Την «Εκθεση για την ποιότητα της ανώτατης εκπαίδευσης» του έτους 2008 παρέδωσε χτες στον πρόεδρο της Βουλής, Δ. Σιούφα, ο πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ), Σπ. Αμούργης. Η Εκθεση αναφέρεται στα πεπραγμένα της ΑΔΙΠ από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, σημειώνοντας δυσλειτουργίες που - κατά την Εκθεση - οφείλονται σε «ατέλειες» του νόμου για την ΑΔΙΠ και παραθέτει συνοπτικά τα συμπεράσματα των εξωτερικών «αξιολογητών» - επειρογνωμόνων που συμμετείχαν στη διαδικασία εξωτερικής «αξιολόγησης» των πέντε τμημάτων Πανεπιστημίων και ΤΕΙ που έχει ολοκληρωθεί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία της «αξιολόγησης» (εσωτερικής και εξωτερικής) εξακολουθεί να μην έχει προχωρήσει όσο θα ήθελε η κυβέρνηση - και φυσικά και η ΑΔΙΠ - καθώς μέχρι στιγμής μόλις 77 από τα 286 τμήματα Πανεπιστημίων και 90 από 213 τμήματα ΤΕΙ έχουν προχωρήσει τη διαδικασία της εσωτερικής «αξιολόγησης», ενώ μόλις 22 τμήματα Πανεπιστημίων και 25 τμήματα ΤΕΙ έχουν τελικά καταθέσει έκθεση εσωτερικής «αξιολόγησης». Μάλιστα, όπως προκύπτει από την Εκθεση, η ΑΔΙΠ προγραμμάτιζε την ολοκλήρωση της εξωτερικής «αξιολόγησης» σε 100-120 τμήματα το έτος 2008-2009 και ειδικότερα για το 2008 των πρώτων 20 τμημάτων με χρηματοδότηση από το ευρωπαϊκό πακέτο ΕΠΕΑΕΚ 2, ενώ μέχρι στιγμής έχουν ολοκληρωθεί μόλις 5.

Να θυμίσουμε ότι η διαδικασία της «αξιολόγησης» εκθειάζεται από την ΕΕ και τα κόμματα του ευρωμονόδρομου ως το «φάρμακο διά πάσαν νόσον», που θα διορθώσει τα «κακώς κείμενα» στην ανώτατη εκπαίδευση και σε αυτό το πνεύμα κινείται και η Εκθεση. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για έναν μηχανισμό ελέγχου όχι της ποιότητας, αλλά του βαθμού προσαρμογής των τμημάτων και των ιδρυμάτων στις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις στην εκπαίδευση και αντίστοιχης «βαθμολόγησής» τους ως περισσότερο ή λιγότερο ανταγωνιστικά.

Οπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, «η πενταμελής επιτροπή εμπειρογνωμόνων και η έκθεσή τους λειτουργούν συμβουλευτικά, αλλά και ελεγκτικά, αφού η επανάληψη της διαδικασίας ανά τέσσερα χρόνια καταγράφει τον τρόπο με τον οποίον αξιοποιήθηκαν οι διαπιστώσεις της προηγούμενης εξωτερικής αξιολόγησης».

Στο πλαίσιο αυτό, η Εκθεση παρουσιάζει συνοπτικά τις παρατηρήσεις και συστάσεις των επιτροπών εμπειρογνωμόνων που συμμετείχαν στις εξωτερικές «αξιολογήσεις» και - πρακτικά - παρουσιάζει πλευρές των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που είτε αποτελούν θεσμοθετημένες ρυθμίσεις ή διακηρυγμένους στόχους, όπως για παράδειγμα: Συμμετοχή των Τμημάτων στον καθορισμό του αριθμού των εισακτέων. Αμβλυνση της κρατικής εμπλοκής στη λειτουργία των ΑΕΙ και διευθέτηση μιας σειράς θεμάτων από τους εσωτερικούς κανονισμούς. Ενίσχυση κινητικότητας μελών ΔΕΠ και φοιτητών. Καθιέρωση προαπαιτούμενων μαθημάτων. Αιχμές για «φαινόμενα αυθαιρεσίας και κατάχρησης του πανεπιστημιακού ασύλου», υπογράμμιση της ανάγκης «αναζήτησης χρηματοδότησης και από μη κρατικούς φορείς, όπου αυτό είναι δυνατό» κ.ά.

Αναδεικνύοντας ότι το κίνητρο της προσαρμογής στην «αξιολόγηση» είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, σε μια «αγορά» ανώτατης εκπαίδευσης, στην Εκθεση υπογραμμίζεται ότι «με δεδομένο τον υψηλό ανταγωνισμό σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, οι εμπειρογνώμονες ενθαρρύνουν τα Τμήματα να στοχεύσουν σε συστηματική και αυστηρή αυτοαξιολόγηση και να προχωρήσουν σε πράξεις εφαρμογής».