Βέβαια, παρά τα θετικά, κουβαλάμε ακόμα πολλά βαρίδια και προβλήματα, που, αν δεν αντιμετωπιστούν αποφασιστικά, μπορούν να μας φέρουν πίσω. Σε μια περίοδο που απαιτούνται «άλματα», αν μείνουμε σε «μία από τα ίδια» στη δουλιά μας ή αν τα βήματά μας είναι ακόμα αποσπασματικά και επιμέρους, δημιουργούν τον κίνδυνο στασιμότητας και πισωγυρίσματος.

Για να μπορέσουμε, όμως, να υπερπηδήσουμε και να αφήσουμε πίσω τα προβλήματα, στα οποία αναφέρονται οι Θέσεις της ΚΕ του Κόμματος, οφείλουμε να εντοπίσουμε την κύρια, την καθοριστική αιτία που τα δημιουργεί, που γίνεται εμπόδιο - φρένο στο τίναγμα προς τα εμπρός.

Φυσικά, ο καθένας θα μπορούσε πολλά και διάφορα προβλήματα και αιτίες να εντοπίσει. Από τις αρνητικές επιπτώσεις και το πισωγύρισμα, εξαιτίας των ανατροπών στις σοσιαλιστικές χώρες, μέχρι τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στον τρόπο ζωής και δουλιάς της εργατικής τάξης, της νεολαίας σήμερα. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι αυτές είναι υπαρκτές και μεγάλες δυσκολίες.

Σήμερα δεν μπορείς να δώσεις πραγματικές, ουσιαστικές, σύγχρονες απαντήσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος κι ο λαός μας, αν δεν έχεις καθαρό, σε ποιο πλαίσιο διεθνώς και εσωτερικά κινείσαι, ποιος είναι ο χαρακτήρας της επικείμενης επανάστασης στην Ελλάδα, γιατί είναι επίκαιρος και αναγκαίος ο σοσιαλισμός σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, αν δεν ξεκινάς την ανάλυσή σου από μια βασική εκτίμηση της θέσης και των συμφερόντων των τάξεων, τις κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, τη διάταξη δυνάμεων. Ζητήματα δηλαδή, στα οποία δίνονται τεκμηριωμένες απαντήσεις στο Πρόγραμμα του Κόμματος που υπερψηφίστηκε στο 15ο Συνέδριο.

Το πρόβλημα είναι πώς ανταποκρινόμαστε στο καθήκον της πολιτικής δράσης του Κόμματος στις σημερινές συνθήκες.

Η πολιτική δράση του Κόμματος δεν είναι, ούτε ταυτίζεται μόνο, με την αυτοτελή δράση ή την εκλαΐκευση των θέσεών του. Οταν λέμε πολιτική δράση, δεν εννοούμε απλά την πολιτική δουλιά που γίνεται ή πρέπει να γίνεται καθημερινά, την πολιτική διαφώτιση, την προπαγάνδα.

Η πολιτική δράση για τους κομμουνιστές είναι πιο σύνθετη και πολύπλευρη δραστηριότητα. Γιατί αυτή περιλαμβάνει συνολικά την ιδεολογική - πολιτική - μαζική δράση με βάση τη στρατηγική και τακτική του Κόμματος.

Παραδείγματος χάριν: Στο 15ο Συνέδριο, στο Πρόγραμμα του Κόμματος, προσδιορίσαμε τον ελληνικό καπιταλισμό ως μονοπωλιακό καπιταλισμό, δώσαμε τη θέση της Ελλάδας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, προσδιορίσαμε το χαρακτήρα της επανάστασης ως σοσιαλιστικής, της εξουσίας ως εξουσίας της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, το συσχετισμό δυνάμεων. Στη βάση αυτή έγινε η επεξεργασία για το Μέτωπο, καθορίσαμε τη γραμμή της αντιιμπεριαλιστικής - αντιμονοπωλιακής συμμαχίας και το συμβιβασμό στο επίπεδο της εξουσίας, ως λαϊκής εξουσίας, με αφετηρία το ρόλο της εργατικής τάξης και τα συμφέροντα των μικρομεσαίων στρωμάτων. Δώσαμε έμφαση στη δράση μας στην εργατική τάξη, πράγμα που συνδέεται με το χαρακτήρα του Κόμματός μας, ως συνειδητής πρωτοπορίας της τάξης.

Ταυτόχρονα, στο 15ο και 16ο Συνέδριο προσδιορίσαμε την τακτική για τη συγκρότηση του ΑΑΔΜ, που περιλαμβάνει τόσο τη δράση για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης, τη δημιουργία επιμέρους συσπειρώσεων που σαν ρυάκια θα κυλάνε για το μεγάλο ποτάμι της κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας. Επιλέξαμε σωστά την τακτική των επιμέρους συσπειρώσεων, δίνοντας προτεραιότητα στα μέτωπα της εργατικής τάξης, αλλά και σε μέτωπα πάλης που διαδραματίζουν ρόλο στο αντιιμπεριαλιστικό, αντιπολεμικό κίνημα, στα ζητήματα των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, ιδιαίτερα μετά την ανάπτυξη εκ μέρους των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της «αντιτρομοκρατικής πολιτικής» κλπ.

Αντίστοιχα, η υποτίμηση της τακτικής, η απουσία του ευέλικτου στοιχείου της θα οδηγήσει σε απόσπαση, σε απομόνωση, σε συρρίκνωση, θα γίνει αναποτελεσματική η επικοινωνία και συσπείρωση δυνάμεων, μπαίνει δηλαδή σε κίνδυνο η ίδια η προοπτική της πάλης. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι η ευελιξία της τακτικής είναι και απεριόριστη. Εχει κάποια όρια που πίσω και κάτω από αυτά δεν μπορείς να πας. Στο επίπεδο αυτό, λοιπόν, και στη σύνδεσή του με το στρατηγικό μας στόχο, ισχυριζόμαστε ότι στη γραμμή συσπείρωσης, για παράδειγμα, δεν μπορούμε να πάμε πίσω από την αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή γραμμή, γιατί πίσω απ' αυτήν είναι μόνο η ενσωμάτωση και η πλήρης υποταγή του κινήματος.

Σε καμιά περίπτωση, βέβαια, αυτό δεν πρέπει να εκληφθεί ότι ισοπεδώνουμε όλες τις συσπειρώσεις, όλες τις μορφές συμμαχίας. Κατανοούμε ότι καθεμιά έχει τις δικές ιδιομορφίες, τη δικιά της φυσιογνωμία, το δικό της βάθος και από άποψη περιεχομένου και από άποψη δυνάμεων που συμμετέχουν σε αυτήν. Αλλά, έτερον εκάτερον. Οσο αβαθής και να είναι μια συσπείρωση στην οποία συμμετέχουμε, δεν μπορεί να κλείνει το δρόμο προς τα εμπρός, προς την πορεία της αντιιμπεριαλιστικής αντιμονοπωλιακής πάλης. Τουλάχιστον αυτό. Και δεν έχουν καθόλου δίκιο οι διάφοροι επικριτές μας, όταν μιλούν για τις «μαξιμαλιστικές» δήθεν προϋποθέσεις που βάζει το ΚΚΕ για τη συμμαχία. Ποτέ το ΚΚΕ δεν ισχυρίστηκε ούτε έχει ζητήσει από τους συμμάχους του να συμφωνήσουν σώνει και καλά σε όλα μαζί μας, ακόμα και για το σοσιαλισμό. Δε βάλαμε, ούτε βάζουμε, όρο για τη συγκρότηση της κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας, του Μετώπου, τη συμφωνία για το σοσιαλισμό.

Ταυτόχρονα, βέβαια, θεωρούμε ότι θα προσφέραμε πολύ κακή υπηρεσία στο κίνημα, στα πραγματικά συμφέροντα της εργατικής τάξης και όλου του λαού, εάν μετατρέψουμε τη στρατηγική σε τακτική και μάλιστα αρχίσουμε ύστερα να «επενδύουμε» και ιδεολογικά, πολιτικά. Στην περίπτωση αυτή θα οδηγηθούμε με μαθηματική ακρίβεια, όχι σε απλές ή αναγκαίες υποχωρήσεις, αλλά σε απάρνηση βασικών θεωρητικών και καταστατικών αρχών μας, στον οπορτουνισμό και τη διάλυση. Και η πείρα μάς διδάσκει ότι αυτό δε γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά έχει μια σταδιακή, «αφανή» ορισμένες φορές, πορεία, αλλά που νομοτελειακά το τέλος της είναι το ίδιο, όπως έχει παρατηρηθεί και στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα και στο δικό μας κίνημα, ουκ ολίγες φορές.

Είναι, λοιπόν, κρίσιμο ζήτημα η σωστή κατανόηση και η συμμετοχή στον προβληματισμό, για να κάνουμε θαρραλέα και αποφασιστικά βήματα αφομοίωσης της πολιτικής μας και δημιουργικής εφαρμογής της στην πράξη, για να ανεβάσουμε την πολιτική συνείδηση της εργατικής τάξης, των άλλων λαϊκών στρωμάτων έως το επίπεδο της ωριμότητας και ετοιμότητας για το ποιοτικό άλμα, όταν οι συνθήκες το απαιτήσουν αυτό.

Το κύριο και βασικό καθήκον μας σήμερα είναι να βοηθήσουμε την πολιτική ανάπτυξη και πολιτική οργάνωση της εργατικής τάξης, των άλλων λαϊκών στρωμάτων.

Αν βάλουμε το καθήκον αυτό σε δεύτερη μοίρα και δεν υποτάξουμε, σε τελευταία ανάλυση, σ' αυτό όλα τα μερικότερα καθήκοντα και τις διάφορες μορφές πάλης, τότε θα το πληρώσουμε ακριβά, αργά ή γρήγορα, θα προξενηθεί ζημιά στο κίνημα.

Αναμφίβολα, ο υποκειμενικός παράγοντας δεν ετοιμάζεται από τη μια μέρα στην άλλη. Η μακροχρόνια προετοιμασία, ακόμα κι όταν δε φαίνεται άμεσα, καθημερινά, με τρανταχτά και φανερά αποτελέσματα, είναι «εκ των ων ουκ άνευ» για την πρωτοπορία...