Οδηγίες περί της διαδικασίας και «σημειώσεις με κριτήρια», που θα πρέπει να εκπληρώνει η αναζητούμενη κοινά αποδεκτή λύση στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, παρέδωσε χτες ο διαμεσολαβητής Μάθιου Νίμιτς, στους εντεταλμένους διπλωμάτες από Αθήνα και Σκόπια, οι οποίοι παρακάθησαν στην έναρξη ενός ακόμη γύρου διαπραγματεύσεων.

Η παρούσα φάση των συνομιλιών χαρακτηρίζεται κρίσιμη και επείγουσα, καθώς καλλιεργείται η εντύπωση πως επίκειται η έναρξη της διαδικασίας ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Καθώς η ελληνική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να δεχτεί την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ αν προηγουμένως δε βρεθεί λύση στο θέμα της ονομασίας, η αναζήτηση μιας συμβιβαστικής κοινά αποδεκτής λύσης εμφανίζεται ως επείγουσα προτεραιότητα.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έδωσε στους διαπραγματευτές από την Ελλάδα και την ΠΓΔΜ ο Μάθιου Νίμιτς, μέσα στις επόμενες δεκαπέντε μέρες, οι δύο πλευρές θα έχουν εξετάσει και θα μπορούν να τοποθετηθούν επί των ιδεών του διαμεσολαβητή, ο οποίος, ενδεχομένως, τότε θα επισκεφτεί την περιοχή.

Σύμφωνα με τις θέσεις που προσεγγίζουν οι δύο χώρες το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, βάσιμα μπορεί να εκτιμήσει κανείς ότι και αυτή η προσπάθεια του Μάθιου Νίμιτς θα ναυαγήσει. Αν και η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει πως είναι έτοιμη να αποδεχτεί μια συμβιβαστική σύνθετη ονομασία, η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ υπογραμμίζει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει με την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της χώρας, ακόμη κι αν η Ελλάδα εμποδίσει την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Πάντως, όπως υπογραμμίζουν Ελληνες διπλωμάτες, οι λεονταρισμοί των δύο πλευρών αναφορικά με το βέτο στο ΝΑΤΟ, που υπερτονίζει η Αθήνα και αγνοούν περιπαικτικά τα Σκόπια, δεν είναι θέμα του παρόντος, καθώς, όπως όλα δείχνουν, η συζήτηση για την ένταξη αυτής της χώρας στη συμμαχία θα μετατεθεί για ένα χρόνο αργότερα.

Με αφορμή την έναρξη της συζήτησης για την ονομασία της ΠΓΔΜ, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου επέρριψε «όλη την ευθύνη για το πρόβλημα όπως είναι διαμορφωμένο σήμερα στην κυβέρνηση και προσωπικά στον πρωθυπουργό». Τόνισε ότι η προκλητική αδιαλλαξία των Σκοπίων είναι η προδιαγεγραμμένη συνέπεια των χειρισμών της κυβέρνησης, επισημαίνοντας: «Αυτήν την αδιαλλαξία των Σκοπίων την επιτρέψατε εσείς, κ. Καραμανλή». Παράλληλα, προειδοποίησε την κυβέρνηση να μη μετακυλίσει τις ευθύνες της για τις κρίσιμες αποφάσεις στον ελληνικό λαό. Οσον αφορά στη θέση του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Παπανδρέου είπε ότι δε θα ανεχθεί να μην τηρηθεί η υποχρέωση της ΠΓΔΜ για μια αμοιβαίως αποδεκτή ονομασία για κάθε διεθνή χρήση.

Μετά τις αψιμαχίες της κυβέρνησης με τον Γ. Καρατζαφέρη, με αφορμή τις δηλώσεις Μητσοτάκη για το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών το 1992, ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ επανήλθε χτες, παρουσιάζοντας την εκδοχή του για το τι συνέβη τότε και δηλώνει πως η συζήτηση πρέπει τώρα να κρατηθεί στο επίπεδο που η σοβαρότητα του θέματος απαιτεί.

Στην ανακοίνωσή του, ο Κ. Μητσοτάκης υποστηρίζει σε γενικές γραμμές ότι το 1992 το ΠΑΣΟΚ ως αξιωματική αντιπολίτευση κράτησε μια στάση που υπονόμευσε κάθε δυνατότητα της ελληνικής διπλωματίας να προωθήσει μια συμβιβαστική λύση στη βάση μια σύνθετης ονομασίας για την ΠΓΔΜ.