Ακόμη και τότε όταν η φαντασία μου κάλπαζε ακόμη, ακόμη και τότε που νοερά εξερευνούσα την Παταγονία, ακόμη και τότε, ποτέ δεν είχε περάσει από το νου μου πως θα ερχόταν μια μέρα που θα πατούσα το πόδι μου, Γενάρη μήνα μάλιστα, στη Στοκχόλμη. Και όμως, να που η τύχη δε με ρώτησε και, χωρίς να το συνειδητοποιήσω, βρέθηκα να περπατώ στους παγωμένους δρόμους της πραγματικά πανέμορφης αυτής πόλης, χωρίς να γκρινιάζω. Να θαυμάζω, αυτό έκανα. Καθώς η πόλη αυτή δε γνώρισε παγκόσμιους πολέμους, τα κτίρια έμειναν ανέπαφα και έτσι ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει την ιστορία της Αρχιτεκτονικής από το 17ο αιώνα και μετά. Μια πόλη πολύχρωμη, ευχάριστη, φιλόξενη και ευγενική, μια πόλη πλημμυρισμένη από μουσική και από κρύσταλλα, από Μουσεία και από εκθέσεις έργων τέχνης, τέλος, μια πόλη χτισμένη σε πολυάριθμα νησάκια, ουδείς γνωρίζει τον ακριβή αριθμό. Και να φανταστεί κανείς ότι η γράφουσα διέσχιζε ανέμελα τις μικρές γεφυρούλες που τα συνέδεαν χωρίς να υποψιάζεται ότι από κάτω υπήρχε νερό. Και τι νερό... Κατεψυγμένο. Ανίδεη, άσχετη και ανόητη που ήμουν...

Το όνομά της σημαίνει «νησί κορμού» και η πιο αρχαία αναφορά για την πόλη που σώζεται χρονολογείται από επιστολές του 1252. Τον επόμενο αιώνα, η Στοκχόλμη έγινε η μεγαλύτερη πόλη της Σουηδίας και το κυρίαρχο κάστρο της ήταν πάντα απόρθητο και δεν καταλήφθηκε ποτέ με τη βία. Στα μέσα του 15ου αιώνα, ο πληθυσμός της Στοκχόλμης πλησίαζε τους 6.000 κατοίκους και είχε αναδειχτεί σε μεγάλο εμπορικό κέντρο. Το 1471, ο Σανός βασιλιάς Χριστιανός Α` την πολιόρκησε, αλλά οι Σουηδοί απώθησαν το στρατό του, μα ακόμη και μετά την οπισθοχώρηση των Δανών στην Κοπεγχάγη, οι διαμάχες για την Ενωση συνεχίστηκαν. Η ένταση κλιμακώθηκε το 1520, όταν ευγενείς και κληρικοί επισκέφτηκαν τον Δανό μονάρχη για να συζητήσουν και εκείνος τους συνέλαβε όλους! Μετά το γεύμα, όμως... Την επομένη το πρωί, οι υπόδικοι πέρασαν από μια δίκη, με συνοπτικές διαδικασίες, και κρίθηκαν ένοχοι. Με την ίδια ταχύτητα, 82 άνδρες αποκεφαλίστηκαν και το αίμα τους ενώθηκε με τη ραγδαία βροχή που έπεφτε, βάφοντας έτσι τους δρόμους και τις πλατείες. Καλός χριστιανός ο Χριστιανός... Λιμοί, καταποντισμοί, πείνα, φτώχεια, πανούκλα αποδεκάτιζαν τον πληθυσμό με την πάροδο των χρόνων και η χαρά διαδεχόταν τη συμφορά. Ετσι γίνεται πάντα. Από το 1860, με τα καινούρια πολεοδομικά σχέδια, δημιουργήθηκαν πολλές πλατείες και χτίστηκαν πολυκατοικίες(!), αυτές που βλέπουμε και σήμερα. Το 1912 έγιναν στη Στοκχόλμη οι Ολυμπιακοί Αγώνες, όμως άρχισε να μεταμορφώνεται σε «πόλη κόσμημα» από τη δεκαετία του '60, δηλαδή κατάφερε να συνδυάζει το παλιό με το παλιότερο, το νέο με το νεότερο με έναν εξαιρετικά απλό τρόπο. Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον συγκατοικούν και αποτελούν ένα οικοδομικό σύμπλεγμα συμπαγές, σοφό, κομψό και αδιαίρετο.

Για να πω τη μαύρη αλήθεια, δε γνώριζα αυτές τις ...λεπτομέρειες, που τις διάβασα με το που έφτασα σε έναν τουριστικό οδηγό. Για μένα, η Σουηδία ήταν το γοητευτικό χαμόγελο της Ινγκριντ Μπέργκμαν, οι «Αγριες φράουλες» του ιδιοφυούς σκηνοθέτη Ινγκμαρ Μπέργκμαν, η χώρα που γεννούσε πανέμορφες γυναίκες που θάμπωναν με τη χρυσή παρουσία τους και τη λυγερή κορμοστασιά τους τους νεαρούς Ελληνες, και η βασίλισσα Χριστίνα. Σαν μια τουρίστρια που σέβεται τον εαυτό της, επισκέφτηκα όλα τα Μουσεία για να γνωρίσω τη ζωή και τα έργα των θρυλικών Βίκινγκς, ξόδεψα πολύ χρόνο στο μουσείο Βάζα - που είναι όντως καταπληκτικό, και που όλοι όσοι βρίσκονται στη Στοκχόλμη θα πρέπει πάση θυσία να το επισκεφτούν, απόλαυσα τον καφέ μου σε ένα από τα πολλά καφενεία που εκτός από ένα φλιτζάνι καφέ προσφέρουν και ζωντανή κλασική μουσική με μικρές ορχήστρες, πέρασα μπροστά από το καταθλιπτικό κτίριο που απονέμονται τα βραβεία Νόμπελ, είχα την τύχη να πάω τρεις φορές στην Οπερα και να παρακολουθήσω τον «Καρυοθραύστη», τη «Λίμνη των Κύκνων» και τη μοναδική «Νόρμα» του Μπελίνι, που είχε να παρουσιαστεί από το 1902, εντυπωσιάστηκα από τα φωτισμένα από εκατοντάδες κεριά παράθυρα, που βάζουν οι κάτοικοι αυτής της παραμυθένιας πόλης για να επικοινωνούν με το διαβάτη και να του φωτίζουν το δρόμο! Και μετά είπα στον εαυτό μου: Τώρα που τα είδες, σχεδόν, όλα, οφείλεις να ανακαλύψεις το πορτρέτο της βασίλισσας Χριστίνας. Φυσικά, εγώ είχα στο νου μου την ομώνυμη ταινία με πρωταγωνίστρια την Γκρέτα Γκάρμπο. Ημουν κοριτσάκι ακόμη, όταν ένα θερινό σινεμά έπαιζε την ομώνυμη ταινία και η εικόνα της «θείας» Γκρέτας (Γκάρμπο) στο ρόλο της Χριστίνας, τη στιγμή που ξεπλένει τα μάτια της από τα καυτά ερωτικά της δάκρυά με το καθαρό και κατάλευκο χιόνι, δεν έχει αλλοιωθεί από το χρόνο. Τελικά, στο βασιλικό Μουσείο της Στοκχόλμης, είχα την ατυχία να βρεθώ μπροστά στο πορτρέτο της βασίλισσας Χριστίνας. Παραλίγο να βάλω τα κλάματα. Να λιποθυμήσω. Αυτή η γυναίκα, που η ομορφιά της είχε στοιχειώσει στη φαντασία μου δεκαετίες ολόκληρες, ήταν ένα από τα πιο άσχημα πλάσματα που είχα ποτέ αντικρίσει. Δεν είναι δυνατόν, είπα μέσα μου, δεν είναι δυνατόν να ήταν τόσο άσχημη. Ο καλλιτέχνης ήταν κακός.

Ο ζωγράφος φταίει, σκέφτηκα. Ισως να τη μισούσε, επειδή η Χριστίνα ήταν ευφυής, ευαίσθητη και καλλιεργημένη. Επειδή είχε διδαχτεί φιλοσοφία από τον ίδιο τον Ντεκάρτ, επειδή είχε αρνηθεί με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο να παντρευτεί, γι' αυτό έχασε και το θρόνο. Σκέψου εκείνη την εποχή... Ισως... Επειδή δεν ενέδωσε στο φλερτ που της έκανε... Ισως καλύτερα να είναι να επιστρέψω στην Αθήνα και να θυμάμαι τη δική μου, την πανέμορφη βασίλισσα Χριστίνα, που πέθανε στη Ρώμη στις 19 του Απρίλη του 1689.