Τριλογία αστικής "μυθολογίας"

Πρωτότοκος γόνος παλιάς αστικής οικογένειας στο βορρά της Γερμανίας, ο Χάινριχ Μαν στην ακμή της νιότης του, γεμάτος έρωτα για τα γράμματα, πλήρης κλασικής γερμανικής και γαλλικής παιδείας, αλλά και ιδεολογικής ανησυχίας άρχισε να γράφει για όσα του κόστισαν μέχρι το θάνατό του: Τη στέρηση της ιθαγένειάς του από τον "εθνικοσοσιαλιστή" Χίτλερ και την εξορία του. Στα 1900, επηρεασμένος από τον Γκι ντε Μοπασάν και τον Μπαλζάκ, ο Χ. Μαν έκανε την πρώτη λογοτεχνική του απόπειρα, με το σημαντικό, κοινωνικής κριτικής σατιρικό, σχεδόν γκροτέσκο μυθιστόρημά του "Στη χώρα των μακαρίων". Δηλαδή, τη βερολινέζικη "καλή κοινωνία" στα τέλη του 19ου αιώνα. Την είχε ζήσει από κοντά και είχε την ωριμότητα να την καταλάβει, αφού γεννήθηκε το 1871. Τρία χρόνια μετά τη "Χώρα των μακαρίων", δημοσιεύεται ένα πιο φιλόδοξο έργο του, επίσης καυστικής κοινωνικής κριτικής. Η τριλογία του "Οι θεές",με τον εναλλακτικό τίτλο "Τα τρία μυθιστορήματα της δούκισσας φον Ασί" και ιδιαίτερο για κάθε μυθιστόρημα. Το πρώτο υποτιτλοφορείται "Αρτεμις",το δεύτερο "Αθηνά" και το τρίτο "Αφροδίτη".

Κλασικό έργο της γερμανικής λογοτεχνίας η τριλογία αυτή, που εκδίδεται από τη "Σύγχρονη Εποχή",(πρόσφατα κυκλοφόρησε το δεύτερο μυθιστόρημα - "Αθηνά",σε μετάφραση Κατερίνας Ζωϊτοπούλου - Μαυροκεφαλίδου), προσφέρει στον αναγνώστη λογοτεχνική αισθητική απόλαυση. Τον γοητεύει με την πλοκή του μύθου της και την ψυχολογική και "ζωγραφική" διάπλαση της πληθώρας των χαρακτήρων που παρελαύνουν. Με το οξύ, αλλά έμμεσο χιούμορ, με την κριτική αλληγορία για τον παρακμασμένο, ηδονιστικό κόσμο της ξεπεσμένης αριστοκρατίας και τον αρπακτικό της αστικής τάξης. Με τον ευφυή τρόπο παρουσίασης και των αισθητικών, καλλιτεχνικών προτύπων και προτιμήσεων αυτού του κόσμου. Με το αίσθημα της ελευθερίας που "εμφυτεύει" και στον αναγνώστη, με τη "διαφυγή" της ηρωίδας - δούκισσας φον Ασί από αυτόν τον κόσμο της προς την ελευθερία. Την ελευθερία, όχι μόνο με τον έρωτα (εξ ου και ο τίτλος του τρίτου μυθιστορήματος "Αφροδίτη"), αλλά και την ελευθερία των αληθινών αξιών.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ