Ο αθλητισμός γενικά, άρα και κάθε κομμάτι του (άθλημα) ξεχωριστά, έχει συγκεκριμένη αποστολή, αλλά και χαρακτηριστικά. Επίκεντρό του τον άνθρωπο και στόχο την πολύπλευρη βελτίωσή του. Σε επίπεδο χαρακτήρα, υγείας, τρόπου σκέψης κλπ. Ομως όλα αυτά ανατρέπονται στον καπιταλισμό. Είναι ίδιον του συστήματος να μετατρέπει σε απάνθρωπη κάθε δραστηριότητα. Αρα και τον αθλητισμό.

Καθημερινά, λοιπόν, βιώνουμε απαράδεκτες καταστάσεις που βρίθουν αντιφάσεων (όπως το ίδιο το σύστημα που υπηρετούν). Καταστάσεις ανθυγιεινές και επικίνδυνες - ιδεολογικά ή και πρακτικά - για τον ίδιο τον άνθρωπο. Το γεγονός ότι οι θεματοφύλακες του καπιταλισμού μάς τις παρουσιάζουν ως φυσιολογικές και μονόδρομο εντάσσεται στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν το στάτους κβο. Ενα από τα «εργαλεία» για να επιτευχθούν οι στόχοι των εξουσιαστών είναι (και) η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού.

Το ποδόσφαιρο, όπως προσχηματικά διαλαλούν ακόμα και οι εκμεταλλευτές του, είναι (ως κομμάτι του αθλητισμού) ένα μέσο συναδέλφωσης, ειρήνης, κατανόησης της διαφορετικότητας κλπ. Αρα δεν έχουν θέση σε αυτό, πρόσωπο ή και φορέας που αντιστρατεύεται τις αρχές ετούτες. ΄Η μάλλον δε θα έπρεπε να έχουν. Γιατί στον καπιταλισμό, όπου από και για το χρήμα γίνονται όλα, και αυτό ανατρέπεται. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως το 2004 η «Dassault» απέκτησε, με έμμεσο τρόπο, τον έλεγχο της γαλλικής ομάδας Ναντ. Δηλαδή μια εταιρεία που - μεταξύ άλλων - κατασκευάζει οπλικά συστήματα για να σκοτώνονται οι λαοί, συμμετέχει σ' ένα φορέα που - θεωρητικά - εκφράζει ηθικές αξίες και ιδεώδη...

Ενα άλλο παράδειγμα των συνεπειών της καπιταλιστικής λογικής στο ποδόσφαιρο μας έρχεται από τη Γερμανία. Η Ενωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών (VDV) είχε ζητήσει οι διεθνείς να έχουν το δικαίωμα να φοράνε παπούτσια της επιλογής τους. Οχι βέβαια θέλοντας να υπερασπίσει το δικαίωμα της ελευθερίας τους, αλλά για να μπορούν να χρησιμοποιούν τα προϊόντα της εταιρείας με την οποία - με κάποια ανταλλάγματα - έχουν σύμβαση. Ο τότε εκλέκτορας της ομάδας, Γιούγκερ Κλίνσμαν, σε συνέντευξη στη «Sport Bild», είχε ξεκαθαρίσει: «Αν κάποιος παίκτης θέλει να διεκδικήσει νομικά το δικαίωμα να φορά τα δικά του παπούτσια, ας το κάνει. Πάντως, να κάνει μήνυση για να παίξει στην εθνική δεν μπορεί! Αν δεν αποδέχεται τους όρους μας, δε θα βρίσκεται μαζί μας και θα δει τους αγώνες από την τηλεόραση». Δηλαδή βασικό κριτήριο της επιλογής παίχτη αποτελεί και η αποδοχή του χορηγού (ADIDAS)...

Ομως από τα πλέον κραυγαλέα παραδείγματα της καπιταλιστικής (αγοραίας) «ηθικής», η οποία καλλιεργείται και μέσω του αθλητισμού, αποτελεί ο Ολυμπιονίκης της σκοποβολής σε Ατλάντα και Σίδνεϊ, Μάικλ Ντάιμοντ. Οπως είχε δηλώσει πριν από τους αγώνες που έγιναν στην Αθήνα, ήταν διατεθειμένος ν' αλλάξει το όνομά του με ληξιαρχική πράξη και να υιοθετήσει το όνομα ενός χορηγού, φυσικά με το αζημίωτο...

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Sunday Telegraph», που αναδημοσίευσε το «GOAL» στις 2/9/2003, έστειλε (μέσω εταιρείας που τον εκπροσωπεί) ειδικές επιστολές σε μεγάλες εταιρείες για να τις ενημερώσει για την πρόθεσή του. Αναφέροντας - μεταξύ άλλων - ότι προσφέρει «μια μοναδική ευκαιρία το όνομά τους να περάσει στην ιστορία ως κάτοχος χρυσού μεταλλίου»!... «Αν με χορηγούσε η "Κόκα Κόλα", για παράδειγμα, θα μπορούσα να λέγομαι Μάικλ Κόκα Κόλα Ντάιμοντ, δεν είναι κάτι φοβερό» είχε δηλώσει...

Η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ), όπως με περηφάνια είχε γνωστοποιήσει και σε σχετικό δελτίο Τύπου, πρόσφατα πραγματοποίησε «με επιτυχία το σεμινάριο σωστής διατροφής, ενυδάτωσης και σωματικής άσκησης ποδοσφαιριστών». Συνδιοργανωτής ήταν η «Κόκα Κόλα», που είναι χορηγός (για 3 χρόνια) στα Πανελλήνια Πρωταθλήματα Προεπιλογής Εθνικών Ομάδων. Τα οποία έχουν την ονομασία «Coca-Cola Future League».

Οπως ξέρουν και οι ...πέτρες, καμιά επιχείρηση δεν ξοδεύει ούτε ένα ευρώ χωρίς να προσβλέπει σε οφέλη (διαφημιστικά, άμεσα οικονομικά, δημιουργία εικόνας κλπ.). Από την πλευρά της λοιπόν η εταιρεία πράττει ό,τι θεωρεί πρέπον για να εξασφαλίσει τα συμφέροντά της. Το ερώτημα είναι τι κάνει η ΕΠΟ. Που δηλώνει θεματοφύλακας αρχών, αξιών και - στην προκειμένη περίπτωση - των νέων ποδοσφαιριστών.

Ας παραμερίσουμε για λίγο την ιδεολογική πτυχή του θέματος και ας σταθούμε στο πρακτικό. Το θέμα λοιπόν ήταν η σωστή διατροφή και ενυδάτωση των νεαρών παιχτών. Το προϊόν - χορηγός πόση σχέση έχει με τη θεματολογία; Ας παραθέσουμε ορισμένα από αυτά που λένε οι ειδικοί (ισχύουν για κάθε προϊόν τύπου Cola).

Στα 20 λεπτά, μετά την κατανάλωση, το ζάχαρό σας προκαλεί μια έκρηξη ινσουλίνης. Το συκώτι ανταποκρίνεται σε αυτό, μετατρέποντας όση ζάχαρη μπορεί σε λίπος (και υπάρχει πολλή ζάχαρη αυτή τη στιγμή). Στα 45 λεπτά, το σώμα ανεβάζει την παραγωγή ντοπαμίνης, ερεθίζοντας τα κέντρα ευχαρίστησης στον εγκέφαλο. Είναι ο ίδιος τρόπος που λειτουργεί και η ηρωίνη. Στα 60 λεπτά το φωσφορικό οξύ δεσμεύει το ασβέστιο, το μαγνήσιο και τον ψευδάργυρο στο έντερο. Οι υψηλές δόσεις της ζάχαρης και των τεχνητών γλυκαντικών ουσιών αυξάνουν επίσης τη νεφρική αποβολή του ασβεστίου. Στα 60 λεπτά οι διουρητικές ιδιότητες της καφεΐνης σας αναγκάζουν να ουρήσετε. Τώρα βεβαιώνεται ότι θα εκκενώσετε το συνδεμένο ασβέστιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο που διαφορετικά θα πήγαινε στα κόκαλά σας, καθώς επίσης το νάτριο, τον ηλεκτρολύτη και το νερό.

Η «λογική» που εκφράζουν τα παραπάνω, ενδεικτικά, παραδείγματα παρουσιάζεται σαν μονόδρομος. Δηλαδή η οικονομική στήριξη (και) του αθλητισμού να είναι υπόθεση των κεφαλαιοκρατών, να εντάσσεται στην αγοραία «ηθική». Με αρκετή δόση μοιρολατρίας μάλιστα («έτσι είναι τι να κάνουμε»). Για να εξωραϊστεί δε η αλήθεια, όταν υπάρχουν αντιδράσεις για τις σύμφυτες διαστρεβλώσεις (π.χ. ντόπινγκ), αυτές παρουσιάζονται σαν κακές εξαιρέσεις.

Είναι όμως έτσι, δεν υπάρχει άλλος δρόμος; Φυσικά και υπάρχει. Μόνο που δε βρίσκεται στις υφιστάμενες λογικές και δε χωράει στο υπάρχον σύστημα. Η άλλη πραγματικότητα έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο και την ικανοποίηση των αναγκών του. Οχι την αύξηση κερδών. Το καλό των πολλών και όχι των λίγων.

Για να φτάσουμε όμως να βιώνουμε αυτή την πραγματικότητα, χρειάζεται πολλή δουλειά, συνειδητοποίηση και ανατροπές. Ενα πρώτο βήμα, που θα επιφέρει και κάποιες βελτιώσεις στα όσα ζούμε, προς αυτή την κατεύθυνση είναι η κινητοποίηση και κοινή δράση όσων δεν παραμυθιάζονται, «δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό».

Η δημιουργία ενός σύγχρονου κινήματος στον αθλητισμό, το οποίο σε συνεργασία με το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα και άλλα τμήματα του λαϊκού κινήματος, θα διεκδικεί στο επίκεντρο να ξαναμπούν οι ανάγκες της νεολαίας, των μαθητών, του συνόλου των εργαζομένων και του λαού. Οχι τα κέρδη. Θα παλεύει για μια άλλη πορεία «επιστροφής στο μέλλον».