ΑΠΟ ΤΑ 16 ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ:«Πήγα και βρήκα τους 33 του Λιτοχώρου». «Οι πρώτες μάχες στα Πιέρια. Χτυπήσαμε δυο φορές στη Βροντού, μια στο Λόφο και στη Ρεντίνη πιάσαμε ένα Τάγμα. Και από εκείνο τον οπλισμό, πήγαμε το '46 τον Οκτώβριο στα Κάστρα και δημιουργήσαμε τις πρώτες πλέον αντάρτικες ομάδες». «Ομαδάρχης, ανέλαβα δυο μήνες μετά την έναρξη, το 1946, όταν ήμουν 16 ετών»(ο Ευάγγελος Κοσμίδης, μαχητής του ΔΣΕ).

ΑΥΤΗ ΗΤΑΝ Η ΖΩΗ ΜΑΣ: «Εκανα στον Σοφιανό, στη 14η Ταξιαρχία. Μας πιάσανε μέσα στην Εδεσσα, στην οδομαχία, το '48. Μας στείλανε στη Μακρόνησο. Σήμερα ταξιδέψαμε από τα Γιαννιτσά για την εκδήλωση (...). Πολεμήσαμε γιατί θέλαμε μια καλή ζωή, ελευθερία. Ούτε σχολείο δεν πήγαμε. Εμείς ήμασταν μάχιμες μονάδες, δεν προλαβαίναμε να μορφωθούμε. Φεύγαμε από το Γράμμο, πηγαίναμε στο Βίτσι, φεύγαμε από το Βίτσι πηγαίναμε στην Πρέσπα, στην Εδεσσα, στο Καϊμακτσαλάν, στο Βέρμιο... Αυτή ήταν η ζωή μας...» (ο Θεόδωρος Ιγνατίδης, μαχητής του ΔΣΕ).

ΗΜΑΣΤΑΝ ΛΕΥΤΕΡΟΙ ΕΞΩ: «Βγήκα το '46 στο βουνό. Τότε ήμουν κοπελίτσα, 18 στα 19. Ημουν καταδιωκόμενη. Σκότωσαν τον πατέρα μου και δίωκαν και εμένα και την οικογένειά μου, και πήραμε τα βουνά. Ημασταν λεύτεροι έξω. Μόλις βγήκα στο βουνό, ήμουν η μόνη κοπέλα. Μετά γίναμε εφτά. Μόλις με πιάσανε καταδικάστηκα ισόβια. Στις φυλακές Αβέρωφ ήμουν, για 5 χρόνια. Και μετά οργανώθηκα πάλι, στο Κόμμα. Οι σημερινές νέες γυναίκες χρειάζεται κι αυτές να αγωνιστούν, να μην το βάζουν κάτω με τίποτα» (η Γλυκερία Πούλου, μαχήτρια του ΔΣΕ).

ΞΕΘΥΜΑΝΑΝ ΠΑΝΩ ΤΟΥ: «Από τα 17 μου χρόνια βγήκα στο βουνό. Είμαι από την Κερασιά Βόλου και υπηρέτησα στην 123η Ταξιαρχία. Πολεμήσαμε στο Πήλιο, στον Κίσαβο, στον Ολυμπο και στα Πιέρια. Είχα 4 αδέλφια, τα 3 είχαν βγει στο βουνό. Ο τέταρτος πιάστηκε και τον πήγαν στον Αϊ - Στράτη και εκεί τον σκότωσαν, ξεθυμάνανε πάνω του... Βγήκαμε και εγώ και η μάνα μου ένα βράδυ στο βουνό. Η μάνα μου ήταν με τα γυναικόπαιδα, σκοτώθηκε το '49. Εγώ έγινα τηλεφωνήτρια. Από τα αδέλφια μου μόνο εγώ και ο μεγάλος σωθήκαμε. Πιστεύαμε σε καλύτερες μέρες και ήταν πολύ δίκαιος ο αγώνας που κάναμε» (η Σμαρώ Λεφούση, μαχήτρια του ΔΣΕ).