Οι άθλιες συνθήκες εργασίας που επικρατούν στα καπνεργοστάσια, ως αποτέλεσμα του καθεστώτος αυθαιρεσίας που έχουν επιβάλει ντόπιοι καπνοβιομήχανοι και πολυεθνικές, με τις πλάτες της αντεργατικής πολιτικής των κυβερνήσεων και των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους, ήρθαν στην επιφάνεια μέσα από τον τραγικό θάνατο της 48χρονης καπνεργάτριας Νίνας Καρυπίδου. Η άτυχη εργάτρια έπαθε ανακοπή την περασμένη Τετάρτη, την ώρα της δουλιάς, λίγο πριν τη λήξη της απογευματινής βάρδιας στο εργοστάσιο της «SOCOTAB» στο Κιλκίς. Χτες το πρωί κατέληξε στο νοσοκομείο «Γ. Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης. Η κηδεία της θα γίνει σήμερα στο χωριό Αναγέννηση Σερρών.

Συγκλονισμένοι οι συνάδελφοί της, μετά το τραγικό γεγονός, μιλούν και καταγγέλλουν τις συνθήκες εργασίας, την καταστρατήγηση ακόμα και των στοιχειωδών μέτρων υγιεινής και ασφάλειας, που μπορούν να οδηγήσουν στο θάνατο. Οπως εκτιμούν, το εκρηκτικό «κοκτέιλ» αυξημένης θερμοκρασίας και υγρασίας, που επικρατούσαν στο χώρο, συντέλεσε στο χαμό της συναδέλφισσάς τους την ώρα που πάλευε για το μεροκάματο.

Στο εργοστάσιο της «SOCOTAB», που είναι από σιδηροκατασκευή, οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι ιδιαίτερα αυξημένες, μέχρι και πάνω από 42 βαθμούς Κελσίου, ενώ η υγρασία αγγίζει και ξεπερνά τα όρια, αφού ο υγραντήρας του καπνού (υγραίνει με ατμό τα καπνά) βρίσκεται μέσα στο χώρο επεξεργασίας όπου δουλεύουν οι εργαζόμενοι. Οι συνθήκες που δημιουργούνται είναι αποπνικτικές. Για να μπορούν να αντέξουν οι 950 εργαζόμενοι, που απασχολούνται εκεί σε τρεις βάρδιες, θα πρέπει να κάνουν συχνά διαλείμματα για νερό και δροσιά σε ειδικά κλιματιζόμενο χώρο. Μοναδικός τέτοιος χώρος είναι η τραπεζαρία, όπου υπάρχουν μόνο δύο ψύκτες εκ των οποίων ο ένας δε λειτουργεί πάντα. Ομως μέχρι την περασμένη Πέμπτη υπήρχε ανακοίνωση της εργοδοσίας που απαγόρευε στους εργαζόμενους να πηγαίνουν στην τραπεζαρία σε ώρα εκτός του προβλεπόμενου μισάωρου διαλείμματος, που κι αυτό τους το κόβουν από το μεροκάματο.

Ενδεικτικό μόνο των συνθηκών γαλέρας που επικρατούν στο καπνεργοστάσιο είναι το γεγονός ότι το περασμένο καλοκαίρι, μόνο μέσα σε μια ημέρα είχαν καταγραφεί 16 λιποθυμίες εργατριών.

Και ενώ η άθλια κατάσταση στο καπνεργοστάσιο βγάζει μάτι, η τοπική Επιθεώρηση Εργασίας βρέθηκε στο κάτεργο κατόπιν εορτής και μόνο μετά την παρέμβαση συνδικαλιστών του «Παγκαπνεργατικού» και του ΠΑΜΕ. Οι «χαλαρές» συστάσεις της Επιθεώρησης Εργασίας προς την επιχείρηση, έστω και έτσι όπως διατυπώνονται, επιβεβαιώνουν τις καταγγελίες του Συνδικάτου.

Συγκεκριμένα, η Επιθεώρηση Εργασίας... προτείνει προς την επιχείρηση:

• «Να πάρει όλα τα προβλεπόμενα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την πρόληψη ενδεχόμενων προβλημάτων υγείας των εργαζομένων λόγω της θερμικής καταπόνησής τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες». Δηλαδή συντήρηση μηχανημάτων, περιορισμό διαρροών ατμού και συχνά διαλείμματα.
• «Να τοποθετηθούν ψύκτες και στα υπόλοιπα σημεία (στο χώρο παραγωγής) που υπάρχει πόσιμο νερό, για την παροχή δροσερού νερού στους εργαζόμενους».
• Η απουσία μέτρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων επιβεβαιώνονται και από δύο ακόμη υποδείξεις της Επιθεώρησης Εργασίας, που ζητά «να ληφθεί μέριμνα για την προστασία έναντι πτώσης των εργαζομένων που ανεβαίνουν στο πάνω μέρος του ξηραντηρίου καπνού για να το καθαρίσουν». Αλλά και «να μελετηθούν από τον Τεχνικό Ασφαλείας τα ενδεχόμενα τεχνικά μέτρα για τη μείωση του θορύβου στο υγραντήριο».

Στο ίδιο μήκος κύματος και το υπουργείο Εργασίας, το οποίο καλύπτει την εργοδοτική ασυδοσία, περιορίζοντας την παρέμβασή του σε «συστάσεις» και ενημερωτικές εγκυκλίους σχετικά με τα προβλεπόμενα από το νόμο μέτρα ασφάλειας. Στη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου προς τις επιχειρήσεις, που έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα (!), σημειώνονται μια σειρά μέτρα που μπορούν να λαμβάνονται για την προστασία των εργαζομένων στη διάρκεια του καλοκαιριού και ειδικότερα σε περιόδους καύσωνα.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται π.χ. βρέξιμο της πλάκας ή στέγης, μόνωση των θερμών επιφανειών που βρίσκονται μέσα στους χώρους εργασίας (σωλήνες ζεστού νερού, λέβητες κλπ.), απομόνωση με θερμομονωτικά χωρίσματα των πηγών θερμότητας και απαγωγή της θερμότητας προς τον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο, προγραμματισμός διαλειμμάτων για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων. Ειδικότερα για τα διαλείμματα, λαμβάνονται υπόψη οι συνδυασμοί θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας και ανάλογα προτείνονται για ελαφριές, μέσης βαρύτητας και βαριές εργασίες. Για ελαφριές εργασίες π.χ. όταν οι θερμοκρασία κυμαίνεται από 36 έως και 43 βαθμούς και η σχετική υγρασία από 24% έως και 56% προτείνεται ανά ώρα 45 λεπτά εργασίας και 15 λεπτά διάλειμμα. Ανάλογα με τη συνδυασμένη αύξηση θερμοκρασίας και υγρασίας προτείνεται μέχρι και 25% εργασία και 75% ανάπαυση ανά ώρα.

Είναι προφανές ότι κανένα από τα παραπάνω μέτρα δεν επιβλήθηκαν στην εργοδοσία της «SOCOTAB», όπως επιβεβαιώνουν τόσο οι καταγγελίες των εργαζομένων, όσο και ο ίδιος ο θάνατος της 48χρονης εργάτριας.

«Αρκετά πλήρωσαν οι εργαζόμενοι με την ψυχή τους και τη ζωή τους για να μπορούν να εξασφαλίσουν ένα μεροκάματο φτώχειας για τους ίδιους, ενώ η εργοδοσία διαρκώς θησαυρίζει», σημειώνει στο «Ρ» η Γιώτα Σιδηροπούλου, πρόεδρος του «Παγκαπνεργατικού». Και καλεί τους εργαζόμενους να κλείσουν τα αυτιά στις Σειρήνες της υποταγής και του συμβιβασμού. Να βγουν στο δρόμο του ταξικού και ανυπότακτου αγώνα, συσπειρωμένοι με τις ταξικές δυνάμεις του κινήματος. Να διεκδικήσουν μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, μέτρα προστασίας για τους εργαζόμενους και τους ανέργους του κλάδου, να παλέψουν και να διεκδικήσουν όσα τους ανήκουν.

Κόντρα στην πολιτική τρομοκρατίας που προσπαθεί να επιβάλει η εργοδοσία με τους «υπαλλήλους» της, οι εργαζόμενοι τολμούν μέρα με τη μέρα την εγγραφή τους στο «Παγκαπνεργατικό Συνδικάτο», που χρόνια τώρα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της αντιπαράθεσης με την εργοδοτική ασυδοσία και προσπαθεί να οργανώσει την πάλη τους για την απόκρουση της επίθεσης που δέχονται στο δικαίωμα στη δουλιά, την ασφάλιση και τη σύνταξη, στο δικαίωμα να εργάζονται σε ανθρώπινες συνθήκες και να επιστρέφουν υγιείς και ζωντανοί στα σπίτια τους.