Ολο και περισσότερο, το πολιτικό σκηνικό της Ινδίας θυμίζει Ιταλία. Η πτώση της κυβέρνησης στην οποία προεξήρχε ένα κόμμα "περίεργο" - με αναφορές εθνικιστικές, λαϊκίστικες, δεξιές και το θρησκευτικό φανατισμό για σημαία -, το Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP) του Αταλ Μπιχάρι Βάτζπαϊ, και συμμετείχαν άλλα 13, δεν ήταν "έκπληξη". Με πολλούς από τους συμμετέχοντες σχηματισμούς να σπαράσσονται από έριδες, τη διαφθορά να οργιάζει απ' άκρου εις άκρο της ιεραρχίας και τα παζάρια για την άσκηση πολιτικής να έχουν ενταχθεί στην ημερήσια διάταξη, ήταν μάλλον μοιραία. "Εκπληξη" δεν ήταν ούτε η αποτυχία του Κόμματος του Κογκρέσου να παρουσιάσει ικανή εναλλακτική κυβερνητική λύση. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της συζύγου του μακαρίτη Ρατζίβ Γκάντι, της (Ιταλίδας, κατά ειρωνική σύμπτωση) Σόνια, να σχηματίσει ένα συνασπισμό με "κεντρώο" χαρακτήρα και - ίσως - στήριξη από την Αριστερά, κατέστη σαφές ότι τα "ανταλλάγματα" που ζήτησαν οι συνομιλητές της, πάνω και κάτω από το τραπέζι, ήταν τέτοια που δεν μπορούσε να τα ικανοποιήσει. Αύριο Δευτέρα, λοιπόν, οι αξιωματούχοι της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής συζητούν με τους ηγέτες των κομμάτων τις λεπτομέρειες της διαδικασίας των πρόωρων εκλογών - για τρίτη φορά σε τρία χρόνια, η χώρα καταφεύγει στις κάλπες.

Ωστόσο, συμφωνία δεν υφίσταται ούτε καν για το σε ποια ημερομηνία θα διεξαχθούν οι εκλογές: ήδη πριν ανακοινωθεί η διεξαγωγή τους, αναφέρει η εφημερίδα "Hindustan Times" (29/4), ασκούνταν πιέσεις στην Κεντρική Επιτροπή, κι ακόμη και σήμερα υπάρχουν δύο "σενάρια". Το πρώτο προβλέπει ότι θα γίνουν τέλη Ιούνη/αρχές Ιούλη, και το δεύτερο Σεπτέμβρη. Τα στελέχη της επιτροπής επισημαίνουν πως "προτιμούν" το δεύτερο, για λόγους τεχνικούς, που όμως έχουν μεγάλη δόση ουσίας: για να καταρτιστούν οι κατάλογοι που θα περιλαμβάνουν τους νέους ψηφοφόρους, θα χρειαστεί μια απογραφή που δεν μπορεί να ολοκληρωθεί σε οκτώ βδομάδες. Το γεγονός, ούτως ή άλλως, δίνει στο BJP "παράταση" αρκετών μηνών όσον αφορά την παραμονή του στην, έστω "υπηρεσιακή", κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός Βάτζπαϊ θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να αποκομίσει οφέλη. Στην ομιλία του στη Συνομοσπονδία Βιομηχανιών της χώρας, κατά το ρεπορτάζ της εφημερίδας "Times of India" (29/4), εμφανίστηκε επιθετικός προς την αντιπολίτευση, χάιδεψε τα ώτα του ακροατηρίου του ισχυριζόμενος πως δε θα επιτρέψει "να πληγούν", και υποσχέθηκε ότι το κόμμα του "θα επιστρέψει στην εξουσία για να ολοκληρώσει την αποστολή του". Η εφημερίδα "Indian Express", πάντως, αντέτεινε (28/4) ότι "και μόνο το ότι μια υπηρεσιακή κυβέρνηση θα διαχειριστεί την τύχη της χώρας για τόσο μακρό διάστημα είναι κάτι με δυνάμει ολέθριες συνέπειες".

Η αμερικανική "Washington Post" επισήμανε (27/4) ότι οι εκλογές "παρότι κοστίζουν χρήματα και σταθερότητα για την οικονομικά εξαθλιωμένη" αυτή χώρα, κατ' ουσίαν "αποτελούσαν τη μόνη λύση στο πολιτικό αδιέξοδο". Τέτοιου είδους ευφημισμοί απέχουν παρασάγγας της πραγματικότητας. Οπως το έθεσε (29/4) η βρετανική εφημερίδα "Financial Times", είναι "ελάχιστοι" εκείνοι "που πιστεύουν ότι το επόμενο Κοινοβούλιο δεν έχει, όπως και το σημερινό, κατακερματισμένη ισχύ". Οτι θα χρειαστεί, δηλαδή, μια νέα επώδυνη περίοδος διαπραγματεύσεων για να σχηματιστεί συνασπισμός από όποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα, το BJP ή το Κογκρέσο, νικήσει.

Με την οικονομία να παραπαίει και φήμες "υποτίμησης" της ρουπίας να κυκλοφορούν, όπως σημείωσε το ινδικό περιοδικό "Outlook", κάθε τόσο, τις σχέσεις με το Πακιστάν τεταμένες και το "διάλογο" μετά την περσινή πυρηνική υστερία στον αέρα, συζητήσεις για δάνεια από την Παγκόσμια Τράπεζα να συνεχίζονται και τη διοικητική παράλυση ήδη ορατή πριν την πτώση της κυβέρνησης, οι εκλογές δε μοιάζουν το κατάλληλο όχημα για να βγει η χώρα από τα αδιέξοδά της. Ενώ παρέχουν στο BJP μια "ευκαιρία" να περάσει δύσκολες αποφάσεις και δαπανηρές πολιτικές.

Πολιτικές έως και διαλυτικές για την ίδια τη συνοχή της Ινδίας, όπως σημείωσε ο Σιτάραμ Γιετσούρι, μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ινδίας (Μαρξιστικού). Η υπόθαλψη του φυλετικού μίσους, το ξεπούλημα των πόρων της χώρας στις πολυεθνικές, η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των χαμηλότερων τάξεων, η προσπάθεια φίμωσης των ΜΜΕ, η ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας, η διγλωσσία των πυρηνικών δοκιμών και των συμβιβασμών υπό όρους μυστικής διπλωματίας με τις ΗΠΑ, και ακόμη η καταστροφή του εκπαιδευτικού συστήματος και η παραχάραξη της ιστορίας για να ταιριάζει στα μέτρα του BJP, έγραψε (25/4), είναι επαρκή δείγματα. Το BJP είναι "επικίνδυνο" για τη χώρα, και κάθε μέρα που παραμένει στην εξουσία είναι ζημιά.

Μπάμπης ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ