"Εφιάλτη" χαρακτηρίζει την εξέλιξη των διατροφικών συνηθειών και προτύπων της ελληνικής οικογένειας το Ινστιτούτο Καταναλωτών (ΙΝΚΑ), δίνοντας στη δημοσιότητα στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία από το 1984 μέχρι σήμερα η συμμετοχή του έτοιμου φαγητού στη διατροφή της οικογένειας αυξήθηκε κατά 956%!

Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν κατά τη χτεσινή ημερίδα που διοργάνωσε το ΙΝΚΑ με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Καταναλωτή, η συμμετοχή του έτοιμου - της "σαβούρας" - ή "πλαστικού" κατά πολλούς φαγητού στη διατροφή των παιδιών των 10-14 χρονών αυξήθηκε κατά τα τελευταία 6 χρόνια κατά 231%. Τα παραπάνω, αποκαλυπτικά για το πού οδηγούν τα σύγχρονα πρότυπα ζωής που καλλιεργούν και οι ίδιες οι εταιρίες παραγωγής και διάθεσης έτοιμου φαγητού ή ημιέτοιμου, οφείλονται στο κόστος ζωής που οδηγεί σε υπεραπασχόληση των δύο γονέων και στην αδιαφάνεια της αγοράς.

Από άλλη έρευνα του ΙΝΚΑ προκύπτει ότι η κατηγορία που επηρεάζεται περισσότερο από όλες από το κόστος ζωής είναι αυτή των τροφίμων σε ποσοστό 59%, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται περιορισμός των δαπανών ακόμη και στα τρόφιμα κατά 12% και οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι ή καταναλωτές να στρέφονται σε φθηνότερες κατηγορίες τροφίμων. Είναι αποκαλυπτικό ότι το 63% των νοικοκυριών αλλάζει προς το χειρότερο το επίπεδο ζωής του. Το 66,9% των ανδρών και το 75,2% των γυναικών ή ένα εκατομμύριο Ελληνες ηλικίας πάνω από 65 χρονών αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αγορά τροφίμων.

Από κοντά σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν μια σειρά από ανεξέλεγκτες κερδοσκοπικές πρακτικές των μεγάλων αλυσίδων λιανεμπορίου, που ευλογεί η "ελεύθερη αγορά", οι οποίες επιχειρώντας να επικεντρώσουν στη διαμόρφωση χαμηλών τιμών για να μη χάσουν έδαφος στην πορεία συρρίκνωσης των λαϊκών εισοδημάτων, ασκούν - σύμφωνα με το ΙΝΚΑ - στραγγαλιστική πίεση στην παραγωγή. Η τελευταία με τη σειρά της προσφεύγει σε τρόπους μείωσης του κοστολογίου όπως με νοθεία, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται ακόμα και η ασφάλεια και η υγεία των καταναλωτών.

Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των τιμών, το ΙΝΚΑ κατέγραψε από το 1970 μέχρι σήμερα αυξήσεις από 1.173% μέχρι και 2.715% σε οχτώ κατηγορίες προϊόντων. Συγκεκριμένα, 40 είδη λαχανικών έχουν αυξηθεί στην τριακονταετία κατά 2.715%, 25 είδη φρούτων κατά 2.149%, 15 είδη κρεάτων κατά 1.768%, 15 είδη ψαριών κατά 2.286%, 20 είδη τυριών κατά 1.851%, 90 τυποποιημένα τρόφιμα κατά 1.173%, 90 τυποποιημένα είδη νοικοκυριού κατά 1.324% και 50 τυποποιημένα είδη διάφορα κατά 1.179%.

Τέλος, σύμφωνα με άλλη έρευνα του Ινστιτούτου, μέσα στο 1999 οι υπηρεσίες υγείας, τα πολιτικά κόμματα και η παιδεία κατέχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά - μέχρι και 91% - των απογοητευμένων Ελλήνων, ενώ τα τελευταία χρόνια το κόστος ζωής, τα νοθευμένα τρόφιμα και οι πωλήσεις από απόσταση έχουν σταθερά την πρωτιά στα παράπονα των πολιτών.

Το 51,6% των Ελλήνων δε γνωρίζει τα βασικά δικαιώματα του καταναλωτή, ενώ το 49,6% δηλώνει ότι γνωρίζει πολύ καλά ή καλά τα δικαιώματα του καταναλωτή για την ικανοποίηση των βασικών του αναγκών. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από τα πρώτα στοιχεία της έρευνας που διεξάγει το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών σε πανελλαδική εμβέλεια με θέμα "Προστασία του καταναλωτή - Πού βρισκόμαστε", και ανακοινώθηκαν χτες στα πλαίσια των εκδηλώσεων για την Παγκόσμια Ημέρα των Δικαιωμάτων του Καταναλωτή.

Από την έρευνα, στην οποία έχουν πάρει μέρος 224 ερωτηθέντες στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης και θα συνεχιστεί καθόλο το έτος 1999, προκύπτει επίσης ότι το 71,9% εμπιστεύεται τις οργανώσεις των καταναλωτών για την ενημέρωσή του σε θέματα προστασίας του καταναλωτή, ενώ μόλις το 4% εμπιστεύεται την κυβέρνηση και 16,5% εμπιστεύεται τον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Επίσης 47,8% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να κάνει περισσότερα για την ενημέρωση και την προστασία του καταναλωτή, το 16,1% πιστεύει ότι το ίδιο οφείλουν και οι ενώσεις καταναλωτών, ενώ το 12% απαιτεί περισσότερα και από τον Τύπο.