ΠΡΑΓΑ.--

Στην ανεύρεση νέων αγορών και κύκλων επιρροής αποσκοπεί το ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανατολικής Συνεργασίας με τη Σύνοδο Κορυφής της Πράγας που διοργάνωσε χτες η Ευρωπαϊκή Ενωση και η σημερινή προεδρεύουσα Τσεχία με έξι πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες - την Ουκρανία, τη Γεωργία, το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία, τη Μολδαβία και τη Λευκορωσία.

Ωστόσο, οι Πρόεδροι της Λευκορωσίας και της Μολδαβίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο και Βλαντιμίρ Βορόνιν αντίστοιχα, αποφάσισαν να μην πάρουν μέρος στη Σύνοδο, αποστέλλοντας άλλους κυβερνητικούς αξιωματούχους στη θέση τους και υποβαθμίζοντας ουσιαστικά την αντιπροσωπεία. Ενώ η Ουκρανή πρωθυπουργός Γ. Τιμοσένκο ακύρωσε την τελευταία στιγμή τη συμμετοχή της λόγω της πολύνεκρης έκρηξης που σημειώθηκε στη γενέτειρά της στο Ντνιπροπετρόφσκ, όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον 10 άνθρωποι. Επιπλέον, ούτε ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Ν. Σαρκοζί, οι πρωθυπουργοί της Μεγάλης Βρετανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, Γκ. Μπράουν, Χ.Λ. Θαπατέρο και Σ. Μπερλουσκόνι, ούτε ο καγκελάριος της Αυστρίας Βέρνερ Φάιμαν παρέστησαν στη Σύνοδο, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του αντιπροέδρου της υπό παραίτησης κυβέρνησης της Τσεχίας και υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Αλεξάντρ Βόντρα, ο οποίος έκανε λόγο για επίδειξη ανευθυνότητας. Εγκαινιάζοντας τη Σύνοδο, ο υπό παραίτηση Τσέχος πρωθυπουργός, Μίρεκ Τοπολάνεκ, δήλωσε πως όπως οι δυτικές ευρωπαϊκές χώρες θεωρούν σημαντική τη διατλαντική συνεργασία τους με τις ΗΠΑ και την προσπάθεια για την Ενωση για την Μεσόγειο έτσι θεωρούμε πως η προσέγγιση με τις έξι αυτές χώρες στην ανατολή είναι φυσική διάσταση της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.

Τα περί σχεδίου εγκαθίδρυσης στενότερων πολιτικών και οικονομικών δεσμών με τις χώρες αυτές αποσκοπούν ουσιαστικά στο άνοιγμα νέων αγορών καθώς, ανάμεσα στα άλλα, η Ευρωπαϊκή Ενωση δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την επέκταση της συνεργασίας της με αυτές τις χώρες στον ενεργειακό τομέα, δηλαδή την παραπέρα προώθηση του σχεδίου κατασκευής του πετρελαιαγωγού φυσικού αερίου «Nabucco». Το σχέδιο αυτό έχει επισπευθεί εξαιτίας της τελευταίας πετρελαϊκής κρίσης Ρωσίας - Ουκρανίας τον περασμένο χειμώνα. Επιπλέον, πηγές ανέφεραν στο πρακτορείο «Ιταρ Τας» πως η ΕΕ επιθυμεί να δημιουργήσει ζώνη ελεύθερου εμπορίου με αυτές τις χώρες καθώς και ένα απλούστερο σύστημα χορήγησης βίζας.

Δεν είναι, εξάλλου, τυχαίο το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανατολικής Συνεργασίας προβλέπει και οικονομική στήριξη - δηλαδή δέσμευση - σ' αυτές τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Συγκεκριμένα, σχεδιάζει να διαθέσει περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ από το 2010 μέχρι το 2013 για την προώθηση όπως υποστηρίζει, δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, οικονομικής ενσωμάτωσης και προγράμματα ενεργειακής ασφάλειας.

Πάντως, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μπαρόζο, μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Πράγα πριν την έναρξη της Συνόδου υποστήριξε ότι «αυτό που προσφέρουμε στους ανατολικούς γείτονές μας είναι ένα ενισχυμένο σύστημα συνεργασίας με οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς όρους», προσθέτοντας πως πρόκειται για ένα «σχέδιο ευεργετικό για τις χώρες αυτές και για όλη την ήπειρο σε ό,τι αφορά τη σταθερότητα».

Η Ρωσία, που βλέπει να απειλείται από τις στενότερες σχέσεις ανάμεσα στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και την Ευρωπαϊκή Ενωση σε ό,τι αφορά τα οικονομικά της συμφέροντα, διά μέσου το υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ υποστήριξε χτες πως θέλει να πιστέψει ότι η ΕΕ δεν επιχειρεί να οικοδομήσει βάση επιρροής στα ρωσικά σύνορα. Ο ίδιος είχε προειδοποιήσει μια ημέρα πριν ενάντια στη δημιουργία «νέων διαχωριστικών γραμμών» στην Ευρώπη, ενώ στα τέλη Μάρτη είχε κατηγορήσει την ΕΕ ότι επιδιώκει να εγκαθιδρύσει «σφαίρα επιρροής», κάτι για το οποίο όμως έσπευσε να απορρίψει ο επικεφαλής ΚΕΠΠΑ Χαβιέρ Σολάνα που ισχυρίστηκε ότι «δεν υπάρχει τίποτε εναντίον κανενός, συγκεκριμένα δεν υπάρχει τίποτε εναντίον της Ρωσίας (...) με την οποία έχουμε επίσης έναν συνεταιρισμό»...