Στην αδιέξοδη πολιτική της παγίδευσης της χώρας στα αμερικανονατοϊκά σχέδια στην περιοχή, που στηρίζουν και υποκινούν την τουρκική επιθετικότητα και τον ανταγωνισμό στους εξοπλισμούς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, εμμένει η κυβέρνηση, όπως προκύπτει και από τη χτεσινή συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Αμυνας (ΚΥΣΕΑ).

Το ΚΥΣΕΑ συνεδρίασε χτες το πρωί, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, για πρώτη φορά μετά την κρίση στα Ιμια, με αντικείμενο την κατάσταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων υπό το φως των πρόσφατων τουρκικών προκλήσεων. Πήραν μέρος σε αυτό οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας, Θ. Πάγκαλος και Γερ. Αρσένης,ο υφυπουργός Αμυνας Ν. Κουρής και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ πτέραρχος Αθ. Τζογάνης.Με δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Κ. Σημίτης κατήγγειλε την Τουρκία ότι υπονομεύει συστηματικά τη σταθερότητα και το κλίμα καλής γειτονίας στην περιοχή και προειδοποίησε ότι η Ελλάδα είναι αποφασισμένη να αντιταχθεί με κάθε μέσο απέναντι σε αυτή τη στρατηγική της Τουρκίας.Πάντως, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η "σκληρή" γλώσσα με την οποία απευθύνθηκε ο πρωθυπουργός στην Τουρκία, θεωρείται πως έγινε και για λόγους εσωκομματικής κατανάλωσης ενόψει του συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ.

Στις ελληνικές ενέργειες, σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, περιλαμβάνονται διαβήματα προς τους διεθνείς οργανισμούς και τους "εταίρους μας". "Οι Ενοπλες Δυνάμεις, είπε, βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα και λαμβάνονται όλα τα άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα αποτροπής". Ο Κ. Σημίτης απέδωσε την τουρκική επιθετικότητα στην πολιτική αστάθεια που επικρατεί στη χώρα αυτή και τόνισε ότι η τακτική της θα την οδηγήσει σε αδιέξοδο. Είναι χαρακτηριστικό ωστόσο ότι ο πρωθυπουργός δεν είπε κουβέντα για την ευθύνες και τη στάση των "εταίρων μας" σε ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ενωση. Οσον αφορά τα εξοπλιστικά προγράμματα ο τελικές αποφάσεις θα αποτελέσουν αντικείμενο επόμενης συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ. Θα εγκριθεί δηλαδή το μεσοπρόθεσμο εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων που θα καλύπτει την πενταετία 1996 - 2000. Πάντως, οι αποφάσεις θεωρούνται δεδομένες και νέες "αγορές του αιώνα" βρίσκονται στα σκαριά.

Το θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων θα αποτελέσει αντικείμενο της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου που θα γίνει στις 19 του Ιούνη.

Η εμμονή στην αδιέξοδη πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση επιβεβαιώνεται και από τις χτεσινές δηλώσεις του υπουργού Τύπου, Δ. Ρέππα, ο οποίος κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ να ασχοληθούν με την επιθετική στάση της Τουρκίας και να συμβάλουν ώστε "να αποκατασταθούν συνθήκες ηρεμίας και ομαλών σχέσεων στην περιοχή". Διευκρινίζοντας τις δηλώσεις του πρωθυπουργού περί πλήρους ετοιμότητας των Ενόπλων Δυνάμεων, ο Δ. Ρέππας είπε: "Ασφαλώς δεν πρόκειται να ανακοινώσουμε σήμερα ή αύριο κάποια έκτακτα μέτρα, αλλά όταν μιλούμε για ετοιμότητα, η ετοιμότητα αυτή είναι σε μια σχέση συνέπειας με ό,τι εκδηλώνεται ως συμπεριφορά από την άλλη πλευρά" και πρόσθεσε ότι η ετοιμότητα είναι ένα "μόνιμο φαινόμενο".

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν, το κλίμα έντασης που επικρατεί οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου. Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι το όλο σκηνικό έχει στηθεί για να συρθεί η Ελλάδα σε διαπραγματεύσεις με την Τουρκία και προβλέπεται ότι θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του Ιούνη, αφού θα βρίσκονται σε εξέλιξη στο Αιγαίο δύο τουρκικές αεροναυτικές ασκήσεις, εκ των οποίων η μια έχει ήδη ξεκινήσει και συνοδεύεται από πλήθος τουρκικών παραβιάσεων.

Η εκτίμηση πάντως που υπάρχει, σύμφωνα με πληροφορίες, στο υπουργείο Αμυνας είναι ότι την πρωτοβουλία των κινήσεων, όσον αφορά τις τουρκικές προκλήσεις, την έχει το στρατιωτικό κατεστημένο της Αγκυρας, μάλιστα θεωρείται πολύ πιθανό η ενέργεια του Τούρκου αξιωματικού που αμφισβήτησε την ελληνική κυριαρχία στη Γαύδο κατά τη διάρκεια σχεδιασμού ΝΑΤΟικής άσκησης στη Νάπολη της Ιταλίας, να ήταν με εντολή των στρατιωτικών που την αγνοούσε ο ίδιος ο Τούρκος πρωθυπουργός Μ. Γιλμάζ, ο οποίος βέβαια εκ των υστέρων την κάλυψε. Επίσης, όσον αφορά τις ενέργειες σε επίπεδο συνόδου των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ, η ελληνική πλευρά δεν αναμένεται να θέσει τις νέες τουρκικές προκλήσεις, αφού εκτιμάται ότι δεν υπάρχει κλίμα για την έκδοση καταδικαστικής απόφασης σε βάρος της Τουρκίας και αυτό που θα γινόταν, στα πλαίσια των "πολιτικής ίσων αποστάσεων" να καλέσουν τις δύο χώρες να καθίσουν στα τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Στο μεταξύ στις Ενοπλες Δυνάμεις επικρατεί ετοιμότητα για την αποτροπή ενός θερμού επεισοδίου, ενώ στην ηγεσία του υπουργείου Αμυνας έχει δοθεί μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων. Αυτό που απασχολεί τα επιτελεία είναι η αποτροπή ενός τυχόν αιφνιδιασμού από την τουρκική πλευρά, αφού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν, αν η τουρκική πλευρά έχει στα σχέδια της την πρόκληση θερμού επεισοδίου, αυτό δεν μπορεί να αποφευχθεί. Πάντως, οι πληροφορίες που έχουν φθάσει στο υπουργείο Αμυνας περί μετακινήσεων τουρκικών στρατευμάτων, δεν προκαλούν ανησυχία και συνδέονται με το κουρδικό και τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία.

Στην ηγεσία του υπουργείου Αμυνας επικρατεί η άποψη ότι οι τουρκικές προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με υποχωρητικότητα και στο σημείο αυτό αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι "Ιμια δεν ξαναγίνεται". Επισημαίνεται δε, ότι η πολιτική της "βήμα προς βήμα" προσέγγισης με την Τουρκία που είχε εξαγγείλει ο Κ. Σημίτης, ουσιαστικά ναυάγησε μετά τις τελευταίες τουρκικές προκλήσεις, ενώ η άποψη αυτή είναι σύμφωνα με πληροφορίες κυρίαρχη στην κυβέρνηση και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η πολιτική αυτή της "βήμα προς βήμα προσέγγισης" εγκαταλείπεται.

Κ. Ζ.