Γρηγοριάδης Κώστας

Οι διεθνείς διασκέψεις για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και το ενεργειακό ζήτημα συνεχίζονται με την ευθύνη και την καθοδήγηση των αναπτυγμένων χωρών. Σε πολυτελή και ενεργοβόρα ξενοδοχεία, όπως έγινε πρόσφατα στο Ναϊρόμπι. Γιατί οι ενδιαφερόμενοι κρατικοί υπάλληλοι, ηγέτες και επιστήμονές τους χρειάζονται και τις ανέσεις τους. Οι τρόποι καλής συμπεριφοράς και η φιλοξενία των χωρών που γίνονται οι καρικατούρες των συγκεκριμένων συνεδρίων δεν πρέπει να τίθενται εν αμφιβόλω... Είναι και τα πρωτόκολλα, βλέπετε, που πρέπει να τηρούνται, οπότε ουδείς ψόγος! Τι κι αν λίγα μέτρα πιο μακριά υπάρχουν εξαθλιωμένοι άστεγοι; Τι κι αν άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα; Ψιλά γράμματα για τους υψηλά ιστάμενους του πλανήτη!

Και πάλι οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα, ξανά μανά οι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν για τη μείωσή τους σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 και, βεβαίως βεβαίως, στην ημερήσια διάταξη το φιλοπεριβαλλοντικό προφίλ της ΕΕ, το εμπόριο ρύπων που οι περισσότερες κυβερνήσεις το έχουν αποδεχτεί, η αντιεπιστημονική ορολογία της αειφόρου ανάπτυξης στα χείλη φιλελεύθερων και σοσιαλφιλελεύθερων εταίρων τους, προς εσωτερική (και εξωτερική) κατανάλωση των υπηκόων τους, γιατί έτσι αντιμετωπίζουν τους πολίτες, τα εφιαλτικά σενάρια για το μέλλον, ως πασπαρτού και ως άλλοθι. Και τα συνήθη ευχολόγια. Αυτά έλαβαν χώρα στο Ναϊρόμπι πριν από μερικές μέρες. Πολλά ευχολόγια και προτροπές, που ουδείς τηρεί. Και πώς, αλήθεια, να τα τηρήσουν, όταν οι κυβερνήσεις είναι μαριονέτες των οικονομικών ελίτ και των πολυεθνικών εταιρειών, που τις χρηματοδοτούν, τις ελέγχουν και τους επιβάλλουν τις επιθυμίες τους; Με το αζημίωτο φυσικά, αλλά αυτό μόνο τους εντολείς και τους αποδέκτες των επιταγών ενδιαφέρει και ουδόλως το λαό. Ισως στο ζήτημα των εκπομπών των ρύπων, όσο διαστροφικό κι αν ακούγεται, ο χασάπης Μπους να είναι υπό μια έννοια ο πιο ειλικρινής. Πράττει αυτό που και οι υπόλοιποι πράττουν. Απλά, το ομολογεί με τη δύναμη που του δίνει η στρατιωτικο-οικονομική μηχανή της χώρας του. Θα αποτελούσε ανέκδοτο να τα βάλει με τις εταιρείες αυτοκινήτων, πετρελαίου κ.ο.κ. Αφού αυτές εκπροσωπεί και στηρίζει (και τον στηρίζουν). Θα μπορούσε να ήταν ίσως πιο «διπλωμάτης», όπως ο έτερος εκδοροσφαγέας Μπλερ, που στη δύση του πολιτικού βίου του ανακάλυψε την οικολογία, και να το παίξει ολίγον οικολόγος, τύπου Γκορ, λ.χ. Αλλά δεν το έχει ανάγκη. Διότι αλλαγή του ενεργειακού προτύπου σημαίνει αλλαγή και του οικονομικού προτύπου, άρα απαιτείται εντελώς διαφορετικό πολιτικό σύστημα. Διαφορετικά, τα όσα λέγονται, ακόμα κι αν υλοποιηθούν, είναι σταγόνα στον ωκεανό.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας που κατοικοεδρεύει εν Παρισίοις, διά στόματος του εκτελεστικού της διευθυντή κ. Κλοντ Μαντίλ πριν από δυο βδομάδες και ενόψει της Διάσκεψης στο Ναϊρόμπι, δημοσιοποίησε έκθεσή της για το ενεργειακό ζήτημα. Σύμφωνα με την έκθεση λοιπόν, η εν λόγω διεθνής υπηρεσία εκφράζει την ...αγωνία της για τις επιπτώσεις του φαινομένου του θερμοκηπίου και αφού καταγγέλλει το υπάρχον ενεργειακό σύστημα ως «βρώμικο και ακριβό» που θέτει τις οικονομίες του πλούσιου Βορρά «από κρίση σε κρίση» καταλήγει, ότι αυτό το οποίο ενδείκνυται από οικολογική, οικονομική άποψη και ως ασφαλής λύση είναι η πυρηνική ενέργεια. Η υπηρεσία, «σύμβουλος» 26 βιομηχανικών χωρών, τονίζει, πολύ ορθά, ότι η εξάρτηση από το πετρέλαιο είναι «καταδικασμένη», αλλά η εναλλακτική της λύση είναι ακόμα πιο απαράδεκτη και από τις τρεις διαστάσεις που θέτει. Η έννοια της ασφάλειας με τα πυρηνικά είναι εντελώς ξένη. Τα πυρηνικά ατυχήματα, ανεξάρτητα από την τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι μονάδες, δεν μπορούν να αποκλειστούν ποτέ. Και οι επιπτώσεις τους, σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και το περιβάλλον, είναι τεράστιες. Γνωστά και χιλιοειπωμένα ζητήματα, όχι από το χώρο της πολιτικής οικολογίας, αλλά από τους σοβαρότερους πυρηνικούς επιστήμονες. Και τα αποτελέσματα τέτοιων «ατυχημάτων» τα έχουμε δει.

Είναι αλήθεια ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν εκπέμπουν ατμοσφαιρικούς ρύπους, άρα δε ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα, άρα δε συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ο πολύς κ. Μαντίλ δε μας είπε, όμως, τι γίνεται με τα πυρηνικά απόβλητα που έχουν ζωή εκατοντάδων χρόνων. Φυσικά, όταν δεν τα χρησιμοποιούν για πυρηνικές βόμβες, δεν τα πετούνε στους ωκεανούς ή δεν τα θάβουν στα εδάφη του Σουδάν και άλλων χωρών του Τρίτου Κόσμου. Δε μας μίλησε, επίσης, για το «απαγορευτικό» με οικονομικούς όρους ζήτημα της διαχείρισής τους, για να έρθουμε στην οικονομική πτυχή που θέτει, σε συνδυασμό με τις τεράστιες επενδύσεις που απαιτούνται και συνήθως χρειάζεται η συγχρηματοδότηση των κυβερνήσεων, γιατί οι αποσβέσεις απαιτούν πολλές δεκαετίες και οι κεφαλαιοκράτες επιζητούν, ως γνωστό, άμεσα κέρδη. Η λύση, όπως έχει καταγραφεί κατά κόρον από τη στήλη, είναι η στροφή προς ήπιες μορφές ενέργειας και κυρίως στην αλλαγή του ενεργειακού και καταναλωτικού προτύπου. Ολα τ' άλλα αποτελούν φληναφήματα...