Σάββατο 25 Δεκέμβρη 1999 - Κυριακή 26 Δεκέμβρη 1999
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Επαγγέλματα στη Θεσσαλονίκη (1912 - 1940)

Μια αναλυτική έρευνα από τον Αλέξανδρο Δάγκα

Κυκλοφόρησε από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ) σε τόμο (750 σελίδων) το ερευνητικό πρόγραμμα που έγινε από τον Αλέξανδρο Δάγκα, υπό τη διεύθυνση της ιστορικού καθηγήτριας Ελένης Αντωνιάδη - Μπιμπίκου, με θέμα «Συμβολή στην έρευνα για την οικονομική και κοινωνική εξέλιξη της Θεσσαλονίκης: Οικονομική δομή και κοινωνικός καταμερισμός εργασίας». Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στα αρχεία της Θεσσαλονίκης (δικαστικά, δήμου, επαγγελματικού επιμελητηρίου κ.ά.) και επεκτάθηκε σε 150.000 έγγραφα περίπου. Τα αποτελέσματά της αποτελούν τρεις δεκάδες τόμους, που είναι στη βιβλιοθήκη του ΕΕΘ, τα συμπεράσματα των οποίων παρουσιάζονται στον τόμο αυτό.

Ο τόμος περιλαμβάνει δύο βασικά μέρη, που αναφέρονται στις παραπάνω περιόδους, για τις οποίες γίνεται εξονυχιστική ανάλυση των επαγγελμάτων κατά κλάδο, είδος, ηλικία, εθνότητα, οικονομική επιφάνεια, με αναφορά σε ιστορικά και άλλα οικονομικά στοιχεία και ανάλυση της κοινωνικής δομής της πόλης.

Ακολουθεί ένα πρώτο συμπερασματικό μέρος για την κατανομή των κατοίκων σε επαγγέλματα, ένα παράρτημα για την σωματειακή οργάνωσή τους, και μια σειρά φωτογραφιών και άλλων στοιχείων για την πρώτη Εκθεση της Θεσσαλονίκης του 1926, βιβλιογραφία, ευρετήριο, αναλυτικό χρονολόγιο, τοπωνύμια κ.ά.

Η έρευνα του κ. Δάγκα αποδίδει σε δημόσια χρήση στοιχεία απολύτως απαραίτητα για την ιστορική έρευνα. Πρόκειται για τιτάνια εργασία, που αποτελεί πλέον απαραίτητο στήριγμα κάθε μελετητή της εποχής αυτής της θεσσαλονίκης, αλλά και γενικότερα της οικονομικής και κοινωνικής ιστορίας του Μεσοπολέμου, ιδιαίτερα για τις «νέες χώρες» (Ηπειρο, Μακεδονία, Θράκη) και για τη μετάβαση από την οθωμανική εποχή στην ελληνική, με ό,τι αυτό σήμαινε σε οικονομικές και κοινωνικές ανακατατάξεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι το κενό που κάλυψε είναι τεράστιο. Ως τώρα, μόνο αποσπασματικά ή πολύ γενικά στοιχεία είχαν ερευνηθεί από ιστορικούς, όπως ο Κωστής Μοσκώφ, ο Παντελής Αγιάνογλου κ.ά.

Είναι παρήγορο ότι έχει κατανοηθεί, πλέον, πως η μελέτη των αρχειακών πηγών σε μεγάλο βάθος και όχι μόνο στη γενικότητά τους, είναι μία από τις προϋποθέσεις για σωστότερα συμπεράσματα της ιστορικής έρευνας. Αυτό έχει γίνει έργο ζωής ομάδων ερευνητών. Αναφέρω, για παράδειγμα, τους ιστορικούς Ρένα Μόλχο, Φραγκίσκη Αμπαζοπούλου, Οντέτ Βαρών, Γ. Μαρκέτο και Γ. Μαυρογορδάτο κ.ά. για τις εποχές του 1912 - 1920 και 1940 σε ιστορικά θέματα των εθνοτήτων της Θεσσαλονίκης, τους συναδέλφους Αλέκα Γερόλυμπου, Βίλμα Χαστάογλου, Κική Καυκούλα, Δημήτρη Παπαμίχο κ.ά. σε θέματα πολεοδομικής ιστορίας του 19ου αιώνα και του Μεσοπολέμου, και, βέβαια, τον Αλέκο Δάγκα σε θέματα πολιτικής ιστορίας του Μεσοπολέμου.

Μετά μερικές δεκαετίες, επιτέλους, ξεπεράσαμε το (απαραίτητο, αλλά από μόνο του ανεπαρκές) πλαίσιο έρευνας του Παπαρηγόπουλου και του Βακαλόπουλου και περάσαμε σε σφαιρικότερη θεώρηση των πραγμάτων (υλιστική, συνειδητά ή και για μερικούς εν αγνοία τους, δεν πειράζει!). Και από ό,τι φαίνεται, από τη μία η Ελένη Αντωνιάδου με την «Ecole Pratique» (από όπου πέρασε μεγάλο μέρος της νεότερης γενιάς των Ελλήνων ιστορικών), αλλά και από την άλλη οι αγγλικές ιστορικές σχολές έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο, από μόνοι μας εμείς μόνο μέχρι τη σημαντική προσφορά του Κορδάτου μπορέσαμε να φθάσουμε. Πάλι καλά για τα μέτρα μας και τις εποχές που περάσαμε (Μεταξάς, Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος και εμφυλιοπολεμικό κλίμα μέχρι το '74). Το ωραίο είναι ότι η νέα αυτή ελληνική ιστορική θεώρηση γεννήθηκε μέσα στη χούντα, με καταφυγές στο εξωτερικό - όπως είδαμε.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ