Σαφή προσανατολισμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις ανάγκες των επιχειρήσεων και του κεφαλαίου εισηγείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την πρότασή της περί «Εκσυγχρονισμού των Πανεπιστημίων», που δημοσιοποιήθηκε στις Βρυξέλλες. Οπως, άλλωστε, σημειώνεται και στη σχετική ανακοίνωση, τα Πανεπιστήμια οφείλουν να συμβάλουν στο στόχο της ΕΕ «να γίνει μία οικονομία πρωταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο»...

Οι ίδιες οι προτάσεις της Επιτροπής είναι αποκαλυπτικές για το ποιες θα είναι οι κατευθύνσεις της Παιδείας, προσανατολίζοντάς την στη δημιουργία «εργαλείων» για τις πολυεθνικές, αφού τους εισηγείται την παράταση και αύξηση των προγραμμάτων τύπου stages (απόκτηση εργασιακής εμπειρίας με μερική και ανασφάλιστη απασχόληση), αλλά και στροφή της έρευνας και των μαθημάτων στις ανάγκες της αγοράς...

Συγκεκριμένα, η ΕΕ εισηγείται «να αυξηθεί το ποσοστό των αποφοίτων που φοιτούν ένα τουλάχιστον εξάμηνο στο εξωτερικό ή σε μια επιχείρηση», δηλαδή τα πανεπιστήμια να παρέχουν δωρεάν και ανασφάλιστη εργατική δύναμη στις πολυεθνικές, με πρόσχημα τη σύνδεση των σχολών με την παραγωγή.

Επίσης, προτείνεται «να επανεξεταστούν τα συστήματα χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, ώστε να επικεντρώνονται περισσότερο στα αποτελέσματα και να δοθούν στα πανεπιστήμια μεγαλύτερες ευθύνες ως προς τη μακροπρόθεσμη οικονομική βιωσιμότητά τους, ιδίως όσον αφορά την έρευνα», έτσι ώστε με άλλοθι και τη βιωσιμότητα να εισχωρήσουν ακόμα περισσότερο οι εταιρίες και να κατευθύνουν τις πανεπιστημιακές έρευνες, ανάλογα με τα συμφέροντά τους.

Η Κομισιόν εισηγείται ακόμα «να αποκτήσουν τα πανεπιστήμια μεγαλύτερη αυτονομία και λογοδοσία, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται γρήγορα στις αλλαγές». Στην πρόταση αυτή συμπεριλαμβάνεται η αλλαγή των προγραμμάτων σπουδών, με σκοπό την προσαρμογή τους στις νέες εξελίξεις, η διαμόρφωση στενότερων δεσμών μεταξύ των διαφόρων επιστημονικών αντικειμένων και η εστίαση σε ευρύτερους ερευνητικούς τομείς (όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, νανοτεχνολογίες) παρά σε συγκεκριμένες επιστήμες. «Θα μπορούσε επίσης να περιληφθεί η μεγαλύτερη αυτονομία σε επίπεδο πανεπιστημιακού ιδρύματος για την επιλογή του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού», προκειμένου ο κλοιός του ελέγχου να γίνει ακόμα πιο ασφυκτικός.

Από τις προτάσεις δε θα μπορούσε να λείπει η «ιδέα» της διά βίου εκπαίδευσης και η σύνδεσή της με τη «γήρανση του πληθυσμού», καθώς ζητείται «να αλλάξει η εστίαση των μαθημάτων, ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή στα τελευταία στάδια του κύκλου ζωής και κατ' αυτόν τον τρόπο να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες σε δεξιότητες του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού και να εξασφαλιστεί ότι τα πανεπιστήμια είναι σε θέση να προσαρμόζονται στα δεδομένα της δημογραφικής γήρανσης της Ευρώπης».

Παράλληλα - δίνοντας κατεύθυνση ως προς το ποιος πρέπει να σπουδάζει, πού, αλλά και για το ποιος πρέπει να πληρώσει - η Κομισιόν εισηγείται για τους σπουδαστές «να τους επιτραπεί η χρήση εθνικών δανείων και υποτροφιών οπουδήποτε κι αν αποφασίσουν να σπουδάσουν ή να ασχοληθούν με έρευνα μέσα στην ΕΕ, να ευθυγραμμιστούν οι διαδικασίες για την αναγνώριση των πανεπιστημιακών τίτλων με τις διαδικασίες για τα επαγγελματικά προσόντα και να αναγνωρίζονται ευκολότερα τα ευρωπαϊκά πτυχία εκτός Ευρώπης και να επανεξεταστούν τα πανεπιστημιακά δίδακτρα και τα υποστηρικτικά συστήματα, ώστε να μπορούν οι καλύτεροι σπουδαστές να συμμετέχουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα, ανεξάρτητα από το κοινωνικό τους υπόβαθρο».

Καταλήγει δε λέγοντας «να εισαχθεί η κατάρτιση σε θέματα διαχείρισης, επικοινωνίας, δικτύωσης, επιχειρηματικότητας και συλλογικής εργασίας στον τομέα της διανοητικής ιδιοκτησίας, ως μέρος της σταδιοδρομίας στην έρευνα».