Στις 20 και 21 Νοέμβρη πραγματοποιήθηκε στη Μόσχα το 9ο Συνέδριο των Σοβιέτ και των άλλων δομών του εργατικού κινήματος της Ρωσίας. Στις εργασίες του συνεδρίου πήραν μέρος 153 αντιπρόσωποι και 44 παρατηρητές, που εκπροσωπούσαν τα ταξικά συνδικάτα «Ζαστσίτα τρουντά» («Υπεράσπιση της εργασίας»), καθώς και της νέας Ομοσπονδίας των Συνδικάτων της Ρωσίας, όπου έχουν ενταχθεί 3 κλαδικές ομοσπονδίες (λιμενεργατών, ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας και μηχανοδηγών τρένων), αλλά και εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας των ανθρακωρύχων, καθώς και συνδικαλιστές από ορισμένα σωματεία της Ομοσπονδίας των ανεξάρτητων συνδικάτων της Ρωσίας (ΟΑΣΡ), από περιφερειακές απεργιακές επιτροπές και Σοβιέτ εργατών κ.ά..

Στο συνέδριο χαιρέτισε ο Ν. Αρέφιεφ, Γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) και ο Βίκτωρ Τιούλκιν, Α` Γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ - ΚΚΡ), εκπρόσωποι άλλων αριστερών κομμάτων της Ρωσίας.

Την εισήγηση «Για τη θέση του ανθρώπου της εργασίας στη σημερινή Ρωσία και τα καθήκοντα συσπείρωσης των κοινωνικών δυνάμεων στον αγώνα για μια αξιοπρεπή ζωή του εργαζόμενου λαού», έκανε ο Σ. Νικολάεφ, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ενωσης των Σοβιέτ, ενώ ξεχωριστή εισήγηση με θέμα «Η ταξική πάλη και τα συνδικάτα», έκανε ο Β. Γκάμοφ, Συμπρόεδρος του Συνδικάτου «Ζαστσίτα τρουντά». Για τα ζητήματα των συλλογικών συμβάσεων και την τακτική του αγώνα για ικανοποιητικές συμβάσεις, μίλησε ο Μ. Ποπόφ, Πρόεδρος του Ιδρύματος της Εργατικής Ακαδημίας.

Στις ομιλίες που ακολούθησαν, έγιναν αναφορές στην εμπειρία από τους αγώνες της ρωσικής εργατικής τάξης, σε συνθήκες έντονης πίεσης, τόσο της εργοδοσίας, όσο και του κρατικού μηχανισμού. Οπως σημειώθηκε, ο αγώνας της εργατικής τάξης της Ρωσίας εντείνεται, όπως, άλλωστε, και η διαδικασία της απόλυτης και σχετικής εξαθλίωσης των μισθωτών εργαζομένων, που τους οδηγεί πολλές φορές είτε στα πρόθυρα της φυσικής εξόντωσης, είτε σε πράξεις απόγνωσης. Είναι χαρακτηριστικό πως πριν από μερικούς μήνες δύο εργάτες έχασαν τη ζωή τους σε απεργία πείνας, με αίτημα την καταβολή των δεδουλευμένων τους.

Τόσο εισηγητικά, όσο και στις ομιλίες, ασκήθηκε έντονη κριτική στα ρεφορμιστικά συνδικάτα της ΟΑΣΡ, όπου στις εκλογές των συνδικαλιστικών οργάνων συμμετέχει και η εργοδοσία (!). Τονίστηκε η ανάγκη συσπείρωσης όλων των διαφορετικών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που κινούνται σε ταξική κατεύθυνση και θέλουν να αντιπαλέψουν την επίθεση του κεφαλαίου, συγκροτώντας κοινό Μέτωπο. Οπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση για τον Τύπο: «Το συνέδριο αποτέλεσε σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία ενός τέτοιου Μετώπου».

Πρέπει να σημειωθεί πως το συνέδριο έγινε σε μια περίοδο, όπου είναι έντονες οι θεωρητικές συζητήσεις στη Ρωσία για τη σύγχρονη εργατική τάξη. Στη συζήτηση αυτή, με άρθρα τους, συμμετέχουν γνωστά στελέχη του κομμουνιστικού κινήματος της Ρωσίας. Ετσι, χαρακτηριστικά, στο άρθρο του «Οι κομμουνιστές και οι τάξεις στη Ρωσία», ο Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, Πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΡΟ, εκτιμά πως σήμερα στη Ρωσία έχουν διαμορφωθεί μόλις δύο τάξεις: Η αστική, ολιγαρχική τάξη (3-5% του πληθυσμού) και οι εξαθλιωμένοι, οι λούμπεν (10-15% του πληθυσμού), ενώ όλη η υπόλοιπη κοινωνία βρίσκεται σε μια ιδιόμορφη κατάσταση «κοινωνικής ζύμωσης». Την άποψη αυτή κατακρίνει ο Βίκτωρ Τιούλκιν, Α` Γραμματέας της ΚΕ του ΚΕΚΡ - ΚΚΡ, στο άρθρο του «Στο σωστό δρόμο, αλλά σε λάθος κατεύθυνση», όπου σημειώνεται ότι η παραπάνω άποψη στηρίζεται μόνο στο κριτήριο του εισοδήματος και όχι στη σφαιρικότερη λενινιστική αντίληψη για τις τάξεις, αγνοώντας έτσι, τόσο την ύπαρξη της ρωσικής εργατικής τάξης, όσο και τους καθημερινούς της αγώνες.