Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Μουσείων, θα παρουσιαστεί ένα ενδιαφέρον αρχαιολογικό ντοκιμαντέρ με τίτλο: "Λύσιππος εποίησεν",σε σενάριο και σκηνοθεσία Νίκου Φραγκιά, φωτογραφία Χρήστου Βουδούρη - Κατερίνας Μαραγκουδάκη και μουσική Τάσου Κάτσαρη. Ο Λύσιππος, έζησε τον 4ο αιώνα π.Χ. και παραμένει ο τελευταίος από τους μεγάλους ανδριαντοποιούς της κλασικής εποχής, το όνομα του οποίου σώζεται σε ενεπίγραφες βάσεις αγαλμάτων από την Κόρινθο, το Θέρμο και τα Μέγαρα. Ο κορυφαίος Σικυώνιος χαλκοπλάστης υπήρξε ο ευνοούμενος καλλιτέχνης του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αγνωστο είναι κοντά σε ποιον μαθήτευσε, αν και ο ίδιος, συμβολικά και σιβυλλικά, ισχυριζόταν ότι δάσκαλός του ήταν ο "Δορυφόρος του Πολυκλείτου" και η τελευταία του δημιουργία χρονολογείται στο β μισό του 4ου αιώνα. Ο Λύσιππος υπήρξε δημιουργικότατος γλύπτης και του απέδιδαν 1.500 έργα, πράγμα που σημαίνει ότι διέθετε περισσότερα από ένα εργαστήρια. Τα έργα του, όλα χάλκινα, ήταν αγάλματα θεών, ηρώων και κυρίως αθλητών. Του είχαν αναθέσει να φιλοτεχνήσει και συντάγματα (ομάδες) αγαλμάτων. Από τα πιο γνωστά, είναι το σύνταγμα 25 ανδριάντων συναγωνιστών του Μεγάλου Αλεξάνδρου που είχαν πέσει στη μάχη του Γρανικού (334), ανδριάντες που είχε παραγγείλει ο ίδιος ο Αλέξανδρος στον καλλιτέχνη για να στηθούν μαζί με το δικό του στην ιερή πόλη της Μακεδονίας, το Δίον. Ο Λύσιππος ήταν και ο δημιουργός του επίσημου αγάλματος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος τον είχε επιλέξει, γιατί πίστευε ότι του απέδιδε, πιο πιστά από οποιονδήποτε άλλον καλλιτέχνη, τη λιονταρίσια και αρρενωπή του όψη, την τρυφερότητα του βλέμματός του και και την κάμψη του λαιμού του. Στο έργο αυτό, ο βασιλιάς απεικονίζεται γυμνός, στηριγμένος στο δόρυ του. Δεν έχει σωθεί το άγαλμα αυτό δυστυχώς, παρά μονάχα ελάχιστες και φτωχές απηχήσεις σε μικρά χάλκινα αγαλμάτια, που το πιο κοντινό βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου. Ενα άλλο άγαλμα του Αλέξανδρου έφιππου είχε τραγική κατάληξη. Αρεσε τόσο πολύ στον Ιούλιο Καίσαρα, που δε δίστασε να του κόψει το κεφάλι για να τοποθετήσει το δικό του!

Από την άλλη μεριά, οι μεταμελημένοι Αθηναίοι ανέθεσαν στον Λύσιππο να φτιάξει ένα άγαλμα του Σωκράτη, που ευτυχώς σώθηκε στο Πομπείο του Κεραμεικού και ένα αντίγραφό του βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο.

Στηριζόμενος στη χαλκοπλαστική παράδοση της Πελοποννήσου, ιδίως του Αργους, ο Λύσιππος έφερε στη γλυπτική νέα μορφικά στοιχεία, αλλά και μια νέα τραγικότητα στη γλυπτική. Παρέμεινε ως ο τελευταίος εκπρόσωπος της κλασικής μορφής, ωστόσο είναι εκείνος που άνοιξε το δρόμο προς την ελληνιστική τέχνη. Την τέχνη που υπηρέτησε πιστά ο αδελφός του, ο Λυσίστρατος, που, όπως λέγεται, ήταν ο πρώτος που επινόησε τη μέθοδο να παίρνει γύψινο εκμαγείο του προσώπου και να χύνει έπειτα μέσα του κερί για να αποκτά το ακριβές ομοίωμά του. Μέσα στους αιώνες, τα αριστουργήματά του σαγήνευσαν τους ταξιδιώτες και τους κατακτητές, οι οποίοι τα φυγάδευσαν στη Δυτική Ευρώπη. Οι πρωτότυπες χάλκινες δημιουργίες του χάθηκαν ή καταστράφηκαν από το χρόνο και από τους ανθρώπους. Στην εκπομπή που θα παρακολουθήσουμε, ξεναγός μας στον κόσμο του Λύσιππου, θα είναι ο καθηγητής Πάολο Μορένο, ένας εξαίρετος μελετητής του γλύπτη. Η ταινία έχει αποσπάσει σημαντικά διεθνή βραβεία σε φεστιβάλ αρχαιολογικού ντοκιμαντέρ. Από τη ΝΕΤ στις 20.00 την Τρίτη.