Αφού προσπάθησε να δώσει αξία στις πιο ταπεινές πλευρές του αγώνα και της αγωνίας των ανθρώπων. Στη συνέχεια το κίνημα του νεορεαλισμού έγινε πιο σύνθετο. Οι δημιουργοί «έψαξαν» περισσότερο το ζήτημα. Είδαν τι κρύβεται πίσω και κάτω από τα «καθημερινά». Απαλλάχτηκαν από τον συναισθηματισμό, από την «επιφάνεια», ερεύνησαν περισσότερο, πολιτικοποιήθηκαν. Εκαναν το ρεαλισμό πραγματικό ταξικό όπλο (σοσιαλιστικός ρεαλισμός) για την κατανόηση του κόσμου.

Ο κλέψας του κλέψαντος παρακολουθεί μια ομάδα τρισάθλιων γελοιογραφικών τύπων. Τύπων που κανένας «σοβαρός» άνθρωπος δε θα ασχολιόταν μαζί τους. Τύπων που αγγίζουν τα όρια της καρικατούρας. Και που όμως (ποιος θα το αρνηθεί;) είναι και αυτοί άνθρωποι. Ανθρωποι με αξιοπρέπεια. Ερωτεύονται. Θυμώνουν. Ελπίζουν. Ονειρεύονται («οι συνηθισμένοι άγνωστοι», είναι ο ιταλικός τίτλος).

Αλλά η ταινία, με αφορμή τις κωμικές περιπέτειες των ηρώων της, δίνει την ευκαιρία στον φακό (άψογη μαυρόασπρη φωτογραφία) να καταγράψει το κοινωνικό περιβάλλον. Μας αποκαλύπτει τη μεταπολεμική Ιταλία η οποία, ως γνωστόν, βγήκε άγρια τραυματισμένη (ηθικά-οικονομικά) από το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Μας αποκαλύπτει τη φτώχεια, αλλά και την «καινούρια» ζωή που χτίζεται (τα πρώτα τσιμέντα, η εξαθλίωση μεγάλης μάζας ανθρώπων, αλλαγή «ηθικών», κοινωνικών και πολιτικών αξιών).

Δεν είναι της στιγμής να μιλήσουμε για τον δημιουργό της ταινίας. Θα θυμίσουμε, απλώς, μερικούς τίτλους ταινιών του, για να διευκολυνθούμε στην αξιολόγησή του: Ενας ήρωας στον καιρό μας, Πίσω από τα κλειστά παράθυρα, Ο Μεγάλος πόλεμος, Οι Σύντροφοι, Οι γενναίοι του Μπρανκαλεόνε!

Ο σημερινός θεατής, του οποίου τα γούστα, σαφώς, έχουν αλλάξει, θα νιώσει κάπως αμήχανα παρακολουθώντας την ταινία. Σίγουρα έχει αλλάξει η αισθητική (μορφή-περιεχόμενο). Ο κλέψας του κλέψαντος δεν απαντάει στη σημερινή πραγματικότητα. Ωστόσο, κάποιος που επιθυμεί να έχει μια ολοκληρωμένη κινηματογραφική κουλτούρα, δεν μπορεί να παραγνωρίσει το φιλμ του Ιταλού δημιουργού. Αφού, ανάμεσα στις άλλες ταινίες του είδους, είναι μια από αυτές που ονομάζουμε «ταινίες-σταθμός» στην κινηματογραφική εξέλιξη. Επιπρόσθετα, η ταινία διαθέτει μια πλειάδα πολύ καλών ηθοποιών (ο καθένας έχει δηλώσει έντονα την παρουσία του στον παγκόσμιο κινηματογράφο).

Παίζουν: Βιτόριο Γκάσμαν, Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Κλαούντια Καρτινάλε, Ρενάτο Σαλβατόρι, ο μεγάλος Τοτό κ.ά.