Σάββατο 13 Μάη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 40
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Αντιπολεμική ποίηση

«Κι ένα στηλώνει κι ανασταίνει/ το να Βασίλειο της Δουλειάς,/ (Ειρήνη! Ειρήνη!) το Βασίλειο/ της Πανανθρώπινης Φιλιάς» (Κώστας Βάρναλης: «Ο οδηγητής»)

Η ποίηση, απ' την εμφάνισή της μέχρι και σήμερα, δίνει απλόχερα τη συμβολή της στην υπεράσπιση της ειρήνης. Η αντιπολεμική ποίηση αποφαίνεται σαν η μύχια φωνή. Συντάσσεται με τις στρατιές των ανθρώπων. Αντιστέκεται στη βαρβαρότητα του πολέμου. «Τώρα το δίχως άλλο πόλεμος/ θα εκραγεί ανέσπλαχνος κακός/ Φταίχτες, για μένανε οι θεοί αυτοί έριξαν πάνω μας των Αχαιών τον πόλεμο δακρύων κρήνη» (Ομηρος). Στα Ομηρικά Επη τονίζεται η απέχθεια του πολέμου, με πλήθος επιθέτων (ολοός: ολέθριος, δακρυρόεις: πολυδάκρυτος, φθησήνωρ: ο καταστρέφων τους ανθρώπους...). Ο Πίνδαρος, αρχαίος Ελληνας ποιητής, «Πόλη πάει να στηρίξει/ τη χαρά των πολιτών της/ στο λαμπρό και φεγγοβόλο/ της Ειρήνης μεγαλείο». Οι τραγικοί ποιητές γράφουν: «Αχου, στέναζε, τώρα μαδήσου, ξεφώνιζε, ως στα μεσούρανα πια βαριά συμφορά σου / και γοερά τις τριδύστυχες, σέρνε/ θλιβερές σου κραυγές» («Πέρσες»: Αισχύλος). «Των πολέμων τα δεινά... το χορό αυτός τη Θήβα που τραντάζει» (Σοφοκλής: Αντιγόνη). Και ο Αριστοφάνης, λέει για την Ειρήνη: «Γι' αυτό συκιές, αμπέλια/ και λάχανα και δέντρα με προθυμιά και γέλια/ θα σε δεχτούν, αφέντρα ειρήνη». Ο Ευριπίδης, γράφει για τις συμφορές του πολέμου: «Και κάποια μάνα που τα παιδιά της είναι σκοτωμένα μαλλιοτραβά το άσπρο κεφάλι και τα μάγουλα/ με νύχια ματωμένα οργώνει...».

Στα αντιπολεμικά βήματα της ανθρωπότητας βαδίζει η σύγχρονη ελληνική ποίηση: «Στη μία, στην Πολιτεία μ' εσέ που υψώνεται/ του πολέμου σβηστό άγριο καμίνι./ Οι πατρίδες γυρτές φιλούν τα πόδια σου,/ Ειρήνη, Ειρήνη, Ειρήνη» (Κωστής Παλαμάς «Υμνος στην ειρήνη»). Και ο Βασίλης Ρώτας, στο «Τραγούδι των σκοτωμένων - κρυφός καημός» (1917) γράφει: «Να τραγουδήσω τους νεκρούς, τους έρμους σκοτωμένους». Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος: «Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπων/ είναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμου/ είναι το χαμόγελο της μάνας./ Μονάχα αυτό. Τίποτε άλλο δεν είναι η ειρήνη./ Και τ' αλέτρια που χαράζουν βαθιές αυλακιές σ' όλη τη γη/ ένα όνομα μονάχα γράφουν/ Ειρήνη.../ Αδέλφια μες στην ειρήνη διάπλατα ανασαίνει όλος ο κόσμος με όλα τα όνειρά μας./ Δώστε τα χέρια αδέλφια μου/ αυτό είναι ειρήνη». Ο Τάσος Λειβαδίτης στο «Ο άνθρωπος με το ταμπούρλο»: «Να τραγουδάω την Ειρήνη πρίμο σιγκόντο με τ' αδέλφια μου/ το λιγνιτωρύχο/ και το φορτοεκφορτωτή». Και ο ποιητής Χ. Κουλούρης που έφυγε πρόσφατα γράφει: «Ποιες καμπάνες τραγουδούν απ' τα μεσάνυχτα τον όρθρο/ Ποιες σκιές γίνανε σύννεφα και πέφτουνε βροχή./ Ποιες μέρες και ποιες νύχτες στήσαν χορό στα αλώνια./ Ποιοι καβαλάρηδες περνούν και τρέμει η γη σαν φύλλο./ Ποιοι σώπασαν στερνά και συναυλίες φωνών η σιωπή./ Ποιοι κρέμασαν στεφάνια του Μαγιού τον όρκο της αυγής./ Οι νεκροί οι άδικα νεκροί όλου του κόσμου»...

Θα επιθυμούσα να γράψω για όλους, τους ποιητές έστω, μία λέξη, για την Ειρήνη. Την υπογράφω με τα «Ηφαίστεια» του Ανδρέα Κάλβου: «Χλωρά, μοσχοβολούντα/ νησία του Αιγαίου πελάγους/ ευτυχισμένα χρώματα/ όπου η χαρά και η ειρήνη/ πάντα εκατοίκουν!».


Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ


Κορυφή σελίδας
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ