Χρειάζεται σκέψη για να πάει κανείς ...στα καλά καθούμενα στο κέντρο της Αθήνας, αν δεν υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος, τις ώρες αιχμής, που όλοι οι δρόμοι πήζουν από πεζούς κι εποχούμενους. Κοσμογονία θα 'λεγε ο ανημέρωτος ξένος, που δε γνωρίζει ότι ο τόπος μας πάσχει από υπογεννητικότητα! Είναι και οι ξένοι όλων των φυλών της υφηλίου που περιφέρονται εδώ κι εκεί, ψάχνοντας να βρουν μια καλύτερη μοίρα από εκείνη της μακρινής τους πατρίδας και συντελούν κι αυτοί στη διόγκωση του πλήθους στα πεζοδρόμια και τις διόδους των φαναριών.

Στην Ομόνοια με το τρένο που παραλαμβάνει τους επιβάτες από τους ανανεωμένους σταθμούς και τους μεταφέρει κατά το πλείστον στην ιστορική πλατεία, απ' όπου θα διακλαδιστούν προς διάφορες κατευθύνσεις. Εκείνοι, με τα κινητά ανά χείρας, με το που θα μπουν στο βαγόνι, ιδιαίτερα οι νέοι και νέες, αρχίζουν τα τηλεφωνήματα και οι φωνές λογιών λογιών διαπλέκονται και η οχλαγωγία, συνοδευόμενη από ποικιλία άλλων μελωδικών κλήσεων, συνεχίζεται ως το τέλος της διαδρομής.

Μα, τις εφημερίδες του τρένου δεν τις διαβάζουν καθ' οδόν οι επιβάτες, έστω και αν προσφέρονται δωρεάν; αναρωτιέται κανείς και όμως οι θυρίδες που τοποθετούνται στους σταθμούς είναι τις περισσότερες φορές αδειανές, που σημαίνει ότι αφαιρούνται πιθανόν ...για άλλες χρήσεις! Ολα μπορείς να τα περιμένεις από έναν κόσμο που δε διαβάζει ούτε τσάμπα εφημερίδα, αν πάρεις το βαγόνι ως κριτήριο, όπου σε παλιότερες εποχές οι επιβάτες ακόμα και όρθιοι, διάβαζαν την εφημερίδα της αρεσκείας τους.

Πριν προχωρήσει η πένα στην οδό Σόλωνος, που είναι ο τελικός της προορισμός, στέκεται λίγο στη μεταρρυθμισμένη πλατεία Ομονοίας, που για κάποιον που λείπει από την Αθήνα κάποια χρόνια, θα φανεί τελείως αγνώριστη! Πραγματικά, οι εξωτερικές της αλλαγές ήρθαν η μία κατόπιν της άλλης, αλλοιώνοντας εντελώς την εικόνα που διατηρούν στη θύμησή τους οι παλιοί Αθηναίοι. Εσωτερικά βέβαια εκσυγχρονίστηκε, δεν μπορεί να πει κανείς το αντίθετο με κόστος μεγάλο και ανελκυστήρες παντού. Θυμάμαι την πρώτη της μεταρρύθμιση, στη δεκαετία του 1960 θα ήταν, που τοποθετήθηκαν για πρώτη φορά οι περιβόητες κυλιόμενες κλίμακες. Πόση εντύπωση έκαναν στο κοινό! Για τους πιτσιρικάδες της πιάτσας ήταν το καλύτερό τους παιχνίδι. Ανέβαιναν και κατέβαιναν, συνεχώς. Σπρώχνοντας και σπρωχνόμενος έφτασα στην κοντινή πλατεία Κάνιγγος, που και αυτή έχει αλλάξει όψη. Τα περιστέρα, όμως, δεν την εγκαταλείπουν, όσο κι αν προσπαθεί να τα διώξει με το τσιμέντο και την άσφαλτο. Είναι πάντοτε στην ίδια θέση και κάτι τσιμπολογούν κυρίως ψίχουλα από την πραμάτεια του κουλουρά. Κουλούρι ζητάει επίμονα κι ένα μικρό και η μάνα που δε διαθέτει διόλου χρήματα αδυνατεί να ικανοποιήσει την επιθυμία του, κλαίουσα. Και τι δε συναντάει κανείς στα πέριξ της Ομόνοιας; Κόσμο και κοσμάκη, αρκεί να λειτουργούν σωστά τα αισθητήρια όργανά του.

Ενα - δυο στενόδρομοι πιο πάνω γεμάτοι καυσαέριο και άγχος και βρισκόμαστε στο ...διαμελισμό της οδού Σόλωνος σε μικρότερους δρόμους, που άλλος τραβάει για τα Εξάρχεια, άλλος για το Πεδίον του Αρεως, τρίτος για την Πατησίων και σε άλλες περιοχές μιας Αθήνας που έχει σφιχταγκαλιάσει όλες τις συνοικίες της και δεν αφήνει κενά ανάμεσά τους!

Νάτη η Σόλωνος, λοιπόν, η πηγή του βιβλίου, θα 'λεγε κανείς, όταν συναντά στην πορεία του προς τα πάνω στις προθήκες καταστημάτων όλο βιβλία, καλλιτεχνήματα και γραφικά υλικά. Ο δρόμος ταιριάζει απόλυτα με το όνομα που πήρε από τον ένα εκ των επτά σοφών της αρχαιότητας που ήταν συνάμα ποιητής και φιλόσοφος. Είχε σπουδάσει και σε άλλες χώρες και μετά την επιστροφή του στο πάτριον έδαφος εξελέγη άρχων με απεριόριστες εξουσίες, έκανε μεταρρυθμίσεις και δημιούργησε μια νέα τάξη πραγμάτων. Εδώ που τα λέμε, αυτά δεν ακούμε και σήμερα; Το τέλος του, ως γνωστόν, μετά τα όσα πρόσφερε στην Αθήνα ήταν να παραιτηθεί από τ' αξιώματά του και να καταφύγει σε ξένες χώρες, για να επιστρέψει ύστερα από μια δεκαετία.

Τώρα στο δρόμο που φέρει τ' όνομά του κατηφορίζουν τ' αυτοκίνητα σε μια ατέλειωτη φάλαγγα και ο κόσμος δε συνωστίζεται έξω από τα βιβλιοπωλεία, αλλά σε κάτι τυροπιτάδικα εδώ κι εκεί και μεζεδοπωλεία. Ας μην ξεχνούν όμως ότι και το βιβλίο είναι πνευματική τροφή απαραίτητη, για να μην είναι «ευκολόπιστοι και πάντα προδομένοι» κατά τον Σολωμό. Από τον Σόλωνα στον Σολωμό τελείωσε το ταξίδι της πένας.

Ισως ξανασυναντηθούμε, σύντροφοι, εντός των τειχών του ρυποβριθούς κλεινούς άστεως σε κάποια άλλο σημείο του και να τα ξαναπούμε. Ως τότε υγεία να 'χουμε.