Σάββατο 24 Γενάρη 1998
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 26
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αεροπορικές μεταφορές και περιβάλλον

Σε μια Ευρώπη που η ανεργία καλπάζει και οι κοινωνίες των 2/3 τείνουν να μεταβληθούν σε 1/3, όπου τα περιβαλλοντικά προβλήματα οξύνονται συνεχώς και αντί μέτρων έχουμε ημίμετρα και ευχολόγια, η φιλελευθεροποίηση των πάντων είναι η μόνη σταθερά γι' αυτούς που καθορίζουν τις τύχες των λαών. Ετσι δεν είναι τυχαίο που παρά το τεράστιο κόστος(οικονομικό, κοινωνικό, περιβαλλοντικό) οι αερομεταφορές εξακολουθούν να αναπτύσσονται αλόγιστα. Το φορολογικό σύστημα παραμένει προκλητικά "φιλικό" απέναντί τους. Παράλληλα πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι μέχρι το 2100 οι εκπομπές αερίων θα πενταπλασιαστούν αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις. Την τελευταία πενταετία οι εμπορικές αερομεταφορές αυξήθηκαν σε ποσοστό 6,5% ετήσια, κάτι που θα εξακολουθήσει και την επόμενη δεκαετία.

Πολιτική ενισχύσεων

Οι αεροπορικές πτήσεις απολαμβάνουν μεγάλα προνόμια, συγκριτικά με τις άλλες μεταφορές, έτσι ώστε το κόστος μεταφοράς να είναι σχετικά χαμηλό, άρα και προσιτό, δηλαδή ανταγωνιστικό. Κι αν αυτό έχει κάποια ισχύ για ορισμένες περιπτώσεις (σ. σ. σύνδεση με νησιωτικές περιοχές, εξυπηρέτηση επιβατών απομακρυσμένων περιοχών κ.ά.) δεν ισχύει για τη μεταφορά εμπορευμάτων ή ταξιδιών αναψυχής που θα μπορούσαν να γίνουν με άλλα μέσα φιλικότερα προς το περιβάλλον, όπως ο σιδηρόδρομος και το πλοίο. Ας μην ξεχνάμε ότι τα αεροπλάνα καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια ανά επιβάτη και ρυπαίνουν περισσότερο. Παρ' όλα αυτά η υπάρχουσα νομοθεσία για την εναέρια κυκλοφορία και το περιβάλλον είναι ανεπαρκής. Στην ουσία δεν υπάρχουν περιορισμοί. Από την άλλη πλευρά η κηροζίνη δε φορολογείται, τα αεροπορικά εισιτήρια δεν έχουν ΦΠΑ και υπάρχουν ποικιλότροπες ενισχύσεις. Οσο για το περιβαλλοντικό κόστος που έπρεπε να καταβάλουν οι εταιρίες, ανήκει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας για τα σημερινά δεδομένα, αν και υπάρχουν περιθώρια από τις κυβερνήσεις να λαμβάνουν μέτρα σε τοπικό επίπεδο όπως:

- Εισαγωγή εθνικών περιβαλλοντικών τελών στις εκπομπές αερίων, στα καύσιμα κλπ.

- Μείωση ποσοστού επιχορηγήσεων του τομέα.

- Σταμάτημα επεκτάσεων και κατασκευής νέων αεροδρομίων.

- Πίεση για ευρωπαϊκή πολιτική, φιλική προς το σιδηρόδρομο.

Παγκόσμιες περιβαλλοντικές επιδράσεις

Η καύση της κηροζίνης από τις μηχανές των αεροπλάνων έχει σαν αποτέλεσμα τις εκπομπές ρυπαντών όπως το CO2 (διοξείδιο του άνθρακα), NOx (οξείδια του αζώτου), υδρατμούς, θειικά κτλ. Τα αεροπλάνα είναι γνωστό ότι πετούν στην τροπόσφαιρα (ως 12 χιλ. ) και τη στρατόσφαιρα (ως 50 χιλ.). Στα ύψη αυτά οι ρυπαντές διαχέονται σε μεγαλύτερο ποσοστό στην ατμόσφαιρα της Γης προξενώντας σοβαρές επιπτώσεις. Σε παγκόσμια κλίμακα η ρύπανση που προξενούν οι αεροπορικές μεταφορές υπολογίζεται στο 3,5% για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και 1,2% για τη μείωση της στοιβάδας του όζοντος.Τα ποσοστά αυτά φαινομενικά είναι χαμηλά (σ.σ. ένα επιχείρημα που χρησιμοποιούν οι ιδιοκτήτριες εταιρίες, όταν γίνονται προσπάθειες για τη λήψη μέτρων για τον περιορισμό της ρύπανσης). Ομως οι ρυθμοί ανάπτυξης του τομέα αυτού σύντομα θα αναδείξουν τις αερομεταφορές σε μείζονα παράγοντα ρύπανσης,όπως επισημαίνει η διεθνής οργάνωση Friends of the Earth.Εκτιμήσεις αναφέρουν ότι μέχρι το 2025 η συμμετοχή τους στο φαινόμενο του θερμοκηπίου θα είναι τουλάχιστο 8% και για την καταστροφή της στοιβάδας του όζοντος 6,45%. Η κατασκευή νέων υπερηχητικών σκαφών τύπου Concorde δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιόδοξες σκέψεις, τουλάχιστο ως προς το σκέλος της καταστροφής της στοιβάδας του όζοντος. Να σημειώσουμε και τη μικρή - είναι αλήθεια - ευθύνη στην όξινη βροχή κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη.

Τοπικές επιπτώσεις

Εκτός από την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ηχορύπανση, οι αερομεταφορές είναι υπεύθυνες και για μια σειρά ακόμα επιπτώσεων. Οπως λ.χ. την καταστροφή των ενδιαιτημάτων των ζώων, τη μόλυνση των υδάτων και ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων υγείας. Κυρίως σ' αυτούς που μένουν κοντά στα αεροδρόμια. Τόσο με τις μετακινήσεις των αεροσκαφών, όσο και με τη συντήρηση μηχανών και τις επιφανειακές μεταφορές (σ. σ. από και προς τα αεροδρόμια). Δεν πάει πολύς καιρός που ξεσηκώθηκαν οι κάτοικοι του Ηρακλείου που διαμένουν κοντά στο αεροδρόμιο, επειδή η ζωή τους έχει γίνει αφόρητη. Οι αερομεταφορές από τη φύση τους απαιτούν πολλούς και μεγάλους χώρους υποβαθμίζοντας την αξία γης γύρω από τα αεροδρόμια από οικοδομική και οικολογική άποψη.Αναφερθήκαμε προηγούμενα στα προβλήματα υγείας στον άνθρωπο. Πρόσφατες έρευνες στην περιοχή που βρίσκεται το αεροδρόμιο Schiphol στην Ολλανδία, κατέγραψαν βρογχικές διαταραχές και καρδιακές - αγγειακές παθήσεις σε αυξημένα ποσοστά. Να προσθέσουμε και τη συνεχή απειλή από τυχόν ατύχημα όσων κατοικούν κοντά σε μεγάλα αεροδρόμια, λόγω της πληθώρας των αεροδιαδρόμων. Οι αεροπορικές μεταφορές αποτελούν απειλή για το περιβάλλον, που δε θα πρέπει να αγνοηθεί, όπως η αύξηση των αυτοκινήτων τις τελευταίες δεκαετίες.Μέτρα λοιπόν πριν είναι πολύ αργά.

Σημείωση:

Τα στοιχεία βασίζονται σε κείμενο των Φίλων της Γης Ολλανδίας και της Νέας Οικολογίας, στα πλαίσια της καμπάνιας τους "Γαλάζιοι αιθέρες".


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ