Τι ανήκει και σε ποιον; Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα κάθε προσπάθειας για διάσωση, συντήρηση και ανάδειξη μνημείων στην Ελλάδα. Η συνεχιζόμενη κρατική αδράνεια στο ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς μας επανέρχεται συχνά, όχι μόνο ως αντιδικία μεταξύ ιδιωτών και κράτους, αλλά μεταξύ ακόμη και φορέων του δημοσίου.

Γι' αυτό το λόγο το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έσπευσε να κατοχυρώσει τις χρήσεις των ανακαινισμένων κτιρίων του φρουρίου Φορτέτσα στο Ρέθυμνο («για να μη γίνει εισβολή» όπως ακούστηκε χαρακτηριστικά), διαβλέποντας τον κίνδυνο να αφεθούν τα κτίρια στην τύχη τους, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τη διατήρηση και την ασφάλειά τους. Και πάλι όμως προέκυψε το πρόβλημα για το ποιος θα έχει την ευθύνη της ασφάλειας των χώρων, αφού η Φορτέτσα έχει παραχωρηθεί στο Δήμο Ρεθύμνου.Ετσι, το απλό ερώτημα που τέθηκε στη συνεδρίαση του ΚΑΣ - «τι θα γίνει αν οι εκθεσιακοί χώροι είναι του ΥΠΠΟ και τα κλειδιά της πύλης του φρουρίου τα έχει ο δήμος» - δεν απαντήθηκε. Οπως δεν απαντήθηκε και το πώς το ΥΠΠΟ θα εμποδίσει τυχόν χρήσεις του δήμου π.χ., και μάλιστα κατά την άποψή του ασύμβατες με το χώρο, αφού το φρούριο ανήκει στο δήμο. Επομένως το ΚΑΣ γνωμοδότησε υπέρ των χρήσεων που πρότεινε η αρμόδια υπηρεσία και έθεσε χρονικό όριο μέχρι τέλος του Οκτώβρη για να έρθουν προς γνωμοδότηση στο συμβούλιο συγκεκριμένοι και ξεκάθαροι όροι διαχείρισης αυτών των χρήσεων.

Σε ό,τι αφορά στις χρήσεις που έγιναν δεκτές, προβλέπονται εκθεσιακοί χώροι στο κτίριο του πυροβολικού, στο εναπομείνον κτίριο του επισκοπικού μεγάρου (μόνιμη έκθεση για την ιστορία της Φορτέτσας), στο κτίριο του Ρέκτορα ή Παλάτσο Πούμπλικο (μόνιμη φωτογραφική έκθεση για την οχυρωματική αρχιτεκτονική στην Κρήτη) και στον προμαχώνα του Αγίου Λουκά (λαογραφική έκθεση του δήμου και αναψυκτήριο). Επισκέψιμα κτίρια χωρίς συγκεκριμένη χρήση θα παραμείνουν ο προμαχώνας του Αγίου Νικολάου, το απέναντι από αυτόν κτίριο της τουρκοκρατίας, η βόρεια πυλίδα και οι εκατέρωθεν αυτής αποθήκες, καθώς και οι δεξαμενές, πύλες και ανάλογοι χώροι, όπου θα γίνει προσπάθεια ανάδειξης της πρωταρχικής χρήσης τους. Στο κτίριο της κατοικίας των συμβούλων θα φιλοξενηθούν δραστηριότητες για την προβολή του έργου της Εφορείας Αρχαιοτήτων, ενώ το οθωμανικό τέμενος του Ιμπραχήμ Πασά θα είναι απλά επισκέψιμο, αλλά και θα φιλοξενεί μουσικές εκδηλώσεις, χωρίς όμως καμία βελτιωτική παρέμβαση υποδομής για τις συναυλίες.