μορφή και περιεχόμενο, παιδικού βιβλίου χρειαζόταν κάτι ξεχωριστό: «Ο θησαυρός της ρωσικής και ξένης κλασικής λογοτεχνίας, η παράδοση και η λογοτεχνική κληρονομιά των αδελφών λαών της σοβιετικής χώρας και τα καλύτερα έργα των σύγχρονων δημιουργών, όλα αυτά, πρέπει να αποτελέσουν ιδιοκτησία των μικρών πολιτών της σοσιαλιστικής κοινωνίας, να ανοίξουν τους πνευματικούς ορίζοντές τους» σημειωνόταν στο ιδρυτικό ντοκουμέντο.
Ιδιοκτησία των παιδιών της ΕΣΣΔ ήταν λοιπόν το εκδοτικό «Παιδική Λογοτεχνία». Και μεταξύ των επιφανών λογοτεχνών που το αγκάλιασαν ήταν ο Γκόρκι, ο Μαρσάκ, ο Τσουκόφσκι κ.ά. Λίγο μετά από την ίδρυσή του, στις εφημερίδες «Πράβντα» και «Πιονέρσκαγια Πράβντα», δημοσιεύθηκε ένα γράμμα του Γκόρκι με το οποίο ο σπουδαίος συγγραφέας απευθυνόταν στα παιδιά, ζητώντας τους να του γράψουν τι διαβάζουν, ποια βιβλία τους αρέσουν και ποια θα ήθελαν να διαβάσουν. Πάνω από 2.000 απαντήσεις κατέκλυσαν τα δημοσιογραφικά γραφεία και πολλά από αυτά τα παιδικά γράμματα ήταν κοινά από μεγάλες ομάδες παιδιών. Στις αρχές του 1934 ο Γκόρκι τους απάντησε ότι «τώρα ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε και σύντομα θα έχετε ενδιαφέροντα βιβλία».
Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, το εκδοτικό φιλοξένησε το σύνολο του πραγματικού θησαυρού των συγγραφέων και εικονογράφων που αποτέλεσαν τη «στρατιά» της σοβιετικής παιδικής λογοτεχνίας. Απειροι είναι οι τίτλοι και οι σειρές του στο σύνολο των τομέων που αφορούν στο παιδί. Μακρύς και ο κατάλογος των διακρίσεων των εκδόσεών του σε εκθέσεις του εξωτερικού.
Τελικά, ο τίτλος ίσως να είναι και σωστός: Το εκδοτικό «Παιδική Λογοτεχνία» δεν είναι ακόμη μία επιχείρηση. Ανήκει στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, έστω κι αν δε συμβαίνει αυτό τυπικά. Ουσιαστικά όμως είναι μνημείο. Και τα μνημεία βέβαια πωλούνται και αγοράζονται στον καπιταλισμό. Οταν συμβαίνει όμως αυτό, πεθαίνουν...
Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ
Feeds
Εβαλαν στόχο την πινακίδα «πλατεία Αυδή»! 
